سەمەيدىڭ «جەڭىس» ساياباعىندا سوۆەت وداعىنىڭ باتىرى مانشۇك مامەتوۆاعا ارنالعان ەسكەرتكىش قويىلىپتى. وكىنىشتىسى، اعاشتان ويىپ جاسالعان ءمۇسىن وتە ۇسقىنسىز شىعىپ، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ نارازىلىعىن تۋدىرعان. قازاقتىڭ باتىر قىزىنىڭ قوراش بەينەسىنە الەمجەلى قولدانۋشىلارى دا قارسىلىق تانىتىپ جاتىر. 

بۇل ماسەلە توڭىرەگىندە ناقتى اقپاراتتى اrnapress.kz اقپاراتتىق پورتالى جاريالادى. پورتالدىڭ جازۋىنشا، جەرگىلىكتى تۇرعىندار بۇل ءمۇسىن مانشۇك مامەتوۆاعا مۇلدە ۇقسامايدى دەپ ەسەپتەيدى ەكەن.

«جاڭا جىلعا بالاباقشالاردىڭ بىرىنە اپارىپ قويۋعا بولادى. مىستان كەمپىردىڭ ورنىنا. بىراق ساياباقتا قالاي بولسا سولاي جاسالعان “ونەر تۋىندىسىنا” ورىن بولماۋى كەرەك».

«بىزدە تالانتتى سۋرەتشىلەر سونداي كوپ…. سولار قايدا؟….سۋرەتشىلەر كەڭەسى قايدا، ەسكيزدەرى قايدا … بۇل جوبالاردى كىم بەكىتەدى؟ تومەن دەڭگەيدە جاسالعان، راسىمەن دە بالاباقشاعا ارنالعان…».

بۇل جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ءسوزى.

پورتال تىلشىلەرى ءتىپتى «شەدەۆر» تۋىندىنىڭ اۆتورلارىن دا تاۋىپ، سۇحبات العان ەكەن. مۇسىنشىلەر يۋليا كۋرتۋنوۆا جانە يۆان دەگەن ەرلى-زايپتى ازاماتتار كورىنەدى. اتالعان سۇحباتتاعى سوزدەرىنە قاراساق، بۇلار سەمەي ءوڭىرىنىڭ ادامدارى ەمەس سەكىلدى. ءتىپتى شەتەلدەن شاقىرىلعان «شەبەرلەر» بولۋى دا مۇمكىن.

«بۇل سىزدەردىڭ كەرەمەت اكىمدەرىڭىز ەرماك بيداحمەتۇلىنىڭ باستاماسى. ول ءبىزدى وسى قالاعا اعاشتان وسىنداي سكۋلپتۋرا جاساۋىمىز ءۇشىن شاقىردى. مۇنداي جۇمىس توزاقپەن تەڭ. ارينە، ءبىز مۇندا كەلىپ، قايرىمدىلىقپەن اينالىسىپ جاتقان جوقپىز. ءبىزدىڭ ءتورت بالامىز بار. سولاردى اسىراپ باعۋىمىز كەرەك. مەن سىزگە ايتايىن، جۇمىسىمىز قىمبات ەمەس», - دەپتى يۋليا كۋرتۋنوۆا.

سەمەيدىڭ اكىمى «جوقتان تاپقان» مۇسىنشىلەر وزدەرىنىڭ مانشۇك مامەتوۆانى سالعانىنا سەنىمدى. ولار ءتىپتى نارازىلىق تانىتۋشىلاردى "قولىنان تۇك كەلمەيتىندەر" دەپ سانايتىن كورىنەدى. «ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزعا تەرىس پىكىرلەر جازعان ادامدار ەشتەڭە ىستەمەي، بوس جۇرگەندەر», - دەپتى كۋرتۋنوۆا سۇحباتىندا.

اتالعان جوباعا تاپسىرىس بەرىپ، وسى مۇسىنشىلەردى اتتاي قالاپ الدىرعان سەمەي قالاسى اكىمدىگى بۇل جوباعا جۇمسالعان ناقتى اقشانى اتاي المايدى ەكەن. ەسەسىنە وزدەرىنە تۇسىنىكتى رەسەي ەلىنىڭ تىلىندە سالا قۇلاش تۇسىنىكتەمە بەرىپتى. بۇل تۋرالى اكىمدىك وزدەرىنىڭ Instagram جەلىسىندە جازدى.

اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوزى تاراتقان اقپاراتقا سۇيەنسەك، قالاداعى بايىرعى اعاشتار قۋراي باستاعان. ارنايى شەشىم بويىنشا وسى اعاشتاردى كەسۋگە تۋرا كەلگەن. كوپ اعاشتى بەكەر وتاماس ءۇشىن اعاش ءمۇسىنىنىڭ ماماندارىن شاقىرىپ، ءمۇسىن جاساتۋدى قولعا العان. وسى جوبا اياسىندا ءبىز ايتىپ وتىرعان باتىر قىز - مانشۇكتىڭ دە ءمۇسىنى جاسالعان ەكەن.

ارينە، ءتاپ-ءتاۋىر جوبا. اعاشتى قۇر كەسكەنشە، كەرەككە جاراتقان ءجون-اق. الايدا «ادەمى باستالعان ءان ەدى، پۇشىق كەلىپ قور قولدى» دەگەندەي، جۇباي مۇسىنشىلەر جاقسى جوبانى جۇندەي ءتۇتىپ وتىر. بىراق بۇعان قالا اكىمدىگىنىڭ وزدەرى كىنالى. قالا كوركىنە كورىك قوسام دەسە، قولىنان ءىس كەلەتىن ءوز مۇسىنشىلەرىمىزدى ۇسىنىس ەتپەي مە؟! اتى-ءجونى بەلگىسىز وزگە شەبەرلەردى شاقىراماي-اق...

اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى بۇل شاعىن ساۋلەت نىساندارىن قارجىلاندىرۋ بيۋدجەتتىك ەمەس قورلاردىڭ ەسەبىنەن جۇزەگە اسىرىلاتىندىعىن ايتىپ وتىر. سونىمەن قاتار، داۋ تۋدىرعان ءمۇسىن وزگە جەرگە كوشىرلىگەن كورىنەدى.

(ايتپاقشى سەمەي قالاسى اكىمدىگىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى رەسمي پاراقشالارىندا مەملەكەتتىك تىلدە اقپارات مۇلدە از. قازاقستاننىڭ ەمەس، رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تىلىنە كوبىرەك ءمان بەرەدى ەكەن. بۇل تاقىرىپتى الداعى ۋاقىتتا بولەك جازارمىز).

وسىنداي داۋ تۋدىرىپ، قوعامنىڭ تالقىسىنا قالماس ءۇشىن اكىمدىك قىزمەتكەرلەرى ءاۋ باستا دۇرىس قادام جاساۋى كەرەك ەدى. اعاشتان ءتۇيىن تۇيەتىن جەرگىلىكتى شەبەرلەردى شاقىرىپ، حالىققا جاقىن ەسكەرتكىش ورناتسا كىم قوي دەدى؟!

بۇنداي شالاعاي شارۋالار ءبىزدىڭ شەنەۋنىكتەردە شاش-ەتەكتەن. ساۋاتسىز جۇمىس ىستەيدى، سىن ەستىگەن سوڭ تۇزەگەن بولادى. ەكى جۇمىس، ەكى شىعىن! مۇمكىن ولارعا وسى دا ءتيىمدى شىعار. قايتا-قايتا بولىنگەن قارجى قالتاعا جاقسى. «التىن شىققان جەردى بەلدەن قازۋعا» قازاق شەندىلەرى شەبەر-اق...

مۇنداي ماسقارالىقتىڭ ءبىرىن وتكەن جىلى جازعان ەدىك. الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ تىلدەردى دامىتۋ، مۇراعاتتار جانە قۇجاتتاما باسقارماسى «Azia animation» دەگەن كومپانياعا تاپسىرىس بەرىپ، «ەر توستىك» ەرتەگىسىنىڭ جەلىسىمەن مۋلتفيلم ءتۇسىرىپتى. ءبىر قىزىعى ول كەزدە دە وتباسىلىق شەبەرلەر قازاق ەرتەگىسىن قالاعانىنشا جۇلمالاعان ەدى.

يگور كراۋس، ارتۋر كراۋس دەگەن اعايىندى جىگىتتەر تۇسىرگەن مۋلتفيلمدەگى كەيىپكەرلەر «ءتۇرى قۇبىجىق، ادام ەتىن جەيدى، قازاقشا دۇرىس سويلەي المايدى». ءسويتىپ، الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسى قازاق مەنتاليتەتىنەن مۇلدە حابارى جوق اعايىندى كراۋستاردىڭ قازاق ەرتەگىلەرىن كۇستانالاۋىنا جول بەرگەن بولاتىن. بۇل مۋلتفيلم كەيىن اشىق قوردان جويىلعانىمەن، «Azia animation» كومپانياسىنىڭ قورجىنىندا بۇنداي دۇنيەلەر ءالى تولىپ تۇر. اتىشۋلى «الدار كوسە» انيماتسيالىق ءفيلمىن دە وسى اعايىندىلار تۇسىرگەن.

ءسوز سوڭىندا ايتارىمىز، ايدالاداعى بىرەۋلەر قاشانعى قازاق مادەنيەتىن ماسقارالاي بەرەدى. اۋ، شەندىلەر، حالىق مۇراسىن قاشانعى «ۇستاعاننىڭ قولىندا، تىستەگەننىڭ اۋزىندا» جىبەرە بەرەسىڭدەر؟! كەز-كەلگەن جۇمىستى قولعا الاردا جەتى رەت ولشەپ، ءبىر رەت كەسۋ كەرەك قوي. بولارى بولىپ، بوياۋى سىڭگەن سوڭ تىراشتانىپ قايتا دۇرىستاماي. ەڭ ماڭىزدىسى، وسىنداي ماسەلەلەردە جوعارىعا بەرەتىن ەسەپ-قيساپتىڭ «مۇزداي» بولۋىن عانا ەمەس، جۇمىستىڭ ناتيجەسىن باستى نازاردا ۇستاعان ءجون...

قۋانىش قاپپاس

Abai.kz