13 -15 ءساۋىر ارالىعىندا سۇلەيمان دەميرەل اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتە VI  حالىقارالىق «INFOMATRIX–ASIA» كومپيۋتەرلىك جوبالار بارىسى ءوتتى. بۇعان الىس-جاقىن شەتەلدەردەن 450-دەن اسا مەكتەپ وقۋشىلارى قاتىستى. جاس دارىندارىمىز اقپاراتتىق تەحنولوگيا، باعدارلامالاۋ، روبوتوتەحنيكا، تەحنولوگيالىق ديزاين جانە قىسقامەتراجدى بەينە تۇسىرىلىمدەر، كومپيۋتەر ونەرى سياقتى ءتۇرلى باعىتتارعا قاتىسۋدا. 

قازاق ەلىن الەم جۇرتشىلىعى تانىپ، ءبىلىم سالاسىنداعى جوعارعى جەتىستىكتەرىنە قانىعىپ، تالابى زور ورەندەرىن ەرەكشە باعالاي ءتۇسۋ ءۇشىن بۇل حالىقارالىق جارىستىڭ ماڭىزى زور-اق.

ەلىمىزدىڭ اتىنان قاتىسىپ جاتقان دارىندارىمىزدىڭ ەڭبەكتەرى دە جوعارى باعالاۋعا لايىق.  جاھاندۋ ۇردىسىندەگى اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ قارىشتاپ دامۋىنىڭ ءوزى تالانتتى جاستاردىڭ قابىلەتتەرىنىڭ بارىنشا جەتىلۋىنە اسەرىن تيگىزەدى. سول سەبەپتەن سوڭعى ۋاقىتتار دا ەلىمىزدە عىلىم-ءبىلىم سالاسىنا باسا نازار اۋدارىپ كەلەدى. تەحنولوگيالاردىڭ جوعارى دەڭگەيگە كوتەرىلۋى ەلىمىزدىڭ الپاۋىت ەلدەرمەن باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتىراتىنى ءسوزسىز. جارىس قاتىسۋشىلارى بۇل جوبا دا قاي ۋاقىتتا بولسىن عىلىم-ءبىلىمنىڭ ءتىلى بارلىعىنا تۇسىنىكتى جانە ارماندارى ورتاق دارىنداردىڭ باعىت العان جولدارى دا ءبىر ەكەنىن دالەلدەدى. ەندەشە، ەل ەرتەڭىنىڭ تىزگىنىن ۇستايتىن، تالانتتارىمىزدىڭ جاساعان جوبالارىمەن تانىسىپ، باعاسىن بەرەيىك.

قىدىرباەۆا نازيرا،  اقتاۋ قالاسى، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى، 10 سىنىپ:

-بۇل جەردە قىسىم داتچيگى بار. قولىڭىزدى قيمىلداتقان كەزدە، بۇلشىق ەتتەرىڭىز جيىرىلادى. ءبىرىنشى، ەڭ ۇلكەن ءمانىن تاڭداپ الادى. جىبەرگەن كەزدە، ول اشىلادى. بۇل قۇرىلعىنى ءسىز قولىڭىزعا ورناتا الاسىز. قولى جوق جاندار بۇلشىق ەتتەرىمەن باسقارادى. جۇدىرىق جۇمىلىپ اشىلادى. مەن بۇنى 1 اي كولەمىندە جاسادىم. بولاشاقتا پاتەنتتەپ ساتىلىمعا شىعارعىم كەلەدى. سەبەبى، مۇگەدەك جاندارعا بۇنداي قۇرىلعىنى الۋ قولجەتىمدى باعادا بولادى. ەندىگى ارمانىم، بولاشاقتا بۇلشىق ەتتەردىڭ ءاربىر تامىرىن زەرتتەپ، ءار ساۋساققا بولەك جۇمىلاتىنداي ەتىپ جاساۋ.

ءبىز كۇندەلىكتى ومىردە 12 مۇشەمىز ساۋ بولعاندىقتان مۇگەدەك جانداردىڭ جاعدايىن كوپ ويلاي بەرمەيمىز. سول جاندارعا كومەك  رەتىندە وسىنى ۇسىنعىم كەلەدى. مۇنىڭ قيىندىعى ورتاشا. نەگىزگى ساتىلىمداعى باعاسى 500 مىڭ تەڭگە. ال مەنىكى 100  مىڭ تەڭگە تۇراتىن بولادى. سەبەبى، مەن قىسىم داتچيگىن ءوز قولىمنان جاسادىم.

امىرە جانە قۋانىش، تالدىقورعان قالاسى، ءبىلىم يننوۆاتسيا ليتسەيى:

-مەنىڭ جوبامنىڭ اتى «ۋمنىي پەرەحود» اتالادى. ادام كىرگەن كەزدە بۇل بەلگىلەر اشىلىپ، ماشينالاردىڭ باعدارشام بەلگىسىندە قىزىل جاناتىن بولادى. ياعني، ادامنىڭ كىرگەنىن بىردەن سەزدىرەدى. ادام كىرگەندە ءبىر-بىرىنە بايلانىس بارادى، ادام جوق بولسا مىنا شەتتەگىلەر جابىلىپ، ماشينالار وتە بەرۋگە بولادى. بۇل جوبانى ويلاپ تابۋعا  4 كۇندەي ۋاقىت كەتتى. نەگىزگى ماقساتىمىز – بۇگىنگى تاڭدا كوپ ورىن الاتىن كولىك وقيعالارىنا ءبىراز بولسىن ششەكتەۋ قويىپ، ادامداردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ.

سادىكوۆا كارينا، تورگانبەكوۆا گاۋھار استانا قالاسى، رەسپۋبليكالىق فيزيكا-ماتەماتيكالىق مەكتەپ، 10 سىنىپ:

-ءبىزدىڭ جوبامىزدىڭ اتاۋى  «SmarTabs»دەپ اتالادى.  بۇل ەكى قۇرىلعىدان تۇرادى. ءبىرى ۇلكەن، ەكىنشىسى كىشكەنتاي. ۇلكەنى ەكى-ءۇش ادامعا ارنالعان. كىشكەنەسى ءبىر ادامعا ارنالعان. سوڭعىسى  ساياحاتتاۋدى ۇناتاتىن جاندار ءۇشىن. بۇل جوبانى ويلاپ تابۋىمىزعا سەبەپ بولعان مەنىڭ  گاۋھار قۇربىمنىڭ اجەسى دارىلەردى شاتاستىرىپ، ۋاقىتىن ەستە ساقتاي المايتىن. دەمەك، بۇگىنگى تاڭدا بۇل وزەكتى ماسەلە بولىپ تابىلادى. كەز-كەلگەن ناۋقاس ءوزىنىڭ ءدارىسىن ۋاقىتىندا ءىشىپ جانە ولاردى شاتاستىرمايتىن بولادى. بۇنى جاساۋعا بىزگە 20 مىڭداي عانا قاراجات كەتتى. سوندىقتان ساتىلىمداعى باعاسىدا قىمباي بولمايدى.

امانباەۆ جاسۇلان، استانا قالاسى № 3 مەكتەپ گيمنازياسى:

-مەنىڭ جوبام «روبوت قۇيىلعىشى». بۇل روبوت كىرپىشتەر ارقىلى ءزاۋلىم ۇيلەردى قۇراستىرادى. بولاشاقتا مودەلى ۇزىندىعى مەن ەنى – 50,  بيىكتىگى – 2 مەترگە دەيىن اپارا الامىز. جەر ۇيلەردى قۇراستىرۋ ءۇشىن 4 مەترگە دەيىن اپارۋعا بولادى. ول ءۇشىن 120-100 سم بولادى. بولاشاقتا ارنايى 3 D مودەلدىك  باعدارلاماسىمەن جاسالادى. كومپيۋتەر ارقىلى ديزاين جاسالىپ، كىرپىشتەردىڭ ۇزىندىعى مەن ەنى، بيىكتىكتەرىن بەرىپ، ءوزى ماتەماتيكالىق الگورتيممەن قۇراستىرا بەرەدى. ويلاپ تابۋعا 7 ايداي، قۇراستىرۋعا 5 كۇن كەتتى. باعدارلاماسىن قۇيۋ ەڭ قيىنى بولدى. روبوت ادامنىڭ ەڭبەگىن جەڭىلدەتۋگە ارنالعان جانە ۇيلەردى تەز-تەز قۇراستىرۋ ءۇشىن جاسالعاندىقتان دا باعاسى دا قىمبات بولمايدى. الەمدە ءدال وسىعان ۇقساس  سەم دەگەن روبوت بار. ول تەك كىرپىشتىڭ ءبىر جاعىن قۇراستىرادى. مەنىكى كەز-كەلگەن جەردە ءتۇرىپ، قالاپ بەرە الادى.

كەڭەسبەكوۆ ءالىمانجان، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى:

-بۇل جوبانىڭ اتاۋى «QiVita». بۇل اقىلدى قولعاپ پەن براسلەت. ول ادامنىڭ دياگنوزىن ولشەپ، ونى سمارتفونعا جىبەرەدى. سونىمەن قاتار كەز-كەلگەن دارىگەر ارنايى بازا ارقىلى ءوز ەمدەۋلىشىسىنىڭ دياگنوزىن كورىپ، ءتىپتى سول اداممەن بايلانىسقا شىعا الاتىن بولادى.

جوبانى جاساۋعا جارتى جىلداي ۋاقىت كەتتى. ءبىز ونى 4 ايدا ىسكە اسىردىق. جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا بارلىعى 98 دوللار شىعىن جۇمسالدى. ءبىز ونى 38 دوللارعا ساتاتىن بولامىز.

ايماعانبەتوۆ باۋىرجان، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى، اقتاۋ قالاسى:

-مەنىڭ جوبام « TUYSKZ» دەپ اتالادى. نەگىزى جوبادا ادامدار تىركەلىپ، ءوز لوگيندەرىمەن چاتقا كىرەدى. ءارى قاراي ءوز رۋلاستارىن، جاقىن جاندارىن تابا الادى. جوبانى 3 اپتاداي جۇزەگە اسىردىم. باسقا چاتتاردان ەرەكشەلىگى وتاندىق ءونىم جانە قازاق ەلىندەگى ءاربىر ادامنىڭ ەركىن جانە مەملەكەتتىك تىلدە قولدانۋىنا كومەك بەرەدى. مىسالى، شەتەلدەگى قانداستارىمىزبەن دە بايلانىس ورناتا الامىز. بۇل بولاشاقتا PlayMarket-كە سالىناتىن بولادى.

جورابەكوۆ جانىبەك، اقتاۋ قالاسى، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى، 10 سىنىپ وقۋشىسى:

-بۇل جوبام كوزى كورمەيتىن مۇگەدەك جاندارعا ارنالعان. ءار ءارىپ 6 نۇكتەدەن تۇرادى. ساۋساقتارىمەن جۇرگىزۋ ارقىلى اقپارات الاتىن بولادى. كەيبىر مەكتەپتەردە وقۋشىلارعا وقۋ ماتەريالدارى، كوركەم ادەبي شىعارمالار جەتىسپەي جاتادى. بىزدە قاراپايىم جانە ءتيىمدى اقپاراتتار الەۋمەتتىك جەلىدە ورنالاسقان. سول اقپاراتتاردى دۇرىس قولدانىپ، سول جانداردىڭ ءومىرىن جەڭىلدەتۋ ءۇشىن بۇل قۇرىلعىنى ويلاپ شىعاردىم.

بۇل قولجەتىمدى، ءارى ارزان. سەبەبى، بارلىعىن ارزان قۇرىلعىلارمەن جاسادىم. وسىنداي جوبالار شەتەلدە دە بار. الايدا ولار وتە قىمبات. مەنىڭ جوبام 30 مىڭنان اسپايدى. جاساۋعا كوپ ۋاقىت كەتەدى. ءبىر ءارىپتى ءبىر تەسىپ، ءار 26 ءارىپتى ارنايى باعدارلامالىق كود جازىلۋ كەرەك. بۇل شاعىن جانە شەكتەۋلى تۇردە اقپارات شىعارادى. بولاشاقتا بۇل ۇلكەن پاراقتا اقپارات جازىپ شىعاراتىن بولادى. ماعان باعىت بەرىپ، كومەكتەسكەن باقىتجان مۇحامەدۇلى. سونىمەن قاتار، بۇنى ۇلكەيتكەن كەزدە باعاسى دا وزگەرەتىن بولادى. ءبىر ەرەكشەلىگى بۇنى مەن لاتىن قارىپتەرى نەگىزىندە جاسادىم. بۇل بولاشاقتىڭ سۇرانىسى بولىپ تابىلادى.

جاراسباي ءماجىت، نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى، اقتوبە قالاسى:

-بۇل بالالاردىڭ ويىن الاڭقايى. ءبىراز كومپەنەنتەرى بار. ونىڭ لاتىن ءالفاۆيتى بار. بۇل بالالاردىڭ قازىردەن باستاپ بۇعان ۇيرەنە بەرۋى ءۇشىن قاجەت. بۇل جوبا بارلىق قالالاردا ورنالاتىن بولادى. ولاردا ەستىپ، كورەتىن مۇمكىندىكتەرى بولادى. مىسالعا K ارپىنە جاقىنداتساق، ول كەرىكتى كورسەتەدى. سونىمەن قاتار، بۇل كۇننەن ەنەرگيا الۋ ارقىلى دا جۇمىس جاساي الادى.

كوگەرشىن تىلەگەن

Abai.kz