ءومىرجان ابدىحالىق:
وتە وڭاي ءارى ازاپتى جول. بۇل جولدىڭ مەن بىلەتىن بىرنەشە اتاۋى بار. ءومىر، جالعان، عۇمىر. مۇنىڭ ءبارى ادامداردىڭ قويعان اتى. شىن مانىندە قالاي اتالاتىنى ءبىر اللاعا ايان. وسى ءومىر مەن سانالى جان يەسى تۋرالى ويلاي باستاسام، مەنىڭ كوز الدىما ءبىر ايەلدىڭ بەينەسى كەلەدى. ول مەنىڭ قىزمەتتەسىم. سول ايەل كۇندە تاڭەرتەڭ جۇمىسقا كەلگەن بويدا ايناعا قاراپ، ايەلگە ءتان قاسيەتپەن تارانادى، بويانادى. ءوزىنىڭ سۇلۋ ەكەنىنە(ارينە ءوز ۇعىمىندا) كوز جەتكىزەدى. سوندا ول ايەل ۇيىندە وزىنە قاراۋعا ۋاقىت تاپپايدى. ادام ءدال وسى ايەلگە ۇقسايدى. باستى دۇنيەگە قول تيمەيدى. اقتالۋ. 

ءومىرجان ابدىحالىق:
وتە وڭاي ءارى ازاپتى جول. بۇل جولدىڭ مەن بىلەتىن بىرنەشە اتاۋى بار. ءومىر، جالعان، عۇمىر. مۇنىڭ ءبارى ادامداردىڭ قويعان اتى. شىن مانىندە قالاي اتالاتىنى ءبىر اللاعا ايان. وسى ءومىر مەن سانالى جان يەسى تۋرالى ويلاي باستاسام، مەنىڭ كوز الدىما ءبىر ايەلدىڭ بەينەسى كەلەدى. ول مەنىڭ قىزمەتتەسىم. سول ايەل كۇندە تاڭەرتەڭ جۇمىسقا كەلگەن بويدا ايناعا قاراپ، ايەلگە ءتان قاسيەتپەن تارانادى، بويانادى. ءوزىنىڭ سۇلۋ ەكەنىنە(ارينە ءوز ۇعىمىندا) كوز جەتكىزەدى. سوندا ول ايەل ۇيىندە وزىنە قاراۋعا ۋاقىت تاپپايدى. ادام ءدال وسى ايەلگە ۇقسايدى. باستى دۇنيەگە قول تيمەيدى. اقتالۋ. 
مەن قاراپايىم پەندەلەر سياقتى ويلايمىن. قاراپايىم پەندە نە ويلايدى ەكەن دەيسىز عوي. بارلىق جاراتىلىس تۋرالى. بۇل ەرىككەندىك ەمەسە. جاي عانا قىزىعۋشىمىز. مەن ويلايمىن ادام و باستان جەرلىك ەمەس. جەردى ءوز ۇيىندەي سەزىنە المايدى. ادام ۇعىمىنداعى جاقسىلىقتىڭ بارلىعىنا كەنەلىپ تۇرسا دا ادام جانى ءبىر نارسەنى قاجەت ەتىپ تۇرادى. ول قاجەتتىلىك جاننىڭ ءوز تۋعان جەرىنە، ياعني ماڭگىلىككە دەگەن ساعىنىشى. ال سول جاندى جايلى مەكەنىنەن ايىرعان نە دەيسىز عوي؟ بار بولعانى ءبىر ايەلدىڭ قاتەلىگى. ادام ۇرپاعىنىڭ جەر ازابىن تارتۋىنا الىپ كەلدى. سوندا ادامنىڭ ءوز قابىرعاسى وزىنە قاستاندىق جاسادى. بۇل قاستاندىققا ۇلى جاراتۋشى زور قامقورلىق جاسادى. ءوزىنىڭ سۇيىكتى تۋىندىسى ادام ءۇشىن جەردى جانە ادامعا قاجەتتىنىڭ بارلىعىن جاسادى. ادامعا نە قاجەت ەكەندىگىن ونىڭ ۇلى يەسىنەن ارتىق ەشكىم بىلمەيدى. اتىمنىڭ سىرى وزىمە ءمالىم دەگەندەي. 
بارلىعىنا كەڭدىك كورسەتكەن ۇلى جاراتۋشى ادامعا وتە جەڭىل جانە وزىنە جاقىنداتاتىن تاپسىرمالار جيىنتىعىن بەردى. ادام جەردەگى عۇمىرىن تاپسىرما ورىنداۋدان ەمەس، سايتانعا قىزمەت كورسەتۋدەن باستادى. ءبىز وركەنيەت دەپ وزىمسىنگەن دۇنيە وتپەن باستاۋ الدى. ودان كەيىنگىسى ولگەندەرگە، بۇگىنگىسى بىزگە ءمالىم. 
سوندا ءومىر - ءۇي تاپسىرمالار جيىنتىعى دا، ادام وقۋشى. قالعانى وقۋشىنىڭ سانا مۇمكىندىگى مەن جاراتۋشىنىڭ ىقپالدى كۇشى. 
ادام ءوزىن قيناعان جانە جاۋابىن تابا المايتىن دۇنيەنىڭ بارلىعىن اللاھ پەن ومىرگە يتەرمەلەيدى. جانە ءوزى ويلاپ تاپقان دۇنيەگە ولەردەي سەنەدى. 
ادام كۇردەلى بولمىس يەسى دەپ جاتامىز. شىندىعىندا ادامعا دەگەن كوزقاراس كۇردەلى. ءبىز ونىڭ كۇردەلى ەكەنىنە سەنەمىز. سوسىن سولاي كورىنەدى. ايتپەسە بارلىعى انىق. تۇسىنىكتى. قاراپايىم. بالكىم مۇنىڭ ءبارى ەزۋىڭىزگە كۇلكى ۇيىرەتىن شىعار.

27.11. 06.

ماقسات مالىكوۆ:
ءسىز ەزۋگە ۇيرىلەتىن كۇلكى جايىندا ايتاسىڭ، ال مەن شىنىمدى جەتكىزسەم، جىلاعىم كەلىپ وتىر. وكىنىشتىسى، نە ءۇشىن ەكەندىگىن ءوزىم دە بىلمەيمىن. بالكىم، جاراتۋشىدان جارالۋشىعا دەيىنگى ارالىقتىڭ سۇرىقسىز كەلبەتىن سانامىزعا سونشالىقتى سىڭىرگەننەن شىعار... ويىمنىڭ ءبىر ۇشى وسىعان كەلىپ تىرەلەدى. دەگەنمەن، كىم ءبىلىپتى، ءوزىڭ ايتقانداي: «ادامعا دەگەن كوزقاراس كۇردەلى» بولىپ تۇرعان دا; قابىرعاڭ ساتقىندىق جاساعاندا; انا قۇرساعىنان اللاعا دەيىنگى تىرلىگىڭ سايتانعا قىزمەت كورسەتۋدەن ءارى اسپاعاندا، قالاي ويلايسىڭ، ءبىر نارسەنى كەسىپ- ءپىشۋ قيىن عوي. جانە ءبىز تۇپتەپ كەلگەندە ءوزىڭ ءۇشىن ەمەس، تەك كوزقاراس ءۇشىن ءومىر سۇرەمىز. جاقسى كيىم كيىپ، ادەمى سويلەۋىمىز، جىلى شىرايمەن جاساعان قارىم- قاتىناسىمىز، قىزمەتىمىز، جيىپ- تەرگەن اتاق- داڭقىمىز، ءبارى- ءبارى «توعىشار كوزقاراس» ءۇشىن عانا. سوندىقتان ءبىز كوزقاراستان ولەردەي قورقامىز. بىراق كوزقاراستىڭ ەشقاشان دا ناقتىلىقتى، اقيقاتتى بىلدىرمەيتىندىگىن ۇعىنعىمىز كەلمەيدى. كوزقاراس ءبىزدى كوردەن قۇتقارىپ قالا المايدى، الايدا، كوزقاراس سالعان تاڭبامەن انا جاققا اتتانامىز. ءبىز انا قۇرساعىنان مىنا جالعانعا ءتانىمىز بەن سانامىز تىر جالاڭاش قالپىمەن كەلگەنمەن، تانىمىزگە كەبىن كيىپ كەتەمىز. نەگە؟ نە ءۇشىن قاجەت؟ بالكىم بويىمىزداعى بار بىلىقتى جاسىرعىمىز كەلەتىن شىعار، تۇسىنىكسىز. مىنە، كوزقاراستىڭ قۇدىرەتتىلىگى وسى. ال وسىعان جاۋاپ بەرىپ كورەلىك، كوزقاراس نەسىمەن قۇدىرەتتى. ءوزىڭ تىلگە تيەك ەتكەندەي، ءبىز قاراپايىم پەندەمىز. بىراق، سەنىڭ قاتەلىگىڭ قاراپايىم پەندە بارلىق جاراتىلىس تۋرالى ەشتەڭە دە ويلامايدى. باس قاتارىپ جاتۋدىڭ ءوزىن ارتىق سانايدى. پەندەلەر ويىننىڭ بارار جەرى قارىن عانا، ءارى كەتسە كەلەسى ءومىر جايىندا ازداپ ويلاعان بولادى. وندا دا ءوز جانىنىڭ قاجەتتىلىگى مەن ساناسىنىڭ ەركىندىگى تۇرعىسىنان ەمەس، ولىمنەن قورىققانى ءۇشىن. باسقاسىنىڭ بارلىعى كوزقاراستىڭ شىرماۋىنا تۇسكەن. ال ايتەۋىر سوعان سەنۋگە ءتيىسسىڭ دەگەن سانامىزدا ساڭىلاۋ بار ۇل جاراتۋشى، بىزگە قامقورلىق جاساعان ەمەس. ەڭ بولماعاندا ونىڭ بويىندا ءوزى وينايتىن قۋىرشاعىنا دەگەن ءسابي كوڭىلدىڭ اق نيەتى تابىلسا عوي شىركىن. جوق، تابىلمايدى. جاراتۋشى يەم پەندەلەرىن اتام زاماندا جەك كورىپ كەتكەن، ياعني، قابىرعاڭ قاستاندىق جاساعان ساتتەن باستاپ. جازامىز سول كەزدە كەسىلگەن، جەرگە قۋىلۋ ارقىلى. سوندىقتان دا، بەلگىلى ءبىر جازۋشىنىڭ بەلگىلى شىعارماسىنداعى كەيپىكەردىڭ «ءبىر توزاقتان الىپ، ءبىر توزاققا سالعاندا نە تۇسەدى» دەگەننىڭ كەرى كەلەدى. ادىلەتسىزدىكتىڭ ءوزى جاراتۋشى مەن جارالۋشى دەگەن سوزدەن شىعادى. بىرەۋى ەكىنشىسىنە باعىنىشتى. ويلاپ كورشى، باسىمىز اللانىڭ دوبى، ءتانىمىز بەن جانىمىز كوزقاراستىڭ جەتەگىندە، سوندا ءبىز كىمبىز. قورقىنىشتىسى ءبىزدىڭ بويىمىزداعى بيولوگيالىق ينستينكتىڭ ءوزى جويىلىپ بارادى. ءبىز ناشار وقۋشىنىڭ داپتەرىمىز. دەگەنمەن سودان جانىمىزدى اراشالاپ الۋعا دەگەن كوزسىز جانكەشتىگىلىمىز، پەندەلىك قىرىمىزدىڭ تاعى ءبىر پاراعىن اشىپ بەرەدى عوي. سەنىسىڭ بە، سەن العا تارتقان ءۇي تاپسىرماسى مەنى باياعىدا اق جالىقتىرعان. اتتەڭ، وسىنىڭ ءبارىن انا قۇرساعىندا جاتىپ اق تۇيسىنگەندە عوي...

12.12.06. ساعات 14:26. 

ءومىرجان ابدىحالىق:
اسا قۇرمەتتى ساپارلاسىم! ءوزىم سايرانجايعا بالايتىن سىزگە ۇناماعان سەكىلدى. اۋەلى كەشىرىم، زاۋداعالام ءوز ويمىزعا ءوزىمىز قارسى شىعىپ جاتساق كەشىرسىن. 
ەگەر ۇلى جاراتۋشى ءسىزدى ۇمىت قالدىرعان بولسا ءسىز قولىنا پىشاق ۇستاعان سابيدىك كۇيىن كەشەر ەدىڭىز. مويىنداڭىزشى، ءبىر ايەلدىڭ جاساعان قاتەلىگى ءتىپتى دە جامان ەمەس قوي. ءبىر قاراعاندا. ارينە، انا قۇرساعىنان اللاعا دەيىنگى ارالىقتى كەسىپ- پىشۋدە وڭاي ەمەس. بۇل جولدى ءجۇرىپ وتۋدە جەڭىل تيمەيدى. 
ءسىز ايتىپ وتىرعان كوزقاراس ادامنىڭ ءارى دوسى ءارى قاسى. كوزقاراس سەنىڭ «مەنىڭدى» دالەلدەسە، سول كوزقاراس ءوزىڭ تۋرالى ءوزىڭدى جوعالتادى. 
كوزقاراس - ادامعا عانا ءتان. قۇدايدا كوزقاراس جوق. قۇداي بۇيىرۋشى ءھام جاراتۋشى. ءسىز جىلاعىڭىز كەلسە قۇداي ءسىز ءۇشىن قاتتى قاپالى. قۇداي ءسىزدى ەمەس، ءسىزدىڭ اسقازانمەن عانا ولشەنەتىن، مۋميا جاعىپ ساقتاۋعا تىرىساتىن ساسىق دەنەڭىزدى كۇيرەتىپ جۇرگەن ءوزى جارتقان جاندى رۋحتى ايايدى. 
جالپى ءومىر ءسۇرۋ دەگەنىمىز بەلگى قويىلعان جەردەن جولدى كەسىپ ءوتۋ ەمەس. قۇران ومىردە باعدارشامدىق رول اتقارۋشى. ال ءسىز بار بولعانى ءماشيناسىز. بارار جەرىڭىز بەلگىلى، بىراق قاي كوشەمەن باراتىنىڭىز بەلگىسىز. باعدارشامدار الدىندا تاڭەرتەڭ كەشكە باستالاتىن كولىكتەردىڭ ... ادامداردىڭ جاستىق ولشەمى. سول ءماشينانىڭ ىشىندەگى كوڭىل- كۇيىڭىز ءومىر ءسۇرۋىڭىز. ادامنىڭ بار پروبلەماسى ونىڭ ساناسى. بۇل سانا جۇيەلەنبەگەن. ادام ءىس- ارەكەتىنىڭ ءار ءتۇرلى سيپاتتا بولۋى جالپى ادامعا ءتان بارلىق دۇنيە، نارسە سول جۇيەسىزدىكتەن. سانا تولىق جۇيەلەنۋى مۇمكىن ەمەس. ادام بولۋ دەگەنىڭىزدىڭ ءوزى وسى سانانىڭ بەلگىلى ءبىر بولشەگىن جۇيەلەۋ. 
ءومىر سىناعىنا جىبەرىلەتىن ءسىز ەمەس، جان. ءسىز بار بولعانى جاندى جاسىرىپ تۇرعان تۇتاس دەنەسىز. ادامنىڭ جاساعان بارلىق توڭكەرىسى شىن مانىندە وتە ايانىشتى، كۇلكىلى نارسە. 

ماقسات مالىكوۆ:
سىزدەن تاعى دا ءۇش بۋ سالەمىن ارقالاعان جاۋاپ حات كەلىپتى. كوردىم، وقىدىم، سانامنىڭ جەتكەن جەرىنە دەيىن سارالاپ كورگەن بولدىم. بىراق مەن ءبىر نارسەگە قاتتى تاڭ قالامىن، نەگە وسى ءبىزدىڭ ايتقاندارىمىزدىڭ اقىرى اللاعا كەلىپ تىرەلە بەرەدى. بالكىم جاراتۋشى ءوزىنىڭ ءساتسىز تۋىندىسىن(ادامدارعا قاتىستىسىن ايتامىنداعى) جانىنا وتە جاقىن ساناعانمەن، وزىنەن سونشالىقتى الىس تا ۇستايتىندىعىن تۇسىنبەيتىندىگىمىزدەن نەمەسە تۇسىنگىمىز كەلمەيتىندىگىنەن شىعار. سەن تاعى دا ءبىر ايەلدىڭ قاتەلىگىن العا تارتاسىڭ جانە ۇلى جاراتۋشىنىڭ قاپەرىنەن تىس قالۋدى سونىمەن سالىستىرىپ، ءوزىڭنىڭ تۇسىنىگىڭدەگى وي قورتىندىسىن سىرتقا شىعارعىڭ كەلەدى. دۇرىس تا شىعار پىكىرىڭ، دەگەنمەن ءبىر ايەلدىڭ قاتەلىگىن كەشىرمەگەن جاراتۋشى، سول ايەلدىڭ ايتقانىنا كونگەن پەندەسى مەن انا قۇرساعىنان وزىنە دەيىنگى ارالىقتا كوزقاراستىڭ بودانى بولعان ءھام كۇناعا بەلشەسىنەن باتقان جۇمىر باستىنىڭ ارەكەتىن كەشىرە قويادى دەپ ويلايسىڭ با؟ جوق، لوگيكالىق تۇرعىدان دا مۇمكىن ەمەس. ياعني، ەشقاشان كەشىرمەيدى. قازىرگى ادامزات سول كەشىرىمسىز كۇنانىڭ ايقىن ايعاعى عانا. سوندا دەيمىن اۋ، باعدارشامنىڭ الدىندا تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن تۇراتىن ءساتتىڭ سيپاتىن كەلتىرەتىن ءومىرىڭ، تىربانعان تىرلىگىڭ، تىپتەن جاراتقانعا جازىقسىز كەيىپكە ەنىپ جالبارىنۋىڭ، ءبارى- ءبارى بەكەر ەمەس پە. بىردە گازەت بەتىنەن امانگەلدى(كەڭشىلىكۇلى) اعامنىڭ «قازاقتى قۇداي دا سۇيمەيدى» دەگەن سوزدەرىن وقىعانىم بار. سوندا مەن جەرىنە جەتكىزىپ ايتۋ كەرەك دەپ ويلاعان ەدىم. ياعني، قۇداي ادام بالاسىن سۇيمەيدى. بىلەسىڭ بە، ادام بالاسى ءالى كۇنگە دەيىن ءوز ساناسىنىڭ قالاۋىمەن ارەكەت جاساپ كورگەن جوق. سەنىڭ تۇيسىگىڭدەگى «كوزقاراس» «مەنىڭدى» دالدەمەيدى، كەرىسىنشە قۇرتۋعا دايار تۇرادى. 
ءسىرا ءبىزدىڭ بۇل ايتقاندارىمىز «قاراڭعى جەردە جوق قارا مىسىقتى ىزدەگەننىڭ» كەرىن كەلتىرمەسىن دەسەك، اقىرىنداپ جەرگە تۇسسەك دەيمىن. ءبارى- ءبارى پەندەلىك تۇيسىگىمىزدىڭ قالىبىنان شىعىپ جاتقاننان كەيىن، سول دۇرىس دەپ ويلايمىن. اڭگىمە بارىسى انا قۇرساعىنان اللاعا دەيىنگى ارلىقتا باستالعان ەدى عوي، ياعني «ا» قالاسىنان «ب» قالاسىنا دەيىنگى ارالىق. ءبىز وسى، ەشقانداي تراەكتوريا مەن جولسىز اق، «ا» قالاسىنان «ب» قالاسىنان توپ ەتىپ تۇسە قالعاندايمىز. وسىنى ءسال ويلانايىق... قوعامىڭدا نە جاڭالىق؟ 
(جالعاسى بار)

«اباي-اقپارات»