ابايدىڭ مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني جانە ادەبي-مەموريالدىق قورىق-مۇراجايى العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ اقپاننىڭ 8 كۇنى ۇلت جارشىسى «قازاق» گازەتىنىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالعان ادەبي-تانىمدىق كەش ۇيىمداستىردى.

جيىرماسىنشى عاسىر باسىندا تاريح ساحناسىنا كەلگەن قازاق ينتەلليگەنتسياسى، قازاق حالقىنىڭ ازاتتىعى جولىندا كۇرەسكەن ۇلت كوسەمدەرى بولدى. ولار قازاق حالقىنىڭ كوزىن اشىپ، كومەسكى تارتقان رۋحىن وياتىپ، بىلىممەن قارۋلاندىرىپ، بىرتە-بىرتە تاۋەلسىز ەل بولۋعا جەتكىزۋدىڭ قيىن دا بولسا، ەڭ سەنىمدى جولىن سانالىلىقپەن تاڭداپ الدى. حالىق رۋحىنا كۇش بەرەتىن  باستى قۇرال - ءار زاماندا دا بۇقارالىق باسىلىم. سوندىقتان حالىق ساحناسىندا رەسمي تۇردە تاراي الاتىن، ۇلتتىق يدەيانى ناسيحاتتايتىن گازەت ۇيىمداستىرۋ قاجەتتىگى تۋدى. وسىنىڭ ناتيجەسىندە 1913 جىلى 2 اقپاندا قوعامدىق-ساياسي جانە ادەبي «قازاق» گازەتى دۇنيەگە كەلدى. گازەت وراسان زور الەۋمەتتىك، تاريحي قىزمەت اتقاردى، حالىق ءومىرىنىڭ سان الۋان كوكەيكەستى ماسەلەلەرىن كوتەردى، ەلدى پروگرەسسكە، ونەر-بىلىمگە ۇندەدى. ۇلتتىق-دەموكراتيالىق «الاش» پارتياسىنىڭ ۇيىمداسۋىنا ۇيتقى بولعان وسى گازەت.

كەشتە «قازاق گازەتىنىڭ ۇلتتىق ءباسپاسوزدىڭ قالىپتاسۋىنداعى ءرولى»، تاقىرىبىندا ف.ع.د.، پروفەسسور ا.س.ەسپەنبەتوۆ بايانداما جاسادى، ت.ع.ك.، دوتسەنت امانتاي يسين، اباي قورىق-مۇراجايىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى ق.يبراگيموۆا وسى تاقىرىپ جايىندا ءوز پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.

ابايدىڭ مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني جانە ادەبي-مەموريالدىق قورىق-مۇراجايى العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ اقپاننىڭ 8 كۇنى ۇلت جارشىسى «قازاق» گازەتىنىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالعان ادەبي-تانىمدىق كەش ۇيىمداستىردى.

جيىرماسىنشى عاسىر باسىندا تاريح ساحناسىنا كەلگەن قازاق ينتەلليگەنتسياسى، قازاق حالقىنىڭ ازاتتىعى جولىندا كۇرەسكەن ۇلت كوسەمدەرى بولدى. ولار قازاق حالقىنىڭ كوزىن اشىپ، كومەسكى تارتقان رۋحىن وياتىپ، بىلىممەن قارۋلاندىرىپ، بىرتە-بىرتە تاۋەلسىز ەل بولۋعا جەتكىزۋدىڭ قيىن دا بولسا، ەڭ سەنىمدى جولىن سانالىلىقپەن تاڭداپ الدى. حالىق رۋحىنا كۇش بەرەتىن  باستى قۇرال - ءار زاماندا دا بۇقارالىق باسىلىم. سوندىقتان حالىق ساحناسىندا رەسمي تۇردە تاراي الاتىن، ۇلتتىق يدەيانى ناسيحاتتايتىن گازەت ۇيىمداستىرۋ قاجەتتىگى تۋدى. وسىنىڭ ناتيجەسىندە 1913 جىلى 2 اقپاندا قوعامدىق-ساياسي جانە ادەبي «قازاق» گازەتى دۇنيەگە كەلدى. گازەت وراسان زور الەۋمەتتىك، تاريحي قىزمەت اتقاردى، حالىق ءومىرىنىڭ سان الۋان كوكەيكەستى ماسەلەلەرىن كوتەردى، ەلدى پروگرەسسكە، ونەر-بىلىمگە ۇندەدى. ۇلتتىق-دەموكراتيالىق «الاش» پارتياسىنىڭ ۇيىمداسۋىنا ۇيتقى بولعان وسى گازەت.

كەشتە «قازاق گازەتىنىڭ ۇلتتىق ءباسپاسوزدىڭ قالىپتاسۋىنداعى ءرولى»، تاقىرىبىندا ف.ع.د.، پروفەسسور ا.س.ەسپەنبەتوۆ بايانداما جاسادى، ت.ع.ك.، دوتسەنت امانتاي يسين، اباي قورىق-مۇراجايىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى ق.يبراگيموۆا وسى تاقىرىپ جايىندا ءوز پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.

كەشتە ءا.قاشاۋباەۆ اتىنداعى سەمەي مەملەكەتتىك فيلورمونياسىنىڭ ءانشى-ونەرپازى اينۇر ابىلقاسىموۆانىڭ ورىنداۋىندا شاكارىمنىڭ «كەتەرمىن، ارتىمدا ءسوز، ءانىم قالار»، ا.بايتۇرسىنوۆتىڭ «اققۇم» اندەرى ورىندالىپ، جاس اقىندار ءوز ارناۋلارىن وقىدى.

كەشكە قالامىزدىڭ زيالى قاۋىمى، مۇراجاي قىزمەتكەرلەرى، جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرى قاتىستى.