شانگەرەي يبراەۆتىڭ «كەشەدەن كەلدىم بۇگىنگە...» اتتى كورمەسى
شىعىس قازاقستان ونەر مۇراجايىندا «كەشەدەن كەلدىم بۇگىنگە...» اتتى شانگەرەي يبراەۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان سۋرەت كورمەسىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.
ەكسپوزيتسيادا سۋرەتشىنىڭ وبلىس جانە رەسپۋبليكا بويىنشا ساپارى كەزدەرىندە نەگىزىنەن، اكۆارەلمەن ورىندالعان 40 اۆتورلىق جۇمىسى ۇسىنىلعان. قالعان تۋىندىلارى ونىڭ وتباسىنا تيەسىلى. وسكەمەن قالاسىنىڭ تاريحىنا ارنالعان التى جۇمىستان تۇراتىن توپتاماسىن شىعىس قازاقستان ساۋلەت-ەتنوگرافيالىق تابيعي-لاندشافتىق مۇراجاي قورىعى ۇسىنىپ وتىر.
بۇل كورمە - سان-الۋان دارىنداردىڭ، پارىز بەن ۇلتجاندىلىقتىڭ، تاڭقالارلىق جۇمىس قابىلەتىنە، ونەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىنە جانە باسقا ادامدارمەن ءوزىنىڭ جاڭالىقتارىمەن، جان جومارتتىعىمەن بولىسۋگە مۇمكىندىگى بار ادامدى ەسكە الۋعا ارنالعان.
شانگەرەي يبراەۆتىڭ ومىرىندە قاراجات سالاسى مەن ولكە ەكونوميكاسىنىڭ كاسىبي قىزمەتى جانە مادەنيەت حالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ءدارىس بەرۋ توبىنداعى قوعامدىق-اعارتۋ جۇمىسى ءبىر-بىرىمەن عاجايىپ ۇيلەسىم تاپتى. قازىرگى تاڭدا ونەر كوبىنەسە، كوڭىل كوتەرۋ يندۋسترياسىن قۇرايتىنداردىڭ ءبىرى - تۇتىنۋ زاتى رەتىندە قابىلدانادى. مۋزىكامەن، فوتوسۋرەتپەن، سۋرەت سالۋمەن اينالىسۋ - تاعدىردى توعىستىرىپ باعىتتاۋعا نەگىز بولاتىنىن ەشكىم ويلاپ، بىلە بەرمەيدى.
شىعىس قازاقستان ونەر مۇراجايىندا «كەشەدەن كەلدىم بۇگىنگە...» اتتى شانگەرەي يبراەۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان سۋرەت كورمەسىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.
ەكسپوزيتسيادا سۋرەتشىنىڭ وبلىس جانە رەسپۋبليكا بويىنشا ساپارى كەزدەرىندە نەگىزىنەن، اكۆارەلمەن ورىندالعان 40 اۆتورلىق جۇمىسى ۇسىنىلعان. قالعان تۋىندىلارى ونىڭ وتباسىنا تيەسىلى. وسكەمەن قالاسىنىڭ تاريحىنا ارنالعان التى جۇمىستان تۇراتىن توپتاماسىن شىعىس قازاقستان ساۋلەت-ەتنوگرافيالىق تابيعي-لاندشافتىق مۇراجاي قورىعى ۇسىنىپ وتىر.
بۇل كورمە - سان-الۋان دارىنداردىڭ، پارىز بەن ۇلتجاندىلىقتىڭ، تاڭقالارلىق جۇمىس قابىلەتىنە، ونەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىنە جانە باسقا ادامدارمەن ءوزىنىڭ جاڭالىقتارىمەن، جان جومارتتىعىمەن بولىسۋگە مۇمكىندىگى بار ادامدى ەسكە الۋعا ارنالعان.
شانگەرەي يبراەۆتىڭ ومىرىندە قاراجات سالاسى مەن ولكە ەكونوميكاسىنىڭ كاسىبي قىزمەتى جانە مادەنيەت حالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ءدارىس بەرۋ توبىنداعى قوعامدىق-اعارتۋ جۇمىسى ءبىر-بىرىمەن عاجايىپ ۇيلەسىم تاپتى. قازىرگى تاڭدا ونەر كوبىنەسە، كوڭىل كوتەرۋ يندۋسترياسىن قۇرايتىنداردىڭ ءبىرى - تۇتىنۋ زاتى رەتىندە قابىلدانادى. مۋزىكامەن، فوتوسۋرەتپەن، سۋرەت سالۋمەن اينالىسۋ - تاعدىردى توعىستىرىپ باعىتتاۋعا نەگىز بولاتىنىن ەشكىم ويلاپ، بىلە بەرمەيدى.
شانگەرەي يبرايۇلى يبراەۆ 1 قاڭتار 1928 جىلى زايسان قالاسىندا دۇنيەگە كەلدى. ەڭبەك جولىن 14 جاستاعى ءجاسوسپىرىم، ۇلى وتان سوعىسى جىلدارىندا سەمەي كينوتەاترىندا سۋرەتشى-كوركەمدەۋشى قىزمەتىنەن باستادى. 1975-1988 جىلدارى شىعىس قازاقستان وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتىندە وبلىستىق قارجى ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ جوعارى لاۋازىمىندا قىزمەت اتقارا وتىرىپ، ونەردەن قولىن ۇزگەن جوق. شانگەرەي يبرايۇلى بارلىق بوس ۋاقىتىن، ەڭبەك دەمالىسى جانە دەمالىس كۇندەرىن كەسكىندەمە مەن سۋرەت سالۋعا ارنادى. وسىلاي «شيپاجاي اللەياسى»، «بۇقتىرما قىزى گۇلداريعا»، «كيسلوۆودسك. سولدات بەكەتى» جانە باسقا جۇمىستارى پايدا بولدى. قالامىزدىڭ تاريحىنا، قازاقستاننىڭ سالت-داستۇرلەرى مەن مادەنيەتىنە ارنالعان ونىڭ اكۆارەلدەرى دارىستەر ءۇشىن تاماشا يلليۋستراتسيا قىزمەتىن اتقاردى. 80-شى جىلدارى سۋرەتشىنىڭ جىلجىمالى كورمەلەرىن وبلىسىمىزدىڭ ەڭ شالعاي اۋداندارىنان مىڭداعان شىعىسقازاقستاندىقتار كورىپ تاماشالادى. ەكسپوزيتسيادا اۆتوردىڭ وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق جانە بۇكىلوداقتىق ونەرپاز سۋرەتشىلەردىڭ كورمەلەرىنە قاتىسقاندا العان گراموتالارى مەن ديپلومدارى ۇسىنىلعان.
سۋرەتشىنىڭ وي-قيالى، تاريحتى ءبىلۋى، وعان عاسىرلار بويى بىزدەن الىس قالعاندى كورۋگە جول اشتى. بۇل جايلى وسكەمەن قالاسىنىڭ تاريحىنا ارنالعان «ءۇلبىنىڭ ارجاعىنداعى مەكەن», «ەسكى قالاداعى سۋ تاسقىنى» سۋرەتتەرى سىر شەرتەدى. اكۆارەلمەن ورىندالعان «باتا»، «تازى يتتەرمەن اڭ اۋلاۋ»، «اق سۇيەك» جۇمىستارىنان كوشپەلi ءومiر كورىنىستەرىن، ۇلتتىق ويىندار مەن مەرەكەلەردى كورۋگە بولادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 21-ءشى جىلدىعىندا شانگەرەي يبراەۆتىڭ جۇمىستارىنىڭ كورمەسى جاڭعىرعان داستۇرگە يە بولدى. بالكىم، ول ءبىزدىڭ كوز الدىمىزدا بولىپ جاتقان ەجەلگى كوشپەندىلەر رۋحىنىڭ ويانۋىنا، ۇلتتىق قولونەر مەن قازاق حالىق داستۇرلەرىنىڭ جاڭعىرۋىنا رازى بولار ەدى.
«كەشەدەن كەلدىم بۇگىنگە...» اتتى كورمە جۇمىسى 2012 جىلدىڭ 11 مامىرىنان 30 شىلدەسىنە دەيىن جۇمىس ىستەيدى.