رەسەي اسكەريلەرى، دالىرەك ايتساق «رەسەي وفيتسەرلەرى» دەيتىن قوعامدىق ۇيىمنىڭ باسشى-قوسشىلارى قازاقستان پرەزيدەنتىنە قايرىلۋ جاساپ، ۇندەۋ جولداپتى. ءسويتىپ، قازاقستانداعى ورىس تىلدىلەرگە «شابۋىل جاساۋشىلاردى» (قازاقستاندا قازاق تىلىندە قىزمەت كورسەتۋدى تالاپ ەتكەندەردى ورىس جۇرتى «قىلمىسكەر» رەتىندە سيپاتتايدى-رەد.) جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋدى سۇراپتى.

ۇيىمنىڭ باسشىسى، رەسەي باتىرى سەرگەي ليپوۆوي دەيتىن ادام: «سوڭعى بىرنەشە اپتا ىشىندە باق پەن قوعامدا قازاقستانداعى ورىس ءتىلدى ازاماتتارعا شابۋىل جاساپ، ۇرىپ-سوققان اۋىر جاعدايلارعا قاتىستى قىزۋ تالقى جالعاسىپ جاتىر. كۋاگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، بۇل شابۋىلدار ۇلتتىق جانە ءدىني سەبەپتەرمەن بايلانىستى. بۇل وقيعالار ءبىر-بىرىمەن بايلانىستى بولماۋى مۇمكىن، بىراق تەندەنتسيا بار. جانە بۇل باۋىرلاس حالىقتاردىڭ ورتاسىنا وت جاعۋ ءۇشىن جاسالىپ جاتىر»، - دەپتى.

دەپتى دە: «كىنالىلەردى (قازاق ءتىلىن تالاپ ەتكەندەردى مەڭزەپ وتىر-رەد.) تاۋىپ، جازالاۋ كەرەك. ەندىگارى مۇنداي جاعداي قايتالانباۋى ءۇشىن شارا قولدانۋ كەرەك»، - دەپ «اقىل» ايتىپتى. ونىسىمەن قويماي، «ءتىل پاترۋلدەرىمەن» كۇرەسۋ ءۇشىن سوۆەت وداعى مەن رەسەي باتىرلارىنان قۇرالعان ءبىر توپ دەلەگاتسيا بولىپ، قازاقستانعا كەلۋگە دايىن ەكەندىكتەرىن دە مالىمدەگەن.

«ءوز تاراپىمىزدان سوۆەت وداعى مەن رەسەي باتىرلارىنان قۇرالعان دەلەگاتسيا بولىپ، قازاقستانعا كەلۋگە، قوعامدىق ديپلوماتيا شەڭبەرىندە جاعدايدى تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن، ءبىزدىڭ باۋىرلاس حالىقتار اراسىندا ۇلتارالىق ارازدىققا جول بەرمەۋ ءۇشىن بىرقاتار ءىس-شارالار اتقارۋعا ءازىرمىز»، - دەيدى.

بۇل تاسس اگەنتتىگىنىڭ اقپاراتى. وسى جانە ليپوۆويدىڭ مالىمدەمەسى ايتىلعان وسى مازمۇنداس ماتەريالداردى «گازەتا.ru»، «Russian.rt.com»، «ۆزگلياد.ru»، «ۆەچەرنيايا موسكۆا»، «ۆەتەرانسكي ۆەستي»، «ارگۋمەنتى»، «پراۆدا» سەكىلدى رەسەيدىڭ ونداعان سايتتارى جاريالادى.

ەندى مىنا اقپاراتتى قاراڭىز. بۇل دا 23 تامىز كۇنى شىققان. «وبششەستۆەننايا سلۋجبا نوۆوستەي» دەيتىن سايت رەسەيدىڭ تاعى ءبىر باتىرى، پولكوۆنيك الەكساندر گولوۆاشكين دەگەننەن پىكىر الىپتى. گولوۆاشكين جاڭاعى ليپوۆويدىڭ پىكىرىن قوشتاپ، قازاقستانداعى «ءتىل جاناشىرلارىمەن» كۇرەسۋگە سايلانىپ وتىرعانىن ايتىپتى.

«ەگەر قازاقتار جاعىنان رەسمي سۇراۋ تۇسەتىن بولسا، مەن جانە وزگە دە رەسەي باتىرلارى بۇل دەلەگاتسيانىڭ قۇرامىنا قۋانا-قۋانا قوسىلامىز. ءبىز قازاقتار مەن ورىستار اراسىندا ۇلتارالىق ارازدىقتى بولدىرماۋ ءۇشىن وتكىزىلەتىن ءىس-شارالارعا قاتىسىپ، ءوز كومەگىمىزدى ۇسىنۋعا دايىنبىز. سونداي-اق، ءبىز بۇل جاعدايدى مۇقيات باقىلاپ وتىرمىز. قازاق بيلىگى ەندىگى جولى مۇنداي وقيعالارعا جول بەرمەۋى كەرەك»، - دەپتى گولوۆاشكين.

سەرگەي ليپوۆوي  كىم؟

اسكەري ۇشقىش. رەسەي باتىرى اتاعىن رف پرەزيدەنتى ۆ.ءپۋتيننىڭ قولىنان العان. اسكەري شەنى – گەنەرال-مايور. اۋعان سوعىسىنا، شەشەن سوعىسىنا قاتىسقان ەكەن. جاڭاعى «رەسەي وفيتسەرلەرى» دەيتىن ۇيىمنىڭ باسشىسى.

ال الەكساندر گولوۆاشكين دەگەن كىم؟

ول دە رەسەي باتىرى. گولوۆاشكين دە بۇل اتاقتى پرەزيدەنت ءپۋتيننىڭ قولىنان العان (2008 جىلى). رەسەي ىشكى ىستەر مينيسترلىگىندە قىزمەت ەتكەن. اسكەري شەنى – پولكوۆنيك.

الگىندە عانا رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك دۋماسى ارنايى شەشىم شىعارىپ، ورىستار مەن ورىس تىلدىلەرگە ءتىل تيگىزگەندەردى رەسەيگە كىرگىزبەۋ تۋرالى زاڭ قابىلداۋدى ۇسىنعان. قازاقستانداعى ءتىل جاناشىرى، قوعام بەلسەندىسى قۋات احمەتوۆتەر باستاعان اكتسياعا قاتىستى رەسەي تاراپىنان ارانداتۋشىلىق كوبەيىپ، ماسەلە جوق جەردەن ۋشىققان ەدى. رەسەيدىڭ ەكىنشى دەڭگەيلى ساراپشى-ساياساتشىلارىنان تارتىپ، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى وكىلدەرى دە، مەملەكەتتىك دۋما توراعاسى ۆ.ۆولودين باستاعان دەپۋتاتتار دا، ءتىپتى پرەمەر-مينيستر ميحايل ميشۋستين دە: «قازاقستاندا ورىستار مەن ورىس تىلدىلەرگە قىسىم جاسالىپ جاتىر»، - دەپ ويبايعا باسقان. ارتىنشا، اقوردا دا ىلدىم-جىلدىم ءۇن قاتىپ، قازاق تىلىندە سويلەۋدى سۇراعان قازاق بەلسەندىلەرىنىڭ زاڭ شەڭبەرىندەگى ارەكەتتەرىن «ۇڭگىردەگى ۇلتشىلدىققا» تەڭەپ سويلەگەن.

رەسەيلىك، كرەملدىك ساياساتكەرلەر مەن رەسەيشىل باق-تىڭ بۇل «ارانداتۋلارى» جايلى وتكەن جولى ەگجەي-تەگجەيلى جازدىق. قايتالاپ جاتپايىق...

بۇگىنگى اڭگىمە جاڭاعى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ قولىنان اتاق العان «باتىرلارىنىڭ» سوزدەرى تۋرالى بولماق. ليپوۆوي مەن گولوۆاشكيننىڭ سوزدەرى – بوتەن مەملەكەتتىك ىشكى ىسىنە ارالاسۋ. اشىق قوقان-لوقى جاساۋ. «ءبىز جاعدايدى باقىلاپ وتىرمىز. الدا-جالدا، كەلە قالامىز»، - دەيدى. دەيدى دە: «قىلمىسكەرلەردى جازالاڭدار. ەندىگارى قايتالانباسىن», - دەپ قاھار كورسەتەدى. بۇل دەگەنىڭىز - قازاق حالقىنا سەس كورسەتۋ. كەرەك دەسەڭىز، اقورداعا سەس.

قازىر الەم حالقىنىڭ تالقىسىندا – اۋعانستانداعى احۋال ەكەنى بەلگىلى. قازاقستان مەن وزگە بىرقاتار مەملەكەتتە، سونىڭ ىشىندە رەسەيدە دە «راديكالدى ۇيىم» دەپ تانىلعان تاليبان قوزعالىسى اۋعان بيلىگىن قولىنا الدى. بۇل جايت دۇنيە حالقىن دۇرلىكتىرىپ وتىرعانى جانە راس. تەك، رەسەي ءۇشىن، ونداعى ساياساتكەرلەر مەن «باتىرلار» ءۇشىن قاۋىپتى جاۋ – تالىبتەر ەمەس، قازاق ۇلتشىلدارى بولسا كەرەك.

ويتپەسە، رەسەيدىڭ جۇزدەگەن اقپاراتتىق سايتتارى مەن مەملەكەتتىك تەلەارنالارى «قازاقستانداعى قازاق ۇلتشىلدارىن» باستى تاقىرىپقا شىعارىپ، ەكى-ءۇش اپتادان بەرى اۋىزدارى كوپىرگەنشە ءسوز ەتىپ وتىرماس ەدى عوي... ەسەسىنە، رەسەيدىڭ فەدەرالدىق تەلەارنالارى كابۋلدەگى رەسەي ەلشىسىنىڭ ايتقاندارىن الاقايلىپ تاراتىپ جاتىر. ال رەسەي ەلشىسى دميتري جيرنوۆ نە دەيدى دەسەڭىز، قاراڭىز:

16 تامىز كۇنى «روسسيا 24» ارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا: «قازىر ءبىزدى تالىبتەر قورعاپ وتىر. ۇلكەن وترياد. بىزگە جاعىمدى اسەر قالدىردى. كوزى اشىق جىگىتتەر. جاقسى قارۋلانعان. ەلشىلىكتىڭ ىشكى اۋماعىنا ورنالاستى. ەشقانداي ەسۋاستى، ەشقانداي تەرروريستى وتكىزبەي، جاقسى قورعاپ تۇر»، - دەيدى.

17 تامىز كۇنى «روسسيا 24» ارناسىنا: «تالىبتەرمەن كەلىسسوز جاقسى ءوتتى. كونسترۋكتيۆتى بولدى. ءبىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىمىزگە كەپىلدىك بەردى. تالىبتەر بۇرىنعى جۇيەگە قىزمەت ەتكەندەرگە امنيستيا جاسايتىندارىن ايتىپ وتىر. ولار ادەكۆاتتى. ەندەشە نەگە دۇربەلەڭ جاساۋىمىز كەرەك»، - دەيدى.

21 تامىز كۇنگى سۇحباتىندا: «تالىبتەر اۋعانستاننىڭ تەرروريستەردىڭ ورداسى بولعانىن قالامايدى. ولار مۇنى اشىق مالىمدەدى. تالىبتەر اۋعانستاننىڭ دۇرىستالىپ، مەملەكەت بولىپ قايتا كۇشەيگەنىن قالايدى»، - دەپ سويلەيدى.

ءتۇيىن:

سونىمەن، الەم جۇرتى (سونىڭ ىشىندە رەسەي دە) «راديكالدى ۇيىم» دەپ تانيتىن تاليبان ساربازدارىن رەسەي اقپاراتى «سانالى، جاقسى جىگىتتەر» دەپ سيپاتتايدى دا، ءوز ەلىندە، ءوز جەرىندە مەملەكەتتىك تىلدە سويلەۋدى سۇراعان قازاق ازاماتتارىن «جاۋ» دەپ كورسەتەدى. ول از دەسەڭىز: «اقوردا جاعدايدى رەتتەمەسە، ءبىز كەلىپ، ءتارتىپ ورناتۋعا دايىن تۇرمىز»، - دەپ اشىقتان-اشىق سەس كورسەتەدى. ال اقوردا، قر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن وزگە دە قۇزىرلى ورگاندار رەسەي «باتىرلارىنىڭ» بۇل مالىمدەمەلەرىنە قاتىستى «ءلام-ميم» دەپ پىكىر بىلدىرگەن جوق. سولاي...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz