قازىرگى گەوگرافيادا ەۋروپا مەن ازيانىڭ شەكاراسىن رەسەيدەگى ورال تاۋلارى ارقىلى جايىق وزەنىمەن كاسپي تەڭىزىنە دەيىن ءبولۋ قالىپتاسقان. سوندا قازاقستاننىڭ ءبىراز جەرى  - باتىس قازاقستان وبلىسى مەن اتىراۋ وبلىسىنىڭ جارتىسى «ەۋروپا» بولىپ شىعادى. اتىراۋ قالاسىندا جايىق وزەنىنە سالىنعان ەۋروپا مەن ازيانى ءبولىپ تۇرعان كوپىر دە بار. جەرىمىزدىڭ ءبىراز جەرى ەۋروپاعا جاتاتىندىقتان فۋتبول كوماندامىز دا ەۋروپادا ونەر كورسەتىپ ءجۇر. بۇل شەكاراعا جۇرتتىڭ ءبارى ۇيرەنىپ كەتكەن، باسقاشا بولۋى مۇمكىن دە ەمەس سەكىلدى.  بىراق بۇل دۇرىس پا؟ كەيبىر گەوگرافتار وسىعان كۇمان كەلتىرەدى. 1950 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن سوۆەت عىلىمىندا ەۋروپانىڭ شەكاراسى مۇعالجار تاۋلارى، ەمبى وزەنىمەن وتەتىن. كەيىننەن باسقاشا قالىپتاسقان.

وب وزەنىن باستى وزەن، ال ەرتىس ونىڭ ساعاسى دەگەن سەكىلدى، بۇل دا ءبىر قاتەلىك سەكىلدى. دۇرىسى - ەرتىس باستى وزەن. ويتكەنى ول وبقا قاراعاندا ۇزىن. حالىقارالىق ستاندارت سولاي. تەك ورىس گەوگرافيالىق قوعامىنىڭ بۇيرەگى سۋى مول دەگەن سىلتاۋمەن «وبقا» بۇرعاندىقتان وسىلاي بولىپ شىققان.

قازىرگى گەوگرافيادا ەۋروپا مەن ازيانىڭ شەكاراسىن رەسەيدەگى ورال تاۋلارى ارقىلى جايىق وزەنىمەن كاسپي تەڭىزىنە دەيىن ءبولۋ قالىپتاسقان. سوندا قازاقستاننىڭ ءبىراز جەرى  - باتىس قازاقستان وبلىسى مەن اتىراۋ وبلىسىنىڭ جارتىسى «ەۋروپا» بولىپ شىعادى. اتىراۋ قالاسىندا جايىق وزەنىنە سالىنعان ەۋروپا مەن ازيانى ءبولىپ تۇرعان كوپىر دە بار. جەرىمىزدىڭ ءبىراز جەرى ەۋروپاعا جاتاتىندىقتان فۋتبول كوماندامىز دا ەۋروپادا ونەر كورسەتىپ ءجۇر. بۇل شەكاراعا جۇرتتىڭ ءبارى ۇيرەنىپ كەتكەن، باسقاشا بولۋى مۇمكىن دە ەمەس سەكىلدى.  بىراق بۇل دۇرىس پا؟ كەيبىر گەوگرافتار وسىعان كۇمان كەلتىرەدى. 1950 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن سوۆەت عىلىمىندا ەۋروپانىڭ شەكاراسى مۇعالجار تاۋلارى، ەمبى وزەنىمەن وتەتىن. كەيىننەن باسقاشا قالىپتاسقان.

وب وزەنىن باستى وزەن، ال ەرتىس ونىڭ ساعاسى دەگەن سەكىلدى، بۇل دا ءبىر قاتەلىك سەكىلدى. دۇرىسى - ەرتىس باستى وزەن. ويتكەنى ول وبقا قاراعاندا ۇزىن. حالىقارالىق ستاندارت سولاي. تەك ورىس گەوگرافيالىق قوعامىنىڭ بۇيرەگى سۋى مول دەگەن سىلتاۋمەن «وبقا» بۇرعاندىقتان وسىلاي بولىپ شىققان.

سول سەكىلدى ەۋروپا مەن ازيانىڭ شەكاراسىن بولگەندە ورال تاۋلارى، ءارى قاراي  مۇعالجار، مۇعالجاردان ەمبى وزەنى ارقىلى كاسپيگە شىعۋىمىز كەرەك. ياعني، لوگيكالىق جاعىنان الىپ قاراساق تا شىعىس ەۋروپا جازىعىنىڭ اياقتالۋى ەۋروپا شەكاراسىنىڭ اياقتالۋى بولۋى كەرەك قوي. سوندا قازاقستاننىڭ «ەۋروپالىق بولىگى» دە مولايا تۇسەدى. سوندا اتىراۋ، باتىس قازاقستان وبلىستارى تۇگەلىمەن، اقتوبە وبلىسىنىڭ دا جارتىسى گەوگرافيالىق جاعىنان «ەۋروپاعا» جاتاتىن بولادى. دۇرىسى دا وسى. تەك بۇنى حالىقارالىق گەوگرافيا قوعامىنىڭ قاپەرىنە سالۋ كەرەك.

2010 جىلعى ءساۋىر-مامىردا ورىس گەورگرافيالىق قوعامىنىڭ ەكسپەديتسياسى دا وسىنداي تۇجىرىمعا كەلگەن.

سونىمەن قازاقستاننىڭ «ەۋروپاداعى» ۇلەسى دە ارتا تۇسەدى. ءبىر قاراعاندا بۇندا تۇرعان ەشتەڭە دە جوق سەكىلدى. بىراق شىندىق سولاي ەمەس پە؟...

استانا

«اباي-اقپارات»