«2060 جىلى كومىرتەكسىز ەلگە اينالامىز». بىرىككەن اراب امىرلىگىندە وتكەن 168 ەلدىڭ دەلەگاتتارى قاتىسقان IRENA اسسامبلەياسىنىڭ XIII سەسسياسىندا قر ەنەرگەتيكا ۆيتسە-ءمينيسترى جاندوس نۇرماعانبەتوۆ وسىنداي مالىمدەمە جاساعان.

حالىقارالىق جينالىستا قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا سالاسىنا جاۋاپتى باسشى شەتەلدىك ارىپتەستەرىنە قازاقستاننىڭ پاريج كەلىسىمى مىندەتتەمەلەرىنە ساي ەنەرگيا كوزدەرىن ءار تاراپتاندارۋعا قۇلشىنىپ جاتقانىن جەتكىزگەن. مينيستر مىرزانىڭ ءسوزى بويىنشا، قازاقستان قازىر ەمەس، ەندى قىرىق جىلدان كەيىن جاسىل ەنەرگيا كوزدەرىنەن پايدالاناتىن، اۋاسى تازا جاسىل ەلگە اينالماق ەكەن.

ەكىباستۇز بەن رەيدەردىڭ قىرىق جىل جاڭالانباعان جىلۋ قۇبىرلارى جارىلىپ، بيلىكتىڭ وعان كومىرتەكتى قاتتى وتىندى گازعا اينالدىرۋعا ءتيىس جاۋاپتىلار ەمەس، قارا كۇشىمەن جىلۋ قازاندىعىنا كومىر سالعان كاشگارلاردى ايىپتى ەتكەنىن، قوستاناي، كوكشەتاۋ، بالقاشتار دا تاعى دا سونداي اپات ورىن العانىن كورگەن مىنا ءبىز، ءمينيستردىڭ بولجامىنا سەنە قويمادىق. الماتى اسپانىن تۇمشالاعان قارا ءتۇتىن دە ءبىزدىڭ كۇدىگىمدىڭ ورىندى ەكەنىن راستاپ تۇرعانداي. زايساننىڭ قىتايعا جەتكەن گازى ىرگەدەگى ۇرجارعا جەتپەي، التى اي قىس بولاتىن اۋىل تۇرعىندارى شەتەلدەگى قاشقىن ەكسمينيستر اكەجان قاجىگەلدين مەن بۇگىندە پارتيالاس دوسىمەن سوتتاسىپ جۇرگەن عالىمجان جاقيانوۆ اشىپ بەرگەن «قاراجىرا» كومىر كەنىنەن قاتتى وتىن تاسۋعا ءماجبۇر ەكەنىن دە، تاسىمال اقىسىنىڭ كومىر قۇنىنان ون ەسە قىمباتقا تۇسەتىنىن دە بىلەمىز.

ايگىلى لەۆ تولستويدىڭ «بولاشاق دەگەن جوق، بۇگىن قالاي بولساڭ ەرتەڭىڭ دە سولاي بولادى» دەگەن عيبراتتى ءسوزى بار. جىلۋ ەلەكتر ستانتسيالارىن گازعا كوشىرۋدى، جەل دەن سۋدان ەنەرگيا وندىرگەندى بىلاي قويىپ، كەڭەس زامانىنان قالعان، شىرىگەن قۇبىرلاردى جاڭالاۋعا مۇرسالارى، قۇلقى جوق شەنەۋنىكتەردىڭ مىنا جۇرىسىمەن ەلۋ جىلدان كەيىن ەەنرگيا كوزىن ءار تاراپتاندىرۋعا قول جەتكىزەمىز دەگەنى بوس ءسوز.

جاقىندا اقش تىڭ Lawrence Livermore National Laboratory عالىمدارى كۇن سياقتى تازا ەنەرگيامەن ۇزدىكسىز قامداپ تۇراتىن ۇلكەن رەاكتور سالۋ جوباسىن ىسكە اسىرعانىن مالىمدەدى.

جاپونيا بيىل جىلدىڭ سوڭىندا 15 جىل جوبالانعان، ەلدەگى ونىنشى تەڭىز داۋىلىنان پايدالاناتىن جەل كۇشى ەنەرگيا ستانتسياسىن ىسكە قوسپاق. ءسويتىپ ەندى كۇنشىعىس ەلى شيكى ەنەرگيا باعاسى گەوساياسي جاعدايعا بايلانىستى قانشا قۇبىلسادا، ىستىقتا سالقىنداپ، ايازدا جىلىنىپ، بەيقام تىرلىگىن جالعاستىرا بەرمەك.

اتاعى جەر جارعان «ەكسپو-نىڭ» وتكەنىنە دە بەس جىلدان استى. تابيعي ەنەرگيا كوزدەرىنە باي قازاق ەلىنىڭ تۇرمىسى ۋاقىت وتكەن سايىن جەڭىلدەۋى بىلاي تۇرسىن، بارعان سايىن قيىندادى. جازدا جاعاسى مەن تاناۋىن ىس الىپ، قىستان جيدە قاعىپ ازەر شىعاتىن بولدى. وزگەدە كورشى ەلدەر سياقتى تەگىن بولۋى ءتيىس گازدىڭ باعاسىنىڭ شارىقتاۋى قاندى قاڭتار قاسىرەتىنە اكەلىپ سوقتى. قولداعى باردى جاراتا الماي، ەلدەگى ەنەرگيا تاپشىلىعىن اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ ارقىلى شەشپەك بولعان ۇكىمەتتىڭ كەزەكتى جوباسىنىڭ كوپشىلىكتىڭ قاتاڭ قارسىلىعىنا ۇشىراۋى دە تەگىننەن-تەگىن ەمەس.

ساياسي ساناسى ويانعان حالىقتىڭ قازبا بايلىقتارتىڭ بۇرىنعىداي حالىقتىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا ەمەس، گەوساياسي مۇددەگە، بيلىكتىڭ ۇزارۋىنا قىزمەت ەتۋىنە ەندىگەرى كونگىسى جوق.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz