بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
انىق 8770 10 پىكىر 10 قىركۇيەك, 2019 ساعات 14:46

ۇلى دالا سىلكىندى. ۇلى قازاق ويانا باستادى...

ءبىر شىندىق بار، ول - XIX عاسىردىڭ ورتا شەنىنەن باستاپ رەسەي يمپەرياسىنىڭ باسقىنشىلىق شابۋىلى كەسىرىنەن تۋعان ەلى مەن جەرىنەن ايرىلا باستاعان ۇلى دالانىڭ ۇلى قازاعىنىڭ نە ىستەرىن بىلمەي، ەسەڭگىرەي باستاعاندىعى.

جالعىز ءۇمىتى - ناعىز جاۋجۇرەك، ەلىن-جەرىن جان-تانىمەن بەرىلە سۇيگەن، ۇلت كوشباسشىسى كەنەسارى حاننىڭ ۇلت-ازاتتىق سوعىسى بولاتىن. سەنگەن باتىرى جەڭىلىس تاپقان سوڭ ەركىندىكتى اڭساعان قازاقتىڭ تۇلا بويىن ۋايىم-دەرتى مۇلدەم مەڭدەدى.

XX عاسىردىڭ باسىندا دانىشپان مىرجاقىپ دۋلاتۇلى:

- كوزىڭدى اش، ويان، قازاق، كوتەر باستى،

وتكىزبەي قاراڭعىدا بەكەر جاستى.

جەر كەتتى، ءدىن ناشارلاپ، حال ھارام بوپ،

قازاعىم، ەندى جاتۋ جاراماس-تى، - دەپ «ويان، قازاق!» اتتى پاتريوتتىق ولەڭىمەن ۇلى دالاعا جار سالدى. الايدا ۇلى قازاق ماۋجىراپ ۇيقىعا كەتكەن ناۋقاستىڭ كەيپىنە ەنگەندەي ەدى.قازىرگى مەديتسينا تىلىمەن جەتكىزەر بولساق، حالىقتىڭ كوبى «كوماعا» تۇسە باستاعان-دى.

القيسسا، ورىسى بار، اعىلشىنى بار، باسقالارى دا ۇلى دالادا ويرانداپ، ويلارىنا كەلگەنىن ىستەپ جاتتى. مىرجاقىپ دۋلاتۇلى، احمەت بايتۇرسىنوۆ، ءاليحان بوكەيحانوۆ، مۇستافا شوقاي، ت.ب. كوپتەگەن قازاق زيالىلارى ءوز ۇلتىن قىزعىشتاي قورعاپ، ونىڭ بولاشاعى ءۇشىن ايانباستان كۇرەسىپ باقتى. الايدا قانىشەرلەر لەنين مەن ستالين ورىس ءشوۆينيزمىن تۋ عىپ ۇستاپ، قازاق پاتريوتتارىن قۇرباندىققا شالدىردى. وسى كەزەڭنەن باستاپ جەر-جاھاننىڭ جارتىسىنان استامىن حاس اسكەري شەبەرلىگىمەن جاۋلاپ العان قاھارمان ۇلتتىڭ ۇرپاعى تۇگەلگە دەرلىك «كوماعا» تۇسكەندەي حالدە ەدى.

كوللەكتيۆتەندىرۋ، قولدان جاسالعان اشارشىلىق، رەپرەسسيا ءتارىزدى «اتاڭا نالەت» ناۋبەتتەردەن سوڭ اللا تاعاللا قازاققا ءناسىپ ەتكەن جەردىڭ استى مەن ۇستىندەگى سان الۋان بايلىقتارىن «قاراقشىلار» سۇيەككە تالاسقان قاڭعىباس يتتەردەي ىرىلداسىپ، تالاپ الا باستادى...

وكىنىشتىسى سول، ۇلى قازاققا جاسالعان قاستاندىق جوعارىداعى ناۋبەت اتاۋلىمەن اياقتالعان جوق. اتاپ ايتقاندا:

- قازاق جەرىنە وزگە ۇلت وكىلدەرىن ەرىكسىز قونىستاندىرۋ;

- قازاق ەلىندە دەنى ساۋ ازامات قالدىرماي، تۇگەلىمەن نەمىسكە قارسى سوعىسقا ايداپ سالۋ;

- حيروسيمو مەن ناگاساكيدەگى زۇلماتتان مىڭ ەسە ارتىق اتوم بومباسىن قازاقتىڭ قاق ورتاسىندا اشىق جارۋدى باستاۋى:

- رەپرەسسيانىڭ ستالين ولگەنگە دەيىن جالعاسۋى;

- كرەملدىڭ «تىڭ جانە تىڭايعان جەرلەر» دەگەن قۇيتىرقى ساياساتتى ويدان شىعارىپ، كوپتەگەن ۇلتتىڭ ءجۇز مىڭداعان ادامىن رەسەي شەكاراسىنا تاياۋ ورنالاسقان ورتالىق جانە سولتۇستىك وبلىستارعا قويشا توعىتۋى;

- ورىستا جەر جەتپەگەندەي، بايقوڭىردا عارىش ايلاعىن اشۋى;

- اقىرىندا قازاقستانداعى ورىس تەكتەس ۇلتتاردىڭ وكىلدەرىنە «ارتىقشىلىق» بەرىپ، جەرگىلىكتى جۇرتتى ماسكەۋدىڭ «اشسا الاقانىندا، جۇمسا جۇدىرىعىندا» ۇستاپ وتىرۋى – ءبارى-ءبارى قاستاندىق ەمەي نەمەنە؟! جاۋىزدىق ەمەي نەمەنە؟!

بىزدىڭشە، قازىرگى رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين جوعارىداعى قاسكۇنەم قىلمىستار ءۇشىن ۇلى قازاق حالقىنان كەشىرىم سۇراۋعا ءتيىس!

اقيقاتى سول: ءسونىپ قالعان جانارتاۋدىڭ ءوزى ءجۇز جىلدان سوڭ قايىرا اتقىلايدى!

اللاعا شۇكىر، ۇيقىداعى ۇلى قازاق ويانا باستادى.

ۇلى دالا ءدۇر سىلكىنگەندەي. ءدۇبىر سەزىلدى.

ۇلتىمىزدىڭ جويىلىپ كەتپەي، امان قالعاندىعى ءۇشىن اللا تاعاللاعا مىڭ دا ءبىر شۇكىرشىلىك ايتامىز!

- الىستان الاش دەسە اتتانامىن،

قازاقتى قازاق دەسە ماقتانامىن.

بولعاندا اكەم قازاق، شەشەم قازاق –

مەن نەگە قازاقتىقتان ساقتانامىن؟! – دەپ مىرجاقىپ دۋلاتۇلى اتامىز ايتقانداي، جاس ۇرپاقتىڭ ءوز ۇلتىنىڭ پاتريوتتارى بولا الاتىندىعىنا سەنەمىز.

ايتباي ساۋلەبەك،

قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتى سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى.

Abai.kz

10 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2252
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3505