بەلگىلى رەسەيلىك جۋرناليست تينا كاندەلاكي قىرعىزستان بيلىگىن ايىپتادى: ول ءوزىنىڭ تەلەگرام-ارناسىندا رۋسوفوبيا تۋرالى مالىمدەدى.

ونىڭ نەگىزى بىشكەكتىڭ ورتالىعىنداعى پانفيلوۆ ديۆيزياسىنىڭ مۇراجايىن بۇزۋ بولدى. بۇل مۋزەي رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار ساۋلەت ەسكەرتكىشى بولىپ تانىلدى.

ءجۋرناليستىڭ ايتۋىنشا، عيماراتتى قالپىنا كەلتىرۋ مۇمكىندىگى بولعان، بىراق بيلىك ونى پايدالانباعان. كاندەلاكي سونداي-اق قىرعىزستاندا رۋسوفوبيا ءۇشىن جەر بۇرىننان قالىپتاسقانىن مالىمدەدى.

«پارلامەنتتە باتىستىڭ ۇسىنىسىمەن كەڭەستىك تاريحتى، ءبىزدىڭ ورتاق وتكەنىمىزدى الىپ تاستاپ، ورىستارعا دەگەن وشپەندىلىكپەن الماستىراتىن باسقارىلاتىن ساياساتكەرلەر توبى كوپتەن بەرى وتىر. ال ءبارى بىلاي باستالادى - ەسكى مۇراجايدان»، - دەپ جازدى كاندەلاكي.

قىرعىزستان بيلىگى ءجۋرناليستىڭ ايىپتاۋلارىنا ازىرگە جاۋاپ بەرگەن جوق (رەسمي جاۋاپ جوق). ايتپاقشى، ول بىشكەكتى اۋداندار اتاۋىن وزگەرتتى دەپ سىنعا العان بولاتىن.

«رەسەي جاعىنا قانداي ساياسي يشاراتتار بولعان جوق. سانكتسيالار ەنگىزىلىپ، جانجالدار ءورشىدى، ۋلتيماتۋممەن قورقىتتى، ەسكەرتكىشتەردى قيراتتى جانە كوشە اتاۋلارىن وزگەرتتى. كەزەكتە قىرعىزستان تۇر، وندا بىشكەكتىڭ ورتالىعىندا رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار ساۋلەت ەسكەرتكىشى - پانفيلوۆ ديۆيزياسىنىڭ مۇراجايى بۇزىلدى»، - دەپ جازدى كاندەلاكي.

كاندەلاكي «اپاتتى عيماراتتىڭ قۇتقارىلۋ مۇمكىندىگى بولدى، بىراق ونى قورعاۋشىلاردىڭ بەتىنە تۇكىرىپ الىپ تاستادى» دەپ اتاپ ءوتتى. ءجۋرناليستىڭ ايتۋىنشا، «ەلىمىزدە رۋسوفوبيا ءۇشىن بازا بۇرىننان دايىندالىپ كەلەدى».

«قىرعىزستان باسشىلىعىندا، ولاردىڭ پارلامەنتىندە باتىستىڭ ۇسىنىسىمەن كەڭەس تاريحىن، ءبىزدىڭ ورتاق وتكەنىمىزدى جويىپ، ولاردى ورىستارعا دەگەن وشپەندىلىكپەن الماستىراتىن باسقارىلاتىن ساياساتكەرلەر توبى كوپتەن بەرى وتىر. ال ءبارى ەسكى مۇراجايدان باستالادى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.

كاندەلاكي مۇنداي وقيعالار ۋكراينا، قازاقستان جانە ارمەنيادا دا بولعانىن ايتتى.

مۇراجاي تۋرالى نە بەلگىلى؟

«Economist» قىرعىز باسىلىمىنىڭ مالىمەتىنشە، 12 شىلدەدە قىرعىزستاندىق الەكساندر زىكوۆ پانفيلوۆ ديۆيزياسىنىڭ مۇراجايى تاريح جانە ساۋلەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ تىزىلىمىنەن شىعارىلعانىن حابارلادى. ونىڭ ايتۋىنشا، عيمارات اپاتتى جاعدايدا. بۇزىلعانى تۋرالى ەر ادام حابارلاماعان.

«پانفيلوۆ ديۆيزياسىنىڭ مۇراجايىن جوعالتىپ الدىق»، - دەدى ول.

1969 جىلى سالىنعان مۇراجاي بىشكەكتىڭ تاريحى مەن مادەنيەتىنىڭ ەسكەرتكىشى بولىپ تابىلادى جانە «بىشكەك باس ساۋلەت» سايتىندا ءتيىستى تىزىمگە ەنگىزىلگەن. مۇراجاي رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار ساۋلەت ەسكەرتكىشى بولىپ تابىلادى. وندا اتاقتى پانفيلوۆ ديۆيزياسى جاۋىنگەرلەرىنىڭ جەكە زاتتارى، تۇپنۇسقا قۇجاتتارى، رەستاۆراتسيالانعان فوتوسۋرەتتەرى، ولجالارى مەن اتىس قارۋلارى ۇسىنىلعان.

كاندەلاكي تاعى كىمدى رەسەي مەن ورىس ءتىلىن جەك كورگەندىگى ءۇشىن ايىپتادى؟ 2024 جىلدىڭ قاڭتارىندا تينا كاندەلاكي بىشكەكتىڭ ءتورت اۋدانىن قىرعىز دەپ اتاعىسى كەلەتىنىنە نارازى بولدى.

جۋرناليست وسىلايشا «مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ورىس ءتىلىن ىعىستىرۋ ءجۇرىپ جاتىر» دەپ شەشتى.

وسىنداي ايىپتاۋلار قازاقستاننىڭ اتىنا دا ايتىلدى. ونىڭ نارازىلىعىنا ورىس ترانسكريپتسياسى قازاق ترانسكريپتسياسىمەن اۋىستىرىلعان بىرنەشە تەمىر جول ستانتسياسىنىڭ اتاۋى سەبەپ بولدى.
قازاقستاننىڭ ءسىم-دە كاندەلاكي تەرىس پىكىرلەردەن كەيىن رەسپۋبليكاعا جىبەرىلمەيتىنىن مالىمدەدى. كاندەلاكي قر ءسىم رەسمي وكىلى ايبەك سمادياروۆتى رەسەيگە شاقىرىپ، ونىڭ ەلىندە قازاق حالقى وكىلدەرىنىڭ قۇرمەتىنە ەسكەرتكىشتەر بار ەكەنىن ەسكە سالدى.

بۇل قاڭتار ايىندا بولدى، كەيىنىرەك كاندەلاكي قىسقى پوستتى سىنمەن الىپ تاستاعان بۇنى قازاق «اۋرۋ قالسا دا، ادەت قالمايدى» دەپ اتايدى.

Abai.kz