قارتايعاندا قامسىز ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن قانداي قارەكەت جاساۋ كەرەك؟ مەنىڭ زەينەتاقى شوتىمدا قانشا قارجى جينالدى؟ زەينەتاقى اكتيۆتەرىنىڭ تابىستىلىعى قانداي؟ بۇل ساۋالدار زەينەتاقى قورىنا جارنا جيناپ جۇرگەن ءاربىر ازاماتتى تولعاندىراتىنى انىق.  قازاقستاندىقتاردىڭ وسى جانە وزگە دە سۇراقتارعا جان-جاقتى جاۋاپ الۋعا مۇمكىندىگى بار. 20 ماۋسىم كۇنى بىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنىڭ بارلىق وڭىرلىك فيليالدارىندا اشىق ەسىك كۇنى ءوتتى. جۇرتشىلىقپەن كەزەكتى كەزدەسۋدىڭ تاقىرىبى  - «زەينەتاقى جيناقتارى. جەكە زەينەتاقى شوتىنىڭ جاي-كۇيى تۋرالى حابارلاۋ ادىستەرى».  ەلىمىزدىڭ زەينەتاقى جۇيەسى تۋرالى كەڭىرەك ءبىلۋ ءۇشىن ءبىز قوردىڭ الماتى قالالىق  فيليالىنىڭ ديرەكتورى  امىرەنوۆ نۇرلان سلامبەكۇلىن (سۋرەتتە)   اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.

سۇراق: بجزق اشىق ەسىك كۇندەرىن جۇيەلى وتكىزىپ كەلە جاتقانىنا ەكىنشى جىل. بۇل شارانىڭ قاجەتتىلىگى نەدە؟   

- بۇل جوبانى ءبىز بىلتىرعى جىلدىڭ باسىنان باستاپ قولعا الدىق. وسى ۋاقىت ىشىندە وعان رەسپۋبليكا بويىنشا 25 مىڭعا جۋىق ادام قاتىستى. زەينەتاقى قالاي ەسەپتەلەدى، بۇل سالاعا قاتىستى قانداي زاڭنامالىق وزگەرىستەر بار؟ كەڭ اۋقىمدى تۇسىندىرمەلىك جۇمىستارعا قاراماستان، حالىقتىڭ زەينەتاقى قورىنا قاتىستى ساۋالدارى ءالى دە بارشىلىق. اشىق ەسىك كۇنى جۇرتشىلىقتىڭ زەينەتاقى جۇيەسى تۋرالى ماعلۇماتىن كەڭەيتىپ قانا قويماي، وزدەرىنە قاتىستى جەكە سۇراقتارى بويىنشا مامانداردان كەڭەس الۋعا مۇمكىندىگى بار.  قازاقستاندىقتاردىڭ زەينەتاقى تاقىرىبىنا جوعارى قىزىعۋشىلىعىن ەسكەرە وتىرىپ، قور باسشىلىعى شارانى جۇيەلى تۇردە وتكىزۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.   

سۇراق: قازاقستاندا قانداي زەينەتاقى تۇرلەرى بار؟ وعان كىم يەك ارتا الادى؟ 

- قازىرگى تاڭدا زەينەتاقى جارنالارانىڭ ءۇش ءتۇرى بار.  ونىڭ ءبىرىنشىسى – مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارىن جۇمىس بەرۋشى جۇمىسكەردىڭ ايلىق تابىسىنىڭ 10 پايىزى كولەمىندە اۋدارىپ وتىرادى.  ەكىنشىسى – مىندەتتى كاسىبي زەينەتاقى جارنالارىن جۇمىس بەرۋشى زياندى جاعدايدا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ ەسەپشوتىنا ايلىق تابىسىنىڭ 5 پايىزى كولەمىندە اۋدارادى.  ال، ءۇشىنشى- ەرىكتى زەينەتاقى  جارناسى ءوزىنىڭ زەينەت كەزەڭىن جوسپارلاپ،   قارتتىق جاسىنداعى قاجەتتىلىكتەرىنە قاراجات جيناۋعا دايىن ازاماتتارعا ارنالعان. جارنانىڭ بۇل ءتۇرىنىڭ سوماسىن سالىمشى ءوز ىقتيارىنا قاراي بەلگىلەي الادى.  وكىنىشكە وراي، ازاماتتاردىڭ زەينەتاقى جۇيەسىنىڭ قالاي جۇمىس ىستەيتىنى تۋرالى ءبىلىمى بىركەلكى ەمەس. وسىنىڭ سالدارىنان كەي ازاماتتارىمىز زەينەتاقى شاعىن دۇرىستاپ جوسپارلاي المايدى، ال كەيدە ءتىپتى بۇل كەمشىلىك ولاردىڭ قۇقىقتارىنىڭ شەكتەلۋىنە اكەلىپ جاتادى. سوندىقتان اشىق ەسىك كۇنى اياسىندا ءبىز بۇل تاقىرىپقا ەرەكشە توقتالىپ ءوتۋدى ءجون سانادىق.

 سۇراق: اشىق ەسىك كۇنىنىڭ ەكىنشى تاقىرىبى – جەكە زەينەتاقى شوتتارىنىڭ جاي-كۇيى تۋرالى اقپارات الۋ ادىستەرى. بۇل تاقىرىپتىڭ ماڭىزدىلىعى نەدە؟ 

- بۇل دا وتە وزەكتى تاقىرىپ. سەبەبى ازاماتتاردى ءوز زەينەتاقى شوتىندا قانشا جارنا جينالعانى، ولاردىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى ينۆەستيتسيالانعانى ءاردايىم الاڭداتادى. زەينەتاقى قورى سالىمشىلارى مەن الۋشىلارىن بۇل تۋرالى ءاردايىم قۇلاقتاندىرىپ وتىرادى. ال سوڭعى جىلدارى اقپاراتتاندىرۋ تاسىلدەرى ايتارلىقتاي كەڭەيدى. بجزق ۋاقىت تالابىنا ساي دامىپ كەلەدى. قاشىقتىق ارقىلى قىزمەت كورسەتۋگە ەسەپتەلگەن كوپتەگەن جاڭا ەلەكتروندىق سەرۆيس تۇرلەرى قولدانىسقا ەنگىزىلدى. ەندى كەڭسەگە بارىپ، كەزەكتە تۇرماي-اق قىزمەت الىپ، ۋاقىت ۇنەمدەۋگە بولادى. زەينەتاقى شوتىنىڭ جاعدايىن ۇيدە وتىرىپ-اق، ءتىپتى ۇيالى تەلەفون ارقىلى دا قاداعالاۋعا بولادى.  2017 جىلى قوردى ەلەكتروندىق  وپەراتسيالارىنىڭ كورسەتكىشى 52 پايىزعا جەتكەن.  مۇنداي قىزمەت تۇرلەرىن ءبىز ودان ءارى دە جەتىلدىرە بەرمەكپىز. تسيفرلاندىرۋ – ءسان قۋ ەمەس، بۇل ءبىزدىڭ ءومىرىمىزدى بارىنشا قولايلى ەتەتىن ۋاقىت تالابى.  سوندىقتان ءبىز جۇرتشىلىقتى بۇل مۇمكىندىكتەرمەن كەڭىرەك تانىستىرماقپىز.

سۇراق: جزش-دان ءۇزىندى-كوشىرمە الۋدىڭ قانداي ناقتى تۇرلەرى بار؟ زەينەتاقى راسىمدەۋدى ەسەپتەمەگەندە بۇل ەڭ كوپ سۇرانىسقا يە قىزمەت ءتۇرى عوي.   

- قازىرگى تاڭدا تەك جزش-دان كوشىرمە الۋ عانا ەمەس، بجزق-نىڭ كوپتەگەن قىزمەت تۇرلەرى ەلەكتروندىق نۇسقاعا  كوشىرىلگەن.  قور سالىمشىلارى مەن الۋشىلارىنا ءوز جارنالارى تۋرالى اقپاراتتى قاشىقتىقتان  الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ىڭعايلى ادىستەرىن ۇسىنىپ وتىر.  ال «تسيفرلى قازاقستان» باعدارلاماسىنىڭ ەنگىزىلۋى بۇل مۇمكىندىكتەردى ودان ءارى كەڭەيتۋدە.   قىسقاشا توقتالار بولسام، قازىر  مۇنداي اقپاراتتى ەلەكتروندىق پوشتا ارقىلى عانا ەمەس، قور سايتىندا جەكە كابينەت اشۋ ارقىلى، KZ ەلەكتروندىق ۇكىمەتىنىڭ پورتالى ارقىلى دا الۋعا بولادى.      Android, iPhone, iPad, Windows Phone وپەراتسيالىق جۇيەلەرىنە ەسەپتەلگەن  موبيلدى قوسىمشا دا جۇرتشىلىق اراسىندا ۇلكەن سۇرانىسقا يە. ارينە، اقپارات الۋدىڭ بەلگىلى ءبىر تاسىلىنە جۇگىنۋ ءۇشىن  قور كەڭسەسىنە كەلىپ  وتىنىم جازۋ، ەلەكتروندىق تسيفرلىق قولتاڭباعا جۇگىنۋ سىندى بەلگىلى تالاپتار بار.  دەگەنمەن، بۇل  داستۇرلى قىزمەت تۇرلەرىنەن الدەقايدا قولايلى ەكەنى انىق. وسى جاڭا قىزمەت تۇرلەرىمەن ءبىز جۇرتشىلىقتى اشىق ەسىك كۇنىندە كەڭىرەك تانىستىردىق. سونىمەن قاتار،  ازاماتتارعا قوسىمشا سۇراقتارى بويىنشا جەكە كەڭەس بەرۋگە ءاردايىم دايىنبىز. بايلانىس ورتالىعىنىڭ 1418 نومەرى ارقىلى بايلانىسىپ تۇرۋعا دا بولادى.   قازاقستان اۋماعىنداعى قالالىق جانە ۇيالى تەلەفونداردان تەگىن قوڭىراۋ شالۋعا بولادى.

• - اڭگىمەڭىزگە راحمەت. جۇمىستارىڭىزعا ساتتىلىك تىلەيمىز!

 سۇحباتتاسقان كوگەرشىن تىلەگەن

Abai.kz