قازاقستان مەن رەسەي كوپتەگەن سالا بويىنشا ارىپتەستىك جانە سەرىكتەستىك قاتىناستا. 2021 جىلدىڭ سوڭىندا قازاقستان مەن رەسەي اسكەري سالا بويىنشا ارىپتەستىكتى ارتتىرۋعا ۋاعدالاستى. ول 2022-2024 جىلدار ارالىعىنداعى قورعانىس سالاسىنداعى ارىپتەستىك باعىتتاردى قامتيتىن قۇجاتتان تۇرادى.

2022 جىلدىڭ باسىنداعى قازاقستانداعى قايعىلى قاڭتار وقيعاسى رەسەيمەن اسكەري ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋ كەرەك دەگەن ساراپشىلاردىڭ ويىمەن تۇيىندەلدى. الايدا مەملەكەت قازاقستاننىڭ اسكەري سالاسىن وزگەرتىپ، رەفورمالار جاساۋعا بەت الۋدا.

دەگەنمەن رەسەي قورعانىس ءمينيسترى سەرگەي شويگۋ ماسكەۋ مەن نۇر-سۇلتان اراسىندا جاسالعان قۇجاتتى ستراتەگيالىق ماڭىزعا يە ەكىجاقتى ءتيىمدى كەلىسىم دەپ اتادى. ول اتالمىش قۇجات اياسىندا قورعانىس سالاسىندا بىرلەسكەن شارالاردى اتقارۋ، جاتتىعۋ وتكىزۋ مۇمكىندىگىنىڭ كەڭىگەنىن اتاپ ءوتتى.

قازاقستان اسكەري دوكتريناسىندا اشىق قارسىلاس كورسەتىلمەگەن. سوندىقتان مەملەكەت كوپۆەكتورلى ساياسات ۇستانىپ، قانداي دا ءبىر ەلدى اشىق جاۋ دەپ بەكىتپەگەن. ونى قازاقستاننىڭ ءىجو كورسەتكىشىنىڭ 1%-نا جەتپەستەي كولەمىن جىل سايىن قورعانىسقا بولەتىنىنەن اڭعارۋعا بولادى.

قازاقستان ورتالىق ازيادا ەكونوميكالىق كورسەتكىشى جوعارى ەل سانالادى. سوندىقتان اسكەري سالاعا كوپ قارجى ءبولۋ مۇمكىندىگى بار. ساراپشىلار قازاقستان ۇقشۇ اياسىنداعى بىتىمگەرلىك ميسسيالار مەن اسكەري جاتتىعۋلارعا بارىنشا كوپ قاتىسۋعا تىرىساتىنىن ايتادى. ول ءبىر جاعىنان قازاقستاننىڭ ۇيىمداعى بەدەلىن ارتتىرسا، ەكىنشى جاعىنان تاجىريبە جيناۋعا كومەكتەسەدى دەيدى ماماندار. سونىمەن بىرگە تەرروريزممەن كۇرەس، ءدىني ەكسترەميزم جانە كريمينالمەن كۇرەستە دە ارىپتەستىكتى كەڭەيتۋدى ارتتىرماق.

قازاقستان مەن رەسەي اۋە قورعانىس جۇيەسىندەگى ارىپتەستىكتى ارتتىرۋدى ويلاستىرۋدا. كسرو قۇلاعاننان كەيىن قازاقستانعا كوپتەگەن اۋە قورعانىس جۇيەسى مەن يادرولىق قارۋ ارسەنالى قالدى. اۋە قورعانىس جۇيەسىن جەتىلدىرۋ مەن ساقتاۋعا رەسەي تاراپى كومەكتەسۋدە، الايدا يادرولىق قارۋدى ارنايى كەلىسىم اياسىندا ەلدەن شىعارۋعا تۋرا كەلدى.

ۇقشۇ اياسىندا ارىپتەس بولا وتىرىپ، رەسەي قازاقستانعا كولەمدىت قارۋ-جاراق جەتكىزۋگە مۇمكىندىك الدى. رەسەي وتكەن جىلى ەلىمىزگە زەنيتتىك زىمىران كەشەندەرىن جەتكىزىە باستادى. رەسەي مەن قازاقستان اراسىنداعى ارىپتەستىك ارتپاسا، كەمىمەسى انىق. ءتىپتى اقش تاراپىنان ۇيىمداستىرىلاتىن «دالا قىرانى» جاتتىعۋى ەندى وتپەۋى مۇمكىن، ەسەسىنە ۇقشۇ اياسىندا بيىل ءۇش بىردەي ءىرى جاتتىعۋ قازاقستان اۋماعىندا وتەدى.

Abai.kz