قازاقستان. مونارحيا يدەياسى تۋرالى...
ورتا ازيادا ۇلتتىق اتاۋى بار «حاندىق» قۇرا العان جۇرت تەك قانا قازاق. بۇل بارشا قازاقتىڭ ورتاق ماقتانىشى. سوندىقتان بۇرىن «كۇبىرلەپ» ايتىلاتىن «حاندىقتى» قايىرا ورناتۋ بەلگىلى ءبىر ورتادا ءسوز ەتىلە باستادى.
قازىر قازاق ءتىلدى قازاقتاردىڭ ءبارى دەمەي-اق قويالىق، باسىم كوپشىلىگى «قازاقستان حالىقتار اسسەمبلەياسىن» بيۋدجەتتەن بولىنگەن اقشانى ساقتاي وتىرىپ، ۇلتتىق نەگىزدە ساقتاپ قالۋدىڭ جولىن ۇسىنۋدا. سونىڭ ءبىر جولى ونى جالپىۇلتتىق مۇراگەرلىك نەگىزدەگى «سۇلتاندار مەن قوجالار ءام بيلەر ۇرپاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعىنا» اينالدىرۋ كەرەك دەگەندى اۋىزعا الا باستادى. سونداعى ءۋاج:
1. ەڭ باستىسى ءتىلى، ءدىنى ءام ءدىلى بولەك وتانداستارىمىزدىڭ باسىن «قازاقستان – التىن وردانىڭ مۇراگەرى» يدەياسى قوسادى.
2. ەكى پرەزيدەنت كەزىندە دە ءتىلى، ءدىنى ءام ءدىلى بولەك وتانداستارىمىزدىڭ باسىن قوساتىن «دەموكراتيالىق وزگەرىستەرگە» قول جەتكىزەتىن قادامدار قازاق ۇلتىنىڭ پايداسىنا ەش جاسالعان جوق. وعان قول جەتكىزۋدىڭ جالعىز امالى ۇلىبريتانيانىڭ جولى – كونستيتۋتسيالىق مونارحيا ورناتۋ.
3. جالپىۇلتتىق مۇراگەرلىك نەگىزدەگى «سۇلتاندار مەن قوجالار ءام بيلەر ۇيىمىن» قالىپتاستىرماساق، ءتىلى، ءدىنى جانە ءدىلى وزگە ۇلت ۇلتتىق مەملەكەت قۇرعانىمىزدى ءومىرى مويىندامايدى.
4. اتا-بابامىز تاۋەلسىزدىگىمىزدى جوعالتقانعا دەيىن حاندىقتا ءومىر ءسۇردى، ءبىز نەگە سول ساياسي ءداستۇرىمىزدى پارلامەنتتىك مەملەكەت قۇرۋعا ساي جاڭعىرتپايمىز؟ نەگە ءبىز اقش پەن رەسەيدىڭ جازعان سىزعانىمەن جۇرۋگە ءتيىسپىز. بابالارىمىز سالعان ۇلتتىق سارا جولىمىز بار ەمەس پە؟
5. ءبىز ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمزدى وسىلايشا ساقتاپ، الەمدىك دەموكراتياعا وزىمىزشە وزگەگە جالتاقتاماي، ەلىكتەپ-سولىقتاماي قول جەتكىزە الامىز.
سونىمەن، ەلىمىزدە شىنايى دەموكراتيا ورنىقتىرۋعا قاتىستى «ۇلتتىق مونارحياعا» ءسوز ەتىلە باستادى. بۇل «بابالار تىلەگى» ارۋاقتار الدىنداعى ازاماتتىق پارىزىمىز دەگەن وي ورتاعا تاستالدى. بىراق اتىن اتاماۋدى وتىنگەن باستاماشىل توپتىڭ بۇل قادام وڭ بولا ما، تەرىس بولا ما ونى ۋاقىت كورسەتەدى. يدەيا كوتەرىلدى، كونتسەپتسيا ءتۇزىلدى، تەك ەندى بۇعان قازاقتىڭ قالاي قارايتىنى عانا قالدى.
ءابىل-سەرىك الىاكبار
Abai.kz