شامامەن ءاربىر ءۇشىنشى وتباسى اجىراساتىن بولار دەپ بولجاۋشى ەدىم، سولاي ەكەن. قاۋىپتى تەندەنتسيا.

قازاقتىڭ وتباسى ينستيتۋتىنىڭ التىن ءداۋىرى كەلمەسكە كەتىپ بارا جاتىر ما دەيمىن. نەلىكتەن مۇنداي جاعداي قالىپتاستى دەگەن ساۋال توڭىرەگىندە ۇزاق پىكىرتالاستىرۋعا بولادى. بۇعان ەلدەگى الەۋمەتتىك اۋىر احۋال دا اسەر ەتتى، تۇرمىستىق زورلىقتىڭ دا سەبەبى بار. جۇمىسسىزدىق، تۇراقسىزدىق، شىدامسىزدىق، ءبارى دە ءوز اسەرىن تيگىزدى. بىراق، باستى سەبەپ پەن نەگىزگى كىنا بىزدەردە، اتا-انالاردا جاتقانداي كورىنەدى ماعان.

جاستار بۇگىندە شىدامسىز، ءبىر-بىرىنە تىم تالاپشىل، ءومىردىڭ كىشكەنتاي اۋىرتپالىعىنا مورت سىنادى، بىردەن شورت كەسەدى، اجىراسۋعا دايىن تۇرادى دەيمىز. ول راس. دەگەنمەن ولاردى سونداي قىلىپ وسىرگەن كىم؟ زامان سونداي دەر بىرەۋلەر. ال زامان دەگەن نە؟ كىمدەردەن قۇرالادى سول ايتىپ وتىرعان زامانىمىز؟ ادامداردان ء(سىز مەن بىزدەن) قۇرالادى زامان دەگەن.
ورىس كوپ شوعىرلانعان وبلىستاردا اجىراسۋ كورسەتكىشى 50% دەيىن جەتىپتى دە، ءداستۇرلى قازاقى ايماقتاردا ازداۋ (30% توڭىرەگىندە) ەكەن. بىراق، وسىدان ءبىر عاسىر بۇرىن نەكە بۇزۋ كورسەتكىشى 0% تەڭ بولعان قازاق ءۇشىن بۇل جاقسى نىشان ەمەس. وسىلاي ءارى قاراي كەتە بەرسە، ورەكەڭدەردىڭ 50% جولدا قالاتىن ءتۇرى بار. بالا ءوسىرىپ وتىرعان ارقايسىمىز ءۇشىن ويلاناتىن جاعداي.

نەكە ينستيتۋتى تۇراقسىز ەلدە بالا از بولادى، بالا از ەلدە دەموگرافيا قۇلدىرايدى، دەموگرافياسى تومەن ەلدىڭ ەكونوميكاسى دا ءالسىز بولادى. سەبەبى ەڭبەك ەتەتىن كۇش ازايادى. ال ەكونوميكاسى ءالسىز ەلدەن بەرەكە كەتەدى. ءسويتىپ ءتۇبى بىرەۋگە جەم بولادى.

مۇحتار تۇمەنباي

Abai.kz