"العىس ايتۋ" كۇنىنىڭ يدەولوگياسىن قۇرتىپ الدىق
مىسالى ۇستازدار كۇنى بار. ول كۇنى ءبىز ءبىزدى مەكتەپتە، جوو-دا وقىتقان ۇستازدارىمىزعا العىس ايتىپ، قۇتتىقتاپ جاتامىز. ناقتى. قۇتتىقتايتىن وبەكت بەلگىلى، ول اياۋلى دا ارداقتى ۇستازدار قاۋىمى. ماقساتى ءارىپ ۇيرەتىپ، نەاندەرتال ميىمىزدى حوموساپيەنس دەڭگەيىنە جەتكىزگەن جاندارعا قۇرمەت كورسەتۋ. ادەمى مەرەكە. ەندى وسى كۇننىڭ ءمانىن بىرەۋ بۇرمالاپ، "ۇستاز دەگەن كەڭ اۋقىم، ەڭ ءبىرىنشى ۇستاز ول - ءومىر", "مەنىڭ ۇستازىم ماعان ءتالىم-تاربيە بەرگەن اكە-شەشەم، ومىرلىك ۇستازدارىم" دەپ وزگەرتىپ جىبەرسە شە؟ مەرەكەنىڭ تۇگى قالمايدى، ءمانى دە، ماعىناسى دا وزگەرەدى.
مىنا العىس ايتۋ كۇنى دە سونداي عوي. و باستا ەلباسى قازاق جەرىنە كەلىپ، 1930-40-جىلدارى تۋعان جەرىنەن قۋىلىپ، ۆاگوندارمەن تيەلىپ، ادىلەتسىز قيىندىق كەشىپ، قازاقستانعا اكەلىنگەن ۇلتتاردىڭ كەڭ جۇرەك قازاق حالقىنا العىس ايتۋ كۇنى رەتىندە شىعارعان ەدى. يدەولوگيالىق مەرەكە عوي. ءوزىمىز قولدان جاسالعان اشتىقتان ميلليونداپ قىرىلىپ، ارتىنشا ساياسي قۋعىن-سۇرگىن كورىپ، اتىلىپ، شابىلىپ جاتساق تا، ىشەرگە اس، كيەرگە كيىم تاپپاساق تا، جاھاندىق سوعىسقا بوزداقتاردى ءجۇز مىڭداپ جىبەرىپ، قايعىدان قان جۇتىپ وتىرساق تا، دەپورتاتسيالانعان سان ءتۇرلى ۇلتقا ءبىر ءۇزىم ناندى ءبولىپ بەردىك. امان الىپ قالدىق. مىنە، سول جاقسىلىعىمىزدى ۇمىتپاي، قازاققا وسىندا تۇراتىن وزگە ۇلتتار العىس ايتسىن، حالىقتار اراسىنداعى دوستىق، تاتۋلىق سەزىمى كۇشەيە ءتۇسسىن دەگەن نيەتپەن جاسالعان بولاتىن.
بىراق ءبىز ادەتتەگىدەي ءمانىن وزگەرتتىك. باس جاقتان باستاپ، قاراپايىم دەڭگەيگە دەيىن. كلاسستاستار پارتادا بىرگە وتىرعان دوسىنا كەزىندە ديكتانت كوشىرىپ، قالام بەرگەنى ءۇشىن، گرۋپپالاستار تالاي ەمتيحاندى بىرگە جاپقانى ءۇشىن، دوستار اناۋ-مىناۋدان امان شىققانى ءۇشىن، "بارىم ءۇشىن", "ارايلاپ اتقان تاڭىم ءۇشىن", "مەنى تۋعانىڭ ءۇشىن", "بەلدى بەكەم بۋعانىڭ ءۇشىن" العىس دەگەن دەڭگەيگە ءتۇسىپ كەتتى.
18 ملن حالىق ءبىر-بىرىمىزگە العىس ايتىپ، تاتۋ-ءتاتتى تۇرعان جاقسى. بىراق يدەولوگياعا دا ءمان بەرۋ كەرەك-اۋ. ەندى بۇل كۇننىڭ يدەولوگيالىق ماڭىزى دا قالمادى-اۋ.
اسحات قاسەنعالي
Abai.kz