توقاەۆتىڭ سوزىنەن سوڭ، "ارداگەر" اكىمدەر وردەندەرىن قايتارا ما؟
قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى، پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر رەتىندە تىركەلگەن قاسىم-جومارت توقاەۆ جەتىسۋعا كەلگەن. ەل-جۇرتپەن كەزدەسىپ، تالدىقورعانداعى سالتانات سارايىندا القا-قوتان جيىن وتكىزگەن. سول جيىندا قاسىم-جومارت كەمەلۇلى وسىعان دەيىن يتباي-شورتبايلاردىڭ بارلىعىنا دەرلىك وڭدى-سولدى بەرىلىپ كەلگەن ماراپاتتار تۋرالى، وندا دا مەملەكەتتىك ماراپاتتار تۋرالى ءسوز ەتىپتى. سول تۋرالى جازباقپىز...
قاسىم-جومارت توقاەۆ جىل سوڭىندا مينيستر، دەپۋتات، اكىمدەردىڭ كەۋدەلەرى ءتۇرلى ناگرادالارعا تولاتىنىن سىناعان.
«بىردە-ءبىر مينيستر، دەپۋتات، اكىم ناگراداسىز قالماعان. بارلىعىندا وردەن بار. ءار بەس جىل سايىن ولار وردەن الادى. مەن تۇسىنە المايمىن. ال ءجۇز مىڭداعان ۇستازدار، دارىگەرلەر، جۋرناليستەر، جۇمىسشىلار مەملەكەت تاراپىنان ماراپاتسىز قالىپ جاتادى. ولار باسقالاردان از ەڭبەكتەنىپ جۇرگەن جوق قوي. سوندىقتان، ولار دا نازاردان تىس قالماۋى كەرەك»، - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
قاسىم-جومارت كەمەلۇلىنىڭ بۇل ءسوزىن ەستىپ، بارەكەلدى دەستىك. راسىندا ءبۇل كۇنى مەملەكەتتىك جوعارعى ناگرادالاردى تەك اكىم-قارانىڭ، شەندى-شەكپەندىنىڭ كەۋدەلەرىنەن كورەتىن بولدىق.
بۇل تۋرالى «Abai.kz» اقپاراتتىق پورتالىندا بىرنەشە مارتە جازدىق تا. مىسالى، پورتال بەتىندە جاريا بولعان «43 مەدالى بار بوجكولار «قانداي سوعىسقا» قاتىسىپ ءجۇر؟» اتتى ماقالادا ماجىلىستەگى 107 دەپۋتاتتىڭ مەملەكەتتىك ماراپاتتارى جىپكە تىزگەندەي جازىلعان ەدى. كىم قانداي وردەن تاققانى تايعا تاڭبا باسقانداي ەتىپ كورسەتىلگەن...
سەنبەسەڭىز، مىنە قاراڭىز: ماجىلىستەگى 107 دەپۋتاتتىڭ (ەركەگى بار، ايەلى بار) ىشىندە مەدالى جوق، ماراپاتى جوق بىردە-ءبىر ادام جوق.
«قۇرمەت» وردەنى – 54 دەپۋتاتقا بەرىلىپتى. سەنەسىز بە، 54 دەپۋتاتقا... «پاراسات» وردەنىن باقانداي 18 دەپۋتات كەۋدەلەرىنە تاعىپ ءجۇر. تاعى 24 دەپۋتات «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» دەگەن مەدالمەن ماراپاتتالعان. «بارىس» وردەنى – 9, «دوستىق» وردەنى – 7, «داڭق» وردەنى – 3, «ايبىن» وردەنى – 3, «وتان» وردەنى – 2 دەپۋتاتتا بار.
ول از دەسەڭىز «ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەر» اتاعى – 2 دەپۋتاتقا، «ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىس» اتاعى – 1 دەپۋتاتقا، «ەڭبەك ەرى» اتاعى – 1 دەپۋتاتقا، «حالىق قاھارمانى» دەگەن اتاق – 1 دەپۋتاتقا بەرىلگەن ەكەن.
جوعارىدا قاسىم-جومارت كەمەلۇلى اكىمدەردى دە تىلگە تيەك ەتتى. وسى ورايدا ءبىز قازاقستانداعى 14 وبلىس پەن 3 مەگاپوليستىڭ اكىمدەرىن «اشكەرەلەۋدى» ءجون كوردىك. بۇل 17 اكىمدە قانداي اتاق-ماراپات بار؟ بىلە جۇرىڭىزدەر...
«قۇرمەت» وردەنى 11 اكىمگە، «پاراسات» وردەنى 10 اكىمگە، «بارىس» وردەنى 3 اكىمگە، «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالى 3 اكىمگە بەرىلگەن ەكەن. مىنە، قاراڭىز:
اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى – ەرمەك مارجىقپاەۆ
ەرمەك بورانبايۇلى 49 جاستا. اقمولادا (بۇرىنعى تسەلينوگراد) تۋعان. 2019 جىلدىڭ 19 ناۋرىزىنان بەرى اكىم بولىپ قىزمەت ەتۋدە. بۇرىن زەرەندى اۋدانىندا، ارشالى اۋدانىندا، كوكشەتاۋدا اكىم بولعان. ول اقمولا وبلىسىنىڭ 12 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالى (2004 جىل),
«قۇرمەت» وردەنى (2011 جىل).
5 مەدالى، 2 قۇرمەتتى اتاعى بار.
اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى – وڭداسىن ورازالين
وڭداسىن سەيىلۇلى 55 جاستا. اقتوبەنىڭ ءوز تۋماسى. اعىلشىن ءتىلى مۇعالى، زاڭگەر دەگەن ماماندىقتاردىڭ يەسى. بۇرىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە ءبىراز جىل جۇمىس جاساعان. ءتىپتى، ءپا جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى لاۋازىمىنا دەيىن كوتەرىلگەن. 2019 جىلدىڭ 26 اقپانىنان بەرى وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالعان. وڭداسىن سەيىلۇلى اقتوبە وبلىسىنىڭ 8 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2008 جىل).
الماتى وبلىسى اكىمى – اماندىق باتالوۆ
اماندىق عابباسۇلى 66 جاستا. وزبەك سسر-نىڭ نۇكىسىندە تۋعان. 1995 جىلدان بەرى جەتىسۋدا ءجۇر. 2014 جىلدىڭ 20 تامىزىنان بەرى وبلىس باسقارىپ كەلەدى. اماندىق عابباسۇلى الماتى وبلىسىنىڭ 8 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2008 جىل),
«پاراسات» وردەنى (2014 جىل).
2 مەدال، 2 قۇرمەتتى اتاعى بار.
اتىراۋ وبلىسى اكىمى – نۇرلان نوعاەۆ
نۇرلان اسقارۇلى 51 جاستا. اقتوبەنىڭ مۇعالجارىندا تۋعان. اقتوبە، ماسكەۋ، الماتى قالالارىندا ءبىراز جىل جۇمىس جاساعان. باتىس قازاقستاندا اكىم بولدى. 2016 جىلدىڭ 26 ناۋرىزىنان بەرى وبلىس باسشىلىعىندا. ول اتىراۋ وبلىسىنىڭ 8 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«پاراسات» وردەنى (2016 جىل).
شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى – دانيال احمەتوۆ
دانيال كەنجەتايۇلى 64 جاستا. ول پاۆلوداردىڭ تۋماسى. پاۆلودار وبلىسىنىڭ، سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى بولدى. قر پرەمەر-ءمينيسترى، قر قورعانىس ءمينيسترى قىزمەتتەرىن دە اتقاردى. 2014 جىلدىڭ 11 قاراشاسىندا وبلىس اكىمدىگىنە تاعايىندالعان. دانيال كەنجەتايۇلى شقو-نىڭ 11 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«زناك پوچەتا» وردەنى (1986 جىل),
«بارىس» وردەنى 3 دارەجە (1999 جىل),
«بارىس» وردەنى 2 دارەجە (2004 جىل),
«قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ» وردەنى (2012 جىل),
«وتان» وردەنى (2017 جىل).
بۇدان بولەك 6 مەرەكەلىك مەدالى بار.
باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى – التاي كولگىنوۆ
التاي سەيدىرۇلى 41 جاستا. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە جۇمىس جاسادى. ورالدا اكىم بولدى. 2016 جىلدىڭ 26 ناۋرىزىندا وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالعان. ول بقو-نىڭ 7 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قر تاۋەلسىزدىگىنە 25 جىل» مەرەكەلىك مەدالى (2016 جىل),
«استاناعا 20 جىل» مەرەكەلىك مەدالى (2018 جىل).
جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى – اسقار مىرزاحمەتوۆ
اسقار يسابەكۇلى 56 جاستا. شىمكەنتتە تۋعان. پرەمەر-ءمينيستردىڭ كەڭەسشىسى بولدى. اۋىلشارۋاشىلىعى ۆيتسە-ءمينيسترى قىزمەتىن اتقاردى. اۋىلشارۋاشىلىعى ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى. كەيىن وزبەكستانداعى ەلشىكتى باسقاردى. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا اكىم بولدى. ونان سوڭ «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ باسشىلىعىنا باردى. ول جەردەن دە بوساتىلىپ، اقىرى بۇرىن ءوزى باسقارعان اۋىلشارۋاشىلىعى ءمينيسترى لاۋازىمىنا قايتا ورالدى. ال 2018 جىلدىڭ 10 قاڭتارىندا وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. اسقار يسابەكۇلى جامبىل وبلىسىنىڭ 8 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2010 جىل),
«دوستىق» وردەنى (رەسەي. 2013 جىل).
قاراعاندى وبلىسىنىڭ اكىمى – ەرلان قوشانوۆ
ەرلان جاقانۇلى 56 جاستا. جەزقازعاننىڭ تۋماسى. پرەمەر-ءمينيستردىڭ كانتسەلياريىن 3 مارتە باسقارعان. 2 مارتە ورىنباسار بولعان. ترانسپورت جانە كوممۋنيكاتسيا مينيسترلىگىندە ۆيتسە-مينيستر بولعان. 2017 جىلدىڭ 14 ناۋرىزىندا وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. ول قاراعاندى وبلىسىنىڭ 9 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2007 جىل),
«پاراسات» وردەنى (2013 جىل).
قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى – ارحيمەد مۇحامبەتوۆ
ارحيمەد بەكەجانۇلى 46 جاستا. اقتوبەنىڭ تۋماسى. اقتوبەدە قالا، سوسىن وبلىس باسقارعان. 2015 جىلدىڭ 11 قىركۇيەگىندە وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. ول قوستاناي وبلىسىنىڭ 7 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2014 جىل).
قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمى – قىرىمبەك كوشەرباەۆ
قىرىمبەك ەلەۋۇلى 63 جاستا. قىزىلوردانىڭ قازالىسىندا تۋعان. 1991 جىلى پرەزيدەنت اپپاراتىندا رەفەرەنت بولدى. پرەمەر-مينيستر ورىنباسارىنىڭ كەڭەسشىسى دە بولىپ كوردى. مينيسترلەر كابينەتىندە ءبولىم باسقاردى. ۇكىمەتتىڭ قۇرامىندا بولدى. ءبىر جىلدارى پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوزىن باسقاردى. ءبىلىم، مادەنيەت جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى قىزمەتتەرىن دە اتقاردى. رەسەيدە، ارمەنيادا جانە فينليانديادا ەلشى بولىپ تا كوردى. ماڭعىستاۋدا وبلىس باسقاردى. پرەزيدەنتتىڭ كەڭەسشىسى بولدى. ءتىپتى پرەمەردىڭ ورىنباسارى دا بولدى. 2013 جىلدىڭ 17 قاڭتارىندا وبلىس باسشىلىعىنا كەلگەن. كوشەرباەۆ قىزىلوردا وبلىسىنىڭ 7 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«پاراسات» وردەنى (2003 جىل),
«دوستىق» وردەنى (رەسەي. 2006 جىل),
«استراحان وبلىسىنىڭ» وردەنى (2008 جىل),
«بارىس» وردەنى 2 دارەجە (2009 جىل),
«قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ» وردەنى (2015 جىل).
بۇدان بولەك 5 مەرەكەلىك مەدالى بار.
ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى – ەرالى توعجانوۆ
ەرالى لۇقپانۇلى 55 جاستا. ورالدىڭ تۋماسى. ينستيتۋتتا، ۋنيۆەرسيتەتتە ساباق بەرگەن. دەكان بولعان. قاراعاندىدا وبلىس باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بولدى. ادىلەت مينيسترلىگىندە كوميتەت باسقاردى. اسسامبلەياعا دا بارىپ كوردى. قازىر ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ 10 اكىمى. 2017 جىلدىڭ 14 ناۋرىزىندا تاعايىندالعان.
ماراپاتتارى:
«دوستىق» وردەنى 2 دارەجە،
«پاراسات» وردەنى (2018 جىل).
بۇدان بولەك 3 مەرەكەلىك مەدەلى بار.
پاۆلودار وبلىسىنىڭ اكىمى – بولات باكاۋوۆ
بولات جۇمابەكۇلى 47 جاستا. پاۆلوداردىڭ ءوز تۋماسى. زاڭگەر، ەكونوميست. قاشىردا، اقسۋدا، پاۆلوداردا اكىم بولعان. 2016 جىلدىڭ 25 ناۋرىزىندا وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالعان. ول پاۆلودار وبلىسىنىڭ 9 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالى (2002 جىل),
«قۇرمەت» وردەنى (2015 جىل).
بۇدان بولەك 3 مەرەكەلىك مەدالى بار.
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى – قۇمار اقساقالوۆ
قۇمار ىرگەبايۇلى 53 جاستا. قوستانايدا تۋعان. مەڭدىقارادا، بەيىمبەتتە (بۇرىنعى تاراندا) اكىم، جامبىل وبلىسىندا اكىمنىڭ ورىنباسارى بولعان. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە دە قىزمەت جاسادى. 2017 جىلدىڭ 14 ناۋرىزىندا وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالعان.ول سقو-نىڭ 9 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالى (2005 جىل),
«قۇرمەت» وردەنى (2011 جىل),
«پاراسات» وردەنى (2018 جىل).
بۇدان بولەك 3 مەرەكەلىك مەدالى بار.
تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى – ومىرزاق شوكەەۆ
ومىرزاق ەستايۇلى 55 جاستا. تۇركىستاننىڭ ءوز تۋماسى. ماسكەۋ كورگەن. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندە ءار جىلدارى كونسۋلتانت، ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، ءپا جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى بولدى. ۇكىمەتتە دە ءبىراز قىزمەتتەر اتقاردى. سونىڭ ىشىندە ەكونوميكا، ەكونوميكا جانە ساۋدا، اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلەرى مىندەتتەرىن اتقاردى. 5 مارتە پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعان. «سامرۇق-قازىنادا» باسشى بولدى.
وڭتۇستىك قازاقستان، قوستاناي وبلىستارىندا، استانا قالاسىندا اكىم بولدى. 2019 جىلدىڭ 26 اقپانىندا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. ول تۇركىستاننىڭ 2 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«پاراسات» وردەنى (2000 جىل),
«بارىس» وردەنى 3 دارەجە (2012 جىل),
«دوستىق» وردەنى (بەلورۋسسيا. 2015 جىل).
بۇدان بولەك بىرنەشە مەرەكەلىك جانە شەتەلدىك مەدالدەرى بار. وعان قوسا نۇر-سۇلتان جانە شىمكەنت قالالارىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى دەگەن اتاعى بار.
نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمى – باقىت سۇلتانوۆ
باقىت تۇرلىحانۇلى 47 جاستا. الماتىدا تۋعان. فيزماتتىڭ تۇلەگى. قارجى مينيسترلىگىندە قىزمەت جولىن باستاعان. ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتى جوسپارلاۋ، قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى بولدى. ستاتيستيكا اگەنتتىگىن باسقاردى. پرەزيدەنتتىڭ كەڭەسشىسى بولدى. پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى، قارجى ءمينيسترى قىزمەتىن اتقاردى. 2018 جىلدىڭ 11 قىركۇيەگىندە قالا باسشىسى بولىپ تاعايىندالدى. ول ەلوردانىڭ 9 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2006 جىل),
«پاراسات» وردەنى (2012 جىل).
بۇدەن بولەك 5 مەرەكەلىك مەدالى بار. قر پرەزيدەنتىنەن دە، پرەمەر-مينيسترىنەن دە العىس حات العان.
الماتى قالاسىنىڭ اكىمى – باۋىرجان بايبەك
باۋىرجان قىدىرعاليۇلى 45 جاستا. الماتىدا تۋعان. 2 جوعارى ءبىلىمى بار. قازاق، ورىس، نەمىس جانە اعىلشىن تىلدەرىن مەڭگەرگەن. ك.بايسەيىتوۆا اتىنداعى مۋزىكالىق مەكتەپتىڭ تۇلەگى. قۇرمانعازى كونسەرۆاتورياسىنا وقۋعا تۇسكەن. «بولاشاقپەن» گەرمانياعا باردى. گەتە ينستيتۋتىندا نەمىس ءتىلى ماماندىعىن ءتامامدادى. كەيىن ليۋبەكتە مۋزىكالىق ءبىلىم الدى. گەرمانيادا ەلشىلىكتە قىزمەت ەتتى. كەيىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە رەفەرەنت بولىپ اۋىستى. پرەزيدەنتتىڭ شەف-پروتوكولى بولدى. سوسىن ءپا جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى اتاندى. پارتيا باسشىلىعىندا بولدى. 2015 جىلدىڭ 9 تامىزىندا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالعان. ول الماتى قالاسىنىڭ 6 اكىمى.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى (2008 جىل),
«پاراسات» وردەنى (2014 جىل).
بۇدان بولەك 2 مەرەكەلىك مەدالى بار.
شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمى – عابيدوللا ءابدىراحمانوۆ
عابيدوللا راحماتوللاۇلى 44 جاستا. مەملەكەتتىك قىزمەت اگەنتتىگىندە كەڭەسشى، ورىنباسار، كەيىن توراعا بولعان. پرەمەر-ءمينيستردىڭ كەڭەسىن باسقاردى. ءپا-دە ورىنباسار قىزمەتىن اتقاردى. باس پارتيانىڭ توراعا ورىنباسارى بولىپ كوردى. 2018 جىلدىڭ 20 ماۋسىمىمەن بەرى قالا باسشىلىعىندا.
ماراپاتتارى:
«قۇرمەت» وردەنى،
«پاراسات» وردەنى.
ءتۇيىن. راسىندا جىل اياقتالىپ، جەلتوقسان تۋىسىمەن ءبىزدىڭ اكىمدەر اقوردا جاققا تەلمىرىپ، تەمىر-تەرسەك دامەتۋدى داعدىعا اينالدىرىپ العان با دەرسىڭ... ايتپەسە، جوعارىداعى جاسى بار، كارىسى بار، 17 اكىمنىڭ ىشىندە وردەن-مەدالى جوق بىردە-ءبىر اكىمدى تاپپادىق...
بارلىعىندا دەرلىك «قۇرمەت»، بارلىعىندا دەرلىك «پاراسات»... ال ەندى سول «قۇرمەتتى» تاققان اكىمدەردىڭ0 قانشاسى قۇرمەتتى، قانشاسى پاراساتتى؟ «پاراساتتى» تاققان اكىم پاراساتتى بوپ كەتەدى دەگەنگە ءسىز سەنەسىز بە؟ «قۇرمەت» وردەنىن تاقتى ەكەن دەپ، حالىق ەشكىمدى قۇرمەتتەپ كەتپەيدى!
سوندىقتان پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ بۇگىنگى سوزىنەن كەيىن ءبىزدىڭ «ارداگەر» اكىمدەر وردەندەرىن قايتارىپ بەرۋگە مىندەتتى! قىرىق جىل ۇستاز بولعان ادام الماعان «قۇرمەتتى» بۇگىن اكىم، ەرتەڭ كىم ەكەنى بەلگىسىز ادامداردىڭ الۋى قانشالىق ادىلەتتى؟
نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى
Abai.kz
