تۇركىستاندا ادامداردىڭ ققب جۇقتىرۋ وشاعى دارىگەرلەردىڭ ءبىرى بولۋى مۇمكىن ەكەنى جوققا شىعارىلماي وتىر
شىمكەنت. 14 شىلدە. قازتاگ – تۇركىستاندا ادامداردىڭ قىرىم قاندى بەزگەگىن جۇقتىرۋىنىڭ وشاعى دارىگەرلەردىڭ ءبىرى بولۋى مۇمكىن ەكەنى جوققا شىعارىلماي وتىر، دەپ حابارلادى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ پروكۋرورى مارات احمەتجانوۆ.
سونىمەن قاتار، م. احمەتجانوۆ «وسى وقيعا بويىنشا تۇركىستان قالاسىنىڭ پروكۋراتۋراسى 11 شىلدەدە قر قك 267 ب. 2 ب. - ادامداردىڭ جاپپاي اۋرۋىنا، ادام ولىمىنە اكەلگەن سانيتارلىق –ەپيدەميولوگيالىق ەرەجەلەردى بۇزۋ» بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعاعانىن ءمالىم ەتتى.
وبلىس پروكۋرورىنىڭ ايتۋىنشا، «تەرگەۋ اۋرۋ وشاعى بالا تۋعان ايەل ەمەس، اۋرۋحانا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءبىرى بولۋى مۇمكىن دەگەن دارىگەرلەردىڭ بولجامىن جوققا شىعارمايدى». م. احمەتجانوۆ ققك باس كوتەرۋىنىڭ سەبەپتەرىن انىقتاۋعا كومەكتەسەتىن سوت-مەديتسينالىق ساراپتاما جۇرگىزىلەتىنىن حابارلادى.
ال تۇركىستان قالالىق ورتالىق اۋرۋحاناسىنىڭ جۇقپالى اۋرۋلار بولىمىندە 12 شىلدەدە پەرزەنتحانانىڭ نەوناتولوگ دارىگەرى ( جاڭا تۋعان سابيلەردىڭ اۋرۋلارى بويىنشا مامان), 36 جاستاعى شىنار باقبەرگەنوۆا قايتىس بولدى. بۇل تۋرالى سەيسەنبى كۇنى تجد حابارلادى.
ول 10 شىلدەدە 13 ساعات 30 مينۋتتا گەمموراگيالىق سيندروممەن كۇردەلەنە تۇسكەن وتكىر رەسپيراتورلىق ۆيرۋستىق ينفەكتسيانىڭ ء(ورۆي) اۋىر ءتۇرى، مۇرنىنان قان كەتۋ دياگنوزىمەن اۋرۋحاناعا جاتقىزىلدى. كەيىن وعان «قىرىم قاندى بەزگەگى» دياگنوزى قويىلدى. ش. باقبەرگەنوۆا - 29 ماۋسىمدا اۋرۋحاناعا تۇسكەن جۇكتى ايەلگە كومەك كورسەتكەن دارىگەرلەردىڭ ءبىرى.
شىمكەنت. 14 شىلدە. قازتاگ – تۇركىستاندا ادامداردىڭ قىرىم قاندى بەزگەگىن جۇقتىرۋىنىڭ وشاعى دارىگەرلەردىڭ ءبىرى بولۋى مۇمكىن ەكەنى جوققا شىعارىلماي وتىر، دەپ حابارلادى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ پروكۋرورى مارات احمەتجانوۆ.
سونىمەن قاتار، م. احمەتجانوۆ «وسى وقيعا بويىنشا تۇركىستان قالاسىنىڭ پروكۋراتۋراسى 11 شىلدەدە قر قك 267 ب. 2 ب. - ادامداردىڭ جاپپاي اۋرۋىنا، ادام ولىمىنە اكەلگەن سانيتارلىق –ەپيدەميولوگيالىق ەرەجەلەردى بۇزۋ» بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعاعانىن ءمالىم ەتتى.
وبلىس پروكۋرورىنىڭ ايتۋىنشا، «تەرگەۋ اۋرۋ وشاعى بالا تۋعان ايەل ەمەس، اۋرۋحانا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءبىرى بولۋى مۇمكىن دەگەن دارىگەرلەردىڭ بولجامىن جوققا شىعارمايدى». م. احمەتجانوۆ ققك باس كوتەرۋىنىڭ سەبەپتەرىن انىقتاۋعا كومەكتەسەتىن سوت-مەديتسينالىق ساراپتاما جۇرگىزىلەتىنىن حابارلادى.
ال تۇركىستان قالالىق ورتالىق اۋرۋحاناسىنىڭ جۇقپالى اۋرۋلار بولىمىندە 12 شىلدەدە پەرزەنتحانانىڭ نەوناتولوگ دارىگەرى ( جاڭا تۋعان سابيلەردىڭ اۋرۋلارى بويىنشا مامان), 36 جاستاعى شىنار باقبەرگەنوۆا قايتىس بولدى. بۇل تۋرالى سەيسەنبى كۇنى تجد حابارلادى.
ول 10 شىلدەدە 13 ساعات 30 مينۋتتا گەمموراگيالىق سيندروممەن كۇردەلەنە تۇسكەن وتكىر رەسپيراتورلىق ۆيرۋستىق ينفەكتسيانىڭ ء(ورۆي) اۋىر ءتۇرى، مۇرنىنان قان كەتۋ دياگنوزىمەن اۋرۋحاناعا جاتقىزىلدى. كەيىن وعان «قىرىم قاندى بەزگەگى» دياگنوزى قويىلدى. ش. باقبەرگەنوۆا - 29 ماۋسىمدا اۋرۋحاناعا تۇسكەن جۇكتى ايەلگە كومەك كورسەتكەن دارىگەرلەردىڭ ءبىرى.
بۇرىن حابارلانعانداي، انا مەن ونىڭ جاڭا تۋعان ءسابيى شىلدە ايىنىڭ باسىندا قايتىس بولدى. كەيىن 9 شىلدەدە شىمكەنتتە سىرقاتقا وپەراتسيا جاسعان قان تامىرلارى حيرۋرگياسىنىڭ دارىگەرى ز. قابديەۆ كوز جۇمدى. 10 شىلدە كۇنى ساعات 10.30-دا تۇركىستان وقا جۇقپالى اۋرۋلار بولىمىنە ايەلدى وپەراتسيالعان قالالىق اۋرۋحانانىڭ حيرۋرگيالىق ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى س. وسكەنباەۆ ءتۇستى. ەمدەۋ شارالارىنا قاراماستان، س. وسكەنباەۆ 11 شىلدە كۇنى ساعات 00.10-دا جۇقپالى اۋرۋلار بولىمىندە كوز جۇمدى.
10 شىلدەدە ساعات 20:30-دا ينفەكتسيالىق بولىمگە «ورتا اۋىرلىقتاعى ءورۆي» دياگنوزىمەن تۇركىستان قالاسىندا اكۋشەر-گينەكولوگ دارىگەر بولىپ جۇمىس ىستەيتىن 25 جاسار نۇربول وتەپبەرگەنوۆ ءتۇستى. ول دا ناۋقاس ايەلدى بىرنەشە رەت قاراعان. 11-ءشى شىلدەدە ساعات 00:40-تا ينفەكتسيالىق بولىمگە پەرزەنتحانا مەدبيكەسى، بوسانعان اناعا كۇتىم جاساعان – 34 جاسار ايجان قالىبەكوۆا ءتۇستى. تجد مالىمەتتەرى بويىنشا، ن. وتەپبەرگەنوۆ جاعدايى جاقسارعان سوڭ اۋرۋحانادان شىعارىلعان، ال ا. قابىلبەكوۆا 14-ءشى شىلدەدە شىعارىلدى.
«ققب» دياگنوزى ستارىي يكان اۋىلىنىڭ تۇرعىنى مامادازيم ءالىمۇراتۇلىنا دا قويىلدى. تۇركىستان ماڭىنداعى اۋىلدىڭ تۇرعىنى تۇركىستان اۋرۋحاناسىنىڭ جۇقپالى اۋرۋلار بولىمىنە ءتۇستى.
ودان باسقا، تجد حابارلاۋىنشا ورانعاي اۋلىنان وتە اۋىر حالدە تۇركىستاننىڭ ينفەكتسيالىق اۋرۋحاناسىنا ققب بولۋى مۇمكىن دەگەن كۇدىكپەن 1951 جىلعى س. وسكەنباەۆ جاتقىزىلدى. 11-ءشى شىلدەدە س.وسكەنباەۆ قايتىس بولدى.
قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قالىپتاسقان جاعدايدا تۇرعىنداردى تىنىشتاندىرۋعا ارەكەت جاساپ جاتىر.
سەيسەنبى كۇنى، 14-ءشى شىلدەدە، وقو پروكۋرورى مارات احمەتجانوۆ «ۇرەيلەنۋگە ەش نەگىز جوق، كەسەلدى اۋىزدىقتاۋ شارالارى قاراستىرىلىپ جاتىر» دەپ مالىمدەدى.
«سونىمەن قاتار وبلىس حالقىنا بۇل بەزگەكتىڭ تاسىمالداۋشىسى ءۇي جانۋارلارى مەن كەنە ەكەنىن ايتا وتىرىپ، ەگەر ولار تابيعاتقا شىققان بولسا وزدەرىنىڭ دەنەسىن مۇقيات تەكسەرۋلەرى كەرەكتىگىن ەسكەرتەمىز. ەگەر كەنە شاققان جاعداي بولسا، دارىگەرلىك مەكەمگە قارالۋ كەرەك»، - دەيدى پروكۋرور.
الدىن حابارلانعانداي، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا ادامداردىڭ قىرىم قاندى بەزگەگىنەن (ققب) قايتىس بولۋ سەبەپتەرىن تەكسەرۋ ءۇشىن دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى جاقسىلىق دوسقاليەۆتىڭ باسشىلىعىمەن كوميسسيا قۇرىلدى. مينيستر بۇگىن سول ايماققا كەتتى. زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بالكىم بۇگىن كەشكە جاريالانىپ تا قالار.
كونگو-قىرىم قاندى بەزگەگى (كەيدە ونى ورتاازيالىق بەزگەك دەپ تە اتايدى) – ۆيرۋستىق تابيعي-وشاقتالعان كەسەل. ونىڭ قوزدىرعىشتارى كەنەنىڭ شاعۋى ارقىلى بەرىلەدى. تارالعان جەرلەرى - رەسەيدىڭ وڭتۇستىگى مەن، بولگاريا، يۋگوسلاۆيا،ورتا ازيا، پاكىستان، قىتاي، افريكانىڭ كەيبىر ەلدەرى. ەڭ العاش بۇل كەسەلدىڭ ۆيرۋسى 1945 جىلى قىرىمدا انىقتالدى. ودان كەيىن 1956 جىلى كونگودا وسىنداي كەسەل انىقتالىپ، ونىڭ دا ۆيرۋسى قىرىمداعىداي بولعان سوڭ، بۇل كەسەل سودان بەرى كونگو-قىرىس گەمورروگيالىق بەزگەك دەپ اتالادى.
كەسەلدىڭ ينكۋباتسيالىق مەرزىمى 14 كۇنگە دەيىن بارادى، بىراق كوبىندە 3-5 كۇن. ءوتۋى وتە تەز. ءبىرىنشى كەزەڭدە ادامنىڭ ىستىعى تسەلسيا بويىنشا 39-40 گرادۋستان اسىپ، باسى اۋرىپ، دەنەسى تۇرشىگىپ، كەيدە قالشىلداپ، بەتى مەن ادامنىڭ شىرىشتى قابىرشىقتارى قىزارادى. ادامنىڭ ءدىرمانى قۇرىپ، بۇلشىق ەتتەرى اۋرىپ، بۋىندارى قاقساپ، جۇرەگى اينىپ، قۇسادى. 2-4 كۇننەن كەيىن كەسەلدىڭ گەمورراگيالىق كەزەڭى باستالادى. ناۋقاستىڭ جاعدايى كۇرت ناشارلاپ، شىرىشتى قابىرشاقتارى مەن تەرىلەرىنىڭ كەيبىر جەرلەرى قانتالاپ، ءبورتىپ، قىزىل داقتانىپ كەتەدى. ادانمىڭ مۇرنىنان، تىستەرىنىڭ قىزىل ەتتەرىنەن، كەنە شاققان جەرلەردەڭ قان اعادى. ءىشى ءوتىپ، باۋىرى اۋرادى، سارى اۋرۋدىڭ بەلگىلەرىن بەرەدى. بۇل كەسەلدەن ادامداردىڭ ءولۋى 2-دەن 50 %-عا دەيىن بولادى.