جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 4347 0 پىكىر 9 قىركۇيەك, 2013 ساعات 04:53

قازاق ەسترادا ارتيستەرى وداعى: ۇندەۋ

جاڭا وداق تۇڭعىش قۇرىلتايىن وتكىزدى

 

ەلىمىزدە تۇڭعىش رەت ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ باستاماسىمەن جاڭادان قۇرىلعان قازاقستان ەسترادا ارتيستەرى وداعى ءبىرىنشى قۇرىلتايىن وتكىزىپ، تۇساۋكەسەر ءراسىمىن جاسادى. وداقتىڭ القا توراعاسى بولىپ، پروفەسسور باۋىرجان يبراگيموۆتى سايلادى. بۇل تۋرالى وداقتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى ارنايى مالىمەت تاراتىپ وتىر. 

قۇرىلتاي ساحنا ونەرىندەگى ەڭ كۇردەلى دە جاۋاپتى اتالمىش سالا، ءازىل-سىقاق تەاترلارى وزىندىك ەرەكشەلىكتەرىمەن دارالانا الماي ءبىرىن ءبىرى قايتالاۋعا، تار شەڭبەردەگى ۇساق تاقىرىپتاردىڭ اياسىن شيىرلاۋعا، انەكدوتتىڭ دەڭگەيىندەگى دۇنيەلەردى، ءمان-ماعنىناسىز جازىلعان ءماتىن مەن جەڭىل-جەلپى اۋەندى ساحناعا الىپ شىعىپ، جۇرتتى مەزى ەتۋگە دەيىن بارعانىن سىنعا الدى. كورەرمەننىڭ ءازىل-سىقاق قويىلىمدارعا شولىركەگەن سۇرانىستارىن پايدالانىپ ارزانقول تۋىندىلارمەن بيزنەس جاساۋدى كوزدەۋدىڭ سالدارىنان ونەردىڭ قادىرىن قاشىرۋعا، ابىرويىن تومەندەتۋگە بولمايتىنىن مالىمدەدى. مۇنىڭ ءبارى اينالىپ كەلگەندە ەسترادا ونەرىنىڭ سالماعىن تىم جەڭىلدەتەتىن كەرى فاكتور، حالىق اراسىندا بەدەلىن تومەندەتۋگە دەيىن اكەلەتىن قاۋىپتى قۇبىلىس دەپ تانىلدى. ونىڭ سىرتىندا، ءوزىن ءوزى قارجىلاندىراتىن جەكەمەنشىك تەاترلاردىڭ ماتەريالدىق بازاسىنىڭ تومەندىگى، ساحنالىق قويىلىمدارعا دايىندالۋ مۇمكىندىكتەرىنىڭ ازدىعى جانە اۆتورلارمەن بايلانىستىڭ جوقتىعى كەرى ىقپال ەتىپ وتىرعانىن ورتاعا سالدى.  

جاڭا وداق تۇڭعىش قۇرىلتايىن وتكىزدى

 

ەلىمىزدە تۇڭعىش رەت ونەر قايراتكەرلەرىنىڭ باستاماسىمەن جاڭادان قۇرىلعان قازاقستان ەسترادا ارتيستەرى وداعى ءبىرىنشى قۇرىلتايىن وتكىزىپ، تۇساۋكەسەر ءراسىمىن جاسادى. وداقتىڭ القا توراعاسى بولىپ، پروفەسسور باۋىرجان يبراگيموۆتى سايلادى. بۇل تۋرالى وداقتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى ارنايى مالىمەت تاراتىپ وتىر. 

قۇرىلتاي ساحنا ونەرىندەگى ەڭ كۇردەلى دە جاۋاپتى اتالمىش سالا، ءازىل-سىقاق تەاترلارى وزىندىك ەرەكشەلىكتەرىمەن دارالانا الماي ءبىرىن ءبىرى قايتالاۋعا، تار شەڭبەردەگى ۇساق تاقىرىپتاردىڭ اياسىن شيىرلاۋعا، انەكدوتتىڭ دەڭگەيىندەگى دۇنيەلەردى، ءمان-ماعنىناسىز جازىلعان ءماتىن مەن جەڭىل-جەلپى اۋەندى ساحناعا الىپ شىعىپ، جۇرتتى مەزى ەتۋگە دەيىن بارعانىن سىنعا الدى. كورەرمەننىڭ ءازىل-سىقاق قويىلىمدارعا شولىركەگەن سۇرانىستارىن پايدالانىپ ارزانقول تۋىندىلارمەن بيزنەس جاساۋدى كوزدەۋدىڭ سالدارىنان ونەردىڭ قادىرىن قاشىرۋعا، ابىرويىن تومەندەتۋگە بولمايتىنىن مالىمدەدى. مۇنىڭ ءبارى اينالىپ كەلگەندە ەسترادا ونەرىنىڭ سالماعىن تىم جەڭىلدەتەتىن كەرى فاكتور، حالىق اراسىندا بەدەلىن تومەندەتۋگە دەيىن اكەلەتىن قاۋىپتى قۇبىلىس دەپ تانىلدى. ونىڭ سىرتىندا، ءوزىن ءوزى قارجىلاندىراتىن جەكەمەنشىك تەاترلاردىڭ ماتەريالدىق بازاسىنىڭ تومەندىگى، ساحنالىق قويىلىمدارعا دايىندالۋ مۇمكىندىكتەرىنىڭ ازدىعى جانە اۆتورلارمەن بايلانىستىڭ جوقتىعى كەرى ىقپال ەتىپ وتىرعانىن ورتاعا سالدى.  

ءازىل-سىقاق تەاترلارىنىڭ، شىعارماشىلىق ۇجىمداردىڭ جۇمىستارىن جۇيەلەپ، ساپالىق جاڭا ساتىعا كوتەرىپ، باعىتتايتىن، كاسىبي شەبەرلىكتەرىن ۇدايى شىڭداپ، جەتىلىدىرىپ وتىراتىن مىقتى تەتىك–قازاقستان ەسترادا ارتيستەرىنىڭ وداعى دەپ تاپتى. ەڭ بەرگىسىن ايتقاندا، ەسترادا ارتيستەرىنىڭ حالىققا كورسەتكەن قالتقىسىز ەڭبەكتەرى ۋاقىتىندا باعالانبايدى. وسى سالاعا تەر توگىپ جۇرگەن تالانتتى ارتيستەر مارتەبەلى سىيلىقتار مەن اتاقتاردى الۋ بىلاي تۇرسىن، ءتىپتى ۇسىنىلماي قالىپ جاتادى.  سەبەبى، وسىعان دەيىن ولاردىڭ مۇددەسىن قورعايتىن رەسمي ۇيىم بولمادى. ءبىز وسى ولقىلىقتاردىڭ ورنىن تولتىرۋدى كوزدەيمىز – دەدى، وداق توراعاسى باۋىرجان يبراگيموۆ ءوز سوزىندە.

وسىلايشا قازاق ەستراداسىن جاڭا ساتىعا كوتەرىپ، وعان كاسىبي تۇرعىدان بەتبۇرىس جاساپ، شەبەرلىگىن ارتتىرا وتىرىپ، سالانى الەمدىك دەڭگەيگە كوتەرۋدى كوزدەيتىن جاڭا وداقتىڭ قۇرىلتاي جيىنى مەن تۇساۋكەسەر ءراسىمى ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ قىركۇيەك ايىنىڭ 5-6 كۇندەرى ءساتتى ءوتتى. قۇرىلتاي كۇندەرىندەگى بارلىق رەسمي جانە مادەني ءىس-شارالارعا، بىرىككەن قويىلىم كونتسەرتتەرگە ەلىمىزدىڭ تانىمال مادەنيەت قايراتكەرلەرى، ءازىل-سىقاق تەاتر ۇجىمدارى قاتىسىپ، ونەر كورسەتەدى. تۇساۋكەسەرگە رەسەيدەن «كريۆوە زەركالو» جانە وزبەكستان، قىرعىز ەلىنەن ارىپتەستەر كەلىپ قاتىستى. سونىمەن قاتار سالماقتى-ساليقالى، شىعارماشىلىق-ىسكەرلىك پىكىرتالاستار تىڭدالىپ ورتاعا سالىندى.

جاڭا وداقتىڭ توراعاسى ءوز سوزىندە، قازاق ەستراداسىنىڭ دەربەس تەاترىن قۇرىپ، ونىڭ مەملەكەتتىك مارتەبە الۋىنا قولعابىس جاساۋدى ماقسات ەتىپ وتىرعان، ارنايى ستۋديا مەكتەبىن، «قازاق ەستراداسى» اتتى مادەني-پۋبليتسيستيكالىق ايلىق جۋرنال، «ءازىل تۆ» ارناسىن، كينوستۋدياسىن، پروديۋسەرلىك ورتالىعىن، كلوۋنادا پانتوميما، پاروديا جانە قۋىرشاق تەاترىن قۇرىپ، حالىققا ساپالى ءارى بيىك دەڭگەيدەگى شوۋ باعدارلامالارمەن قىزمەت كورسەتەتىنىن جۋرناليستەرگە حابارلادى.  

جاڭا وداقتىڭ يگىلىكتى ىستەرىنە قالىڭ كورەرمەن تاراپىنان ءاردايىم قولداۋ كورسەتىلەتىندىگىنە ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزۋشىلەر سەنىمدى. سونىمەن قاتار ەلىمىزدىڭ تەلەارنالارىنا دا ساپالى شوۋ باعدارلامالاردىڭ كوبەيۋىنە دە ىقپال ەتپەك. استانادا جىل سايىن فەستيۆال وتكىزىپ،  داستۇرگە اينالاتىندىعىن وداق القاسى مالىمدەپ وتىر.

قۇرىلتايعا قاتىسۋشىلار تومەندەگى ارنايى ارنايى ۇندەۋدى  قابىلدادى.

 

ۇندەۋ

 

 قازاق ەسترادا ارتيستەرى وداعىنىڭ

تۇڭعىش قۇرىلتايىنا قاتىسۋشىلار

 

ارداقتى ونەر سۇيەر قاۋىم!

 

         ادامزات قازىرگى تاڭدا قوعامدىق دامۋ مەن الەۋمەتتىك-مادەني پروگرەستىڭ جاڭا كەزەڭىنە كوتەرىلىپ وتىر.  دارىن-قابىلەت پەن شىعارماشىلىق ويدىڭ قوعامدا اتقاراتىن ءرولى ارتىپ، ونەر مەن عىلىم تۋىندىلارى ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ ماڭىزدى فاكتورىنا، ەلەۋلى رەسۋرسىنا  اينالدى.

اقىل-ويعا، دارىن-قابىلەتكە، ساپالى بىلىمگە نەگىزدەلگەن «مەنەدجمەنت»، «ەكونوميكا» جانە «قوعام» دەگەن ىرگەلى ۇعىمدار پايدا بولىپ، ومىرگە جولداما الىپ جاتىر. الەم ەلدەرىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگى ادام سانى، جەر كولەمى، تابيعي بايلىقتىڭ مولشەرى سەكىلدى كورسەتكىشتەرمەن ەمەس، كەرىسىنشە، ءبىلىم-دارىن، رۋحاني الەۋەتكە نەگىزدەلگەن ىشكى مۇمكىندىكتەرىن قانشالىقتى جونىمەن پايدالانىپ وتىرعاندىعىمەن ايقىندالاتىن بولدى.

دۇنيەجۇزىن قامتىعان جاھاندانۋ ءۇردىسى عالامدى جاپپاي قامتىعان قازىرگىدەي الماعايىپ زاماندا تاۋەلسىزدىككە ەندى عانا قول جەتكىزگەن دامۋشى ەلدەر ءۇشىن ءبىر جاعىنان، الەم كوشىنە ىلەسىپ، يىق تىرەستىرۋ، ەكىنشى جاعىنان، ۇلتتىق سالت-سانا مەن ەرەكشەلىگىن ساقتاي وتىرىپ، وزگەلەردەن دارالانۋ قاجەتتىلىگى تۋىپ وتىر. مۇنداي جاۋاپتى مىندەتتى ابىرويمەن اتقارۋعا ەسترادا ونەرى دە قوماقتى ۇلەس قوسا الادى.

جالپى، ادامزات مادەنيەتى – بەلگىلى ءبىر ەل مەن ۇلتتىڭ تاريح ساحناسىنان ءوشىپ كەتپەۋىنىڭ كەپىلى مەن نەگىزى ءارى ونىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن ايىرىقشا نىسانى. بۇگىنگى داۋىردە قوعامدىق ورلەۋ مەن ەكونوميكالىق دامۋدىڭ ولشەمى بۇرىنعىدان كۇرت وزگەردى. دامۋ ۇدەرىسى ءبىر عانا ەكونوميكانىڭ ءوسىمى ارقىلى ەمەس، ەل تۇرعىندارىن رۋحاني-مورالدىق، ادەت-عۇرىپ، اقىل-وي، جان-ءتان جاعىنان تازا عۇمىر كەشۋىنە  قانشالىقتى جاعداي جاساي العاندىعىمەن ايقىندالاتىن بولدى.

ەلدىڭ تۇراقتى دامۋىنىڭ ءتورت نەگىزىنىڭ ءبىرى رەتىندە قوعامدىق، ەكونوميكالىق، ەكولوگيالىق فاكتورمەن بىرگە مادەنيەت پەن ونەر دە قاتار اتالاتىن بولدى. ونەر مەن مادەنيەت مازمۇنى جاعىنان كەلگەندە ادام بالاسىنىڭ ءبىلىمىن، قابىلەتىن، تاجىريبەسىن، تۇرمىستىق بولمىسىن، قارىم-قاتىناستاعى ارتىقشىلىعىن، ادامي قۇندىلىعىن، بوستاندىعى مەن باقىتتىلىعىن  ايقىنداۋشى كۇشكە اينالدى.

ادامزات قوعامىنىڭ ەڭ باستى ءارى ورتاق قۇندىلىعى بولىپ تابىلاتىن ادىلەتتىك، مەيىرىمدىلىك، سۇلۋلىق، ماحاببات، سىيلاستىق سەزىمى مادەنيەت پەن ونەردىڭ ءتۇپ نەگىزىن قالىپتاستىراتىندىعىن ەسكەرسەك، اينالا الەمدى شىعارماشىلىق يەلەرى ءبىز عانا بار ءبىتىم-بولمىسىمەن نەمەسە كوركەمدىك بەينەلەۋ قۇرالدارمەن، شەشەن سوزبەن، اسەم اۋەنمەن، استارلى ازىلمەن، ءتاتتى كۇيمەن كوڭىلگە قوندىرىپ، مامىرجاي تىرلىك پەن بەرەكەلى ءومىر قالىپتاستىرا الامىز. وسىنىڭ وزىنەن-اق، مادەنيەت پەن ونەردىڭ ادام ءىس ارەكەتىندە ارالاسپايتىن سالاسى بولمايتىندىعىن اڭعارۋعا بولادى. ولاي بولسا، قازىرگى زامان ونەرى ادامزات قوعامىنىڭ لايىقتى دامىپ، ورنىعۋىنىڭ ىقپالدى كۇشى بولۋمەن قاتار ءاربىر ەلدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ مازمۇنىن انىقتايتىن، ونىڭ ناتيجەسىنىڭ باستى ولشەمىنە اينالىپ وتىر.

ونەر تۋىندىلارى قوعامدى ساۋىقتىرۋعا، بۇقارا حالىقتىڭ كوڭىلىن تازارتۋعا، يگىلىكتى ءىس اتاۋلىنى قولداپ، يماندىلىق پەن ادامگەرشىلىكتى ورنىقتىرۋعا قىزمەت ەتۋمەن قاتار رۋحاني سۇرانىستى وتەيتىندىگىمەن ەكونوميكالىق زور مىندەت اتقارادى. سوندىقتان، ەسترادالىق ونەر ۇجىمدارى، شىعارماشىلىق تۋىندىگەرلەر نارىقتىق ەكونوميكانىڭ اينالىمىنا ساي كەلەتىن، كورەرمەن قاۋىمنىڭ سۇرانىسى مەن قاجەتتىلىگىن قاناعاتتاندىراتىن قويىلىمدار مەن تۋىندىلار ۇسىنا بىلۋگە ءتيىسپىز. ول ءۇشىن سالا ارتيستەرىنەن ەكونوميكالىق، بيزنەس، مەنەدجمەنت، ماركەتينگتىك بىلىكتىلىك تالاپ ەتىلىپ وتىر. وعان قازاقستان ەسترادا ارتيستەرىنىڭ وداعى عانا كاسىبي ۇيىم رەتىندە قولداۋ مەن كومەك كورسەتە الادى.

ادام بالاسىنىڭ شىعارماشىلىق وي-يدەياسىنىڭ، بىلىكتىلىگى مەن شەبەرلىگىنىڭ، دارىن-قابىلەتىنىڭ ارقاسىندا قوعامدا ساناتكەرلىك مەنشىك پايدا بولادى. ساحنا جانە ەكران، ەفير ونەرى، سازدى اۋەن، جارناما، ءباسپاسوز سالاسىندا ەسترادا تۋىندىگەرلەرىنىڭ اۆتورلىق قۇقتارىن قورعاۋ، ەڭبەكتەرىنىڭ لايىقتى باعالانۋىنا وداق ءوز تاراپىنان ءاردايىم قولداۋ كورسەتىپ، مۇشەلەرىنىڭ مۇددەسىن قورعايتىن بولادى.

وداقتىڭ تۇڭعىش قۇرىلتايىندا جاسالعان بايانداما مەن ۇسىنىس-پىكىرلەردى نەگىزگە الا وتىرىپ، قازاق ەسترادا ارتيستەرى مەن شىعارماشىلىق ۇجىمدارىن ىنتىماقتاسا ەڭبەك ەتۋگە شاقىرامىز. ەسترادا ونەرىن ۇلتتىق ناقىشقا ساي قازىرگى زاماننىڭ سۇرانىسىنا لايىقتاپ دامىتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك مارتەبەسى بار كاسىبي تەاتردىڭ قۇرىلىپ، حالىققا قىزمەت كورسەتۋىن قولدايىق!

ءازىل-سىقاق تەاترلارىنىڭ، شىعارماشىلىق ۇجىمداردىڭ جۇمىستارىن جۇيەلەپ، ساپالىق جاڭا ساتىعا كوتەرىپ، باعىتتايتىن، كاسىبي شەبەرلىكتەرىن ۇدايى شىڭداپ، جەتىلدىرىپ وتىراتىن بىردەن ءبىر تەتىك–قازاقستان ەسترادا ارتيستەرىنىڭ وداعى دەپ بىلەمىز. ەلىمىزدىڭ تەلەارنالارىندا ساپالى شوۋ باعدارلامالاردىڭ كوبەيۋىنە ىقپال ەتە وتىرىپ، استانادا جىل سايىن فەستيۆال وتكىزىپ،  ونى داستۇرگە اينالدىرۋ وداق القاسىنىڭ باستى نازارىندا بولادى.

قازاق ەسترادا ونەرىن دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ جۇرگەن ءار شىعارماشىلىق ۇجىمنىڭ ءىس قىزمەتى مەنشىك نىساندارىنا قاراماستان قوعام ومىرىنە يگىلىكتى ۇردىستەردى قالىپتاستىرۋعا، كورەرمەن قاۋىمعا ءاردايىم جاعىمدى پىكىر مەن سىي-قۇرمەت، ىزگىلىكتى وي قالدىرۋعا ءتيىس. ءبىزدىڭ ءار قويىلىمدارىمىزدى تاڭداي قاعىپ، تاماشالاعان جۇرتشىلىقتى ءاردايىم «جاماننان جيىرەنىپ، جاقسىدان ۇيرەنۋگە»، ۇلتىمىزدىڭ سارقىلماس رۋحاني قۇندىلىقتارىنان ءنار الۋعا، تاريحي كەزەڭدەردەگى اعا بۋىننىڭ جاسامپاز ىستەرىنەن ۇلگى-ونەگە الۋعا، قازىرگى تانىمال ونەر قايراتكەرلەرىن ماقتان تۇتۋعا، تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ كەمەل كەلەشەگىنە زور سەنىم ارتۋعا شاقىرامىز!

استانا قالاسى

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1570
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2265
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3564