قاشان دا بايعا كەدەي، زەردەلىگە زەردەسىز تەڭ ەمەس. بىراق بىزدە بارلىق قازاقتى «تەڭ» قىلاتىن، بارىنە ورتاق ءبىر نارسە – بوتەن جۇرتتىڭ سوزدەرىنە دەگەن قۇمارلىق.

بازارداعى ساۋداگەر، مەكەمەدەگى باستىق، كوشەدەگى جاستار، ۇيدە نەمەرەسىمەن وتىرعان اجەي، بالاباقشاداعى تاربيەشى، ونەر جۇلدىزى، ەلگە تانىمال جۋرناليست «شوك الدىم»، «شوكتا بولدىم»، «شوك بولىپ قالدىم» دەپ بوتقالاماي قازاقشا «قايران قالدىم»، «تاڭدانىپ ەسەڭگىرەپ قالدىم»، «شوشىندىم»، «ءتىلىم بايلانىپ قالدى»، «توبەمنەن جاي تۇسكەندەي بولدى» دەگەن بەينەلى دە ءنارلى تىركەستەر مەن سوزدەردى قولدانۋعا قازاقىلىعى جەتپەيتىن سياقتى.

ءتىلدى لاستايتىن، فونەتيكالىق، گرامماتيكالىق زاڭدىلىقتارىمىزعا دا ۇيلەسپەيتىن اعىلشىن سوزدەرى كوبىنە ءورىستىلدى اقپارات قۇرالدارى ارقىلى كەلەدى دە ونى جىلتىراققا اۋەس ءوزىمىزدىڭ ارىپتەس جۋرناليستەر ماعىناسىنا دا باس قاتىرىپ جاتپاي توتىقۇسشا قايتالاي بەرەدى. وزگەنىڭ اتى وزگە، بوتەن ءسوزدىڭ دىبىستالۋى دا قازاق ءتىلىنىڭ ۇندەستىك زاڭىمەن ۇيلەسپەي، وعاش ەستىلەدى. ال سول «اشەكەي» ءۇشىن ايتىلاتىن اعىلشىن سوزدەرىنىڭ لەكسيكالىق قورى باي قازاق تىلىندە ايتار ويدى كەز كەلگەن كونتەكستە ءدال جەتكىزەتىن بالامالارى بار. سولاردىڭ ەڭ ءجيى قولدانىلىپ جۇرگەندەرىن الىپ قارايىق:

حايپ (hype) – جىلتىراق جارناما، كوپىرمە ماقتاۋ، اسىرەلەۋ،

حەيتەر (hater) – جەك كورۋشى، قاستاس، وشتەس،

فرونت وفيس (دۇرىس ايتىلۋى: فرانت وفيس) front office – سوزبە-ءسوز اۋدارمادا «الدىڭعى كەڭسە»، ياعني قابىلداۋ ءبولىمى،

ينداۋمەنت فاند (endowment fund) – قايىرىمدىلىق قورى،

ينداۋمەنت (endowment) – (قايىرىمدىلىق ماقساتىنداعى) سىي، تارتۋ،

بۋللينگ (دۇرىس ايتىلۋى: بۋليڭ) bullying - الىمجەتتىك – (بۇل ءسوز bully (جاسى كىشىنى نەمەسە ءالسىزدى) قورقىتۋ، الىمجەتتىك جاساۋ ەتىستىگىنەن جاسالعان),

حاراسمەنت (دۇرىس ايتىلۋى حاراسمەنت) harassment – ءتيىسۋ، سوقتىعۋ، مازالاۋ. بۇل ءسوز نەگىزىنەن ايەل ادامداردى جىنىستىق ماقساتتا مازالاۋ، نەمەسە ادامعا ناسىلشىلدىك سەبەپپەن ءتيىسۋ ماعىناسىندا قولدانىلادى،

شوك (shock) – اۋىر كۇيزەلىس، سوققى; شوشىنۋ، ۇرەي، قورقىنىش; قاتتى تاڭدانىس،

بەستسەللەر (bestseller) «ەڭ جاقسى ساتىلاتىن»، ساتىلىمى جوعارى كىتاپ، وقىلىمدى كىتاپ،

لوۋكوستەر (low-coster) – «تومەن قۇندى»، بيلەتى ارزان، قولجەتىمدى ۇشاق،

نوۋ-حاۋ (know-how) – پراكتيكالىق ءبىلىم، تەحنولوگيالىق ءادىس، جۇمىس ءادىسى،

ستارتاپ (startup) – باستاۋشى، جولباستار، ءىزسالار، تۇرەن سالۋشى (بۇل ءسوز جاڭا ءونىم ءتۇرىن شىعارۋدى العاشقى بولىپ قولعا العان كاسىپورىن نەمەسە كومپانياعا (startup company) قولدانىلادى،

يۋزەر (user) - پايدالانۋشى،

كوۆوركينگ (دۇرىس ايتىلۋى: كوۋوكيڭ (coworking) - ىسكەرلەستىك ء(ار ءتۇرلى كومپانيا وكىلدەرىنىڭ قۇرال-جابدىقتار مەن جيحازداردى ورتاقتاسا پايدالانۋ ءۇشىن ءبىر بولمەدە جۇمىس ىستەۋى).

وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن مەنى تەلەفون ارقىلى ىسكەرلەستىك ورتالىعىنىڭ اشىلۋىنا شاقىرىپ، «كوۆوركينگ ورتالىعى اشىلادى» دەگەندە «كوۆوركين دەگەن كىم؟» دەپپىن. ورىس تىلىندە سايكەس دىبىستار بولماعاندىقتان بۇل سوزدەر بۇزىلىپ ايتىلادى، قىزىق ەستىلەدى، ال قازاق تىلىندە ەۋروپالىق تىلدەردەگى دىبىستاردىڭ بارلىعى دەرلىك بار. بوتەن سوزدەردى قولدانباي تازا قازاقشا سويلەۋگە دە ءتىلىمىزدىڭ مۇمكىنشىلىگى زور. تەك جاۋاپكەرشىلىك، سانا- سەزىم جەتىسپەي تۇر.

مارات ەرمۇقانوۆ،

قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى

Abai.kz