جەكسەنبى, 24 قاراشا 2024
ديدار-عايىپ 3193 0 پىكىر 31 ناۋرىز, 2020 ساعات 12:30

جۇرەگىنە ادامگەرشىلىكتىڭ اسىل قاسيەتتەرىن ۇيالاتقان اعا

كوزىنىڭ تىرىسىندە-اق قازاق ادەبيەتى تاريحىنا ەسىمى ۇلكەن ارىپتەرمەن جازىلعان، پوەزيا دەگەن قۇدىرەتتىڭ قايماعىن قالقىعان اقىن اعامىزدىڭ ماڭگىلىك عۇمىرى باستالدى.

امانحان ءالىمۇلى – پوەزيا الەمىندە ناعىز قالامگەرگە ءتان شىنشىل، ەشكىمگە ۇقسامايتىن وزىندىك قولتاڭباسى بار، الەمدەگى جىرقۇمار بارشا قازاققا تانىمال تۇلعا ەدى. قازاق پوەزياسىن ۇلتتىق تۇرعىدا جاڭعىرتىپ، دامىتىپ، ءوز ءداۋىرىنىڭ بيىك ساتىسىنا كوتەرگەن، تەكتىلىگى جوعارى، اداميلىق بولمىسى بولەك، ۇلتجاندى اقىن بولدى. جىرلارىنان ازاماتتىق ۇستانىم مەن تالعام بيىكتىگى ايقىن سەزىلەتىن. ءورشىل اقىن پوەزيا، سىن، جۋرناليستيكانى ساباقتاستىرىپ، بويىنداعى ەرەكشە قابىلەتتەرى ارقىلى ۇشتاستىرا ءبىلدى. ەرەكشە ءسوز ناقىشىمەن رۋحاني بايلىعىن، وي-پىكىرىن ەش بۇكپەسىز ورتاعا سالىپ كەتتى. ەندى، ەش كۇمان جوق، ءومىر جولى ولەڭمەن ورىلگەن اسا تالانتتى تۇلعانىڭ جارقىن بەينەسى مەن وشپەس مۇراسى سونبەس ساۋلەگە اينالادى!

...امانحان اعامەن اعا-ءىنى بولىپ ارالاس بولعان ۋاقىتىم وسىدان ون بەس جىلداي بۇرىن باستالدى. پاراساتتىلىعى مەن بىلىكتىلىگى، زەردەلىلىگى مەن بىلىمدىلىگى جوعارى اعامىزبەن بىرەر جىل قىزمەتتەس بولدىم. ءا دەگەننەن اقجارقىن پەيىلىمەن وزىنە باۋراپ الىپ ەدى. «زاڭ» مەديا-كورپوراتسياسىنىڭ اياسىنداعى قىزمەتتەس قۇرداستارى قالباي ءادىل، ەلەۋسىز مۇرات ۇشەۋى وڭاشالانعاندا مەنى دە ەرتە كەتەتىن. اڭگىمە مەن جىرعا قۇمار مەن ءۇشىن سول وتىرىستار زور قۋانىش ەدى. اڭگىمەنىڭ تيەگى اعىتىلاتىن، جىر وقىلاتىن.

بىردە كورشى ستولدا وتىرعان ءبىر توپ جىگىتتەرمەن تانىسا وتىردىق. قىتاي ەلىنەن اتاجۇرتقا قونىس اۋدارعالى جۇرگەن قانداستار ەكەن. امانحان اعانىڭ ەسىمى اتالعاندا انا جىگىتتەر ورنىنان اتىپ تۇرىپ: «راسىمەن دە ءسىز امانحان اعاسىز با؟» دەدى جامىراسىپ. سودان ءبىر كەرەمەت ءسات باستالدى دەيسىڭ! قىتايدان كەلگەن جىگىتتەر امانحان اعانىڭ جىرلارىن جارىسا وقىدى. سونداعى امانحان اعانىڭ جانارى جارقىلداپ، ەرەكشە ءبىر باقىتتى كۇيگە ەنگەنى ءالى ەسىمدە.

امانحان اعامەن ارالاسقان كۇنى-اق مەن جەرلەس اقىن ومىرزاق قوجامۇراتوۆ تۋرالى ايتا باستاعام. ءوزىمدى «ومىرزاقتانۋشى» دەپ جۇرگەن مەنىكى قۇر دالباسا ەكەن. امانحان اعا ومەكەڭنىڭ بىرنەشە جىرلارىن جاتقا ايتىپ، كەي ولەڭدەرىنىڭ استارىن اقتارىپ، جىلىكتەپ تالداپ بەرگەندە ەرىكسىز تاڭداي قاققانمىن.

اراعا 4-5 جىل سالىپ، ومەكەڭنىڭ كىتابىن باسپادان شىعارىپ، جازۋشىلار وداعىندا تۇساۋكەسەرىن وتكىزۋ ويىم بارىن ايتتىم. امان اعام قۋانا قولدادى. سول جيىندا ءوزى بايانداما جاساپ، ومەكەڭنىڭ جىرلارى تالاي اقىنعا ۇلگى بولعانىن دايەكپەن دالەلدەپ، شىعارمالارىنا جوعارى باعا بەردى. سودان كەيىن  مارقۇم اقىننىڭ شىعارماشىلىعى تۋرالى بىرنەشە گازەت-جۋرنالداردا ماقالالار جاريالاپ، تەلە-راديولارعا شىعىپ، ءو.قوجامۇراتوۆتىڭ قازاق ادەبيەتىندەگى  ماڭدايالدى اقىنداردىڭ ءبىرى ەكەندىگىن كۇللى قازاققا مويىنداتتى دەسەم اسىرا ايتقاندىعىم ەمەس!

قۇداي-اۋ، امانحان اعامىزدىڭ بىلمەيتىنى جوق ەدى. ۇزەڭگىلەس ىنىلەرى، بىزدەر، اعانىڭ جانىندا بولۋعا قۇشتار ەدىك. ءبىز ەستىمەگەن شەتەل اقىندارى مەن فيلوسوفتارىنىڭ جىرلارى مەن قاعيدالارىن ايتقاندا، اۋزىمىزدىڭ سۋى قۇرىپ تىڭدايتىنبىز. ايدان انىق، امانحان ابىز ءبىزدىڭ سانامىزعا جاڭعىرتۋ جاسادى!

مەزگىل جاندى كەلەتىن ورتەدىگە،
قىلىن كوڭىل كۇيىمنىڭ شەرتەدى مە؟
ەسكە الىپ وتىرمىن كەزدەرىمدى،
كورىنەتىن ۇقساستاۋ ەرتەگىگە،-دەپ ءوزى جىرلاعانداي، اعانىڭ جانىندا جۇرگەن ەرتەگىدەگىدەي ەرەكشە كۇندەردىڭ قايتا ورالمايتىنىن سەزىپ، ءبىلىپ مۇڭايىپ وتىرمىن.

جۇرەگىنە ادامگەرشىلىكتىڭ اسىل قاسيەتتەرىن ۇيالاتقان اعامىزبەن سىرلاس، سۇقباتتاس بولعان كەزدەر – مەن ءۇشىن ءومىر بويى ماقتانىش سەزىممەن ەسكە الاتىن ەستەلىك بولىپ قالماق.  اللا الدىڭنان جارىلقاسىن، امان اعا!

قالي جولداسوۆ،

ادەبيەت زەرتتەۋشىسى، باسپاگەر.

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1491
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3258
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5563