... ءوتتى. ءبارى دە وتەدى. وتكەن، بىراق، جادىمىزدان وشپەيدى. جادىمىزدا جاڭعىرىپ تۇراتىن وتكەن كۇندەر وقيعاسىنا وكىنىپ تە، وزگەشە ءمان بەرىپ تە  جاتامىز. اسىرەسە، وكىنىشىمىز باسىم. وتكەن كۇندەردەن قازاقتىڭ وكىنىشپەن ەسكە الاتىن ءبىر وقيعاسى - جەلتوقسان كوتەرىلىسى. جەلتوقسان كوتەرىلىسى بولعان جىل مەن ايدى بارماق بۇگىپ وتىرىپ ساناساق - شيرەك عاسىردىڭ شەگىن كەشىپ وتەدى ەكەنبىز. شيرەك عاسىردىڭ شەگىندە  قازاق ۇلتىنىڭ عاسىرلار بويى ازاتتىققا ۇمتىلعان كۇرەسىن جالعاستىرىپ، جان اياماعان جاستار تۋراسىندا، قايراتتاي قاھارمان ۇلداردىڭ ەرلىگى جايىندا كەم ايتىلماعانعا ۇقسايدى. ايتكەنمەندە، بىزدە  ەرلىكتى دارىپتەۋدەن گورى «گوي-گوي» باسىم سياقتى. «جەلتوقسانشىلار تولىق اقتالعان جوق» دەپ الدەكىمگە وكپە ارتامىز. «جەلتوقسانشىلار ءۇيسىز-كۇيسىز دالادا ءجۇر» دەپ كىجىنەمىز. «قوعام، مەملەكەت تاراپىنان جەلتوقسانشىلارعا لايىقتى مارتەبە بەرىلمەي كەلەدى»  دەپ تاعى دا مۇڭ شاعامىز. وسىنىڭ ءبارى دە راس. الايدا، اڭ ەكەش اڭ دا جاراسىن جالاپ جازادى: دەمەك، ءبىزدىڭ دە وتكەنگە سالاۋات ايتىپ، باۋىرىمىزدى جازىپ، باسىمىزدى كوتەرەتىن ۋاقىت بولدى ەمەس پە؟ جەلتوقساننىڭ سۇرقاي كۇنى تۇتەپ تۇرعان كەزدە اياز قارىعان الاڭعا الشاڭ باسىپ بارعان جىگەرلى جاستار ماسكەۋدەن جايلى تۇرمىس، ىڭعايلى جۇمىس، جانباعىسقا جەتىپ ارتىلاتىن جالاقى مەن زەينەتاقى سۇراپ بارماعان شىعار.

... ءوتتى. ءبارى دە وتەدى. وتكەن، بىراق، جادىمىزدان وشپەيدى. جادىمىزدا جاڭعىرىپ تۇراتىن وتكەن كۇندەر وقيعاسىنا وكىنىپ تە، وزگەشە ءمان بەرىپ تە  جاتامىز. اسىرەسە، وكىنىشىمىز باسىم. وتكەن كۇندەردەن قازاقتىڭ وكىنىشپەن ەسكە الاتىن ءبىر وقيعاسى - جەلتوقسان كوتەرىلىسى. جەلتوقسان كوتەرىلىسى بولعان جىل مەن ايدى بارماق بۇگىپ وتىرىپ ساناساق - شيرەك عاسىردىڭ شەگىن كەشىپ وتەدى ەكەنبىز. شيرەك عاسىردىڭ شەگىندە  قازاق ۇلتىنىڭ عاسىرلار بويى ازاتتىققا ۇمتىلعان كۇرەسىن جالعاستىرىپ، جان اياماعان جاستار تۋراسىندا، قايراتتاي قاھارمان ۇلداردىڭ ەرلىگى جايىندا كەم ايتىلماعانعا ۇقسايدى. ايتكەنمەندە، بىزدە  ەرلىكتى دارىپتەۋدەن گورى «گوي-گوي» باسىم سياقتى. «جەلتوقسانشىلار تولىق اقتالعان جوق» دەپ الدەكىمگە وكپە ارتامىز. «جەلتوقسانشىلار ءۇيسىز-كۇيسىز دالادا ءجۇر» دەپ كىجىنەمىز. «قوعام، مەملەكەت تاراپىنان جەلتوقسانشىلارعا لايىقتى مارتەبە بەرىلمەي كەلەدى»  دەپ تاعى دا مۇڭ شاعامىز. وسىنىڭ ءبارى دە راس. الايدا، اڭ ەكەش اڭ دا جاراسىن جالاپ جازادى: دەمەك، ءبىزدىڭ دە وتكەنگە سالاۋات ايتىپ، باۋىرىمىزدى جازىپ، باسىمىزدى كوتەرەتىن ۋاقىت بولدى ەمەس پە؟ جەلتوقساننىڭ سۇرقاي كۇنى تۇتەپ تۇرعان كەزدە اياز قارىعان الاڭعا الشاڭ باسىپ بارعان جىگەرلى جاستار ماسكەۋدەن جايلى تۇرمىس، ىڭعايلى جۇمىس، جانباعىسقا جەتىپ ارتىلاتىن جالاقى مەن زەينەتاقى سۇراپ بارماعان شىعار. وتارشىلدىقتىڭ قاندى قاقپان، تار شەڭگەلىندە ءومىر ءسۇرۋ تايقى ماڭدايلارىنا جازىلعان سور ەكەنىن قاپىسىز ۇقسا دا اقىرىپ تەڭدىك سۇراعان وعىلاندار «قازاققا قازاق باسشى كەرەك» دەگەن ۇران كوتەردى. بۇل - كولبين دەيتىن «قولبالانىڭ» بيلىگىنە ەمەس، قازاقتىڭ وتار حالىنە كۇيىنىپ، توتاليتارلىق بيلىككە قارسى شىققان حالىق ءۇنى ەدى. جەلتوقسانشىلار سونداي-اق «ەشبiر ۇلتقا ارتىقشىلىق بەرiلمەسiن!»، «لەنيندiك ۇلت ساياساتىنىڭ پرينتسيپتەرiن قۇرمەتتەۋدi تالاپ ەتەمiز!»، «لەنين يدەياسى جاساسىن!»، «ءار رەسپۋبليكانى ءوز كوسەمi باسقارسىن!»، «قازاقستان جاساي بەرسiن!» دەگەن ۇراندارىمەن اسپان استىن كۇڭىرەنتتى. بۇگىنگى جۇرتقا «لەنيندiك ۇلت ساياساتىنىڭ پرينتسيپتەرi» دەگەن ءسوز كۇڭگىرت بولۋى مۇمكىن، ايتسەدە، «ۇلت ساياساتىنىڭ پرينتسيپتەرى» مەن «ەشبىر ۇلتقا ەسەلەپ ارتىقشىلىق بەرمەۋدىڭ» قاجەتتىلىگى كۇن تارتىبىنەن تۇسە قويعان جوق.

جەلتوقساننىڭ جىگەرلى ۇلى مەن قىزى شەشۋشى كۇرەستە جەڭسكە جەتتى! تاۋەلسىزدىگىن تمد ەلدەرىنىڭ ىشىندە ەڭ سوڭعى بولىپ جاريالاسا دا، قازاقستان ءبىر كەزدەگى ساياسي ورتالىقتىڭ وزبىرلىعىنا جاۋاپ رەتىندە الاشتىڭ ازات كۇىنىن ءدال 16 جەلتوقساندا كۇللى الەمگە پاش ەتتى. «ەلىم»، «جەرىم» دەپ ەگىلگەن رۋحتى جاستاردىڭ ەرلىگىنە بۇدان اسقان ماراپات، بۇدان اسقان قۇرمەت بار ما مىنا جارىق دۇنيەدە؟!! ەڭ باستىسى ەلىڭ بوستان. ەلىڭ ازات. بيلىككە بۇت ارتقان، قازاعىن تانىمايتىن وسى كۇنگى كەزدەيسوق بىرەۋلەر ءۇشىن كۇيىنۋدىڭ، سوعان بولا قارا اسپاندى جامىلىپ قايعى كەشۋدىڭ قاجەتى شامالى. ەر الاشتىڭ ۇرپاعى امان بولسا، ەسەمىز قايتادى، كەم تۇسىمىز كەمەرىنە كەلەدى. تەك جەڭىسكە جەتكىزگەن، تاۋەلسىزدىك تۋىن قولىمىزعا ۇستاتقان جەلتوقساندىق رۋحمىز مۇقالماسىن!

«اباي-اقپارات»