وتكەن جىلدىڭ 16-جەلتوقسانىنان بەرى بۇكىل ەلىمىزدىڭ قانتالاپ تۇرعان جاراسىنا اينالعان جاڭاوزەن قاسىرەتىنە جانە سوعان بايلانىستى، بەيكۇنا مۇنايشىلار مەن ولاردىڭ قورعاۋشىلارى - وپپوزيتسيا وكىلدەرىنە قارسى رەجيم تاراپىنان وتكەن عاسىردىڭ 37-ءشى جىلعى «ۇلگىسىندە» جۇرگىزىلىپ جاتقان جاپپاي ساياسي قۋعىن-سۇرگىندەرگە وراي ەلىمىزدە ەكى قوعامدىق ۇيىم - كوميسسيا مەن كوميتەت قۇرىلعانى بەلگىلى. الايدا، بۇل تۇرعىدا تەك قازاقستاننىڭ ءوز ىشىندە عانا ءىس-ارەكەت جاساۋدىڭ تىم جەتكىلىكسىز ەكەندىگىن، مۇنداي كۇردەلى پروبلەمالار بويىنشا جۇمىس نەعۇرلىم ناتيجەلى بولۋى ءۇشىن ول ەلىمىزدەن تىسقارى اۋقىمدا دا ءجۇرۋى قاجەتتىگىن ۋاقىت كورسەتتى، سوندىقتان اقپان ايىنىڭ 13-ءى كۇنى ءبىر توپ قوعام وكىلدەرى حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتىن قۇرىپ، بۇل جونىندە 14-ءشى اقپاندا وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا مالىمدەگەن بولاتىن.

حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتى

كوميتەت باسشىلىعىنا مىنا ازاماتتار سايلاندى: توراعا - رامازان ەسىرگەپوۆ، توراعانىڭ ورىنباسارى - عازيز الدامجاروۆ، ۇيىمداستىرۋ توبىنىڭ جەتەكشىسى - ميحايل سيزوۆ، اقپاراتتىق توپ جەتەكشىسى - جاسارال قۋانىشالين، زاڭ توبىنىڭ جەتەكشىسى - ءاليا تۇرىسبەكوۆا، ساراپتامالىق توپ جەتەكشىسى - عالىم اعەلەۋوۆ.

بۇل كوميتەتتىڭ الدىنا قويعان نەگىزگى ماقساتتارى:

وتكەن جىلدىڭ 16-جەلتوقسانىنان بەرى بۇكىل ەلىمىزدىڭ قانتالاپ تۇرعان جاراسىنا اينالعان جاڭاوزەن قاسىرەتىنە جانە سوعان بايلانىستى، بەيكۇنا مۇنايشىلار مەن ولاردىڭ قورعاۋشىلارى - وپپوزيتسيا وكىلدەرىنە قارسى رەجيم تاراپىنان وتكەن عاسىردىڭ 37-ءشى جىلعى «ۇلگىسىندە» جۇرگىزىلىپ جاتقان جاپپاي ساياسي قۋعىن-سۇرگىندەرگە وراي ەلىمىزدە ەكى قوعامدىق ۇيىم - كوميسسيا مەن كوميتەت قۇرىلعانى بەلگىلى. الايدا، بۇل تۇرعىدا تەك قازاقستاننىڭ ءوز ىشىندە عانا ءىس-ارەكەت جاساۋدىڭ تىم جەتكىلىكسىز ەكەندىگىن، مۇنداي كۇردەلى پروبلەمالار بويىنشا جۇمىس نەعۇرلىم ناتيجەلى بولۋى ءۇشىن ول ەلىمىزدەن تىسقارى اۋقىمدا دا ءجۇرۋى قاجەتتىگىن ۋاقىت كورسەتتى، سوندىقتان اقپان ايىنىڭ 13-ءى كۇنى ءبىر توپ قوعام وكىلدەرى حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتىن قۇرىپ، بۇل جونىندە 14-ءشى اقپاندا وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا مالىمدەگەن بولاتىن.

حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتى

كوميتەت باسشىلىعىنا مىنا ازاماتتار سايلاندى: توراعا - رامازان ەسىرگەپوۆ، توراعانىڭ ورىنباسارى - عازيز الدامجاروۆ، ۇيىمداستىرۋ توبىنىڭ جەتەكشىسى - ميحايل سيزوۆ، اقپاراتتىق توپ جەتەكشىسى - جاسارال قۋانىشالين، زاڭ توبىنىڭ جەتەكشىسى - ءاليا تۇرىسبەكوۆا، ساراپتامالىق توپ جەتەكشىسى - عالىم اعەلەۋوۆ.

بۇل كوميتەتتىڭ الدىنا قويعان نەگىزگى ماقساتتارى:

1. ءوز ءىس-ارەكەتتەرىنە قر-نىڭ قوعامدىق ۇيىمدارى مەن ازاماتتارىن، حالىقارالىق قۇقىققورعاۋشى جانە باسقا ۇيىمداردى، شەتەلدەردىڭ جەكەلەگەن قۇقىققورعاۋشىلارى مەن قوعام قايراتكەرلەرىن بەلسەندى تۇردە تارتا وتىرىپ،  بيلىكتىڭ 2012 ج. 16-18-جەلتوقساندا ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ جاڭاوزەن قالاسى مەن شەتپە پوسەلكەسىندە ەرەۋىلدەۋشى مۇنايشىلارعا قارسى وق اتۋىنىڭ سەبەپتەرى مەن سالدارىن زەرتتەۋ جۇمىسىن كۇشەيتە جانە كەڭەيتە ءتۇسۋ.

2. قر بيلىگى ساياسي سەبەپتەرمەن قۋعىن-سۇرگىنگە سالعان ەرەۋىلدەۋشى مۇنايشىلاردى جانە قر ۇقك-ءنىڭ جاڭاوزەن وقيعاسىنا دەيىن، ونىڭ كەزىندە جانە ودان كەيىن تۇتقىنعا الىپ، «الەۋمەتتىك ارازدىق قوزدىرعانى»-مىس جانە باسقا قىلمىستار ءۇشىن نەگىزسىز ايىپتاۋ ارقىلى قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتقان وپپوزيتسيا وكىلدەرىن (ۆلاديمير كوزلوۆ، سەرىك ساپارعالي، يگور ۆينياۆسكي، ايجانگۇل ءامىروۆا، بولات اتاباەۆ، جانبولات ماماي جانە ت.ب.) پارمەندى تۇردە قورعاۋ جانە ازات ەتۋ.

وسى ماقساتتارعا جەتۋ ءۇشىن كوميتەت مىناداي ناقتى مىندەتتەر بەلگىلەدى:

- جاڭاوزەن مۇنايشىلارىنىڭ جەتى ايلىق ەرەۋىلدەرى الدىندا، ولاردىڭ بۇكىل بارىسىندا، مۇنايشىلارعا قارسى وق اتۋ الدىندا، كەزىندە جانە ودان كەيىن ورىن العان وقيعالاردىڭ قاتاڭ حرونولوگياسىن انىقتاۋ;

- بيلىكتىڭ ەرەۋىلدەۋشى مۇنايشىلارعا قارسى وق اتۋى كەزىندە قازا بولعاندار، جاراقات العاندار مەن حابارسىز كەتكەندەردىڭ اتى-جوندەرى كورسەتىلگەن ءدال سانىن انىقتاۋ;

- جاڭاوزەن وقيعاسىنا بايلانىستى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا دا، تۇتاسىنان العاندا قازاقستان بويىنشا دا قر قۇقىققورعاۋ ورگاندارى تاراپىنان ءتۇرلى قۋدالاۋ مەن قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعان ازاماتتاردىڭ اتى-جوندەرى كورسەتىلگەن ءدال سانىن انىقتاۋ جانە ولارعا قاجەت بولعان بۇكىل كومەكتى ( سونىڭ ىشىندە زاڭدىق، قۇقىقتىق) كورسەتۋ;

- كوميتەتتىڭ جۇمىس بارىسى مەن ناتيجەلەرى، سونىڭ ىشىندە جاڭاوزەن وقيعاسى مەن بيلىكتىڭ ساياسي قۋعىن-سۇرگىندەرى تۋرالى اقيقاتتى انىقتاۋعا بايلانىستى ناقتى فاكتىلەردى حالىق اراسىنا تاراتۋ، باق-تار مەن ينتەرنەتتە جاريالاۋ، بۇل جونىندە قر جۇرتشىلىعى مەن شەتەلدەردى ۇنەمى قۇلاعدار ەتىپ وتىرۋ;

- العا قويعان نەگىزگى ماقساتتار مەن مىندەتتەرگە وراي جۇرگىزگەن جۇمىس ناتيجەلەرى بويىنشا كوميتەتتىڭ قورىتىندىلارى مەن ۇسىنىستارى بار انىقتاماسىن جاساۋ جانە جاريالاۋ.

ءوز جۇمىسىنا كىرىسكەلى بەرى كوميتەت بۇۇ، ەقىۇ، اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتى، ەۋروپارلامەنت جانە ت.ب. حالىقارالىق ۇيىمدار اتىنا ۇندەۋ قابىلداپ، جولدادى جانە جاريا ەتتى، توعىز ادرەسكە (قر پرەزيدەنتىنە، ۇكىمەتىنە، پارلامەنتىنىڭ سەناتى مەن ماجىلىسىنە، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە، باس پروكۋراتۋراسىنا، جوعارعى سوتىنا، ۇقك-نە، ءىىم-نە جانە «قازمۇنايگازدىڭ» بۇرىنعى باسشىسى ت.قۇلىباەۆقا) جاڭاوزەن وقيعاسىنا قاتىستى ناقتى سۇراقتار قويىلعان حاتتار جىبەردى.

كوميتەتتىڭ جاڭاوزەن ساپارى

كوميتەتتىڭ ودان كەيىن جۇزەگە اسىرعان ناقتى ءىس-شاراسى - اقپان ايىنىڭ 24-ءى مەن 28-ءى اراسىندا ر.ەسىرگەپوۆ، ج.قۋانىشالين، ع.اعەلەۋوۆ، كوميتەت مۇشەلەرى مولداعالي ماتقان مەن ەرلان قاليەۆ قۇرامىنداعى توبى جاڭاوزەن قالاسىنا تۇڭعىش ىسساپارعا بارىپ، جۇمىس ىستەپ قايتتى.

ەكى جارىم ايدان بەرى قايعىعا باتىپ، قارا جامىلعان مۇنايشىلار قالاسىنا جەتكەن بويدا ءبىز ەڭ الدىمەن قالا اكىمى C.ترۋشەۆكە، پروكۋرورى م.تويجانعا، ءىىب-نىڭ باستىعى ا.دوساحانوۆقا كىرىپ، ولاردى كوميتەتتىڭ ماقسات-مىندەتتەرىمەن تانىستىردىق، كوميتەت اتىنان حات تاپسىردىق، جاڭاوزەن قاندى وقيعاسىنا بايلانىستى پىكىر الىسىپ، سۇراقتار قويدىق، بولعان جاعدايلار جونىندە قولدارىندا بار ماعلۇماتتارمەن ءبولىسۋدى جانە ءبىزدى قاماۋدا وتىرعان بىرنەشە ازاماتپەن جولىقتىرۋدى وتىندىك. بىردەن ايتا كەتەيىن - قالا پروكۋرورى ەكى كۇننەن كەيىن ماعلۇماتتارعا قاتىستى ءوتىنىشتى ورىندادى (سونىڭ ىشىندە قاماۋدا اتىرعان 52 ادامنىڭ ءتىزىمىن بەردى), الايدا، «ءبىز تەرگەۋ ىسىنە ارالاسپايمىز، تەك قاماقتاعى ادامداردىڭ جەكە باس جاعدايلارىن عانا انىقتايمىز» دەگەن ۋادەمىزگە قاراماستان، ەكىنشى ءوتىنىشىمىزدى قاناعاتتاندىرۋسىز قالدىردى. «تەرگەۋشىلەر قارسى»-مىس. وسىعان وراي ءبىز بيلىكتىڭ مۇنداي «جابىقتىعى» حالىق اراسىندا ءتۇرلى كۇدىكتەر، وسەك-اياڭ مەن قاۋەسەتتەر تۋدىراتىندىعىن ايتىپ، وكىنىش بىلدىردىك.

ەرتەڭىنە، اقپاننىڭ 25-ءى كۇنى، الدىن-الا جاريالانعان اقپاراتقا سايكەس تاڭعى ساعات 10-دا بولادى دەگەن ايەلدەردىڭ رۇقسات ەتىلمەگەن ميتينگىسىن كورمەك نيەتپەن ىنتىماق الاڭىنا باردىق. بىراق، ءسىرا، سونىڭ قارساڭىندا قالا پروكۋراتۋراسى ميتينگىگە قاتىساتىندار ءتىزىمى بويىنشا تاراتقان جازباشا ەسكەرتۋلەر مەن باسقا دا «الدىن الۋ» شارالارى ءوز «ناتيجەسىن» بەرسە كەرەك، الاڭعا تەك 30 شاقتى ادام جينالىپ، ميتينگىنىڭ ورنىنا كوميتەت مۇشەلەرى مەن جۋرناليستەردىڭ جۇرتشىلىقپەن اشىق اسپان استىنداعى كەزدەسۋى ءوتتى. ءسويتىپ، قازا بولعاندار، جارالانعاندار مەن تۇتقىندالعانداردىڭ انالارى، جەسىرلەرى مەن تۋعان-تۋىستارىنىڭ ءوز اۋزىنان ءتورت ساعات بويى كوپتەگەن كۋالىكتەردى بەينەتاسپا مەن ۇنتاسپاعا جازىپ الدىق. جانە كوميتەتتىڭ شتابى قايدا ورنالاسقاندىعىن جاريالاپ، بىزبەن جولىققىسى كەلەتىندەرگە ەسىك اشىق ەكەندىگىن جينالعاندارعا مالىمدەدىك.

ەسكەرتپە: ءبىزدىڭ جاڭاوزەندە بولعان ۋاقىت ىشىندە انىق كوزىمىز جەتكەن ءبىر اقيقات - بيلىك ءدال تاۋەلسىزدىك كۇنى، ياعني، 16-جەلتوقساندا بەيبىت حالىققا قارسى وق اتىپ، قىرعىن سالعانى از بولعانداي، ودان كەيىن دە قالا تۇرعىندارىنا جاپپاي قۋدالاپ، قۋعىن-سۇرگىن جۇرگىزىپ، جۇرتتى ابدەن ۇرەيلەندىرىپ تاستاعان، سوندىقتان ءبىز ونسىز دا قامكوڭىل ادامدار شەشىلىڭكىرەپ، ەركىندەۋ سويلەۋى ءۇشىن ولارعا اتى-جوندەرىن جاريا ەتپەيتىندىگىمىز جونىندە ۋادە بەردىك جانە قاشان كوميتەت ءوز جۇمىسىن اياقتاپ، كوزدەگەن ماقساتتارعا قول جەتكىزگەنشە سول ۋادەمىزدى ورىندايمىز دا. ارينە، كوپشىلىكتىڭ زورلىق-زومبىلىقتارعا ابدەن قانى قارايا شيرىققاندىعى سونشا: «مەن نەگە دە بولسا دايىنمىن، ەشتەڭەدەن قورقپايمىن جانە تايىنبايمىن»، - دەپ، اشىق ءىc-ارەكەتكە بەل بۋعاندار، ياعني - ايتقاندارىن ءوز اتتارىمەن جاريا ەتۋگە كەلىسكەندەر دە بولدى. دەي تۇرعانمەن، ءبىزدىڭ كوميتەت، اسىرەسە جازالاۋشىلاردىڭ شەكتەن شىققان قاتىگەز، ادامگەرشىلىكتەن مۇلدە اۋلاق كەتكەن جاۋىزدىق ءىc-ارەكەتتەرىن ناقتى اشكەرەلەيتىن جانتۇرشىگەرلىك فاكتىلەردى كورسەتكەن كۋاگەرلەرگە قاتىستى، ازىرشە جوعارىداعى ءپرينتسيپتى ۇستانادى. ويتكەنى ءبىز ءۇشىن ەڭ الدىمەن ادامداردىڭ جەكە باس قاۋىپسىزدىگى قىمبات.

كەلەسى كۇندەرى كوميتەتتىڭ شتابىنا كوپتەگەن ادامدار كەلدى، سوندىقتان ءبىز تاڭ اتىپ، كۇن باتقانشا، كەيدە ءتىپتى ءتۇننىڭ ءبىر ۋاعىنا دەيىن ولاردىڭ ايتقاندارىن تەلەكامەرا مەن ديكتوفونعا جازىپ الۋمەن بولدىق. سونىمەن قاتار، ارا-اراسىندا جاڭاوزەننىڭ ءوز ىشىندەگى جانە ونىڭ ىرگەسىندە ورنالاسقان تەڭگە پوسەلكەسىندەگى بىرقاتار قارالى ۇيلەرگە كىرىپ شىعىپ، قازاعا كوڭىل ايتتىق، ءۇي يەلەرىنىڭ شەرلى اڭگىمەلەرىن جازىپ الدىق.

وسى ءىس-ارەكەتتەر بارىسىندا ءبىز جەرگىلىكتى قوعام قايراتكەرلەرىمەن دە جاقىن تانىسىپ-ءبىلىسىپ، سولاردىڭ اراسىنان جاڭاوزەندە كوميتەتىمىزدىڭ تۇراقتى وكىلدەرى رەتىندە جۇمىس ىستەيتىن بەس ادامدىق توپ قۇردىق.

كەيبىر الدىن-الا قورىتىندىلار

البەتتە، وسى ساپار كەزىندە جيناقتالعان جانە الداعى ۋاقىتتا ءبىزدىڭ ىزىمىزبەن تەك جاڭاوزەنگە عانا ەمەس، شەتپە پوسەلكەسىنە دە جول تارتىپ، جوسپار بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن كوميتەتتىڭ كەلەسى توپتارى جيناقتايتىن ماتەريالدار ءوز ۋاقىتىندا رەتكە كەلتىرىلىپ، جۇيەلەنىپ، ساراپتالاتىن بولادى. سونىمەن قاتار ءبىزدىڭ قازىر كورىپ-بىلگەندەرىمىزدىڭ قايسى ءبىرى الدىن-الا قورىتىندىلار جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. اتاپ ايتقاندا، ولار مىناعان سايادى.

بىرىنشىدەن، «ءوزىمىزدىڭ» («قازاقمۇنايگاز») جانە شەتەلدىڭ جۇمىس بەرۋشىلەرى - ينۆەستورلاردىڭ (شىن مانىندە - قاناۋشىلاردىڭ) تابانى استىنا ءتۇسىپ، ءوز جەرىندە وگەي كۇي كەشىپ، ابدەن شىدامى تاۋسىلعان جاڭاوزەن مۇنايشىلارىنىڭ جەتى ايلىق (مەنىڭ بىلۋىمشە، قازاقستان تاريحىندا بۇرىن مۇنشالىقتى ۇزاق نارازىلىق اكتسياسى بولعان ەمەس!) ەرەۋىل شەڭبەرىندە قويعان  تالاپتارى - تولىعىمەن زاڭدى تالاپتار. كوپتەگەن دالەلدى فاكتىلەر راستايتىن بۇل اقيقاتتى جاڭاوزەنگە بارعان كەزدە پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ءوزى دە اشىق مويىنداعانى بەلگىلى.

ەكىنشىدەن، سونشاما ۋاقىتقا سوزىلعان ەرەۋىل بارىسىندا نە پرەزيدەنت، نە ۇكىمەت، نە پارلامەنت، نە ءتيىستى مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولار، ياعني، تۇتاسىنان العاندا قازاقستاننىڭ جوعارى بيلىگى، ەل «قورجىنىنا» ەڭ سۇبەلى پايدا كەلتىرۋشى ەڭبەكشى توپ - «قارا التىن» ءوندىرۋشى ءوز ازاماتتارىمىزعا قامقور بولۋدىڭ ورنىنا، شەتەلدىك «قوجايىنداردىڭ» سويىلىن سوعىپ، مۇنايشىلاردىڭ زاڭدى تالاپتارىنا قۇلاق اسپاي قويعان جانە سول ارقىلى جاساندى تۇردە الەۋمەتتىك ارازدىق وتىن قوزدىرىپ، جاڭاوزەندىكتەردى وزدەرىنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىقتارىن جاپپاي ەرەۋىل ارقىلى قورعاۋعا ءماجبۇر ەتكەن.

ۇشىنشىدەن، وسى ەرەۋىلدى ەڭبەكشىلەر تالاپتارىن قاناعاتتاندىرۋ ارقىلى ەمەس، كۇشپەن توقتاتۋ ماقساتىندا وتكەن جىلدىڭ جازى مەن كۇزىندە قاتارداعى مۇنايشىلار مەن جەكەلەگەن بەلسەندىلەرمەن قاتار ولاردىڭ تۋعان-تۋىس، جاقىندارىنا دا ءتۇرلى قىسىم كورسەتىلىپ، قۋدالاۋلار جۇرگەن، بىرقاتارى ەش كىناسىز سوتتالىپ كەتكەن، ماسەلە جەكەلەگەن ادامداردى ۇرىپ-سوعىپ، ءتىپتى ولتىرۋگە (!) دەيىن بارعان.

تورتىنشىدەن، ەشقانداي كەدەرگىلەر مەن ارانداتۋلارعا قاراماي، وزدەرىنىڭ ءادىل كۇرەسىن بۇرىنعىسىنشا بەيبىت، زاڭدى جولمەن جالعاستىرا بەرگەن مۇنايشىلاردىڭ قايتپاس-قايسار تاباندىلىعى «كەسىرىنەن» الگىندەي «اۋىزدىقتاۋ شارالارى» ەش ناتيجە بەرمەي قويعاندىقتان بارلىق امالى تاۋسىلعان جەكە بيلىك رەجيمى اقىر-اياعىندا، بۇل «بۇلىك» مەرزىمىنەن بۇرىن تاعايىندالعان پارلامەنت سايلاۋىنا قاباتتاسىپ، «قولايسىزدىق» تۋدىرماۋى ءۇشىن توتەنشە شەشىم قابىلداپ، قورعانسىز، بەيبىت جانە مۇلدە بەيعام مۇنايشىلارعا قارسى كۇتپەگەن جەردەن وق جاۋدىرىپ، قىرعىن سالعان. ءسويتىپ، وسىنداي ادام ايتقىسىز اۋىر قىلمىس جاساۋ ارقىلى كوزدەگەن ماقساتىنا جەتىپ، ەرەۋىلدى توقتاتقان.

بەسىنشىدەن، قاتىگەزدىگى شەكتەن شىققان وسىناۋ قىلمىستى «اقتاپ الۋ» ءۇشىن بيلىكتىڭ الدىن-الا جاسالعان ارنايى جوسپارىناا سايكەس:

- مۇنايشىلاردىڭ زاڭدى قارسىلىعىنا قاراماستان، جەتى ايدان بەرى ەرەۋىل ورتالىعى بولعان ىنتىماق الاڭىنا تاۋەلسىزدىك پەن جاڭا جىل «كۇرمەتىنە» كيىز ۇيلەر تىگىپ، شىرشا ورناتىپ، جارمەڭكە، ويىن-ساۋىق ۇيىمداستىرعان (كۋالاردىڭ ايتۋىنشا، بۇعان دەيىن اتالعان الاڭدا بۇل كۇندەرى ەشقاشان مۇنداي شارالار جۇرگىزىلمەگەن) جانە قالا اكىمشىلىگىنىڭ «كيىز ۇيلەر ورتەنە قالعان جاعدايدا» (؟!) ولاردىڭ يەلەرىنە ەكى ميلليون تەڭگەدەن وتەماقى تولەۋ جونىندە كەلىسىم-شارت جاساسقان;

- 16-جەلتوقسان كۇنى مۇنايشىلاردىڭ سۋداي جاڭا ارنايى كيىمىن جانە وڭكەي قارا كيىم كيگەن بەلگىسىز ادامداردى، ءبىر توپ بەيمالىم جاسوسپىرىمدەردى جانە جەرگىلىكتى قىلمىستىق توپتاردى پايدالانا وتىرىپ،  اينالاسى بيىك دۋالمەن قورشالعان جانە مىقتى كۇزەتى بار «وزەنگمۇنايگاز» كەڭسەسىن، وعان جالعاسا ورنالاسقان «ارۋانا» قوناق ءۇيى مەن قالا اكىمشىلىگى عيماراتىن ورتەگەن، شىرشانى قۇلاتىپ، كيىز ۇيلەردى، ساز اسپاپتارىن قيراتقان، سول ماڭايداعى بانكوماتتار مەن دۇكەندەردى توناتقان جانە وسىنىڭ ءبارى كەيىن بۇعان ەش قاتىسى جوق مۇنايشىلارعا جابىلعان.

التىنشىدان، «وزەنمۇنايگاز» كەڭسەسى ورتەنە باستاعان كەزدە سونداعى وزدەرىنە قاجەت قۇجاتتار جويىلىپ كەتەدى دەپ قاۋىپتەنگەن مۇنايشىلار ءورتتى cوندىرمەك بولىپ جانۇشىرا ۇمتىلعان كەزدە ولارعا قارسى جاپپاي وق اتىلعان.

جەتىنشىدەن، الاڭدا وققا ۇشىپ، قازا بولعانداردىڭ ءبىر بولىگى قولدارىندا وق قارۋى تۇگىل تاس تا جوق، دەمەك، ەشكىمگە ەشقانداي قاۋىپ توندىرمەگەن بەيبىت مۇنايشىلار، ەندى ءبىر بولىگى سول كۇنى الاڭعا نە بيلىكتىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن (ماسەلەن، مەكتەپ وقۋشىلارىن الىپ بارعان جاس مۇعالىم جىگىت جانە ت.ب.), نە ءوز بەتىمەن قىزىقتاپ بارعان (كوللەدجدىڭ 16 جاستاعى ستۋدەنتى سياقتى) كەزدەيسوق ادامدار بولسا، ءبىر دە ءبىر پوليتسيا قىزمەتكەرى مەن ومون، سوبر جاۋىنگەرى قازا بولماق تۇگىل، وق قارۋدان جاراقات تا الماعان.

سەگىزىنشىدەن، اتالعان عيماراتتاردى (كيىز ۇيلەر ءتارىزدى) ورتەۋگە الدىن-الا دايىنداعاندىعىنىڭ ايقىن دالەلى، ماسەلەن، - قالا اكىمشىلىگى ورتەنگەن كەزدە جانىپ كەتپەۋى مۇمكىن ەمەس قۇجاتتار مەن ءتۇرلى مۇلىكتەر كەيىن ءوز ورىندارىنا بۋىلعان-تۇيىلگەن قالپىندا «قايتا ورالعان» نەمەسە كەيبىر ورتەنگەن دۇكەندەردىڭ تاۋارلارى وقيعا الدىندا الدەقايدا الىپ كەتىلگەن.

توعىزىنشىدان، قاماۋعا الىنعان قالا تۇرعىندارىن پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى ۇرىپ-سوعىپ، قورلاپ، ازاپتاعان. ماسەلەن، ۇلكەنى بار، كىشىسى بار، ەركەگى بار، ايەلى بار، كوپتەگەن ادامداردى تىرداي جالاڭاش شەشىندىرىپ، ەكى قولىن قابىرعاعا تىرەتىپ قويىپ، سوققىنىڭ استىنا الۋ، بوقتاپ-بالاعاتتاۋ، ۇستەرىنە مۇزداي سۋ قۇيۋ ارقىلى جاساماعان قىلمىستاردى «جاسادىم» دەپ مويىنداتۋ ءتارىزدى زورلىق-زومبىلىقتار ورىن العان.

ونىنشىدان، قازا بولعانداردىڭ تۋعان-تۋىسقاندارىنا ۇزاق ۋاقىت بويى ءمايىتتى بەرمەي، قورقىتىپ-ۇركىتىپ، ولاردان شىندىقتى ايتپاۋ جونىندە ۋادەلى قولحات العان سوڭ عانا بەرگەن، ءولىم تۋرالى كۋالىكتەرگە ادامنىڭ قازا بولۋ سەبەبىن بۇرمالاپ كورسەتكەن.

ون بىرىنشىدەن، ونسىز دا قايعى جۇتىپ، قارا جامىلعان كەيبىر ادامدارعا قازا بولعان تۋىستارىن دۇرىستاپ جەرلەۋگە قاساقانا كەدەرگىلەر كەلتىرگەن. ماسەلەن، ءمايىتتى ارۋلاپ جۋ ءۇشىن اۋلاعا تىگىلگەن كيىز ءۇيدى قيراتقان، جەروشاقتا قايناپ تۇرعان قازاندى توڭكەرىپ تاستاعان، جەرلەۋ قامىمەن دۇكەنگە، بازارعا شىققان جاقىندارىن كوشەدە ۇستاپ الىپ، اقشالارىن تارتىپ العان، وزگە تۋىستارىن قاماۋعا الىپ، ۇرىپ-سوققان.

ون ەكىنشىدەن، ءبىر جارىم اي بويىنا پرەزيدەنت جارلىعىمەن جاريالانعان توتەنشە جاعداي استىندا ءومىر سۇرگەن جاڭاوزەندىكتەر سول كەزدە رەسپۋبليكانىڭ باسقا دا وبلىستارىنان تارتىلىپ، قاپتاپ كەتكەن پوليتسەيلەر مەن جاۋىنگەرلەردىڭ جول توسىپ توناۋىنا ۇشىراعان.

ون ۇشىنشىدەن، ۇقك «الەۋمەتتىك ارازدىق قوزدىردى» دەگەن ايىپپەن تۇتقىنعا الىپ، قىلمىستىق جاۋاپقا تارتىپ جاتقان ايجانگۇل ءامىروۆا، ۆلاديمير كوزلوۆ، سەرىك ساپارعالي جانە باسقا ازاماتتار جونىندە ءبىز جاڭاوزەندىكتەر اۋىزىنان تەك قانا جاقسى پىكىرلەر ەستىدىك.

ارينە، وسى اتالعان جانە باسقا دا كوپتەگەن مالىمەتتەردى بۇلتارىسسىز راستاۋ ءۇشىن ءبىزدىڭ كوميتەتكە دە، ءبىز ءتارىزدى وزگە دە قۇرىلىمدار مەن ازاماتتارعا دا ءالى كوپ  ەڭبەكتەنىپ، ىزدەنىپ، تەر توگۋگە تۋرا كەلەدى. الايدا، مەنىڭ ءوزىمنىڭ وسى فاكتىلەردىڭ شىرقىراپ تۇرعان شىندىق ەكەندىگىنە ەش كۇمانىم جوق. ويتكەنى دەنى دۇرىس كەز-كەلگەن ادامنىڭ جاعاسىن ۇستاتىپ، توبە شاشىن تىك تۇرعىزاتىن وسىناۋ سۇمدىقتاردى ايتقان ادامداردىڭ كوزىنەن مەن تەك قانا شىندىق وتىن كوردىم، سوندىقتان ولاردىڭ مۇنداي فاكتىلەردى ويدان شىعارىپ، وتىرىك ايتۋى مۇمكىن ەمەس دەپ ەسەپتەيمىن.

جاسارال قۋانىءشالين،

حالىقارالىق «جاڭاوزەن-2011» كوميتەتىنىڭ

اقپارتتىق توپ جەتەكشىسى.

الماتى قالاسى،

2012 جىلدىڭ 6-ناۋرىزى

"اباي-اقپارات"