كۋرسكى شايقاسى: كرەمل ۇقشۇ-دان كومەك سۇراي ما؟
قازىر الەم جۇرتى ىزۋ-قىزۋ تالقىلاپ جاتقان تاقىرىپ – ۋكراينانىڭ كۋرسكى جانە بەلگورود وبلىستارىنا جاساپ جاتقان شابۋىلدارى بولىپ تۇر. بۇل تۋرالى Mezgil.kz اقپاراتتىق پورتالى جازدى.
رەسەيدىڭ اسكەري ءھام ساياسي بيلىگىنىڭ اگرەسسياسىنا جاۋاپ رەتىندە ۋكراينا رەسەيدىڭ كۋرسكى وبلىسىنا اسكەرمەن كىرىپ، سۋدجا اۋدانىندا سويقان سالىپ جاتقالى ءبىر اپتانىڭ ءجۇزى بولدى. ۋكراينا اسكەرباسى، گەنەرال الەكساندر سىرسكيدىڭ سوزىندە ۋكراينا كۋرسكى وبلىسىندا رەسەيدىڭ 1000 شارشى شاقىرىمعا دەيىنگى اۋماعىن ءوز باقىلاۋىنا العان.
ال رەسەي دەرەككوزدەرى ۋكراينانىڭ 28 ەلدىمەكەندى ءوز باقىلاۋىن العانىن جازۋدا. كۋرسكى وبلىسىنداعى جاعدايلارعا بايلانىستى كرەمل بيلىگى 3 وبلىستا: كۋرسكى، بەلگورود جانە بريانسكى وبلىستارىندا كونتر-تەررورلىق رەجيم جاريالاپ، كۋرسكىنىڭ شەكارالىق اۋداندارىنان ۇزىن-سانى 120 مىڭعا جۋىق ادامدى ەۆاكۋاتسيالاۋعا ءماجبۇر بولدى. ۋكراينامەن شەكتەسەتىن بەلگورود وبلىسىندا دا جاعداي ءماز ەمەس. بەلگورود وبلىسىنىڭ شەكارالىق كراسنويارۋجسكى اۋدانى كەشە تولىقتاي جابىلىپ، 15 مىڭعا جۋىق حالىق ەۆاكۋاتسيالاندى. قازىر بۇل اۋداندا ۋكراينا رەيدشىلەرى مەن رەسەي اسكەرى شاسقاس جۇرگىزۋدە.
(سۋرەت interfax.ru سايتىنان الىندى)
پرەزيدەنت پۋتين كۋرسكى شايقاسى تۋرالى نە دەيدى؟
رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين ۋكراينانىڭ كۋرسكىگە شابۋىلى تۋرالى 3 كەزەك مالىمدەمە جاساعان.
ءبىرىنشى جولى: «ۋكراينانىڭ رەسەي اۋماعىنا كىرۋى كەڭ اۋقىمدى ارانداتۋ (پروۆوكاتسيا)»،- دەگەن.
ەكىنشى جولى كۋرسكى وبلىسىنىڭ ەلدىمەكەندەرىنەن ءماجبۇرلى ەۆاكۋاتسيالانعاندارعا 10 مىڭ رۋبلدەن بەرىلەتىنى تۋرالى ايتتى.
ءۇشىنشى جولى: «ۋكراينا ءوزىنىڭ كەلىسسوزدەرگە دەيىنگى پوزيتسياسىن كۇشەيتۋ ءۇشىن كۋرسكىگە شابۋىلدادى. ۋكراينا ءبىزدىڭ شابۋىلىمىزدى توقتاتۋ ءۇشىن كۋرسكىگە سوققى بەرۋدە. كيەۆ رەسەي حالقىنىڭ ىشىنە ىرىتكى سالىپ، ەلدى دۇربەلەڭگە اكەلۋ ءۇشىن وسى قادامعا بارۋدا جانە ولار اياعىنا دەيىن سولاي جاسايتىن بولادى»، - دەپ سويلەدى. "
«ەگەر بۇگىن بريانسكىدە جاعداي ءبىرشاما تىنىش بولسا، بۇل ەرتەڭ دە سولاي بولىپ قالادى دەگەندى بىلدىرمەيدى»، - دەپ قوستى پۋتين.
(سۋرەت aa.com.tr سايتىنان الىندى)
پرەزيدەنت زەلەنسكي كۋرسكى شايقاسى تۋرالى نە دەيدى؟
ۋكراينا پرەزيدەنتى زەلەنسكي كۋرسكىگە شابۋىل باستالعالى-بەرى كەشە العاش رەت رەسمي مالىمدەمە جاسادى. ول كۇن سايىنعى كەشكى ۇندەۋىندە: «پۋتين بيلىگى تۇسىندا رەسەيدىڭ قالاي قاراي بەت العانىن ءبارىمىز كورىپ-ءبىلىپ وتىرمىز. وسىدان 24 جىل بۇرىن «كۋرسكى» كاتاستروفاسى بولدى. بۇل سيمۆوليكالىق تۇرعىدان پۋتين بيلىگىنىڭ باستاۋى ەدى. ەندى سول كۋرسكى ءپۋتيننىڭ اقىرى بولماق! كۋرسكى پۋتين سوعىسىنىڭ فينالى»، - دەدى. ۆلاديمير زەلەنسكي: «كۋرسك وپەراتسياسى ۋكراينا قاۋىپسىزدىگىنىڭ ماسەلەسى. سەبەبى ۋكراينانىڭ سۋمسكى وبلىسىنا شابۋىل وسى كۋرسكىدەن جاسالدى»،- دەدى.
(سۋرەت sputnik.kz سايتىنان الىندى)
تاسماعامبەتوۆ تىنىش وتىرا ما؟
وسى تۇسقا قازاق قوعامىن الاڭداتقان ءبىر ماسەلە بار. ول – قازاقستان مەن رەسەي ءبىر اسكەري وداقتا. ۋكراينانىڭ «قانعا – قان، جەرگە - جەر» پوزيتسياسىن بەك ۇستانىپ، رەسەي اۋماعىنا باسىپ كىرۋى كرەمل بيلىگىن ۇقشۇ (ودكب) كومەگىنە جۇگىنۋگە ماربۇرلەي مە دەگەن باسى اشىق ساۋال.
ۇقشۇ-عا يمانعالي تاسماعامبەتوۆ باس حاتشى ەكەنى بەلگىلى. جانە «قاسىرەتتى قاڭتاردا» «يسلام سودىرارلارى ەلىمىزدە بولدى» دەگەن جەلەۋمەن ۇقشۇ اسكەرى ەلىمىزگە كىرگەنى دە كەشەگى تاريح.
ال رەسەيدىڭ ۋكرايناعا قارسى سوعىسى 2,5 جىلدان اسىپ، ءۇشىنشى جىلعا بەت الدى. اقىرعا اپتادا ۋكراينا رەسەيدىڭ ەكى بىردەي وبلىسىن الەككە سالۋدا. ءسوزسىز، بۇل كرەملدەگى كوپ بىلگىشكە ۇقشۇ كۇشىن فورمالدى تۇردە سوعىسقا ارالاستىرۋعا تاپتىرمايتىن مۇمكىندىك. قازىردىڭ وزىندە قازاق-قىرعىز اقپارات كەڭىستىگىندە رەسەي تاراپىنان تاسماعامبەتوۆكە جاسالعان قايرىلۋلار تۋرالى ءسوز شىعا باستادى.
مىسالى: «يمانعالي تاسماعامبەتوۆ فورمۋليروۆكالارمەن ويناۋعا ءماجبۇر. ازىرگە ول رەسەي سوعىس ەمەس، ارنايى اسكەري وپەراتسيا تەرمينىن قولداناتىندىقتان جانە ۋكراينا رەسەي اۋماعىنا رەسمي تۇردە سوعىس جاريالاپ كىرمەگەندىكتەن، ۇقشۇ كۇشتەرىن ءتۇرلى ايلا-شارعىمەن ارالاستىرماۋ ماسەلەسىن وڭدى رەتتەپ وتىر» - دەپ جازادى «Dala inside».
دەسە دە، رەسەي دۋماسى مەن كرەمل توڭىرىگەنىدەگى كوپ شەندىنىڭ باسىنا نە كىرىپ، نە شىعىپ جاتقانىن بولجاپ ءبىلۋ مۇمكىن ەمەس. ەگەر ۇقشۇ كومەگىنە جۇگىنۋگە ماجبۇرلوىك تۋا قالسا، سەبەپ تە، سىلتاۋ دا ءاپ-ساتتە تابىلا قالارى انىق.
ۇقشۇ-عا قازاق قوعامى نارازى. بۇل قازاققا كەرەگى جوق اسكەري بىرلەستىك ەكەنى سنا رەت ايتىلدى. ءتىپتى ۇقشۇ-دان شىعۋ تۋرالى ارنايى پەتيتسيا دا جاريالانعانى فاكت. ول قۇرىلعالى-بەرگى ۋاقىتتا ءوز-ءوزىن ءبىرتۇتاس اسكەري قۇرىلىم رەتىندە دالەلدەي الماعان، ءتىپتى ۇقشۇ ىشىندەگى تەرريتوريالىق قاقتىعىستار كەزىندە دارمەنسىزدىك تانىتقان ءولى بىرلەستىك. ۇقشۇ ازىرگە تەك قازاقستانداعى «قاندى قاڭتار» كەزىندە عانا قولدانىلدى. اۋعان سوعىسىنان ساباق الماعان رەسەي قازىر شىنىمەن جالعىز قالدى. جانە ۇقشۇ ءوزىنىڭ سوڭعى اقتىق دەمىن الۋ ۇستىندە.
Abai.kz