مەنى قازاق جۇرتىنا كەڭىنەن تانىمال ەسترادا جۇلدىزى جازيرا بايىربەكوۆانىڭ تەلەارنالارعا بەرگەن ءبىر سۇحباتى ەرىكسىز ويلاندىردى. ول ءوزىنىڭ كىشكەنتايىنىڭ تۇساۋىن اتاق-داڭقى جوق، تىنىش ءومىر ءسۇرىپ جاتقان قاراپايىم ادامعا كەستىرگىسى كەلەتىنىن ايتتى. «نەگە؟» دەگەن سۇراققا بەرگەن جاۋابى: «اتاقتى، تانىمال تۇلعالاردىڭ قايسىبىرى باقىتتى دەيسىز؟ ولاردىڭ ءومىرى قيىندىققا تولى، ۇنەمى قاربالاس كۇرەسپەن وتكەن» دەدى.

ءبىر قاراعاندا قيسىندى سياقتى. قوعام ىشىندە تىنىش، ەشقانداي اتاق-داڭقسىز دا ءوز نەسىبەسىن بۇيىرعانىنشا جەپ، ەشكىمگە قاقتىقپاي-سوقتىقپاي ءومىر سۇرۋگە ىقىلاستى ادامدار كوپ. بەيبىت زاماننىڭ بەيبىت تىرشىلىگىن جاساي بەرگىسى كەلەدى. ال ەندى تەك قانا تۇساۋ كەسەر ەمەس، باسقا دا جاس بالانىڭ بولاشاعىنا اسەر ەتەدى-اۋ دەگەن ءىس-شارالاردا ادامدار تانىمال تۇلعالاردى اتاۋدان قورقاتىن سياقتى. بالاعا اتىن قويسا، تۇساۋىن كەستىرسە، قانداي دا ءبىر ىرىممەن تانىمال تۇلعالارعا جاقىنداپ كەتسە، بالامىز سوعان ۇقساپ، قيىن ومىرگە، تاعدىر تالقىسىنا ءتۇسىپ قالا ما دەپ ويلايدى ەكەن. حوش دەلىك.

الايدا تاياقتىڭ ەكىنشى ۇشى بار عوي. ءدال وسىنداي بەيبىت زاماننىڭ ورناپ، ەل ءىشى ەمىن-ەركىن ءوسىپ ونۋىنە ەڭبەك سىڭىرگەن، قۇر ەڭبەك ەمەس اۋ، قانىن توككەن، جانىن بەرگەن تۇلعالار بولماسا، وسى كۇنگە جەتەر مە ەدىك. اركىم ءوز جان تىنىشتىعىن ويلاپ، مىسىق قۇساپ جىلى پەشتىڭ ۇستىندە جاتا بەرسەك مىنا ءومىر نە بولار ەدى؟!.  عىلىممەن كىم اينالىسادى؟ ايعا كىم ۇشادى؟ تەحنولوگيانى كىم دامىتادى؟ مادەنيەت، وركەنيەت، ونەر، ءبىلىم، ساياسات دەگەننەن جۇرداي بولار ەدىك قوي. كەز كەلگەن تانىمال تۇلعانى مىسالعا الىپ قارايىقشى. 37-دە اتىلىپ كەتكەن قازاق ۇلتىنىڭ قايماقتارىن ايتالىق. احمەت بايتۇرسىنوۆ قازاق ءتىلىنىڭ ءالىپبيىن جاساپ كەتتى. بۇكىل قازاق باسىمىزدى ءيىپ، ءومىر بويى قۇرمەت ەتەمىز. ولار جايدان جاي تانىمال بولعان جوق. ەلگە قىزمەت ەتكەننەن تانىمال بولدى. بىلگەن ادامعا 37-دە اتىلىپ كەتكەن ساڭلاقتار ەلگە قىزمەت ەتكەندەرى ءۇشىن باقىتتىمىز دەپ ءولدى. ال ەندى تانىمال تۇلعالاردىڭ تاعدىرىنىڭ اۋىر بولاتىنى - اتاق-داڭق جۇرگەن جەردە ساتقىنداردىڭ دا جۇرەتىنى سالدارىنان. سول تۇلعانىڭ جانىندا كولەڭكەدەي قالماي جۇرگەن بەيباقتار ءوز پايداسىن، پەندەشىلىك ويىن، جەكە باسىنىڭ مۇددەسىن كوزدەپ ساتقىندىققا باراتىندىعىنان بيىك تۇلعالار زارداپ شەگەدى. ءاربىر ەلگە قىزمەت قىلاتىن ادامنىڭ ومىرىندە قيىندىقتار كەزدەسەتىنى انىق، ولارمەن كۇرەسۋ - كۇشتى ادامنىڭ بەلگىسى. ەگەر قيىندىقتارمەن كۇرەسپەسەك، سانامىزدى وياتپاساق، ەلدىڭ دامۋىنا تيتتەي دە بولسا ىقپال ەتپەسەك، وندا سەمىرتۋ ءۇشىن باعىلاتىن مالدان ارتىقشىلىعىمىز جوق قوي.

ءاربىر انا بالاسىن تىنىش قانا ءومىر سۇرەتىن «مارعاۋ مىسىق» بولسىن دەمەسە، ۇل-قىزدارىنىڭ ەلگە قىزمەت قىلۋعا جارايتىن تۇلعا بولۋىنان قورىقپاۋى كەرەك. ولاردىڭ قادامدارى ەل ىشىندە ابىرويى بار تۇلعالارعا ۇقساس بولۋىنان شوشۋعا ءتيىس ەمەس. قايتا قيىندىقتى جەڭە بىلەتىن جىگەرى بولۋىنا، ەركىن سانا بيىگىنە شىعۋىنا تىلەكتەس بولۋعا ءتيىسپىز. جاس، ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاق اتىنا لايىق بولۋعى تىرىسۋى كەرەك. «ۇلىمنىڭ اتىن احمەت بايتۇرسىنوۆتىڭ قۇرمەتىنە احمەت دەپ قويسام، ونىڭ تاعدىرىن قايتالاسىن دەپ ەمەس، ونىڭ قاسيەتىن قايتالاسىن، ەلگە رياسىز قىزمەت ەتسىن، ۇلتتىڭ ۇلانى بولىپ جەمىسىن بەرسىن. ەل مەنىڭ ۇلىممەن ماقتاناتىن انا بولايىن» دەپ نيەت ەتەر ەدىم.

ال بۇگىنگى تاڭدا ۆيرۋس سياقتى تارالىپ كەتكەن شالىس كەتكەن ءبىر نيەت بار «تىپ تىنىش ءومىر سۇرەيىك» دەگەن. ءومىر ەشقاشان تىنىش بولمايدى، بۋىرقانعان اعىستىڭ ارىنى سياقتى تەك العا جىلجيدى. ۋاقىتتىڭ ەنشىسىندە بۇيىعىپ ۇيىقتاپ قالماي، عىلىمدا، بىلىمدە، وركەنيەتتە، مادەنەتتە، ساياساتتا، ءومىردىڭ بارلىق سالاسىندا باسقا ەلدەردەن قالىپ كەتپەۋگە اسىعىپ، العا ۇمتىلۋىمىز كەرەك. ول ءبىر ادامنىڭ قولىنان كەلمەسى انىق، تۇتاس ەل بولىپ سوعان نيەت ەتۋىمىز كەرەك. ەل ءىشى سوندايلىق ۇمتىلىسى بار ۇرپاق ءوسىرۋىمىز كەرەك.

ەندەشە، قۇرمەتتى حالايىق! تانىمال تۇلعالاردىڭ تاعدىرىن بالالارىمىز قايتالاپ قالادى دەپ قورىقپاڭىزدار، قاسيەتىن قايتالايدى دەپ ءۇمىت ەتىڭىزدەر. ەلگە كەرەگى دە سول. ءبىر شاڭىراقتا ءۇنى بۇلبۇل ءانشى قىز دۇنيەگە كەپ جاتسا، ەسترادامىزدىڭ سۇيىكتى جۇلدىزى بايىربەكوۆا جازيراداي ەلدىڭ قۋانىشىنا قىزمەت ەتسىن دەپ، ءانشىنى تۇساۋىن كەستىرۋگە شاقىرساڭىزدار ەشقانداي ايىبى جوق.

گۇلجان ءىزتاي،

اقىن، قالامگەر

Abai.kz