ۆاجنەيشەە ۋسلوۆيە دۋحوۆنوگو روستا

پەداگوگا - ەتو پرەجدە ۆسەگو ۆرەميا-

سۆوبودنوە ۆرەميا ۋچيتەليا

ۆ.ا.سۋحوملينسكي

بۇل تاقىرىپتى الدىمەن مۇعالىمدەردىڭ وقيتىنىنا سەنەمىن. بىراق، جوعارى شەندىلەردىڭ، تىم بولماعاندا مەكتەپ ديرەكتورلارى مەن ۋنيۆەرسيتەت رەكتورلارىنىڭ، ولاردىڭ اقىلشىلارى مەن ورىنباسارلارىنىڭ وقىعانىن قالار ەدىم. بىراق ...

ارينە كىم قانشا عۇمىر سۇرەدى، ول جاراتقانعا عانا ايان. جۇمىر باستى پەندەگە ونى بىلگەننەن، بىلمەگەنىنىڭ ءوزى پايدالى. ءار-ءبىر ادام جەر بەتىنە تەگىن كەلمەيدى. ولاردىڭ اتقاراتىن مىندەتى مەن ورىندايتىن جۇمىسى بولادى. وقىتۋشىلىق تا سولاي، كوپ پەندەنىڭ ەنشىسىنە جازىلعان نەسىبە. سەن بولماساڭ دا، ايتەۋ بىرەۋ، تاس قاراڭعى تۇنەككە ساۋلە شاشارى انىق قوي. ماحابباتپەن جاراتقان ادامزاتتى جاراتقاننىڭ قاراڭعى قاپاستا ۇستاماسى و باستان بەلگىلى دۇنيە ەمەس پە؟

نەگە وقىتۋشىنى ايتامىن؟ ونىڭ دا وزىندىك سەبەبى بار. ادام بالاسى انا قۇرساعىنداعى “قاراڭعىلىقتان”، جارىق، بىراق وقىماساڭ “قاراڭعى” دۇنيەگە كەلگەندە، وسى وقىتۋشى اتالاتىن قۇدايدىڭ قۇلدارى ولاردىڭ كوكىرەك كوزدەرىن اشىپ، ساناسىنا ساۋلە توگەدى. جەر بەتىندە ءدال وسىنداي ۇلى مۇراتتى ورىندايتىن وزگە ەشبىر مامان جوق.

جۇرەك كوزى اشىلىپ، ساناسى ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ  ساۋلەسىنە شومعان ادام بالاسىنىڭ كوكىرەگى حيكمەتكە تولىپ، نە ءبىر عاجايىپ دۇنيەلەردى ومىرگە اكەلەدى. جاقسى يدەيا، ۇزدىك ونەر تۋىندىسى، يننوۆاتسيا، جوعارى تەحنولوگيا، سالاۋاتتى ءومىر، ادەبيەت، سۇلۋلىق پەن ساۋلىق. نە كەرەك، كۇللى ادام بالاسىنىڭ يگىلىگىنە قاجەتتى بارلىق جەتىستىكتەر مەن قۇندىلىقتار مىنە وسى “عاجايىپ دۇنيە” دەگەن ءبىر-اق اۋىز سوزگە سىيىپ كەتە بەرەدى. وسىنشاما ماتەريالدىق جانە رۋحاني بايلىقتىڭ باسىندا جەر بەتىندەگى جالعىز نۇكتەدەي قارايىپ نەمەسە اسپانداعى جالىنى قايتقان اق ەرگەجەيلى جۇلدىزداي بولىپ سول مۇعالىمدەر قاراۋىتادى...

مۇعالىمدەر - وزدەرى لاۋلاپ جاناتىن ءارى سول جارىق، جىلۋىمەن الەمدى دە ىزگىلىك پەن جاقسىلىقتىڭ، مولشىلىق پەن بەيبىتشىلىكتىڭ شۋاعىنا بولەيتىن جۇمىر جەردىڭ جۇپىنى عانا پەندەلەرى. اڭگىمە سول مۇعالىمدەردى قالاي تامىلجىتىپ جاندىرا بىلۋدە جاتىر. ول مازداپ جانسا، ۇزاق ءارى شۇلەن ساۋلە توگەدى. ال بىقسىپ جاتسا، ودان قولقانى قابار ءتۇتىن شىعادى. ەل-جۇرتقا تانىس ءبىر قاراپايىم زاڭدىلىق بار. پەشكە وتىندى نىعارلاپ، كوپ سالاتىن بولساق، وتىمىز بىقسىپ جانبايدى. سول سەكىلدى مۇعالىمنىڭ باسىن كەرەكتى-كەرەكسىز جۇمىسپەن، قاعاز باستىلىقپەن تۇمشالاي بەرەتىن بولساق، ودان وت ويناپ، جالىن ۇشقىندامايدى.

قۇرمەتتى باسشىلار، عىلىم مەن ءبىلىم فورماشىلدىقتىڭ شەگەسىن قاعاتىن قاتاڭ تارتىپپەن، تومەن جالاقىعا جارماسقان جوعارى تالاپپەن دامىمايدى. ول - تاۋەلسىز، ەركىن ويمەن، ۇياتى ءارى جاۋاپكەرشىلىگى بار ماحابباتپەن، ۇتىمدى ءارى جۇيەلى باسقارۋمەن، جەتكىلىكتى جاسالعان تەحنيكالىق-مەتەريالدىق بازامەن داميدى. سوندىقتان وقىتۋشىلاردىڭ بوس ۋاقىتىن كوبەيتىڭىز، ءسوزى مەن ىسىنە ەركىندىك بەرىڭىز، ورتاشا اۋقاتتى ادامدار قاتارىنا قوسىڭىز، ءبىلىم وردالارىنىڭ جاعدايىن جاقسارتىڭىز. مىنە سوندا عانا ولار لاۋلاپ جانىپ، ۇرپاق ساناسىنا جوعارىدا ايتقان  “عاجايىپ دۇنيەلەردى” جاساۋدىڭ نەگىزىن قالاي الادى.

كىمدە، قايسى ەلدە “عاجايىپ دۇنيەلەر” كوپ جاسالسا، ولار قۋاتتى ەلگە اينالادى. ولاردىڭ حالقىنىڭ باقىتتى شاقتارى ۇزاق بولادى. دەمەك، وقىتۋشىلارى دا ۇ-ز-ا-ق، سان عاسىرلاپ جاسايدى دەگەن ءسوز. ال كەرىسىنشە بولسا، ونداي ەلدىڭ وقىتۋشىلارىنىڭ عۇمىرى ناعىز “قامشى سابىنداي” عانا، پەداگوگيكالىق جۇمىس وتىلىنەن ارىعا بارمايدى. ەلىمىز باي-قۋاتتى بولسىن دەسەڭىز، ۇستازدارىمىزدىڭ “عۇمىرىنىڭ” عاسىرلارعا جەتۋىنە جاعداي جاسايىق.

قاستەر سارقىتقان، اباي اتىنداعى قازۇپۋ-دىڭ ۇستازى  

Abai.kz