جازۋشىعا كەدەيلىك جاراسا ما؟
تاياۋدا ءبىر جاس جازۋشى كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرىنە باردىم. كەشىگىپ جەتىپ، ارتقى ورىندىققا جايعاسا سالعان ماعان زالدىڭ ءىشى، جينالعان ادامدار الاقانداعىداي كورىنىپ تۇرعان ەدى.
ءبىر ساتتە ساۋ ەتىپ سىرتتان مەن سەكىلدى كەشىگىپ جۇرەتىن بەس-التى جىگىت كىرىپ كەلدى. ءبىرى تەلەارنادا، ءبىرى گازەتتە، ەندى ءبىرى اقپاراتتىق سايتتا جۇمىس ىستەيتىندەر ەكەن. ارالارىندا ادەبيەتتەن اۋىلى الىس ءبىر جان جوق. ءبىرى – اقىن، ەندى ءبىرى – جازۋشى. وتىرعاندار جاڭا كەلگەندەرمەن سالەمدەسءىپ، قۇرمەت كورسەتىپ، ىعىسىپ ورىن بەرىپ جاتىر. ءبارى ىزەتتى. وزدەرىنشە ەرەكشە امانداسادى.
ىلعي ءبىر تەكتەس ادامداردى كورىپ وتىرعان سوڭ با، جۇرگىزۋشىنىڭ ءسوزى «اي دالاعا ۇشىپ»، نازارىم اينالاما اۋا بەردى. ءيا، زالدا جينالعاندار كىلەڭ اقىندار مەن جازۋشىلار، اراسىندا دراما جازىپ جۇرگەندەر دە بار، بالكىم. بىردەن اڭعارىلاتىنى، ءبارىنىڭ كيىمى جۇپىنى. كوستيۋمدەرى توزىپ كەتكەن، جاداعاي كيىنەدى، وڭدەرى سولعىن. بىراق سوندا دا ءوزىن-ءوزى ۇستاعانىنا، اڭگىمەلەرىنە قاراساڭ، كوڭىلدەرى توق. اسىرەسە، كىتابى جارىق كورىپ، بولماسا جاقسى شىعارمالار جازىپ، قالامىنىڭ ارقاسىندا قۋانىشقا كەنەلىپ جۇرگەندەرى…
جول بويى ويلانىپ قايتتىم. نەگە جازۋشىلاردىڭ كوبى كەدەي؟ نەگە ولار سوندا دا ءوزىن قور سانامايدى؟ نەگە ولار بايلىققا ۇمتىلمايدى؟ نەگە شىرتتاي كيىنىپ، جاسانىپ جۇرسەم دەگەن نارسە ولاردىڭ ويىنا كىرىپ-شىقپايدى؟
الدە تۇرمىس تارشىلىعىن كوپ كورگەن سوڭ ءوزىن شىعارماشىلىقپەن الداۋسىراتىپ، جازۋعا بەت بۇرىپ كەتتى مە ەكەن؟
بالكىم، كەيبىر ماماندىقتار سەكىلدى جازۋشىلار تىرەك ەتكەن كاسىپ تە «ەسكىرىپ» كەتكەن شىعار؟ جاقسى تابىس تاۋىپ، باقۋاتتى ءومىر سۇرۋىنە مۇمكىندىك بەرەتىن جۇمىس ورىندارى قالامگەرلەردى قاجەت ەتپەيتىن بولار؟
الدە ولار رۋحاني توقتىقتى، جان-دۇنيە بايلىعىن، جۇرەك تىنىشتىعىن عانا ويلاپ، ماتەريالدىق جاعىنان تولىسۋدى وزدەرى مۇرات ساناماي ما ەكەن؟ ولار، بالكىم، جازۋشىعا كەدەيلىك جاراسادى دەپ ويلايتىن بولار؟ ءيا، ول دا مۇمكىن. بريتانيا جازۋشىسى بەرنارد شوۋدىڭ دا: «اۆتور ءوز كليەنتتەرىمەن وتە سيرەك كەزدەسەتىن بولعاندىقتان، وعان جاقسى كيىنىپ ءجۇرۋ قاجەت ەتىلمەيتىندىكتەن، مەن ادەبيەتشى بولدىم» دەگەنى بار ەمەس پە؟..
الايدا سەن جازۋشى بولعانمەن، بالالارىڭ جازۋشى ەمەس قوي. سەن قاناعات قىلعانمەن، وتباسىڭ، بالا-شاعاڭ قاناعات قىلمايدى عوي. سەن تارشىلىقتا دا ءوزىڭدى باقىتتى سەزىنگەنمەن، بالالارىڭ ءوزىن باقىتتى سەزىنە الا ما؟..
وسىلاي ويلاۋىم مۇڭ ەكەن، كەۋدەمدى پەندەشىلىك اتتى ءبىر يت تىرنالاپ جاتقانداي كۇي كەشتىم.
بارعا دا، جوققا دا قاناعات قىلىپ، ءوزىن باقىتتى ساناپ جۇرگەن جازۋشىلاردىڭ بالا-شاعاسىنىڭ الدىندا ءوز-ءوزىن كىنالى ساناپ، تاۋسىلىپ وتىرعانى كوز الدىما كەلدى…
بىراق كەيدە كىسى باي-باقۋاتتى بولىپ تا قۋانىپ جۇرە الماۋى مۇمكىن. قايتا دۇنيە بىتكەن سايىن ادامنىڭ ەلەڭ-الاڭى كوبەيە تۇسە مە دەرسىڭ. ال كەرىسىنشە، كەدەيدىڭ قۋانارلىق مۇمكىندىگى كوپ. ويتكەنى «كەدەيدىڭ ءبىر تويعانى – شالا بايىعانى» ەمەس پە…
ادامدى اتاق-ابىرويلى، مانساپتى، داۋلەتتى بولۋعا ۇمتىلماعانى ءۇشىن، باي بولماعانى ءۇشىن جالقاۋ دەپ تە، تىرلىككە قىرسىز دەپ تە كىنالاۋعا بولادى. بىراق، ادامنىڭ ومىرلىك مۇراتى باقىتقا جەتۋ بولسا، ونىسى بايلىققا بايلانىستى ەمەس قوي.
ءيا، باقىت بايلىقتا ەمەس. باقىت – كوڭىلىندە قاناعاتى بارعا عانا تۇراقتايتىن قوناق.
Nazira Bairbek-ءتىڭ Facebook-تەگى پاراقشاسىنان
Abai.kz
