قازىرگى كۇنى جىلجىمايتىن مۇلىك نارىعىندا قارا نيەتتى الىپساتارلاردىڭ قۇرىعىنا ءتۇسىپ قالۋ وتە ءجيى كەزدەسەتىن جاعداي. ءۇي-جاي ساتىپ الۋ كەزىندە مۇلىكتىڭ كەلىسىم-شارتىن باسىنان اياعىنا دەيىن جۇرگىزىپ بەرەتىن ريەلتورلارعا الدانعاندار تۋرالى ءجيى ەستيمىز. سونىڭ ءبىرى بۇگىنگى ماقالامىزدىڭ كەيىپكەرى - جۇلدىز ەسىمدى الماتىلىق ايەل.

ول بىزگە "قالايشا ريەلتورلىق كومپانيانىڭ قۇربانى بولىپ وتىرعانىن", ايتىپ بەردى.

جۇلدىز جۇبايىمەن بىرگە بىلتىر «الماتى جاستارى» باعدارلاماسى ارقىلى ءۇي الادى. قالانىڭ قاق ورتاسىنداعى جايلى اۋداننان پاتەر العان وتباسىنىڭ قۋانىشىن ءبولىسىپ، جاقىندارى «قۇتتى بولسىن» ايتىپ، كەلىپ جاتادى. قۇدايى قوناق كەلسە، جالعىز تايىن سوياتىن قازاقتىڭ سالتى قانىنا سىڭگەن اقجارقىن وتباسى قوناعىن سىيلاپ، ءماز-مەيرام بولىپ جۇرەدى.

بىراق «تانىمايتىن ريەلتوردان» كەلگەن حات وتباسىنىڭ قۋانىشىن ساپ تيىپ، توبەدەن تاس تۇسىرگەندەي اسەردە قالدىرادى.

«ءبىز 2021 جىلى كوكتەم ايىندا «الماتى جاستارى» باعدارلاماسىنا ءۇي الۋعا قۇجاتتار وتكىزدىك. بارلىق تالاپقا ساي كەلگەن سوڭ، بىزگە ءۇي الۋعا مۇمكىندىك بەرىلدى. سودان جولداسىم ەكەۋمىز Krisha.kz سايتىنان پاتەر قاراي باستادىق. ۇناتقان پاتەردىڭ يەسىمەن سويلەسىپ، ءبارىن زاڭي جولمەن راسىمدەدىك. قۇجاتتىڭ بارىنە جۇبايىمنىڭ قولى قويىلدى، ءۇيدى وتاعاسىنىڭ اتىنا جازدىق. وسىلايشا قالاعان ۇيىمىزگە قولىمىز جەتتى. بىراق بىرنەشە اي وتكەن سوڭ، تامىز ايىندا «ۆاتسابىما» ريەلتورلىق كومپانيادان حابارلاما كەلدى. حاتتا «الدو» ريەلتورلىق كومپانياسىنىڭ قىزمەتىن پايلاناعانىم ءۇشىن 1 ملن 210 مىڭ تەڭگە اقشا تولەۋىم كەرەك ەكەنى جازىلعان.تولەمەسەك كومپانيا ادۆوكاتى ءبىزدى سوتقا بەرەتىنىن ايتقان.

مۇنى كورىپ شوشىپ كەتتىك. سەبەبى، ءبىز ءۇي الاردا ريەلتورلىق كومپانياعا جۇگىنگەن جوقپىز. ءاي-ءشاي جوق، ەستىپ كورمەگەن كومپانيا ماعان وسىنداي تالاپ قويىپ تۇر. حات ورىس تىلىندە جازىلعان ەدى. مەن «بۇل قايدان شىققان تالاپ؟ ماعان قازاق تىلىندە جىبەرىڭىز»،- دەدىم. سودان كەيىن اتالعان ادۆوكات حابارسىز كەتتى.  ءۇيدىڭ بۇرىنعى يەسىنەن دە سۇرادىق. ول كىسى بۇل كومپانيا تۋرالى ەشتەڭە بىلمەيتىن بولىپ شىقتى. پاتەردى ساتىلىمعا شىعارعان كەزدە وعان ءبىراز ريەلتورلار حابارلاسىپ، ءۇيىڭىزدى 20 ملن-نان 30,33 ملن-عا دەيىن ءوسىرىپ، ساتىپ بەرە الامىز دەپ ايتقان.  ءتىپتى قوجايىننىڭ رۇقساتىنسىز ريەلتورلار Krisha.kz سايتىندا ونىڭ ءۇيىن وسىنداي قىمبات باعالارمەن جاريالاعان. ينتەرنەتتەن اقپارات ىزدەگەن كەزىمدە مۇنداي وقيعانىڭ وتە كوپ ەكەنىنە كوزىم جەتتى. وزگە بىرەۋدىڭ مۇلكىنىڭ ۇستىنە ەسەلەپ باعا قوسىپ، نارىققا شىعارىپ، پايدا تاباتىن ءتۇرلى الاياقتار بار. الايدا ءبىز پاتەر يەسىنىڭ ءوز نومىرىنە حابارلاسىپ، ءوز قولىنان ساتىپ الدىق. وسى وقيعادان كەيىن دەرەۋ اقىلى ادۆوكات تاۋىپ، جاعدايدى ايتىپ بەردىك»،-دەيدى جۇلدىز.

قۇقىق قورعاۋشى جۇلدىز بەن ونىڭ جولداسىن سابىرعا شاقىرىپ، بۇل حابارلامانىڭ زاڭسىز ەكەنىن ايتادى.

ارادا ءۇش اي وتكەن سوڭ، قاراشا ايىندا جۇلدىزعا تاعى ءبىر حابارلاما كەلەدى. بۇل جولعى حات المالى اۋدانى سوتىنان ەدى.

«№2 المالى اۋداندىق سوتى جشس «الدو»  جىلجىمايتىن مۇلىك اگەنتتىگى مەنىڭ ۇستىمنەن ارىز تۇسىرگەنىن، سول ءۇشىن سوتقا كەلۋىمدى سۇراعان. سۋديا بولىپ قاراگوز قىستاۋوۆانىڭ بەكىتىلگەنى ايتىلىپتى»،-دەيدى الماتى تۇرعىنى.

ءوزىنىڭ كىناسىز ەكەنىنە سەنىپ، بەيقام جۇرگەن جۇلدىز ءىستىڭ ناسىرعا شاۋىپ بارا جاتقانىن بايقايدى. وسىدان كەيىن ءبىر جىلعا سوزىلعان ءىستىڭ سەرگەلدەڭى باستالادى.

جۇلدىز ءوزىنىڭ ريەلتورلىق كومپانيامەن ەشقانداي كەلىسىم-شارت جاساسپاعانىن، ءوزى تۋرالى جەكە مالىمەتتەردى ولاردىڭ قالاي قولعا تۇسىرگەنىن بىلمەيدى. ءتىپتى ءۇي رەسمي تۇردە جولداسىنىڭ اتىندا بولعانىنا قاراماستان، ارىز-شاعىم جۇلدىزدىڭ ۇستىنەن جازىلعان. بۇل قالايشا زاڭعا سايكەس دەپ ايتا الامىز؟

المالى اۋدانىنىڭ سوت وتىرىستارى ءوتىپ جاتادى. سوت پروتسەسى 5 ايعا سوزىلىپ، اقىر سوڭىندا سۋديا ريەلتورلىق قومپانيانىڭ پايداسىنا شەشىم شىعارادى.  جۇلدىزدى باستاپقىداعى 1 ملن 210 مىڭ تەڭگەنىڭ ورنىنا 500 مىڭ تەڭگە تولەۋگە مىندەتتەيدى.

جۇلدىزدىڭ ايتۋىنشا، بۇل شەشىم ادىلەتسىز شىعارىلعان. وعان كەلتىرەر دالەلدەرى دە جەتەرلىك. سوندىقتان كەيىپكەرىمىز المالى اۋدانى سوتىنىڭ ۇستىنەن اپەلياتسيالىق سوتقا  ارىز-شاعىم تۇسىرگەن. اپەلياتسيالىق سوت 7 ماۋسىمعا بەلگىلەنگەن.

«ءبىزدىڭ ۇستىمىزدەن ارىز جازعان كومپانيا وكىلى [ريەلتور] ەشقانداي سوت پروتسەستەرىنە قاتىسقان جوق. تەك ادۆوكاتى عانا كەلىپ وتىردى. نەگە كەلمەيدى دەگەن سۇراققا، «ول جۇمىستان شىعىپ كەتكەن» دەگەن جاۋاپتى عانا الدىق. ءبىز ارىز تۇسىرگەن ادامنىڭ كومپانيادا ناقتى جۇمىس ىستەگەنى تۋرالى قۇجاتتى دا كورمەدىك. مۇمكىن، ونداي ادام كومپانيادا جۇمىس ىستەمەگەن دە شىعار؟ ءبىز ونى قايدان بىلەمىز؟ سۋديا بۇل تالابىمىزدى قاناعاتتاندىرۋسىز قالدىردى»،- دەيدى جۇلدىز.

ريەلتورلىق كومپانيانىڭ قۇقىعىن قورعاۋشى ادۆوكات دالەل رەتىندە بەرىپ وتىرعان كەلىسىم-شارتتا جۇلدىزدىڭ جەكە مالىمەتتەرى كورسەتىلسە دە، ارعى تاراپتىڭ جەكە مالىمەتى كورسەتىلمەگەن بولىپ شىقتى.

ءۇي ساتىپ الۋ كەزىندە ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز بەن ءۇي ساتۋشى تاراپ قۇجات راسىمدەۋ ءۇشىن نوتاريۋسقا بارادى. سول نوتاريۋس قىزمەتكەرى سوت وتىرىستارىنىڭ بىرىنە قاتىسىپ، جۇلدىز بەن ونىڭ جۇبايى بۇرىنعى ءۇي يەسىمەن بىرگە نوتاريۋسقا كەلىپ، قۇجات جاساتقانىن ايتىپ كۋاگەر بولادى. الايدا، ونىڭ كۋا رەتىندە بەرگەن دالەلى دە  ەسەپكە الىنباعان.

جۇلدىز كەلىسىم-شارتتا وزىنىكى رەتىندە قويىلعان قولى دا، جازبا مانەرى دە باسقا ەكەنىن ايتادى. الماتى تۇرعىنى قولتاڭبا مەن جازباعا ساراپتاما جاساتۋدى تالاپ ەتەدى.

«الايدا، سۋديا وسى جەردە تاعى دا ءبىر زاڭسىزدىققا جول بەرىپ وتىر»،-دەيدى كەيىپكەرىمىز.

سۋديا زاڭعا سايكەس شاعىمدانۋشىنىڭ قولتاڭبا جانە جازبالارىنىڭ 10 داناسى الىنۋى كەرەك تۇستا، 6 داناسىن عانا الادى دا، ساراپتاماعا جىبەرەدى. ساراپتاما مامانى كەلىسىم-شارتتاعى قولتاڭبا  جۇلدىزعا تيەسىلى دەپ قورىتىندى شىعارادى.

«ساراپتاما جۇرگىزۋ ءۇشىن الىنعان 6 دانا قولتاڭبامنىڭ جەتكىلىكسىز ەكەنىن مەن بىلمەدىم. سەبەبى، سۋديا ساراپتاما جاساۋدىڭ نورماتيۆتىك ەرەجەسى تۋرالى ماعان ايتىپ، تۇسىندىرگەن جوق. ءتىپتى، ول تۋرالى ادۆوكاتىم سۇراق قويعان كەزدە، ساراپشى جاۋاپ بەرە العان جوق.  سۋعا كەتكەن تال قارمايدى دەمەكشى، سۋديا  كەرىسىنشە بىزگە ەسكەرتۋ جاسادى. وسىلايشا سوت تاراپىنان جاسالعان ساراپتاما مەنىڭ پايداما شەشىلمەدى. ءارى ساراپتاما جاساعان ماماننىڭ تاجىريبەسى از ەكەنىنە كوزىمىز جەتتى. ساراپتامانى قالاي جاساعانى تۋرالى قورعاۋشىمنىڭ سۇراعىنا ساراپشى دۇرىس جاۋاپ قاتا العان جوق. ءوزى جازىپ بەرگەن قۇجاتتاعى مالىمەتتى سۇراعان كەزدە قاتە جاۋاپ بەرىپ تۇردى»،-دەيدى جۇلدىز.

جۇلدىز بۇل شەشىممەن كەلىسىپ، باسىن شۇلعىپ وتىرمادى. ول ءوز قارجىسىنا 17 جىلدىق تاجىريبەسى بار تاۋەلسىز ساراپتاما ورتالىعىنا بارىپ، قايتادان قولتاڭبا مەن قولجازباسىنا زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن، ونىڭ كوشىرمەسىن بەرىپ كەتەدى. ال، ول ورتالىق بولسا، كەلىسىم-شارتتاعى قولتاڭبا  جۇلدىزعا تيەسىلى ەمەس ەكەنىن دالەلدەپ بەرەدى.

«قورىتىندى ناتيجەسىن سوتقا ۇسىندىق. بىراق سۋديا مۇنى ەسەپكە العان جوق. مەن بۇل ساراپتامانى سۋديانىڭ حاتشىسىنىڭ رۇقساتىمەن جاساتتىم، ءوز قارجىما»،-دەيدى كەيىپكەرىمىز.

جۇلدىز ادىلدىك ىزدەۋىن توقتاتپايتىنىن ايتتى.

«ەلىمىزدىڭ قۇزىرەتتى ورگانى ءادىل  سوت جۇيەسىندەگى ساۋاتتى دا ارلى سۋديالار ارقىلى ادىلدىككە جەتۋگە ءۇمىتتىمىز»، - دەيدى كەيىپكەرمىز جۇلدىز.

قوعامدا قاراپايىم جۇرتتىڭ تابانى ءتىلىنىپ تاپقان ادال دۇنيەسىنە قۇزعىنشا ۇيىرىلەتىن الىپساتارلار از ەمەس. ەلىمىزدە ريەلتور قىزمەتىنە ارنالعان ارنايى زاڭ جوق. سوندىقتان زاڭنىڭ وسالدىعىن پايدالانىپ، وڭاي ولجا تاۋىپ جۇرگەن جەكەلەگەن ريەلتورلار نەمەسە كومپانيالار بار. ولار تۇتىنۋشىلارىن الداپ-ارباپ اقشا العانى ءۇشىن نەمەسە قوقان-لوقى جاساپ قارجىسىن تارتىپ العانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايدى.

قازاقستان ريەلتورلارى ۇلتتىق قاۋىمداستىعىنىڭ دەرەگى بويىنشا، ەلىمىزدىڭ جىلجىمايتىن مۇلىك نارىعىندا «قارا» ريەلتورلاردىڭ ۇلەسى 80 پايىزعا جەتەدى ەكەن. ال، سالىق تولەپ، زاڭدى جۇمىسىن جۇرگىزىپ وتىرعان ريەلتورلىق كومپانيالار 20 پايىزدى عانا قۇرايدى ەكەن.

Abai.kz