كۇنى كەشە عانا ءسوزىن تىڭدايدى-اۋ دەگەن الىس-جاقىن بىرنەشە ەلدىڭ باسشى-قوسشىلارىن جيىپ، ۇقشۇ (ودكب) جيىنىن وتكىزگەن ماسكەۋ بۇگىن مەملەكەتتىڭ تۋىن اۋىستىرۋ جايىن سوزتالقىعا سالىپ جاتىر.

رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك دۋماسى رەسەيدىڭ قازىرگى تۋىن – كسرو تۋىمەن الماستىرۋ جايلى ايتتى. باستاماشى بولعان ادام – ميحايل شەرەمەت دەگەن دوڭشەكە دەپۋتات.

الگى، شەرەمەت:

«بۇگىن باتىس ەلدەرى «جەڭىستىڭ قىزىل تۋىنا» قارسى سوعىس اشتى. ولار «جەڭىس تۋىن» كوتەرۋگە تىيىم سالىپ جاتىر. ولار بۇل تۋدان قورقادى. ويتكەنى، «جەڭىستىڭ قىزىل تۋى» ولارعا ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ ناعىز ايبارىن كورسەتەدى. سوندىقتان، «جەڭىس تۋىن» رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تۋى ەتىپ تانيتىن كەز كەلدى دەپ ەسەپتەيمىن. وتان سوعىسى كەزىندە ءبىزدىڭ اتالارىمىز ءدال وسى تۋدىڭ استىندا سوعىسقان. بۇگىن دە ءدال وسى تۋدىڭ استىندا ءبىزدىڭ ساربازدارىمىز ۋكرايناداعى نەوناتسيستەرگە قارسى كۇرەس جۇرگىزىپ جاتىر»، - دەپتى.

ول ءارى قاراي: «مەن ءبىزدىڭ قازىرگى تۋىمىزدى ماقتان تۇتامىن. بىراق، ءدال قازىرگى كەزەڭدە بىزگە «جەڭىستىڭ قىزىل جالاۋى» اۋاداي قاجەت. ءبىز وسى «قىزىل جالاۋمەن» سۋپەردەرجاۆا بولامىز»، - دەپتى.

ميحايل شەرەمەت دەگەنىڭىز كەزىندە رەسەي ۋكراينادان اننەكتسيالاپ العان قىرىمنان سايلانعان ادام. 2016 جىلدان بەرى رف دۋماسىندا. پۋتين باسقاراتىن «ەدينايا روسسيا» دەيتىن پارتيانىڭ وكىلى. 2014 جىلى قىرىمدا بۇلىك شىعارىپ، «ورىس بىرلىگى» سەپەراتيستىك توبىن قۇرعانداردىڭ ءبىرى. 2014 جىلدىڭ اقپانىندا ميحايل شەرەمەت سەپەراتيستەر وتريادىن باسقارىپ، قىرىمنىڭ جوعارعى كەڭەسىن باسىپ العان، ءسويتىپ، وندا رەسەي تۋىن تىككەن. 2 جىل قىرىمنىڭ مينيسترلەر كەڭەسىن باسقارىپ، ارتىنان رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك دۋماسىنان بىراق شىققان. قىسقاسى، بۇل شەرەمەت – سول شەرەمەت.

شىنداپ كەلگەندە، بۇل شەرەمەتتىڭ شەشەنسىنىپ، تاپقان جاڭالىعى ەمەس. بۇل ءسوزدىڭ، بۇل يدەيانىڭ اۆترى – ۆلاديمير پۋتين.

رەسەي بيلىگى كسرو-نىڭ تاراۋىن ۇلكەن گەوساياسي تراگەديا سانايتىنىن جاسىرمايدى. ول تۋرالى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين سان مارتە ايتتى. العاش 2005 جىلى فەدەرالدى كەڭەس الدىندا سويلەگەن پۋتين: «كسرو-نىڭ قۇلاۋى XX عاسىرداعى ەڭ ءىرى گەوساياسي اپات بولدى»، - دەپ اتادى.

2015 جىلى پۋتين: «كسرو قۇلاعاننان كەيىن ورىس حالقى الەمدەگى بولشەكتەنىپ، ءار ەلدە شاشىراپ قالعان ەڭ ءىرى حالىقتىڭ ءبىرى بولدى»، - دەدى.

رەسەي باسشىسى ۋكرايناعا 2014 جىلى سوعىس اشقاننان كەيىن، اتالمىش سيپاتتاعى مالىمدەمەنى كوبەيتتى. ال بيىل ۋكرايناعا سوعىس اشاردىڭ از-اق الدىندا رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تەلەارنالارىنان ءبىر ساعاتتان اسا «ءدارىس» وقىپ: «ۋكراينا دەگەن بولماعان، بارلىعى دا رەسەيگە تيەسىلى ەدى، ۋكراينانىڭ پايدا بولۋىنا تىكەلەي  كسرو ساياساتى اسەر ەتتى»، - دەدى.

جالپى ءدال وسى پۋتين باستاعان «ۋكراينا سوعىسى» ءپۋتيننىڭ كسرو تۋرالى نوستالگياسىن اشىق كورسەتۋدە. رەسەي اسكەرى ۋكراينا جەرىنە كسرو-نىڭ قىزىل جالاۋىن توبەلەرىنە كوتەرىپ بارىپ، ۋاقىتشا جاۋلاپ العان اۋماقتارعا كسرو تۋىن تىگىپ جاتقان ساتتەر دە بولدى.

وسىدان تۇپ-تۋرا ءبىر اي بۇرىن، ساۋىردە گەننادي زيۋگانوۆ دەيتىن كارى شال باسقاراتىن دۋماداعى كوممۋنيستەر ارنايى زاڭ جوباسىن ازىرلەپ، تالقىعا ۇسىنعان. ولار دا رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تۋىن كسرو-نىڭ قىزىل بايراعىنا الماستىرۋدى ايتقان.

ال رەسەيلىك تاعى ءبىر دەپۋتات انجەليكا گلازكوۆا: «ءدال وسى تۋمەن ءبىز وتان سوعىسىندا جەڭىسكە جەتتىك. كسرو وسى تۋمەن بارلىق جەتىستىككە قول جەتكىزدى. بۇل تۋ ءبىزدىڭ جەڭىسىمىز بەن جەمىسىمىزدىڭ كورىنىسى، نىشانى. ءبىز لحر مەن دحر تۇرعىندارى ءبىزدىڭ اسكەردى قىزىل تۋمەن قالاي قارسى العانىن كوردىك. حالىق ءدال كەڭەس وداعىنا ورالۋدى قالايدى. مەنىڭ ويىمشا جەڭىس تۋى بولۋى ءتيىس»، - دەپ سويلەگەن.

ءتۇيىن. بۇگىنگى رەسەي بيلىگىندەگى تۇلعالاردىڭ ءبىر ارمانى – ول كسرو-نى قايتا قۇرۋ. باتىس ساراپشىلارى پۋتين تاريحتا رەسەي جەرىن جيناۋشى دەپ قالعىسى كەلەتىنىن ايتادى. ول وسى ماقساتتا گرۋزياعا باسىپ كىردى، ۋكراينا جەرلەرىن تارتىپ الىپ، اشىق سوعىس اشتى. كرەمل مەن ونىڭ توڭىرەگىنە توپتاسقاندار سوڭعى جىلدارى قازاق جەرىنە دە الاكوزدەنىپ قاراپ، اشىق ارانداتۋشىلىقتار جاساپ جاتىر. ال بۇنداي ساياسات ارينە، قازاقستان ءۇشىن قاۋىپتى ەكەنى داۋسىز...

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz