ءلايلا سۇلتانقىزى، تەلەجۇرگىزۋشى: «تەلەارنالاردا جەتىسپەيتىن دۇنيەلەر بارشىلىق»
كەسكىن-كەلبەتى كوز سۇرىندىرەتىن ءلايلا سۇلتانقىزىن كورەرمەن قاۋىم بۇرىنعى «شاھار» - قازىرگى «حيت تۆ» ارنالارى ارقىلى جاقسى بىلەدى. انەبىر جىلدارى وتكەن «Super star» جوباسى دا ونىڭ تانىمالدىعىن ءبىرشاما «العا سۇيرەپ» تاستاعان-دى. دەسەك تە، ءلايلانىڭ قوڭىراۋدىڭ سىڭعىرىنداي كۇلكىسىنە، اۋەزدى داۋىسىنا قۇمار جۇرت ونى اجەپتاۋىر ۋاقىت جوعالتىپ العان بولاتىن. كوپتەن بەرى كورىنبەي ءجۇرىپ، «بالاپاننان» جارق ەتە قالعان تەلەجۇرگىزۋشىنى «سارسەنبىنىڭ ساتىندە» جولىقتىردىق.
- ءلايلا حانىم، ىلگەرىدە ەكراننان تۇسپەۋشى ەدىڭىز، كەيىنگى كەزدە كورەرمەندەرىڭىز ءسىزدى جوعالتىپ العان سەكىلدى...
- ءيا، كورىنبەي كەتۋىمە نەگىزگى سەبەپ - وتباسىلى بولعانىم. ويتكەنى قىز بالانىڭ باستى ارمانى جار ءسۇيىپ، دۇنيەگە ۇرپاق اكەلۋ عوي. قايرات ەسىمدى جارىم بار. ساعادات، ساردار اتتى ەكى ۇلدى دۇنيەگە اكەلدىم. دەگەنمەن قول قۋسىرىپ، ۇيدە وتىرعان جوقپىن. رەسپۋبليكالىق تەلەارنالاردىڭ ارنايى شاقىرتۋىمەن باعدارلامالار جۇرگىزىپ تۇرامىن. سونداي-اق كىشىگىرىم ستۋديامىز بار. وندا جەرگىلىكتى ارنالاردان تۇسكەن تاپسىرىستار بويىنشا جۇمىس ىستەيمىز. سونىمەن قاتار «قازاقستان ورىنداۋشىلارىنىڭ قۇقىقتارىن باسقارۋ» قوعامىندا القا ءتورايىمىمىن.
- قوعامىڭىزدىڭ اتى قىزىق ەكەن... «قۇقىقتاردى باسقارۋ» قالاي جۇرەدى؟
- مۇندا كەز كەلگەن ورىنداۋشىنىڭ اۆتورلىق قۇقىعى تىركەلەدى، وعان بىرەۋ قول سۇقسا، ارنايى زاڭدار بويىنشا قورعالادى.
كەسكىن-كەلبەتى كوز سۇرىندىرەتىن ءلايلا سۇلتانقىزىن كورەرمەن قاۋىم بۇرىنعى «شاھار» - قازىرگى «حيت تۆ» ارنالارى ارقىلى جاقسى بىلەدى. انەبىر جىلدارى وتكەن «Super star» جوباسى دا ونىڭ تانىمالدىعىن ءبىرشاما «العا سۇيرەپ» تاستاعان-دى. دەسەك تە، ءلايلانىڭ قوڭىراۋدىڭ سىڭعىرىنداي كۇلكىسىنە، اۋەزدى داۋىسىنا قۇمار جۇرت ونى اجەپتاۋىر ۋاقىت جوعالتىپ العان بولاتىن. كوپتەن بەرى كورىنبەي ءجۇرىپ، «بالاپاننان» جارق ەتە قالعان تەلەجۇرگىزۋشىنى «سارسەنبىنىڭ ساتىندە» جولىقتىردىق.
- ءلايلا حانىم، ىلگەرىدە ەكراننان تۇسپەۋشى ەدىڭىز، كەيىنگى كەزدە كورەرمەندەرىڭىز ءسىزدى جوعالتىپ العان سەكىلدى...
- ءيا، كورىنبەي كەتۋىمە نەگىزگى سەبەپ - وتباسىلى بولعانىم. ويتكەنى قىز بالانىڭ باستى ارمانى جار ءسۇيىپ، دۇنيەگە ۇرپاق اكەلۋ عوي. قايرات ەسىمدى جارىم بار. ساعادات، ساردار اتتى ەكى ۇلدى دۇنيەگە اكەلدىم. دەگەنمەن قول قۋسىرىپ، ۇيدە وتىرعان جوقپىن. رەسپۋبليكالىق تەلەارنالاردىڭ ارنايى شاقىرتۋىمەن باعدارلامالار جۇرگىزىپ تۇرامىن. سونداي-اق كىشىگىرىم ستۋديامىز بار. وندا جەرگىلىكتى ارنالاردان تۇسكەن تاپسىرىستار بويىنشا جۇمىس ىستەيمىز. سونىمەن قاتار «قازاقستان ورىنداۋشىلارىنىڭ قۇقىقتارىن باسقارۋ» قوعامىندا القا ءتورايىمىمىن.
- قوعامىڭىزدىڭ اتى قىزىق ەكەن... «قۇقىقتاردى باسقارۋ» قالاي جۇرەدى؟
- مۇندا كەز كەلگەن ورىنداۋشىنىڭ اۆتورلىق قۇقىعى تىركەلەدى، وعان بىرەۋ قول سۇقسا، ارنايى زاڭدار بويىنشا قورعالادى.
ياعني ورىنداۋشىلار مەن فونوگرامما شىعارۋشىلاردىڭ تۋىندىلارىن كوپشىلىك الدىندا ورىنداعانى ءۇشىن، سونىمەن بىرگە كوممەرتسيالىق ماقساتتا جاريالانعان فونوگراممالاردى ەفير نەمەسە كابەل ارقىلى تاراتقانى ءۇشىن بەرىلەتىن سىياقىنى جيناپ، تيەسىلى قۇقىق يەسىنە قايتارامىز.
- قازىر ەل اراسىندا: «ومىرىڭە رازى بولساڭ، «قازاقستان» مەن «حاباردى» قارا، تۇڭىلسەڭ، «كتك» مەن «31» ارنالارىن قوس» ، - دەگەن ءسوز بار. جۋرناليست رەتىندە قازىرگى تاڭداعى وتاندىق تەلەارنالاردىڭ قىزمەتىنە كوڭىلىڭىز تولا ما؟
- مەن ارنالاردى قىزىقتاعاننان گورى، بالالارمەن تازا اۋادا سەرۋەندەگەندى ۇناتامىن. تۋرا اۋىلداعىداي!
ال تەلەارنالاردا جەتىسپەيتىن دۇنيەلەر بارشىلىق. ىزدەنىسىمىز از. جۋرناليستەرگە جوعارى جالاقى بەرىلمەيدى. ال بۇدان كەيىن تالاپتىڭ دا جوعارى بولمايتىنى - تۇسىنىكتى جايت.
دەگەنمەن وسىدان 15 جىل بۇرىنعى تەلەارنالارمەن سالىستىرعاندا، كوپ نارسە ۋاقىتىمەن رەتتەلىپ كەلەدى. بۇل - «كوش جۇرە تۇزەلەدى» دەگەن ءسوز.
- «سابىن سەريالدار» كوپىرىپ كەتكەن تەلەارنالار كورەرمەندى جەڭىل-جەلپى جوبالارمەن الداندىرىپ، ەلدەگى الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق زارۋلىكتەن وقشاۋلاندىرىپ تاستاعانىن قالاي تۇسىنەسىز؟ بۇل مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ سالقىنىنان تۋعان ءۇردىس پە، جوق الدە الەمدىك تاجىريبەنىڭ ۇلگىسى وسى ما؟
- ءار ارنانىڭ ۇستانعان باعىتى بار، سولاي بولۋعا دا ءتيىس. ونىڭ ۇستىنە، بۇگىنگى تاڭدا كورەرمەن ءوز تالعامىنداعى باعدارلامانى تاۋىپ الاتىن مۇمكىندىككە يە عوي.
سوندىقتان دا شىعار، ەل-جۇرت وتاندىق ارنالاردان گورى، باسقا ەلدىڭ ارنالارىن كوبىرەك قارايدى. بىزدە جۇيەلەنگەن، تالعاممەن جاسالعان باعدارلامالار تىم از.
- شوۋ-بيزنەسكە ارالاسىپ، ءوزىڭىزدى پروديۋسەر رەتىندە سىناپ كوردىڭىز. جالپى، بىزدە «پروديۋسەر» دەگەن كاسىپ تولىق جەتىلدى مە؟
- تولىق ءپىسىپ-جەتىلدى دەپ ايتا المايمىن. بىزدە ەڭ قىزىعى، اقشا ءبولۋشى دە، ونى تابۋشى دا، جاراتۋشى دا پروديۋسەر بولىپ تۇر عوي. سوندىقتان ماشاقاتى كوپ بۇل جۇمىس - ەكىنىڭ ءبىرى يگەرىپ كەتەر كاسىپ ەمەس. تۇشىمدى قارجىلاي كومەك بولماعان سوڭ، جوقتان بار جاساۋ دا قيىن. دەمەك، شوۋ-بيزنەستىڭ دە، پروديۋسەرلىكتىڭ دە دامۋى ءۇشىن بىزگە ءبىراز ۋاقىت كەرەك.
- «بالاپان» تەلەارناسىندا جۇرگەن كاسىبي مامان رەتىندە ايتىڭىزشى، بالالاردى باۋراپ العان باكۋگان مەن سپانچ بوب سياقتى كەيىپكەرلەر بىزدە قاشان پايدا بولار ەكەن؟
- اتالمىش كەيىپكەرلەرى بار مۋلتفيلمدەردى ءبىزدىڭ ورتا جاراتپايدى عوي. دەگەنمەن، ءوز باسىم، وسى كورسەتىلىمدەردى بالالارىمنىڭ كۇنىنە 20-25 مينۋت تاماشالاعانىنا قارسى ەمەسپىن.
سەبەبى، ونداعى اسەم بوياۋلار دا، ادىلەتسىزدىككە قارسى كۇرەس تە، ءتىپتى سپانچ بوبتاعى كەيبىر قالجىڭدار دا وتە ادەمى كەلتىرىلگەن. قۇپتايمىن. وكىنىشتىسى، بىزدە وسىنداي مۋلتفيلمدەردى جاسايتىن شىعارماشىلىق توپتار از. سونداي-اق بىزدە بىلاي عوي، ماسەلەن، سويلەيتىن ويىنشىقتار بولسا، ول تەك قازاقشا كويلەك كيۋگە ءتيىس، قازاقشا سويلەسە، ماقالداتىپ سويلەۋى كەرەك.
قازىرگى بالانىڭ ءتىلى ارناداعى تىلدەن اجەپتاۋىر الشاق ەكەنى دە راس. تاعى ءبىر ايتا كەتەرلىگى، ءبىزدىڭ مۋلتفيلمدەردە جانسىز نارسەلەر، ماسەلەن، كولىكتەر سويلەمەيدى. بالاعا ءبارى قىزىق قوي، كولىككە «ءتىل بىتىرگەن» مولنيا ماككۋين ميللياردتاپ (مولنيا-ديسنەيدىڭ «تاچكي» دەپ اتالاتىن مۋلتفيلمىندەگى كولىكتىڭ اتى) پايدا تاۋىپ جاتىر. الداعى ماۋسىمدا «كولىكتەر-2» اتتى مۋلتفيلم قازاق تىلىنە اۋدارىلماق. كورەرمەن رەتىندە مۇنى اسىعا كۇتىپ ءجۇرمىن.
- ءتىل دەمەكشى، جۋىردا «استانا راديوسىنا» سۇحبات بەرگەن ەسترادا جۇلدىزى اۆراام رۋسسو ءوز ەلىندە قازاقشا بىلمەيتىن قازاقتارعا قاراتىپ: «پوزور!» - دەگەن ەكەن. قازاق تەلەارنالارىنىڭ تۇرالاعان تىرلىگىنە وسى «پوزوردىڭ» تىكەلەي قاتىسى بار دەپ ويلامايسىز با؟
- مەن وسىنداي دەپ لاعىپ كەتەتىن جۇلدىزداردى جەك كورەم! ارينە، ءتىلىمىزدىڭ تۇرالاپ تۇرعانى راس، بۇل -كوزگە كورىنىپ تۇرعان اقيقات. كەيدە شىمشىما سوزدەرمەن نامىسقا تيە سويلەسەك، ىلگەرىلەۋشىلىك بايقالار دەپ تە ۇمىتتەنەمىز. بالكىم، ماقساتقا جەتۋ جولىندا بارلىق ءادىستى قولدانعانىمىز دا دۇرىس شىعار. جالپى، ءتىل ماسەلەسىنىڭ قالاي شەشىم تاۋىپ، قالاي ورىندالاتىنى مىنا ءسىز بەن بىزگە دە بايلانىستى.
- ءلايلانىڭ قازىرگى جەكە ومىرىندە قانداي جاڭالىقتار بار ەكەن؟
- بالالارىمنىڭ ءار كۇنى مەن ءۇشىن - جاڭالىق. مەنىڭ بايلىعىم دا، باقىتىم دا وسى ەكەۋى. اللاعا شۇكىر، اياۋلى جار، باقىتتى انامىن. «كينا+سەريال » دەگەن جۋرنال شىعارىپ جاتىرمىز. ال ماتەريالدىق ماسەلەگە كەلەر بولسام، ازىرشە سۇيىنشىلەيتىندەي جاڭالىق بولماي تۇر.
- سىزگە بىرقاقپايدىڭ ىڭعايىمەن سوڭعى سۇراق قويايىن: «ءبىر قازاق قىزى وتىرىڭقىراپ بارىپ، كەشتەتىپ تۇرمىسقا شىققان ەكەن. سودان ول جىل سايىن بوسانا بەرگەن سوڭ، ءبىر قۇربىسى سۇراماي ما: «ساعان نە بولعان؟» - دەگەن سىڭايمەن. سوندا الگى قىز ايتقان ەكەن: «كلاستاستارىمدى قۋىپ جەتەيىن دەپ ءجۇرمىن...» - دەپ. ءسىز قۋىپ جەتتىڭىز بە، جوق الدە جەتۋ جوسپارى كوكەيدە ءجۇر مە؟
- حا-حا، ءولتىردىڭ عوي... قىسقاشا جاۋاپ بەرەيىن: كلاستاستارىمدى قۋىپ جەتتىم، ەندى اسىپ تۇسسەم بە دەگەن ويىم بار...
اڭگىمەلەسكەن -
ارداق يمانبەكقىزى،
«D»
«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»
(پروەكت «DAT» № 20 (103) 01 مامىر 2011جىل
تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: «كلاستاستارىمدى قۋىپ جەتتىم...»