«اق جول» الماتىداعى زاۋىت جارىلىسىنا قاتىستى باس پروكۋرورعا ساۋال جولدادى
«اق جول» الماتىداعى زاۋىتتىڭ جارىلىسىنان كەيىن ۇزاق ۋاقىت بويى ازاماتتاردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن دەنساۋلىعىنا قاۋىپ توندىرگەن مەملەكەتتىك ورگاندار مەن شەنەۋنىكتەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىمەن كۇرەسۋدى تالاپ ەتەدى. ءتيىستى دەپۋتاتتىق ساۋالدى فراكتسيا دەپۋتاتى ا.ليننيك جولدادى.
قر باس پروكۋرورى
ع.د. نۇرداۋلەتوۆكە
وتكەن اپتادا الماتىنىڭ تۇرعىن اۋداندارىنىڭ بىرىندە ورنالاسقان بەتون ەرىتىندىسىن وندىرەتىن كاسىپورىندا جارىلىس بولدى. بيىكتىگى ونداعان مەترگە جەتكەن تسەمەنت شاڭى بۇكىل اۋداندى جاۋىپ، بىرنەشە ورامنان كورىندى.
قالا بيلىگى بۇل وقيعانى تسەمەنتتى سۇرلەم قۇمىراسىنا ايداۋ كەزىندە تسەمەنت تاسىعىشتىڭ جوعارى قىسىمدى شلانگىسىنىڭ جارىلۋى دەپ ءتۇسىندىردى. ولاردىڭ پىكىرىنشە، قورقىنىشتى ەشتەڭە بولعان جوق. الايدا، جارىلىستان كەيىنگى ولشەۋلەر اۋاداعى زياندى زاتتاردىڭ رۇقسات ەتىلگەن شەكتى نورمالارىنان بىرنەشە ەسە اسىپ كەتكەنىن كورسەتتى. كاسىپورىن اينالاسىنداعى ورامدار راديۋسىندا كوشەلەر مەن ۇيلەردى ءۇش سانتيمەترلى تسەمەنت شاڭى باسىپ قالدى، بۇل تۇرعىنداردىڭ تىنىس الۋىنا جانە اللەرگيالىق رەاكتسيالارىنا اكەلدى. بۇل رەتتە تۇرعىن ۇيلەر اتالعان زاۋىتتان جيىرما مەتر قاشىقتىقتا ورنالاسقانىن اتاپ ءوتۋ قاجەت.
سونىمەن قاتار، تسەمەنت (تاسىمالداۋ، ساقتاۋ، بۋىپ-ءتۇيۋ) كىرەتىن سۋسىمالى قوسپالارمەن جۇمىس توقتاتىلعان بولشەكتەر مەن گازداردىڭ اتموسفەراعا تۇراقتى شىعارىلۋىن بىلدىرەدى. سونداي-اق، تاۋلىك بويى جۇرەتىن ءوندىرىس شۋ مەن ءدىرىل تۇرىندە ىڭعايسىزدىق تۋدىرادى. تۇرعىن ءۇي ماسسيۆىنە جاقىن جەردە تسەمەنت-بەتون ءوندىرىسىنىڭ ورنالاسۋىنان تۋىندايتىن بۇدان دا وزگە قولايسىز جاعدايلار بار.
قر ۇكىمەتىنىڭ (2010 جىلعى 22 قازانداعى №1097) قاۋلىسىنا سايكەس قۇرىلىس يندۋسترياسى وبەكتىلەرى قالا شەگىنەن تىس يندۋستريالىق جانە ونەركاسىپتىك ايماقتاردىڭ اۋماعىندا ورنالاستىرىلادى.
وسى نورمالاردى بۇزا وتىرىپ، 1965 جىلى سالىنعان تۇرعىن ءۇي سەكتورىنىڭ ورتاسىندا بەتون-ەرىتىندى تورابى 2013 جىلى ورنالاستىرىلدى.
وسىعان قاراماستان، زاۋىت قىزمەتى باستالعاننان بەرى ءتيىستى جەرگىلىكتى ورگاندار قورشاعان ورتاعا ەميسسياعا بارلىق رۇقساتتاردى دۇرىس دەپ دەپ بەرىپ وتىردى.
ەلدى مەكەندەردەگى اتموسفەرالىق اۋاعا گيگيەنالىق نورماتيۆتەر تسەمەنت ءوندىرىسىنىڭ شاڭىن جالپى ۋىتتى، مۋتاگەندى، كانتسەروگەندى جانە باسقا دا اسەرلەردىڭ دامۋ قاۋپى بار قاۋىپتىلىكتىڭ 3-سىنىبىنا جاتقىزادى. تسەمەنت شاڭى قورشاعان ورتاعا كەرى اسەر ەتەدى، ادام اعزاسىنا قاۋىپتى جانە اۋىر اۋرۋلارعا اكەلۋى مۇمكىن.
تۇرعىندار اتاپ وتكەندەي، ولاردىڭ جەرگىلىكتى جانە رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەگى ءار ءتۇرلى ۋاكىلەتتى ورگاندارعا بىرنەشە رەت جاساعان وتىنىشتەرى ەلەنبەگەن نەمەسە قاراپايىم جاۋاپتارمەن شەكتەلگەن.
اعىمداعى جىلدىڭ باسىندا عانا دەنساۋلىق ساقتاۋ، ەكولوگيا مينيسترلىكتەرىنىڭ جانە الماتى قالاسى ساپانى باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ قاتىسۋىمەن كەڭەس ءوتتى. وندا زاۋىت ءىس جۇزىندە رۇقسات قۇجاتتارىنسىز جانە سانيتارلىق-قورعاۋ ايماعىن بەلگىلەۋسىز جۇمىس ىستەيتىنى انىقتالدى. الماتى قالاسىنىڭ سەس كەڭەسىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا سانيتارلىق-قورعاۋ ايماعىن بەلگىلەۋ جانە قاۋىپتىلىك سىنىبىن انىقتاۋ تاپسىرىلدى. الايدا، بۇل تاپسىرما ءالى ورىندالعان جوق.
سونىمەن قاتار، باق-تا جاريالانعان اقپارات بويىنشا قازىرگى ۋاقىتتا جەرگىلىكتى بيلىك ورىندارى اتالعان كاسىپورىننان «وندىرىستىك بازاعا ارنالعان ەميسسيالار (شەكتى رۇقسات ەتىلگەن شىعارىندىلار) نورماتيۆتەرى» جوباسى بويىنشا بەرىلگەن مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق ساراپتاما قورىتىندىسىنان جانە قورشاعان ورتاعا ەميسسيالارعا رۇقساتتان ايىرۋ تۋرالى سوت تالقىلاۋىنا باستاماشىلىق جاسادى. الايدا ءبىر ماسەلەنى ناقتى شەشۋ ءۇشىن مىندەتتى تۇردە توتەنشە جاعداي ورناۋى قاجەت پە؟ ءبىز سالدارىن تۇزەتۋدى ەمەس، ولاردىڭ الدىن الۋدى قاشان ۇيرەنەمىز؟
وسىعان بايلانىستى، قۇرمەتتى عيزات داۋرەنبەكۇلى، «اق جول» قدپ دەپۋتاتتىق فراكتسياسى كەلەسى ماسەلەلەر بويىنشا پروكۋرورلىق دەن قويۋ شارالارىن قابىلداۋدى سۇرايدى:
- قالا اكىمدىگى ۇكىمەت قاۋلىسىن بۇزا وتىرىپ، وندىرىستىك تسەمەنت-بەتون بازاسىن سالۋعا قانداي نەگىزدە رۇقسات بەردى؟
- نەلىكتەن زاۋىت 2013 جىلى سالىنعانىنا قاراماستان، سانيتارلىق ەرەجەلەرگە سايكەس سانيتارلىق قورعاۋ نورماسى ءالى كۇنگە دەيىن انىقتالعان جوق؟
- الماتى ق. سەس سەگىز جىل بويى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ سانيتارلىق-قورعاۋ ايماعىن بەلگىلەۋ جانە قر زاڭناماسى مەن سانيتارلىق ەرەجەلەرىنە سايكەس قاۋىپتىلىك دەڭگەيىن انىقتاۋ جونىندەگى تاپسىرماسىن قانداي سەبەپپەن ەلەمەيدى؟
ءبىز بولعان وقيعانىڭ كوزى كاسىپورىندا جاتقانىن تۇسىنەمىز، الايدا بيزنەستى كىنالى ەتپەۋگە، ۇزاق جىلدار بويى ازاماتتاردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن دەنساۋلىعىنا قاۋىپ توندىرگەن مەملەكەتتىك ورگاندار مەن شەنەۋنىكتەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن انىقتاۋعا شاقىرامىز.
پرەزيدەنت ق.توقاەۆتىڭ پارلامەنتتىڭ وسى سەسسياسىن اشۋ كەزىندە جولداۋدا ايتىلعان، ءتىپتى بيزنەستى «تازا بەتتەن باستاپ» رەتتەۋگە كوشۋدىڭ وزىندە دە ازاماتتاردىڭ دەنساۋلىعى مەن ءومىرىنىڭ جانە قورشاعان ورتانىڭ قاۋىپسىزدىگى تالاپتارى بيزنەستىڭ جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن نەگىزگى بولىپ قالا بەرەتىنى تۋرالى تاپسىرمالارىن ەسكە سالۋ قاجەت دەپ سانايمىز.
سوندىقتان، سالىق تولەيتىن جانە جۇمىس ورىندارىن ۇسىناتىن جۇمىس ىستەپ تۇرعان كاسىپورىندى جابۋدىڭ ورنىنا ءوندىرىستى ونەركاسىپتىك ايماققا كوشىرۋدە جان-جاقتى كومەك كورسەتۋ قاجەت.
سوندىقتان مۇنداي وقيعالارعا جول بەرگەن كاسىپورىندار مەن باقىلاۋشى ورگانداردىڭ ءوزارا جاۋاپكەرشىلىگى بولۋى كەرەك.
قۇرمەتپەن،
«اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى
Abai.kz
