«ەستىمەگەن ەلدە كوپ»، سارىاعاش شەكارا جاساعىندا جاڭا شاقىرىلعان ساربازداردى اسكەري ومىرگە تەز بەيىمدەۋدىڭ تىڭ ءتاسىلى - ولاردىڭ دەنەلەرىن قىزىپ تۇرعان ۇتىكپەن «تەگىستەۋ» قولدانىلا باستاعان. كىشى سەرجانتتىڭ باسىنعانى سونشالىق، ءتورت جاۋىنگەرگە تىزەسى باتىپتى. العاشقىدا ءۇش «مولودويدى» اسكەري ومىرگە باۋلۋ ءۇشىن ولاردىڭ دەنەلەرىنە ۇتىك باسسا، سوڭىندا ءبىر جاۋىنگەردىڭ جايباسارلىعى جىنىنا ءتيىپ، ونى جابىرلەپ، ەتىگىمەن تەپكىلەگەن.

«ەستىمەگەن ەلدە كوپ»، سارىاعاش شەكارا جاساعىندا جاڭا شاقىرىلعان ساربازداردى اسكەري ومىرگە تەز بەيىمدەۋدىڭ تىڭ ءتاسىلى - ولاردىڭ دەنەلەرىن قىزىپ تۇرعان ۇتىكپەن «تەگىستەۋ» قولدانىلا باستاعان. كىشى سەرجانتتىڭ باسىنعانى سونشالىق، ءتورت جاۋىنگەرگە تىزەسى باتىپتى. العاشقىدا ءۇش «مولودويدى» اسكەري ومىرگە باۋلۋ ءۇشىن ولاردىڭ دەنەلەرىنە ۇتىك باسسا، سوڭىندا ءبىر جاۋىنگەردىڭ جايباسارلىعى جىنىنا ءتيىپ، ونى جابىرلەپ، ەتىگىمەن تەپكىلەگەن.

سارىاعاشقا ساپار

وسى وقيعانى ەستي سالا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستىق اسكەري پروكۋرورى قايرات ابدىحالىقوۆپەن حابارلاستىق. ول بۇل ءىستىڭ سارىاعاش گارنيزونى اسكەري پروكۋراتۋراسىندا قارالىپ جاتقانىن جەتكىزدى. «جازعان قۇلدا شارشاۋ جوق»، سالىپ ۇرىپ سارىاعاش قالاسىنا ساپارلاپ كەتە باردىق. سارىاعاش گارنيزونى اسكەري پروكۋرورىنىڭ ورىنباسارى ايدوس اقبەرگەن ءبىراز كۇتتىرگەنىمەن، جىلى شىرايمەن قارسى الدى.
- جوعارىدان كەلگەن نۇسقاۋ سونداي، ەشقانداي مالىمەت بەرە المايمىن. قازىر بۇل ىسپەن اسكەري پوليتسيا اينالىسۋدا. وقيعانىڭ ورىن العانى راس. كىنالى قاماۋعا الىندى. باسقا دا مالىمەتتەردى اسكەري بولىمنەن الۋىڭىزعا بولادى، - دەدى ايدوس بىزگە.
پروكۋروردىڭ ورىنباسارى نۇسقاعان قر ۇقك شەكارا قىزمەتىنىڭ №2020 اسكەري بولىمىنە قاراي جونەلدىك. باقىلاۋ-وتكىزۋ بەكەتى الدىندا ءبىزدى اتالعان اسكەري ءبولىمى كومانديرىنىڭ ورىنباسارى، مايور اسقار بولاتوۆ قارسى الدى. بەكەتتەن ءارى ءبىر قادام دا جىبەرگەن جوق. مايور مىرزا بەكەتتەگى كەزەكشىنىڭ بىرىنە: «ايەلدىڭ سوڭىنان سونشاما سۇقتانۋعا بولا ما، ناقۇرىس» دەپ زەكىپ تاستادى. قاتال كومانديردىڭ اڭگىمەسىن ىقىلاس قويا تىڭداۋعا تىرىستىق.
- زاستاۆاعا قر ۇقك شەكارا قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى، گەنەرال-لەيتەنانت نۇرلان جولامانوۆ باستاعان كوميسسيا كەلدى. سول كىسىلەردىڭ كەلۋىنە بايلانىستى كوماندير سىزبەن جولىعا المايدى. بارلىق ساۋالدارىڭىزعا جاۋاپ بەرۋگە ءازىرمىن. بىراق اسكەري قۇپيانى دا ساقتاۋعا مىندەتتىمىن، - دەدى مايور.
ءبىز، تەگى، اسكەري قۇپيانى جاريالاۋ نەمەسە ءبىلۋ «سىرقاتىنان» امانبىز. ناقتى شىندىقتى، ياعني اسكەردەگى الىمجەتتىكتىڭ ورىن العانىن، ونىڭ سەبەبىن بىلسەك، ودان ارعىسىنىڭ كەرەگى دە جوق-تى.

باسسىزدىقتىڭ باسى

اسكەردەگى الىمجەتتىك نەلىكتەن ورىن الدى، باسسىزدىققا نەگە جول بەرىلدى، مۇنداي تەرىس ءىس-ارەكەت قايتالانباۋى ءۇشىن نە ىستەگەن ءلازىم؟ قازىر جاستاردىڭ اسكەري ومىرگە دەگەن سەنىمى نەگە شەتىنەدى؟ وتانسۇيگىشتىككە، پاتريوتيزمگە تاربيەلەۋ ءۇشىن قانداي شارالاردى جۇزەگە اسىرعان ابزال؟ وسى توڭىرەكتە وتان شەكاراسىن كۇزەتىپ جۇرگەن ساربازدارمەن ەمەن-جارقىن سىرلاسساق، پىكىرلەسسەك دەپ ەدىك. اۋلادان اتتاتپايتىن راي تانىعان سوڭ، شىڭىراۋدان سۋ تارتقانداي سۋىرتپاقتاپ سىر سۋىرۋعا تالپىندىق.
اسكەري بولىمدەرگە جاڭادان شاقىرىلعانداردى وقىتاتىن ارنايى ورتالىق بار ەكەن. ول لەڭگىر قالاسىندا ورنالاسقان. الايدا اسكەري پروكۋراتۋرا وسى وقۋ ورتالىعىن ىندەتە تەكسەرىپ، بىرنەشە ولقىلىق تاپقان. سوندىقتان، لەڭگىردەگى وقۋ ورتالىعى ۋاقىتشا جۇمىسىن توقتاتىپ، اسكەرگە شاقىرىلعاندار تاراز، سارىاعاش، لەڭگىر بولىمدەرىنە تاراتىلعان. «قىزىل تاڭداعى» №9824 اسكەري ءبولىمىنىڭ ءبىر توپ جاس جاۋىنگەرى سارىاعاشقا وسىلاي كەلىپتى.
بۇگىندە جاس جاۋىنگەرلەرگە ءجابىر كورسەتكەن كىشى سەرجانت سۇندەتالى جاراسبەكوۆ ۋاقىتشا قاماۋ قاپاسىندا وتىر. ونىڭ ۇستىنەن قر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 380-بابى، 1-تارماعى «ا» ءبولىمى «بيلىكتى نەمەسە قىزمەتتىك وكىلەتتىلىكتى اسىرا پايدالانۋ» بويىنشا ەكى بىردەي ءىس قوزعالعان. №9824 اسكەري ءبولىم كومانديرىنىڭ 2013 جىلعى 30 قاڭتارداعى بۇيرىعى نەگىزىندە س.جاراسبەكوۆ جات قىلىقتارى ءۇشىن قىزمەتىنەن بوساتىلعان. سۇندەتالى تاستانبەكۇلى وسى كۇنى سارىاعاش اسكەري تەرگەۋ باسقارماسىنىڭ شەشىمىمەن قاماۋعا الىنعان. سونىمەن بىرگە س.جاراسبەكوۆتى شەكارا قىزمەتى قاتارىنا قابىلداۋدا جەتكىلىكتى زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزبەگەنى ءۇشىن ەكى اسكەري وفيتسەر قىزمەتتىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپتى. بىزگە اتى-ءجونىن جاريا ەتپەۋدى وتىنگەن اسكەري تەرگەۋ باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرىنەن وقيعانىڭ بارىسىن تولىققاندى ايتىپ بەرۋىن وتىندىك. بەينە جازبادا جاريالانعان كورىنىستىڭ ورىن العانىن ول دا راستايدى.

سۇندەتالىنىڭ سۇمدىعى

سونىمەن، وقيعا قالاي ورىن الدى؟
سول كۇنى «قىزىل تاڭ» زاستاۆاسىنداعىلار مونشاعا بارادى. ودان كەلگەننەن سوڭ كەيبىرەۋلەرى كيىمدەرىن ۇتىكتەپ جاتادى. اسكەري بولىمدە كەلىسىمشارتپەن قىزمەت اتقارىپ جاتقان سۇندەتالى ارنايى كۋرستا وقىپ، جاقسى-اق ءبىتىرىپ ورالعان ەكەن. وعان وقۋ ورتالىعىنا كەلگەن جاس جاۋىنگەرلەردى تاربيەلەۋ جۇكتەلگەن. ەندى قولىنا پاپكى، باسىنا شاپكى تيە قالسا، قۇتىرىپ كەتەتىن قازاق ەمەسپىز بە؟ سول جولى دا سۇندەتالىنى ءبىر ەسىرىك سەزىم جەتەلەسە كەرەك. كىشى سەرجانت شەنىندەگى ول اسكەري كيىمدەرىن ۇتىكتەپ جاتادى. قاسىنان ءوتىپ بارا جاتقان «مولودويدى» ۇستاپ الادى دا موينىنان قىسىپ، ۇتىكتى بەتىنىڭ ۇشىنا باسادى. بەتىڭىزگە ىستىق ۇتىك تيسە، قانداي كۇيدە بولاسىز؟ كىشى كوماندير بەتى كۇيگەن جىگىتتى جىبەرە سالىپ، ەكىنشىسىن، ءۇشىنشىسىن ۇستاعان. وسىلاي ءۇش جاۋىنگەردىڭ بەتىن «ۇتىكتەپ» بەرگەنىن شىمىرىكپەستەن مويىندايدى. مۇنان سوڭ قاتال كوماندير قىزمەتتىك وكىلەتتىلىگىنىڭ جوعارى ەكەنىن تانىتقىسى كەلىپ تالپىنىپ، ۇتىكتى ءۇشىنشى جاۋىنگەردىڭ وڭ جاۋىرىنىنا باسادى.
ەگەر سۇندەتالى سەرىكتەستەرىنە سۇيكەنۋىن قويعاندا «ۇتىكپەن باسۋ» ويىنى ۇمىتىلىپ كەتكەندەي دە ەكەن. جاس جاۋىنگەرلەر ۇلكەندەرگە قارسى ءسوز ايتۋعا بولمايتىنىن سەزىنىپ تە قالسا كەرەك. بىراق «مولودويلاردىڭ» بۇل قىلىعى دا كىشى كومانديرگە ۇناي قويماعان. اراعا اپتا ارالاتىپ «ۇلكەندىگى» ەسكە تۇسكەن س.جاراسبەكوۆ جاس جاۋىنگەر س.بايبوسىنوۆتى بايبايلاتىپ ەتىگىمەن تەپكىلەيدى. ونىڭ بار جازىعى سىرتتان كىرگەن كومانديردى ەلەمەگەن. كازارمادا، توسەگىنىڭ جانىندا اياقكيىمىنىڭ باۋىن بايلاپ جاتادى.
- نەگە اسىقپايسىڭ؟ - دەيدى كوماندير.
- اسىعىپ نە كەرەك، شىعامىز عوي، - دەيدى جاس جاۋىنگەر.
- تۋرا وسى كۇيىڭدە مە؟
- ءدال وسى كۇيدە!
مۇنان ءارى كوماندير شىداپ تۇرا الماعان. وزىنە قاراتا ءسوز ايتقان «مولودويدى» باسىندىرىپ قوياتىندار قاتارىنان ەمەس ەدى ول. سوسىن سول اياعىنىڭ تابانىمەن باسىنان تەبەدى.
قانشا جەردەن اسكەري توزىمدىلىككە تاربيەلەۋ كەرەك دەسەك تە، جاس جاۋىنگەرلەردىڭ دەنەسىنە قىزىپ تۇرعان ۇتىك باسۋ، باسىنان ەتىكپەن تەبۋ - بارىپ تۇرعان سوراقىلىق. ارينە، ەندىگى جەردە ونىڭ تورەلىگىن اسكەري سوت ايتادى.
- جاراسبەكوۆ تەك جاقسى جاعىنان تانىلىپ جۇرگەن جىگىت ەدى. الايدا ءبىر ەمەس ەكى رەت الىمجەتتىك جاساعانى دۇرىس بولمادى. ءبىز ونى مۇنداي جولعا بارادى دەپ ويلا­عانى­مىز جوق. ەندى قولىمەن ىستەگەنىن موينىمەن كوتەرەدى، - دەيدى №9824 اسكەري ءبولىمى كومانديرىنىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى راحميدين ۆاجيتوۆ.

ءالىن العان الىمجەتتىك

قازاقستان رەسپۋبليكاسى قورعانىس مينيسترلىگى مەن قر ۇقك شەكارا قىزمەتى، توتەنشە جاعدايلار جونىندەگى مينيسترلىك وسى ماسەلەلەرگە بايلانىستى وي ايتپاۋلارى نەلىكتەن؟ ەلىمىزدە اسكەري الىمجەتتىك قۇرباندارى بولىپ جاتقاندار از با؟ ءبىر-ەكى مىسال ايتايىق.
توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىنە قاراستى كوكشەتاۋ تەحنيكالىق ينستيتۋتىنىڭ ستۋدەنتى جانات ەسمۇحانوۆ جيىرماداعى تەپسە تەمىر ۇزەتىن جىگىت بولاتىن. سپورتتاعى جەتىستىكتەرى دە ءبىر توبە ەدى. ونى وسى وقۋ ورنىندا داستان دەگەن وفيتسەر ۇرعان. باسىنا ەكى رەت وتا جاساتىپ، ەكى جىل بويى اۋرۋحانا توسەگىنە تانىلعان جىگىت ءتىلى كۇرمەلىپ، سويلەسە دە ءوزىنىڭ كىم ۇرعانىن ۇمىتپاعان. داستاننىڭ باسىنان ۇرعانىن ايتىپ، زار ەڭىرەيدى. ال بۇرىن المەنباەۆ بولىپ جازىلاتىن، ول بۇگىندە فاميلياسىن امانكەشۇلى دەپ وزگەرتكەن. اتا-تەگىن وزگەرتكەنىمەن، ادامگەرشىلىگى وزگەردى مە ەكەن؟
اناربەك سارباسوۆ تا اسكەردەگى الىمجەتتىكتىڭ كەزەكتى قۇربانى. ول اسكەري بورىشىن وتەپ بىتۋگە ەكى اي ۋاقىت قالعاندا وفيتسەرلەردىڭ ءبىرىن ورىندىقپەن وڭدىرماي ۇرادى. وسى وقيعادان كەيىن اناربەك قىرىق كۇن بويى ەس جيا الماي جاتادى. وكىنىشتىسى سول، وزىنە-ءوزى كەلگەندە، اياق-قولىنىڭ جانسىزدانعانىن سەزىپ، بارماق تىستەگەن.
الپىس ەكى جاستاعى اناسى سۆەتلانا سارباسوۆا «مەنى اسىرايدى دەگەن ۇلىم مۇگەدەك بولىپ قالدى. ەندى قايتەمىن؟» دەپ ۋايىممەن جىلاي-جىلاي و دۇنيەلىك بولدى. انادان ءبىر، اياق-قولدان ەكى ايىرىلعان اناربەكتىڭ ەندىگى تاعدىرى نە بولماق؟ قر قورعانىس مينيسترلىگى قورعانسىز جانعا پانا بولا الا ما؟

اسكەردەگى ەكى قۇربان

ويىمىزعا بىلتىرعى ءبىر وقيعا ورالىپ وتىر. سارىاعاش اۋدانى قاپلانبەك اۋىلىنان اسكەرگە اتتانعان ازىمبەك اتىراۋدا ازاماتتىق بورىشىن وتەپ جۇرەدى. ناۋرىز ايىنىڭ جيىرماسىندا ۇيىنە تەلەفون سوعىپ، بارلىعىن مەرەكەلەرىمەن قۇتتىقتاعان. ارادا ءتورت كۇن وتكەندە سۋىق حابار جەتەدى. اسكەردەگىلەردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، تاڭعى ساعات 6.20-دا كەزەكشىلىكتى قابىلداپ العاننان كەيىن ارادا 25 مينۋت وتكەندە ءوزىن-ءوزى اتىپتى.
- بالام اسكەرگە بارۋعا ءوزى سۇراندى. «اسكەرگە بارىپ كەلەيىن، كەيىن قىزمەتكە تۇرسام، اسكەري كۋالىك كەرەك بولادى ەكەن» دەگەن سوڭ قايدان بىلەيىن، جىبەردىك قوي. سوڭى بۇلاي بولادى دەپ كىم ويلاعان؟ ەرتەڭىنەن ءۇمىتى كوپ بالامىز ءوزىن-ءوزى قالاي ولىمگە قيادى؟ ءبىز بۇل ايتقانعا مۇلدەم سەنبەدىك. ونىڭ ءوزىن-ءوزى اتۋى مۇمكىن ەمەس. ازىمبەك وسىنداي ارەكەتكە باردى دەيىك، سوندا سەبەبى نە؟ ونى ماجبۇرلەگەن نە؟ ءۇش ۇل، ءبىر قىز وسىردىك. بىراق ازىمبەكتىڭ ورنى ۇڭىرەيىپ تۇر. سارىاعاشتاعى سۇمدىقتى ەستىدىك. وسىدان سوڭ كىم بالاسىن اسكەرگە جىبەرەدى؟ بيلىكتەگىلەر، بارلىق اسكەري بولىمدەگىلەردىڭ باسشىلارىنىڭ نە ويلاعاندارى بار؟ ەگەر ۇتىكپەن قىزدىرعانعا شىداماي، نامىستانىپ جازاتايىم ءبىر نارسەگە تاپ بولسا، ولاردىڭ انالارى مەن سياقتى اڭىراپ قالماي ما؟ - دەيدى مارقۇمنىڭ اناسى روزا اپاي.
شىمكەنتتىك تاعى ءبىر جاۋىنگەر اسكەرگە بارعاننان ۇيىنە «تەڭگە سالىڭىزدار» دەپ تاعاتسىزدانىپ تەلەفون شالا بەرگەن. وكىنىشتىسى سول، ونىڭ دا ءمايىتى تەمىر تابىتپەن جەتكىزىلدى.
سوندا دەيمىز-اۋ، اسكەرگە بارىپ ءازيز باستارىن جوعالتىپ جاتقان ازدەكتەرىمىزدىڭ وبال-ساۋابى كىمگە؟ ولاردىڭ قاپىدا قازا بولعانى كوبىنە جۇمباق بولىپ قالاتىنى نەلىكتەن؟ قورعانىس مينيسترلىگىندەگىلەر، اسكەري ءبولىم باسشىلارى، اسكەري پروكۋرورلار، باسقا دا قۇزىرلى مەكەمەلەر وسى ساۋالداردىڭ ءتۇيىنىن تاپسا، ازاماتتىق بورىشىن وتەۋگە اتتانعاندار جۇرەكتەرىنە سەنىم ۇيالاتار ەدى-اۋ.

ءتۇيىن:

قازىرگى اسكەري ءتارتىپتىڭ سىيقىنان شوشىناتىن بولدىق. قولايىنا جاقپاسا ەكىنىڭ ءبىرى: نە جالاڭاش دەنەڭدى ۇتىكتەيدى، نە قاس دۇشپانىن كورگەندەي ءتۇتىپ جەيدى. ال مۇنداي اسكەري بولىمگە سوندا كىم بارادى؟ شەكارا قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى بولىپ جاڭادان تاعايىندالعان نۇرلان جولامانوۆتى سارىاعاشتا جولىقتىرا المادىق. ءساتى تۇسپەدى. زاستاۆا جۇمىستارىمەن ارنايى تانىسقالى جۇرگەن ونىڭ جوعارىداعى جايسىز جايتتاردى ەستىمەۋى مۇمكىن ەمەس. حاباردار بولسا شەكارا وتريادىنداعى كەلەڭسىزدىكتەرگە كەسىمدى پىكىر ايتادى، ءتارتىپتى وسالداتقان وفيتسەرلەرگە ءتيىستى جازا قولدانادى دەپ سەنەمىز. زورلىق-زومبىلىق، قاناۋشىلىق ۇستەمدىك قۇرعان ورتادا جاس جاۋىنگەرلەر وزدەرىن وتاننىڭ ناعىز قورعاۋشىلارىمىز دەپ سەزىنە الا ما؟ گاپ وسىندا. ءبىز سەنىم دەگەن قۇدىرەتتى ۇعىمدى قاستەرلەي الماي جۇرگەن سياقتىمىز. سورىمىز دا وسىندا.
ال جۋان جۇدىرىقتى كىشى كومانديردىڭ كەلەشەگى تۋرالى ءالى دە ءسوز ساباقتاي جاتارمىز...

سابىربەك ولجاباي،
دينا تولەپبەرگەن (كتك)

بەت قاتتالىپ جاتقاندا

شەرىمحان شانباەۆ، №6506 اسكەري ءبولىمنىڭ كومانديرى:
-  ساربازدىڭ قازا بولۋىنا اسكەردەگى الىمجەتتىك سەبەپ بولۋى مۇمكىن ەمەس. قازىر وسى وقيعا بويىنشا ءبىز دە، ءوز تەكسەرۋىمىزدى جۇرگىزىپ جاتىرمىز. اسكەري پروكۋراتۋرا دا انىقتاۋ شارالارىن باستادى، - دەيدى.

تاقىرىپقا وراي:

بۇل - قوعام  دەرتى

كيم سەرىكباەۆ، اسكەري عالىم:

الىمجەتتىك اسكەردە عانا ەمەس، قوعامدا دا بار. ال اسكەرگە قابىلدانىپ جاتقان ساربازداردى شەتەلدەن شاقىرىپ جاتقان جوقپىز، ولار وسى ەل ىشىنەن بارادى. ەل ىشىندەگى تاربيە، ياعني قوعامداعى الىمجەتتىك اسكەري ورتاعا - سول ازاماتتار ارقىلى جەتەدى. قوعامداعى تاربيە وڭىپ تۇرماعان سوڭ، اسكەردەگى الىمجەتتىكتى ءسوز ەتۋدىڭ ءوزى قيىن. مىسالى، قايسى كۇنى تەلەديداردان ءبىر جاس جىگىتتىڭ تاپا-تال تۇستە ەكى قاريانى ساباعانىن كورسەتتى. بۇل دا ءالىم­­جەتتىك.

اسكەردەگى الىمجەتتىكتى بولدىرماۋ ءۇشىن، بىرىنشىدەن، اسكەري قولباسشىلار ءوز قىزمەتتەرىن دۇرىس اتقارۋعا ءتيىس. ەكىنشىدەن، قولباسشىلار جانە ولاردىڭ ورىنباسارلارى اسكەري بۇيرىق بەرۋمەن بىرگە، ساربازداردىڭ باسىنان سىيپاپ وتىرۋى كەرەك. ياعني وتباسىلىق جاعدايلارىن: بۇرىنعى ءومىرىن، اسكەردەگى، ساربازدار اراسىنداعى تىرشىلىگىن: ىشكى ماسەلەسىن سۇراپ-ءبىلىپ، پسيحولوگيالىق تاربيە بەرگەن ءجون. ۇشىنشىدەن، «اسكەر - تاربيە مەكتەبى، اسكەر - ساربازداردى شىنىقتىرۋ مەكتەبى» دەگەن بۇرىنعى قاعيدانى ۇستانىپ، اسكەرگە شاقىرىلاتىن ساربازداردى الدىن الا دايىنداۋىمىز قاجەت.
بۇرىن اسكەرگە بارۋ ابىرويلى قىزمەت سانالاتىن، ال قازىر اسكەر دەسە، الىمجەتتىك كوز الدىعا كەلەدى. ويتكەنى ءباسپاسوز بەتىندە اسكەردەگى زاڭسىزدىقتار كوپ كورسەتىلەدى، ال ونىڭ جاقسى جاقتارى نازاردان تىس قالىپ جاتادى. اسكەرگە قابىلدانىپ جاتقان جاس ساربازدار «ءبىز كىمدى، نە ءۇشىن قورعاۋىمىز كەرەك؟» دەپ سۇراق تا قويعان. مىسالى، ماعان اسكەرگە مىندەتىن وتەۋگە كەتكەلى جاتقان ءبىر سارباز: «مەن اسكەرگە نە ءۇشىن بارام: باي-باعلانداردىڭ ساۋلەتتى سارايلارىن قورعاۋ ءۇشىن بە، جوق، الدە ولاردىڭ ساتىپ العان مىڭداعان گەكتار جەرى ءۇشىن بە؟ بولماسا، شەنەۋنىكتەردىڭ يەمدەنىپ العان التىن-كومىر كەندەرى ءۇشىن بە، مۇناي-گاز كەنىشتەرى ءۇشىن بە؟» - دەپ اۋزىمدى بۋعان-دى.

دەرەك

2011 جىلى جالپى 123 سارباز كوز جۇمعان: ونىڭ ىشىندە 21 اسكەر ءوز-وزىنە قول جۇمساسا، 33 جاۋىنگەر ناۋقاستانىپ قايتىس بولىپتى، ال 42 سارباز جول اپاتىنان كوز جۇمعان. 2010 جىلى جالپى 86 جاۋىنگەر قازا تاپسا، ونىڭ ىشىندە 22 سارباز ءارتۇرلى ناۋقاستان باقيلىق بولعان.
Tengrinews.kz

"جاس قازاق" گازەتى