بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
اپات 4390 1 پىكىر 14 شىلدە, 2021 ساعات 14:52

بالقاش كولى ارالدىڭ كەبىن كيە مە؟..

Lake Balkhash, satellite image. This lake, located in south-eastern Kazakhstan, is the second largest in Central Asia after the Aral Sea. Composite image obtained using data from the Landsat 5 satellite.

ەكولوگتار ورتالىق ازياداعى قۇرعاقشىلىق سالدارىنان قازاقستانداعى بالقاش كولى جوعالىپ بارا جاتقانىن ايتادى.

NASA مەن Blue Circle ماماندارى كليمات وزگەرۋىنىڭ گيدرولوگيالىق سالدارىن زەرتتەي وتىرىپ، 2021 جىلى ءۇش ميلليوننان استام ادام بالقاشتاعى تاياز سۋلاردىڭ زاردابىن سەزەتىنىن ايتادى. سەبەبى، قازىردىڭ وزىندە ورتالىق ازياداعى ەڭ ءىرى كولدىڭ كوگىلدىر سۋلارى جاسىل-قوڭىر ءتۇستى قۇرعاق لاندشافتقا اينالعان. ساراپشىلار بالقاش كولى ارال تەڭىزىنىڭ كەبىن كيە مە دەپ قورقادى.

- مەنىڭ ويىمشا، ىلە اتىرابىنداعى سۋلى-باتپاقتى جەرلەر 50 جىل بۇرىن ارال تەڭىزى اينالاسىنداعى سۋلى-باتپاقتى جەرلەرگە ۇقسايدى، - دەيدى گرەيفسۆالد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى جانە دۇنيەجۇزىلىك اگروورمان شارۋاشىلىعى ورتالىعىنىڭ ورتالىق ازياداعى كەڭسەسىنىڭ وكىلى نەيلس تەۆس.

Caspian Policy Center مالىمەتتەرى بويىنشا، ىلە وزەنىنىڭ قىتايمەن شەكتەسەتىن سولتۇستىك-باتىس اعىنى 1970 جىلداردان باستاپ ۇنەمى قىسقارىپ كەلەدى، ال قىتايدا ىلە وزەنى بويىندا ەگىنشىلىك پەن ەگىن جيناۋ ءۇشىن پايدالانىلاتىن جەر كولەمى سوڭعى 20 جىلدا 30 پايىزعا ارتقان.

سونداي-اق، بالقاش تاۋ-كەن مەتاللۋرگيا زاۋىتى جىل سايىن قورعاسىن، مىرىش جانە مىسپەن قوسا 600 مىڭ تونناعا جۋىق وندىرىستىك قالدىقتاردى شىعاراتىنى كورسەتىلگەن.

ساراپشىلار بالقاش كولىنىڭ جوعالۋى بيوالۋانتۇرلىلىكتىڭ ايتارلىقتاي تومەندەۋىنە اكەلەتىنىن باسا ايتتى. كولدىڭ ەكوجۇيەسىنە 60-تان استام وسىمدىك تۇرلەرى، جويىلۋ قاۋپى تونگەن 12 قۇس جانە جەردىڭ باسقا جەرىندە كەزدەسپەيتىن التى بالىق ءتۇرى كىرەدى. كولدىڭ شىعىس بولىگى تۇزدى، ال باتىس جاعالاۋى تۇششى سۋلاردىڭ لاي ورتاسى بولىپ سانالادى، سوندىقتان جانۋارلاردىڭ وزگەرەتىن ورتاعا بەيىمدەلۋى ۇزاق ۋاقىتتى الادى دەگەن بولجام بار.

بۇعان دەيىن باق قىتايداعى جەردى يگەرۋ مەن كۇرىش القاپتارىن كەڭەيتۋ جۇمىستارىنىڭ قارقىندى ءجۇرۋى - قازاقستانداعى ەڭ ۇلكەن كول بالقاشقا زور قاۋىپ توندىرەدى دەپ جازدى.

تاقىرىپقا تۇزدىق:

رەسەي مەن قىتاي قىسپاعىنداعى قازاقستان

دايىنداعان نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2256
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3524