جۇماباي شاياحمەتوۆ 1902-جىلى ومبى وبلىسىنىڭ شارباقتى اۋدانىندا تۋعان. «قازاق-ورىس ۋچيليششەسىندە»، ماسكەۋدىڭ ن.ناريمانوۆ اتىنداعى شىعىس ينستيتۋتىندا وقىعان. قىزمەت جولدارى: 1946 – 1954-جىلدارى قازاقستان كومپارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ 2-ءنشى، 1-ءنشى حاتشىسى. سوكپ ورتالىق كوميتەتىنىڭ مۇشەسى، قازاقستان جانە  كسرو جوعارعى كەڭەستەرىنىڭ دەپۋتاتى، كسرو جوعارعى كەڭەسى ۇلتتار كەڭەسىنىڭ توراعاسى.

بۇگىنگى جوعارى وقۋ ورىندارىمىزدىڭ ءبارىنىڭ دەرلىك ىرگەتاسى سول جىلدارى قالانعان: شەت تىلدەر ينستيتۋتى، دەنەشىنىقتىرۋ ينستيتۋتى، شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى قورعاسىن-مىرىش، ءتۇستى مەتالدار كومبيناتتارى، وسكەمەن، بۇقتىرما، وزگە دە سۋ-ەلەكتر ستانتسيالارى، شىمكەنت حيميا-تەحنولوگيا ينستيتۋتى، الماتى كونسەرۆاتورياسى، سوۆەت وداعىندا تۇڭعىش قىزدار پەداگوگتكا ينستيتۋتى اشىلدى.

قازاق تۇتىنۋشىلار وداعىنىڭ، «كيروۆ فابريكاسىنىڭ» عيماراتتارى، ساناتوريلەر، اۋرۋحانالار سالىندى، وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ اينالاسىنداعى ساياباق جاسالدى، شەۆچەنكو-ماسانچي كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنداعى ستۋدەنتتەر ستاديونى سالىندى. جاڭادان ۇكىمەت  ءۇيىنىڭ، مينيسترلەر ءۇيىنىڭ، عىلىم اكادەمياسى عيماراتتارىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى. مەدەۋ مۇز ايدىنىن جاساۋ، شىمبۇلاق سپورت كەشەنى سالۋ جوبالاندى.

مادەنيەتىمىزدىڭ، ونىڭ ىشىندە كوركەم ادەبيەتىمىز بەن ونەرىمىزدىڭ قامقورشىسى بولعان جۇمەكەڭنىڭ تۇسىندا سوۆەت وداعىنىڭ جوعارى اتاق-سيلىقتارىن العان قازاقتار بارشىلىق. جۇمەكەڭنىڭ قازاق كادرلارىن وسىرۋدەگى ەڭبەگى زور. ورتا مەكتەپتى تامامداعان قازاق بالالارىنىڭ جىلدا 25-ءىن ماسكەۋ مەن لەنينگرادتىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىنا قابىلداتۋ; قازاق  ىگىتتەرىن اسكەري مىندەتىن وتەۋگە شاقىرۋدى ۋاقىتشا توقتاتىپ، ولاردى سوعىستان كەيىن جۇمىسقول جەتپەي جاتقان حالىق شارۋاشىلى جۇمىستارىنا پايدالانۋ جايىنداعى ۇسىنىستارىن ي.ۆ.ستالين قۇپتاعان.

جۇمەكەڭ كەڭبايتاق جەرىمىزگە سۇقتانعان، «تىڭ يگەرۋدى دەرەۋ باستاۋىمىز كەرەك!» دەپ جۇلقىنعان حرۋششەۆقا قارسى تۇرىپ، دەس بەرمەگەن. ءستاليننىڭ كادرلارىنان قۇتىلۋعا كىرىسكەن اپەرباقان نەمە جۇمەكەڭدى 1954-جىلى  ورنىنان الىپ تاستادى.

ەندى سول تۇستا تانىمال بولعان جۋرنالشى مادات اققوزيننىڭ «ۆەرنۋت يز زابۆەنيا» كىتابىنان ءبىر ءۇزىندى وقىلىق:

«دينمۋحامەد كۋناەۆ رەشيل پرەدات زابۆەنيۋ شاياحمەتوۆا، چتوبى نە موزوليلو ۆسەم گلازا ۆسيو تو پولەزنوە، چتو سدەلال جۋماباي شاياحمەتوۆ دليا نارودا. ەمۋ بىلو تاك سپوكوينەە».

د.قوناەۆتىڭ ەستەلىكتەر كىتابىن وقىعان قالامداستارىم ونىڭ   «كەمەڭگەرلىگىن» كەكەسىنمەن ايتتى. قازاقستاندى شيرەك عاسىر بيلەگەن ول قازاقتىڭ پاراساتتى پەرزەنتتەرى: قانىش ساتباەۆتى، شافيح شوكيندى، شاحماردان ەسەنوۆتى، ەۆنەي بۇكەتوۆتى، وزبەكالى جانىبەكوۆتى، ءانۋار ءالىمجانوۆتى... قۋدالاماعان سەكىلدى. وزىمەن 14 جىل قىزمەتتەس بولعان مەملەكەت قايراتكەرى، مينيسترلەر كەڭەسىمىزدىڭ توراعاسى، سوتساليستىك ەڭبەك ەرى بايكەن ءاشىموۆ بۇل دۇنيەدە بولماعانداي. ماداقتايتىنى – الماتىعا 1954-جىلى قازاقستان كپ ورتالىق كوميتەتىنىڭ 2-حاتشىسى بولىپ كەلگەننەن  1982-جىلعا دەيىن دوس بولعان ل.ي.برەجنەۆ.  قوناەۆتىڭ كەۋدەسىندەگى 3 التىن جۇلدىز «2-ءيليچتىڭ» قولىمەن تاعىلدى. بەيبىتشىلىك جىلدارى  ءوزى «سوۆەت وداعىنىڭ مارشالى»، «سوۆەت وداعىنىڭ باتىرى» ء(تورت رەت), سونداي-اق، «سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى» اتاعىن  العان 2-يليچ جاندوسىنان نەسىن اياسىن! «سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى» اتاعىن 1972, 1976-جىلدارى دا بەرگەن.

جۇمەكەڭنىڭ مۇشەلتويلارى رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە اتالمادى. د.قوناەۆ تا، ن.نازارباەۆ تا كەرەك ەتپەدى. دايارعا – مايارلىقتارى جۇرتشىلىققا جاريا بولىپ كەتۋدەن سەسكەندى.

الماتىلىقتار قالاداعى «دميتري فۋرمانوۆ كشەسىن «جۇماباي شاياحمەتوۆ كوشەسى» دەپ اتاۋدى، فۋرمانوۆتىڭ كەۋدەمۇسىنى ورنىنا جۇمەكەڭنىڭ كەۋدەمۇسىنىن ورناتۋدى اۋىزشا دا، جازباشا دا تالاپ ەتكەن. سودان سوڭ... «نۇرسۇلتان نازارباەۆ كوشەسى» پايدا بولىپ، كەڭىتىلىپ، كوركەمدەلىپ، جاياۋلار عانا جۇرەتىن دەمالىس داڭعىلىنا اينالدىرىلدى. «نۇرلى جولدى نۇرەكەڭنىڭ» ەلباسى بولۋىنا سول عانا جەتپەي تۇرعان عوي.

***

يوسيف ۆيسساريونوۆيچ ستالين جۇمەكەڭنىڭ ىسكەرلىگىن، ادىلەتتىلىگىن، ۇلى وتان سوعىسىنداعى جەڭىسىمىزگە قوسقان ۇلەسىن جوعارى باعالاعان. 1946-جىلدىڭ جازىندا تۋشينوداعى اۆياتسيا پارادىنا قاتىسقان جۇمەكەڭمەن ەرەكشە جىلى سالەمدەسىپ، جانىنداعى سەرىكتەرىنە: -جولداستار، بۇل جولداس – قازاقستاننىڭ العاشقى ۇلتتىق باسشىسى جۇماباي شاياحمەتوۆ، - دەپ تانىستىرىپتى. جۇمەكەڭدى «سوكول ۆوستوكا» دەيدى ەكەن. «شىعىستىڭ سۇڭقارى».

كسرو مينيسترلەر كەڭەسى «جۇماباي شاياحمەتوۆ جولداستى كەڭەس شتاتىنى قىزمەتكە الۋ جونىندە» ۇسىنىس جاساعاندا ستالين: «جۇماباي شاياحمەتوۆ جولداس قازاقسانعا كەرەك، قوزعاماڭدار» دەپتى.

«قانداي قيامەتكە بولسىن دايىنمىن!»

جۇمابەك تاشەنەۆ. 1915-جىلى 20-ناۋرىزدا اقمولا وبلىسىنىڭ ارشالى اۋدانىنداعى تاناگۇل اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1928‑1933 جىلدارى جەرگىلىكتى شارۋاشى جاستار مەكتەبىندە،1934‑1939 جىلدارى اقمولا وبلىسى ۆيشنەۆ، قاراعاندى وبلىسى نۇرا جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى سوۆەت، بەينەتكور اۋداندىق اتقارۋ كوميتەتتەرىندە جاۋاپتى حاتشى، 1939‑1943 جىلدارى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى جەر ءبولىمى باستىعىنىڭ ورىنباسارى، 1945-جىلى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى پارتيا كوميتەتى حاتشىسىنىڭ ورىنباسارى جانە مال شارۋاشىلىعى ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، 1947‑1948 جىلدارى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى اتقارۋ كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، 1948‑1951 جىلدارى  وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى، 1952-1954 جىلدارى اقتوبە وبلىستىق پارتيا كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى، 1955-جىلى قازاق كسر جوعارعى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ توراعاسى، 1960-جىلى قاڭتار ايىندا قازاق كسسر مينيسترلەر كەڭەسى توراعالىعىنا تاعايىندالدى دا، بۇل قىزمەتتەن 1961-جىلى قانتار ايىندا بوساتىلىپ، 5 اي جۇمىس بەرىلمەي، شىمكەنت وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتى توراعاسىنىڭ قاتارداعى ورىنباسارى قىزمەتىنە جىبەرىلدى، جاسى الپىسقا تولىسىمەن، 1975-جىلى ناۋرىز ايىندا،  زەينەتكە شىعارىلدى.

1960-جىلى قازاقستاننىڭ تىڭ ولكەسى رەسەيگە، شىمكەنت وبلىسى وزبەكستانعا، ماڭعىستاۋ تۇركمەنستانعا بەرىلەتىنى تۋرالى ءسوز تاراي باستايدى.  ول كسرو-نىڭ قوجايىنى بولىپ العان  دەلقۇل ن.حرۋششەۆتىڭ  كوكسەۋى ەكەنى بەلگىلى بولادى. جۇمەكەڭ  حرۋششەۆتىق  كادر - تىڭ ولكەلىك پارتيا كوميتەتىنىڭ  1-حاتشىسى  ت.سوكولوۆقا: - قازاقستانعا باعىنباۋدى كوكسەپ ءجۇر ەكەنسىڭ، 24 ساعاتتىڭ ىشىندە تابانىڭدى جالتىرات، قۇرى! تىڭ ولكەسى رەسەيگە بەرىلمەيدى، ايتار جەرىڭە ايتا بار! – دەگەن.

ارادا ەكى اي وتە بەرە قازاقستان باسشىلارى كرەملگە شاقىرىلادى. ماجىلىسكە كەشىگىڭكىرەپ كەلگەن تاشنەنۆكە حرۋششەۆ قازاقستاننىڭ تىڭ ولكەسىن رەسەيگە وتكىزۋدى ايتىپ: «بۇل ماسەلە تۋرالى  رەسپۋبليكا پارتيا ۇيىمىنىڭ  جولداس قوناەۆ باستاعان  باسشىلارىمەن پىكىر الىستىق، ولار  قولدادى. جۇمابەك احمەتوۆيچ،  ءسىز نە دەيسىز؟» دەگەندە جۇمەكەڭ: «نيكيتا سەرگەەۆيچ، ول ولكەنىڭ بايىرعى تۇرعىندارىنىڭ، مەنىڭ دە اتا-بابالارىمىزدىڭ زيراتى سوندا، ولارعا ءتاۋ ەتۋ ءۇشىن ەندى ءبىز رەسەي جەرىنە بارۋىمىز كەرەك پە؟  مەن مۇلدەم قارسىمىن!» دەپتى. ال «كوسەم»: «ساياسي بيۋرونىڭ شەشىمىنە قارسى شىعاتىن سەن كىمسىڭ ءوزى؟! ارى-بەرىدەن سوڭ بۇل ماسەلەنى سەندەرسىز-اق شەشەمىز. سوۆەت ەلى – ءبىرتۇتاس مەملەكەت، قاي جەردى قاي رەسپۋبليكانىڭ مەنشىگىنە بەرۋ كسرو جوعارعى كەڭەسىنىڭ  ەركىندە!» دەگەن كەزدە جۇمەكەڭ مىرس ەتىپ: «جوعارعى كەڭەس ءاربىر رەسپۋبليكانىڭ جەر ماسەلەسىن جەرگىلىكتى ورىندارسىز شەشەتىن بولسا، كسرو كونستيتۋتسياسىن جويۋ كەرەك. ال كونستيتۋتسيادا وداقتاس رەسپۋبليكالار  ءوز جەرىن ءوز مەنشىگىم دەپ پايدالانۋعا قۇقىلى دەلىنگەن. ەگەر زاڭدى اياقاستى ەتكەن جاعدايعا تاپ بولساق، وندا ءبىز حالىقارالىق سوتقا  جۇگىنەمىز، ويتۋگە قۇقىعىمىز بار!» - دەيدى. شارتيعان حرۋششەۆ جارىلا جازداپ: «بۇل ماسەلەگە كەيىن ورالامىز، تاراڭدار»، دەپتى.

جۇمەكەڭنىڭ وجەتتىگىنە ەرىكسىز تاڭدانعان د.قوناەۆ كرەملدەن شىعىپ كەلە جاتقاندارىندا: «اي، جۇمەكە، كوزسىز باتىرسىز-اۋ!» دەيدى. سوندا جۇمەكەڭ: «ەلىمنىڭ مۇددەسى ءۇشىن قانداي قيامەتكە بولسىن دايىنمىن!» دەگەن.

ال مۇراعاتتا مىناداي قۇجات بار:

«پرينيات پرەدلوجەنيە يۋجنو-كازاحستانسكوگو كرايكوما كپ كازاحستانا و پەرەداچە ۋزبەكسكوي سسر حلوپكوسەيۋششيح كولحوزوۆ ي سوۆحوزوۆ ي وسۆوەماەمىە زەملي پاحتا-ارالسكوگو، يليچەۆسكوگو ي كيروۆسكوگو رايونوۆ چيمكەنتسكوي وبلاستي كازسسر.

سەكرەتار تسك كپ كازاحستانا د.كۋناەۆ.

21.ءحىى، 1962 گ.».

قال-لاي ەكەن؟!.

«باتىر - ءبىر وقتىق». حرۋششەۆ جۇمەكەڭدى قارا مىلتىعىنىڭ قاراۋىلىنا ءىلدى، قوناەۆ شۇرىپپەسىن باسىستى. قكپ ورتالىق كوميتەتى: «...جۇمابەك تاشەنەۆ جولداس مىندەتىن پارتيالىق تالاپقا ساي اتقارا الماعانى ءۇشىن ورنىنان بوساتىلسىن»، دەپ قاۋلى شىعاردى. ول حرۋششەۆتىڭ ءامىرى ەكەنىن قوناەۆ قالايدا جازىپتى دا.

مەنىڭشە، قوناەۆ جۇمەكەڭنىڭ سوناۋ جىلعى  «شەرتپەگىن» ۇمىتپادى. «جۇگەرىشى» حرۋششەۆ ستاليندىك كادرلاردان قۇتىلۋعا كىرىسىپ، ءبىزدىڭ پارتيالىق باسشىمىز جۇماباي شاياحمەتوۆتى ورنىنان الدىرعان پلەنۋمدا، 1954-جىلى، ۇكىمەتتىڭ توراعاسى د.قوناەۆ: -شاياحمەتوۆ جولداس توڭىرەگىنە جەرلەستەرىن، رۋلاستارىن، تانىستارىن  جيناپ الدى، - دەپ كىنالاي باستاعاندا پلەنۋم مۇشەسى، اقتوبە وبلىستىق پارتيا كوميتەتىنىڭ 1-حاتشىسى جۇمابەك تاشەنەۆ ورنىنان اتىپ تۇرىپ، ىزعارلانا سويلەپ: - ءبىزدىڭ كەيبىر جولداستار اردان اتتاپ كەتىپ ءجۇر. شاياحمەتوۆ جولداس – ومبى وبلىسىنىڭ تۋماسى. الماتىدا  ايەلى مەن بالاسىنان باسقا ەشكىمى جوق! «توڭىرەگىنە جيناپ العاندارى» كىمدەر ەكەنىن بىلسەڭىز، كانە، وزىڭىزدەن باستاپ اتاپ-اتاپ ايتىپ بەرىڭىز! - دەپ تۇقىرتىپ  تاستاپتى.

قازاقستان كپ ورتالىق كوميتەتىنىڭ 2-حاتشىسى ج.شاياحمەتوۆ 1942-جىلى شىعىس قازاقستان وبلىسىن ارالاعان ساپارىندا ريددەر (لەنينوگور) ءتۇستى مەتالل كومبيناتىندا بولادى. اڭگىمەلەسۋلەر كەزىندە ريددەر رۋدنيگىنىڭ ديرەكتورى، جاس قازاق ينجەنەر دىنمۇحاممەد قوناەۆقا نازار اۋدارادى، سويلەسەدى. ءسويتىپ، رەسپۋبليكا ۇكىمەتى قۇزىرىندا ديپلومدى ماماندار جەتكىلىكسىزدىگىن ەسكەرىپ، كومبينات باسشىلىعىمەن كەلىسىپ، قوناەۆتى 1942-جىلى الماتىعا الدىرىپ، مينيسترلەر كەڭەسى توراعاسىنىڭ ونەركاسىپ جونىندەگى ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالۋىنا سەبەپشىلىك ەتكەن ەكەن.

«شەرتپەكتى» ۇمىتپاي جۇرگەن قوناەۆ وزىنە جاسالعان سول ەرەكشە قامقورلىق-جاقسىلىقتى «ۇمىتقان» بولدى.

جۇمابەك اعا جايىنداعى ماعلۇماتتار اتاعى ۆاشينگتونعا دا جەتكەن جۋرنالشى-جازۋشىمىق كارىشال اسانوۆتىڭ «شىنجىردا وتكەن جولبارىس» كىتابىندا توعىسقان. ەلىمىزدە ادام قۇقىن اياقاستى ەتۋشىلىك، اقيقاتتى ايتقان-جازعان ازاماتتارىمىزدى قۋعىنداۋ، پاراقورلىق، جەمقورلىق تۋرالى دەرەكتى، باتىل ايتقان سوزدەرى، جازعان ماقالالارى ءۇشىن د.قوناەۆتىڭ تۇسىندا-اق جالعان ايىپپەن بىرنەشە رەت سوتتالىپ، تۇرمەگە وتىرعىزىلعان دا. الايدا ىزدەنىپ، ءوزىنىڭ كىناسىزدىگىن دالەلدەپ، دۇزاقتاردان قۇتىلىپ ءجۇردى. ادام قۇقىن قورعاۋشى حالىقارالىق ۇيىمدار قولدايتىن بولدى. ديسسيدەنت كارىشال اسانوۆ امەريكاعا  شاقىرىلىپ، مەملەكەتتىك دەپارتامەنتە ءسوز سويلەدى.

ەندى جيناقتاعان ماعلۇماتتارىما ورالىپ، جۇمابەك اعامىزدىڭ حالىققا قىزمەتىنەن بىرنەشە مىسال كەلتىرەيىن:

-الماتىدا اباي داڭعىلى بولۋىن، سول كەڭ كوشە باسىنا ابايعا ەسكەرتكىش ورناتىلۋىن ۇسىنعان، قاداعالاپ ىسكە اسىرعان. ماسكەۋدەگى دىزگىن-شىلبىر يەلەرىن يلىكتىرۋ ءۇشىن تبيليسيدە رۋستاۆەلي، تاشكەنتتە ناۋاي، ماسكەۋدە ماكسيم گوركي داڭعىلى بارىن كولدەنەڭ تارتقان;

-قكپ ورتالىق كوميتەتىنىڭ 1-حاتشىسى جۇماباي شاياحمەتوۆتىڭ تۇسىندا جوبالانعان مەدەۋ مەن شىمبۇلاقتاعى قۇرىلىستار اياقتالدى;

-ايگىلى «حالىق جاۋى» ناۋقانىندا جازىقسىز جازالانىپ قازاعا ۇشىراعان  ارىستارىمىزدى اقتاۋ، كەيىندە قۋعىنعا ۇشىراپ تۇرمەدە جاتقان، ايداۋدا جۇرگەن قايراتكەرلەرىمىزدى بوستاندىققا شىعارۋ ماسەلەلەرىمەن شۇعالداناتىن رەسپۋبليكالىق كوميسسيانى باسقارىپ، يگىلىكتى قىرۋار جۇمىس اتقاردى;

-ماسكەۋدە قازاقستان ونەرى مەن ادەبيەتىنىڭ ەكىنشى ونكۇندىگىن 1958- جىلى جان-جاقتى جاقسى دايىندىقپەن وتكىزۋگە كۇش سالعان. ونكۇندىك ناتيجەسىندە تانىمال دارىندىلارىمىزدىڭ ەڭ جوعارى اتاقپەن ماراپاتتالۋىنا، ۇلكەن قۇرمەت-قوشەمەت كورۋىنە، بەس ارتيسىمىزگە «كسرو حالىق ءارتيسى» اتاعى بەرىلۋىنە سەبەپشى بولعان;

-قكپ ورتالىق كوميتەتىندەگى قايسىبىر «ساق-قىراعىلار»  باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ «زا نامي موسكۆا» كىتابىنىڭ جارىق كورۋىنە قارسى بولسا دا، جۇمەكەڭ ورىنسىز قارسىلىقتى تويتارىپ، كىتاپتى شىعارتقان;

-الماتىنىڭ ءدال ورتاسىندا، ك.ماركس كوشەسىندە سالىنعان 120 پاتەرلىك ءۇيدى قازاق ادەبيەتى مەن ونەرىنىڭ قايراتكەرلەرىنە بەرگىزگەن;

-مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي» رومانىن لەنيندىك سيلىققا ۇسىندىرعان;

-نۇرمولدا الدابەرگەنوۆكە سوتسياليستىك ەڭبەك ەرىنىڭ ءۇشىنشى التىن جۇلدىزىن، باۋىرجان مومىشۇلى مەن راحىمجان قوشقارباەۆقا «سوۆەت وداعىنىڭ باتىرى» اتاعىن الىپ بەرۋ ءۇشىن ماسكەۋگە بارىپ، ءتيىستى ورىنداردا  بولىپ، كوپ ارەكەت جاساعان، بىراق  حرۋششەۆشىلداردىڭ، مارشال  ي.كونەۆتىڭ  قارسىلىقتارىنا تاپ بولعان;

-رەسپۋبليكا  تىرشىلىگىنىڭ قاي سالاسىندا بولسىن قازاقتىڭ ءبىلىمدار جاس كادرلارىن ءوسىرۋ ويىن ورىنداپ وتىرعان. مينيسترلەر كەڭەسىنە توراعا بولىسىمەن اپپاراتىنا 12 قازاقتى العان;

-جەزقازعان گەولوگيالىق پارتياسىنىڭ باستىعى شاھماردان ەسەنوۆتىڭ بولاشاعى زور ەكەنىن بولجاپ ءبىلىپ، جاس ماماندى رەسپۋبليكا گەولوگيا ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارلىعىنا  تاعايىنداعان;

-قكپ ورتالىق كوميتەتىندە قازاق گازەتتەرىن اۋدارماعا اينالدىرۋ تۋرالى حرۋششەۆتىق-زىمياندىق ءماجىلىس وتكىزىلگەندە اشىنىپ قارسى سويلەگەن;

-الماتىنىڭ ەڭ ۇزىن كوشەسىن «ساكەن سەيفۋللين داڭعىلى» دەپ اتاتتى، بىراق ەسكەرتكىش ورناتتىرىپ ۇلگىرمەدى;

-توڭمويىندار مەن بەزبۇيرەكتەردەن ءجابىر كورىپ الدىنا كەلگەن ادامدارعا دەرەۋ كومەكتەسىپ جۇرگەن. جىلى سوزىمەن دە، ناقتى ىسىمەن دە جاردەمدەسكەن.

بۇلارداي دەرەكتى مىسال جەتكىلىكتى...

قازاقتىڭ جۇمابەگى 1986-جىلى قاراشانىڭ 18-كۇنى 71 جاسىندا ومىردەن ءوتتى.

حالقىنا جان-تانىمەن قىزمەت ەتكەن جۇماباي شاياحمەتوۆتىڭ، جۇمابەك تاشەنەۆتىڭ اتىندا قالا جوق. ال، مىسالى،  وزىنە ۇناماعان: قانىش ساتباەۆتى، شافيك شوكيندى، شاحماردان ەسەنوۆتى، ەۆنەي بۇكەتوۆتى، وزبەكالى جانىبەكوۆتى، ءانۋار ءالىمجانوۆتى اشىق قۋعىنداعان، ءسابيت مۇقانوۆتى، ءىلياس ەسەنبەرليندى كەمسىتكەن د.قوناەۆتىڭ اتىندا قالا بار. ول قالاي؟.. مەنىڭ عانا ەمەس، كوپشىلىكتىڭ كوكەيىندە ەكەنى ءسوزسىز بۇل سۇراق بيلىككە، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ مىرزاعا جەتەر مە ەكەن؟

عابباس قابىشۇلى

Abai.kz