جەكسەنبى, 24 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 4937 0 پىكىر 11 اقپان, 2014 ساعات 05:08

مەيىرحان توپانباي. قايتا ءبۇر جارعان ءۇمىت

مەيىرحان - جۇرەگى جارالى جان. الايدا جىگەرىن ءومىردىڭ ءوزى ۇشتاعان. تاعدىردىڭ داۋىلى بۇتاعىنا سىزاتىن كەلتىرىپ، ەسەڭگىرەتىپ كەتسە دە، ونەرگە عاشىق جۇرەكپەن قايتا ءومىر اعىسىنا قوسىلعان، ءوز سىزاتىن ءوزى ەمدەپ، ەركە كوكتەمدە قايتا ءبۇر جارعان شىنار اعاشى سىندى!

جازيرا انۋاربەكقىزى،

فيلولوگيا جانە پسيحولوگيا 

عىلىمدارىنىڭ دوكتورى،

ادەبيەت سىنشىسى.

 

توپانباي مەيىرحان مەيرامبەكۇلى. تاعدىر جولى بۇرالاڭ، جانىن كەۋلەگەن دەرت تۋعالى قىر سوڭىنان قالعان ەمەس. مىنە،ون توعىزىنشى كوكتەمىن قارسى العان جىگىتتىڭ جۇرەگىندە تىرلىكتە ماڭگى سونبەس ءۇمىت وتى مازداپ تۇر. ول ولەڭدى ءوزى ءۇشىن جازادى، دەرتتى جانىن ەمدەۋ ءۇشىن. جۇدىرىقتاي جۇرەگى باقىت ىزدەپ سابىلادى. تۋعالى دتسپ،ەپەلەپتسيا، مي تامىرلارىنىڭ كەڭەيىپ كەتۋى،كوز جانارىنىڭ ناشار كورۋى سىندى اۋرۋلارەن  الىسىپ كەلە جاتسا دا، قولىنان قالامىن تاستاعان ەمەس.  مەن ەڭ سىنشىل ادەبيەتشىلەردىڭ لەگىن باستاپ تۇرسام دا، مەيىرحاننىڭ جىرلارىن ەش سىناي المايمىن. سەبەبى، سىرشىل جاننىڭ ءوزىن جۇباتۋىنا كەدەرگى كەلتىرگىم كەلمەيدى.

اينۇر ابدىبەكقىزى،

فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى                   

 

قىسقاشا ءومىربايان

مەيىرحان - جۇرەگى جارالى جان. الايدا جىگەرىن ءومىردىڭ ءوزى ۇشتاعان. تاعدىردىڭ داۋىلى بۇتاعىنا سىزاتىن كەلتىرىپ، ەسەڭگىرەتىپ كەتسە دە، ونەرگە عاشىق جۇرەكپەن قايتا ءومىر اعىسىنا قوسىلعان، ءوز سىزاتىن ءوزى ەمدەپ، ەركە كوكتەمدە قايتا ءبۇر جارعان شىنار اعاشى سىندى!

جازيرا انۋاربەكقىزى،

فيلولوگيا جانە پسيحولوگيا 

عىلىمدارىنىڭ دوكتورى،

ادەبيەت سىنشىسى.

 

توپانباي مەيىرحان مەيرامبەكۇلى. تاعدىر جولى بۇرالاڭ، جانىن كەۋلەگەن دەرت تۋعالى قىر سوڭىنان قالعان ەمەس. مىنە،ون توعىزىنشى كوكتەمىن قارسى العان جىگىتتىڭ جۇرەگىندە تىرلىكتە ماڭگى سونبەس ءۇمىت وتى مازداپ تۇر. ول ولەڭدى ءوزى ءۇشىن جازادى، دەرتتى جانىن ەمدەۋ ءۇشىن. جۇدىرىقتاي جۇرەگى باقىت ىزدەپ سابىلادى. تۋعالى دتسپ،ەپەلەپتسيا، مي تامىرلارىنىڭ كەڭەيىپ كەتۋى،كوز جانارىنىڭ ناشار كورۋى سىندى اۋرۋلارەن  الىسىپ كەلە جاتسا دا، قولىنان قالامىن تاستاعان ەمەس.  مەن ەڭ سىنشىل ادەبيەتشىلەردىڭ لەگىن باستاپ تۇرسام دا، مەيىرحاننىڭ جىرلارىن ەش سىناي المايمىن. سەبەبى، سىرشىل جاننىڭ ءوزىن جۇباتۋىنا كەدەرگى كەلتىرگىم كەلمەيدى.

اينۇر ابدىبەكقىزى،

فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى                   

 

قىسقاشا ءومىربايان

توپانباي مەيىرحان مەيرامبەكۇلى. 1994 جىلى 2 ناۋرىز كۇنى دۇنيەگە كەلگەن. 2011 جىلعى رەسپۋبليكالىق «شاراپات» شىعارماشىل جاستار بايقاۋىنىڭ باس جۇلدە يەگەرى. ءتورت تىلدە ەركىن سويلەيتىن مەيىرحان سوڭعى ۋاقىتتا تۇرىك تىلىندە ولەڭ جازىپ ءجۇر.

 

كۇندەلىكتەگى ۇزىك ويلار      

1. تاعدىر جولى ۇزاق ساپارعا باستايدى، اركىمدى ءارتۇرلى مەكەنگە اپارادى. جول بولعان سوڭ  سان ءتۇرلى سىندارى الدىڭنان توسادى. تاعدىر جولىندا ءبىر قاعيدا - شىدام مەن سابىردى جوعالتپاۋ. شىدام - شىڭعا باستايدى. سابىر - جۇرەكتىڭ تىنىشتىعىنا جول اشادى.

2. دەرت ءتاندى مەڭدەسە تۇك ەمەس، جاندى مەڭدەسە قيىنداۋ.

3. پاراسات - جۇرەك كوزىمەن ادامعا جان جىلۋىن توگۋدەن باستالادى.

4. ادالدىق اق قارداي تازا جۇرەكتى جانداردىڭ بويىنان عانا تابىلادى،بىراق قازىر ادالدىقتى ىزدەپ تابا المايسىڭ جۇرەگىم؟!

5. ونەر دەپ، ولەڭ دەپ، كۇن كەشەتىن جاندار  ساۋساقپەن ساناۋلى، بىراق ونەردى شىن سۇيەتىن جانداردىڭ كەيپىنە ەنگەندەر نەگە كوپ؟ سۇراقتىڭ جاۋابى: ۋاقىتتىڭ تارازىسى الادى ءالى ىرىكتەپ.

6. سۋىق جانارلاردىڭ قادالا بەرۋىنەن قاجىدىم، ءتانىم دەرتپەن الىسسا، جانىم كوكىرەك كوزى سوقىر جانداردىڭ قاراسىنان قاشقاقتاپ باعادى.

7. ادامعا سەنۋدەن قالىپ بارام، ءبارىنىڭ ۋادەسى قۇلاقتا. بەرگەن ۋادەنىڭ ورىندالىپ جاتقانى شامالى. ءسوزدىڭ ادامى بولۋدىڭ ءوزى ەرتەگى كەيىپكەرلەرىنە ءتان بولىپ كەتپەسە جارار ەدى.

8. ۋاقىت تاككاپاردى قۇلاتا الادى، جارالى جاندى جۇباتا الادى.

9. قالام ۇستاعان جانداردى جاقىن تۇتام جانىما، ولار مەنىڭ شۋاق سەپكەن جاندار ارمانىما.

10. ءۇمىتتى ۇزبە، قايعىنىڭ كولىندە جۇزبە. ءومىردى ءسۇي بەرىلىپ، ومىردەن ەش بەزىنبە.

11. مۇمكىندىگىم شەكتەۋلى بولعانىما مەن ايىپتى ەمەسپىن. اياپ مۇسىركەپ، ياكي مەنسىنبەي قاراۋدان ارىلسا عوي ادامدار!

12. سەنىمگە سەلكەۋ ءتۇسۋى - جۇرەكتىڭ وڭباي ۋ ءىشۋى. سەنىمسىز بولىپ بارا جاتقانىمنىڭ سەبەبىن ىزدەسەم،جۇرەگىم كوپ ۋ تاتىپتى.

13. بالا جۇرەكتىڭ اڭعال بولاتىن ۇمىتپاڭىز، سەنىم مەن ءۇمىت - بالالىقتىڭ اينىماس سەرىگى.

14. مەنىڭ وتانىم-قازاقستان، مەنىڭ جانىم، جۇرەگىم - قازاق. ەركىن ەلدىڭ - ۇلانىمىن، سونىڭ ءوزى جانىما مەدەۋ.

 

جاڭبىرلى ماۋسىم

 

كوكتەمدى سۇيەم، كوكتەمدە تۋعام،

كوكتەمنىڭ كۇنى راسىندا دۋمان.

بالا كەزدە كۇن ۇزاق كوبەلەك قۋعام،

بالالىققا نە جەتسىن، ادالدىق تۇنعان.

 

جاڭبىرمەن جۇرەك ەگىز سەكىلدى ماعان،

جاڭبىردىڭ  تامشىسىندا جىر تۇنعان.

تابيعات انامنىڭ جىرى - جان تەربەر،

ادام ساناسىن تىڭداسا سەرگىتە العان.

 

كوكتەم - جانىمنىڭ جان داۋاسى اڭساعان،

كوكتەم - تىرشىلىكتىڭ تىرلىگى قايتا قايناعان.

مەزگىلدەردىڭ ەڭ عاجابى - كوك تۇسكە بويالعان،

قىسقى ۇيقىدان شىبىن-شىركەي ءبارى ويانعان.

 

كوكتەم - اسپاننىڭ جاسى تىنباعان مەزگىل بۇل،

ناۋرىز - بار قىزدار  مەرەكەسىمەن ەسىمدە قالعان.

تاۋ سۋى - تۇنىق جىرىنداي اقىننىڭ سارقىراپ اعىپ،

وزەنگە قوسىلىپ، ءوزىنىڭ جاڭا ارناسىن ىزدەگەن تاۋىپ.

 

جاڭادان  عۇمىرىن  باستايدى قار سۋى كەنەت وزىنشە،

ەگىنشى الادى سالعان ەگىنىن سول سۋمەنەن سان رەت سۋعارىپ.

كوكتەم - جۇرەككە نۇر قۇيىلار ءسات ەڭ اياۋلى،

ساتتەر از كوكتەمدە كوڭىل جابىرقار قاياۋلى.

 

جەر ءجۇزى جاڭارىپ،ساندۋعاشتار ءانىن  سالعان،

كوكتەمدە ماحابباتتىڭ جانادى سان مىڭ الاۋى.

جاڭبىرلى ماۋسىم، قولشاتىرىڭدى ۇمىتپا،

جانارعا ەندى كوكتەمدە اۋىر مۇڭدى جۋىتپا.

جاڭبىرلى ماۋسىم - اسپاننىڭ جاسى توگىلسىن،

شەرىن تارقاتسىن اسپاندا،ءۇنسىز تۇر  ارالاسپا.

 

كۇندەلىكتەگى ءۇمىت جىرلار

بالاۋسا سەزىمنىڭ جەتەگىنە،

ەرەدى پەندە بالاسى كوبىنە كوپ.

ءتىرى ادام سەنىپ وتەر ەرتەڭىنە،

قالادى كەيدە ويمەن  ۋايىم جەپ.

 

ارمانىما جول اشقاندا سەن ەدىڭ،

تارىققان شاقتارىمدا  دەمەدىڭ.

سان ءتۇرلى ويمەن شيرىققان جۇرەكتى،

اق ولەڭ بوپ جۇرەگىمدى سان ەمدەدىڭ.

                           

***

كۇدىككە كوڭىل ىلىنگەن شاقتا ءبىر ساتكە،

ءوزىڭ قۋات بولدىڭ، ولەڭىم سان رەت داتكە.

ءوزىمدى ادام ساناعانىمدا سەنىڭ ارقاڭدا،

قاعىلىپ قالىپ جۇرگەندە كوبىنە مەن شەتكە.

                         

***

قيالدىڭ قيا جارىن مەكەندەپ،

توسقانىم سەن ەدىڭ – ۇلى ولەڭ.

جاناردىڭ جاسىنداي مولدىرەپ،

تىرلىگىمە ءۇمىت بولعان - ۇلى ولەڭ.

                       

***

وتكەندى پاراقتاپ،

ءوزىڭدى جانە اقتاپ،

قاجىعان سەكىلدىمىن.

جاناردى جاسقاپ،

ولەڭدى باپتاپ،

كوڭىلدە كوسىلدى مۇڭ.

جانىمنىڭ اۋەنى،

جۇرەكتىڭ ءبىر ەمى،

بەينەسى - جاستىعىمنىڭ.

 

جازىقتىسىڭ سەن

جازىقتىسىڭ، جانىما تىرەۋ بولماعانىڭ ءۇشىن،

جازىقتىسىڭ، وت-دەمىمە مەنىڭ كۇيمەگەنىڭ ءۇشىن.

جاناردان كەتپەي ەلەسىڭ، جۇرەك  الدانعانى  ءۇشىن،

جازىقتىسىڭ سەن، عاشىقتىڭ  كۇيىن بىلمەگەنىڭ ءۇشىن.

 

جۇدىرىقتاي جۇرەكتى شىمشىلاپ ساعىنىش پەن مۇڭ،

جۇرەكتەن كۇي كەتتى، سانادا مۇڭلى جىردان باسقا،

                                                                              وي جوق تىڭ.

سەن جايلى ايتا بەرەمىن كەزدەسكەن جانعا نەلىكتەن،

اتانىپ كەتپەسەم دۇرىس ەدى، ءسوزى كوپ بىرەۋ دەپ مىلجىڭ.

 

جانىمدى جاۋراتتى، قاربالاسى كوپ كۇز ايى - قاراشا،

عاشىق بولۋ بىردە ازاپ، بىردە كوڭىل قالاعان تاماشا.

سەنى كورسەم، سەنى ويلاسام، كوڭىلىم سەزىممەن الابۇرتار،

جانىم جادىراپ، بار دەرتىمە ءدارۋ تابىلىپ بالاشا.

عاشىقتىق عالامات، سانا جەتىپ، جۇرەك كوزىمەن قاراسا.

 

قوڭىر كۇز، تاڭعى شىقپەن جارىسىپ قىراۋ ءتۇسىپ جۇرەككە،

سەزىمنەن اجىرادىم، ەلەسكە اربالاتىن ءبىر ساتتىك ءدىر ەتپە.

سان رەت  باتىلدىق تانتىپ وزىڭە سەزىمىمدى بىلدىرمەكككە،

تالپىندىم، اقىرى ءبىلدىردىم، قويىلدى سەزىمگە سوڭعى نۇكتە.

سەن قويدىڭ. شەشىمىڭ سولاي بولدى مەندىك جۇرەككە كەسكەن،

سودان بەرى اپتالار مەن اي جىلجىپ جىلدار زىمىراپ وتكەن.

تالاي-تالاي مۇزدىقتار ەرىپ ساۋلەم، تاريح كوشىنە ەنىپ كەتكەن.

ەسىمدە ءالى دە سول جولعى قوڭىر كۇز بۇلتتارى توبەمنەن كوشكەن.

 

ساعىنىش

ادالدىققا ،ادامدىققا سەنەتىن،

جۇرەك شىركىن ارمان اتپەن جەلەتىن.

بالالىقتى اڭساپ ءجۇرسىڭ  جۇرەگىم،

اق  قاعازعا بار سىردى بۇكپەي توگەتىن.

ورالمايدى،

قول بۇلعايدى.

ۋاقىتپەن ەشكىم،

تالاسا المايدى.

ەركەلەتتى اناشىم، جانىمدى جۇباتىپ،

ءۇمىتتىڭ شامىن المادى تىرلىكتە قۇلاتىپ.

تالاي تاعدىر تەپەرىشىن كورسە دە مەن ءۇشىن،

اسىل انام، ءبىلدى جۇرەگىمدى شىن جىرلاتىپ.

انا، ەركەلەگىم كەلەدى ءدال بۇگىن مەنىڭ سىزگە،

بالالىعىمنىڭ ەلەسى،قايتا ورالاسىن ەسىڭىزگە.

قارداي اپپاق پاراق ەدىم، قارا سيا توگىلدى مىنە،

بالالىق ارمانىم كومەسكىلەندى، سەلكەۋ ءتۇسىپ

                                                                        سەنىمگە.

ورالمايدى،

بولا المايدى.

بالالىق كەزىڭ،

ەلەس بوپ الدايدى.

ساعىندىم،سيقىر سوزگە الداناتىن كەزدى،

ساعىندىم، تازالىققا تۇنىپ تۇرار كوزدى.

ەسەيگەلى ءبارى وزگەردى، دوستارىم دا ازايدى،

كوپ مۇڭ تورلاپ الاتىن بولدى  اڭعال كوڭىلدى.

تاعدىرىمنىڭ قىسى ۇزاق  جازى قىسقا ۇقتىم،

تاعدىرىمدى ويلاپ تالاي كەشتە مۇڭ قۇشتىم.

قايراتىم مەن ايباتىمدى تەڭ ۇستاۋعا سەرت دەپ،

وزىمشە تىرلىك كەشتىم، قاراماي سوزىنە جۇرتتىڭ.

بالالىقتى ساعىندىم،بال داۋرەنىم كەشەگى،

ءومىر دەگەنىڭ - ساعىنۋ مەن ساعىنتۋمەن وتەدى.

ساعىنىشقا اينالعان تۇماداي تۇنىق كەزىم،

ارمانىم مەن ۇمىتىمنەن ءبىر حابار بەرەدى.

                                

قۋ تىرلىك

پەندەلىكتەن الىس قاشا المايسىڭ،

قاشامىن دەپ، ءوزىڭدى بوس الدايسىڭ.

(كۇندەلىكتەگى ۇزىك وي)

 

قام كۇيتتەۋمەن ءبارىن ۇمىتتىم،

بولىپ بارامىن-اۋ تاس باۋىر.

ءومىر دەگەن تەڭىزدەي جۇمباق تىم،

ادامعا ارتار سىنى مەن جۇگى اۋىر.

 

جۇگىن كوتەرەم دەپ، تالپىنىپ كەلەم،

تالپىنىس، قۇشتارلىق بويدى كەرنەپ.

جاناردان جاس ەمەس، جۇرەكتەن جىر توگەم،

سانانى ساۋىقتىرار-جىر، جارامدى ەمدەپ.

سەنىم مەن ءۇمىتتىڭ گۇلدەرىن ايالاپ ماڭگىلىك،

اداسىپ قالدىم، پەندەلىك بيلەگەن ومىردە.

جانىمنىڭ قالاۋى - اق ارمان جىر بولىپ،

قيالشىل جان اتانىپ كەتتىم بۇگىن  وڭىردە.

 

اقشانى اردان بيىك قويعان جانداردان بولەك،

جۇرگەندى قالايمىن، وزگەرمەس وسىناۋ قالاۋىم.

قانشا تىرلىك يلەسىن كونبەيمىن، بولمىسىم ەرەك،

ادالدىق پەن ادامدىق - ومىردەگى مەنىڭ قوس جالاۋىم.

 

ادالدىق پەن ادامدىقتى،

تۇسىنە الماي ارسىزدىقتى،

تازالىقتى  اڭساپ كەلەمىن،

تابا الماي جانە ەكەۋىنىڭ ،

تۇرعىلىقتى تۇراق  دەرەگىن.

            

ەرتەڭىمە سەنەمىن

ەرتەڭىمە سەنەمىن،

اتار تاڭىم ارايلى.

ارمانداي بەرەمىن،

كوڭىلگە سول قولايلى.

 

اڭساتىپ  اتار اق تاڭ،

جۇرەككە جىر سىيلار.

ءومىردى ءسۇيۋ-بارشاعا ءتان،

بارشا جان ومىرگە قۇشتار.

 

تىرەك ەتىپ ءتاتتى جىردى تەك،

ارمانمەن ءومىر كەشەرمىن.

ارمانعا قۇلاي سەنە، ارتىپ يەك،

وزىمشە ولەڭىمدى ورە بەرەمىن.

 

مازاسىز شاقتاعى جىرلار                                                                                             

جەتىمەك ەلىگىم،

جانىمنىڭ ەمى،

ولەڭىم - ءومىرىم،

جۇرەكتىڭ دەمى.

                                                                      

جانىمدى جەپ ءبىتتى بىلسەڭىز،

سۋ قاراڭعىلىقتان قاجىدىم.

ءبىر مۇڭنىڭ ىلمەگىنە ىلىنسەڭىز،

تابا المايسىز قۇتىلۋ جولىن.

تار قاپاسقا قامالعان قۇس بوپ،

جاستىقتىعىم دەرتىمە جەم بوپ.

مەنىڭ دە بىرەۋدى سۇيگىم كەلەدى،

سەزىم جىرىن ۇشىرىپ كوگىمنەن توپ.

                            

جۇرەك جارعان

(تۇرىك ادەبيەتىنىڭ ۇلگىسىمەن)

كوڭىلىمە جاقىن جانسىڭ،قيالىمدا جىر بولىپ تىزىلگەن،

كىرپىگىمنەن مۇڭ شىعارسىڭ،تۇندەردە جانارىمنان ۇزىلگەن.

ساعىنىشىم - كۇرەڭ تۇسكە بويالعالى جۇرەگىمدە ءبىر سىر كەم،

سوندىقتان جانىم، جۇرەگىم كۇنىنە ءجۇز كۇرسىنگەن، كۇرسىنگەن.

كۇرسىنە بەرۋدەن قاجىدىم،

قيالىمدى تۇسادى مۇڭ،

جۇرەككە بەرمەي ءبىر تىنىم.

تاعدىرىما تاۋبە دەدىم وزىڭمەن كەزدەستىرگەن، تىلدەستىرگەن،

سەن جايلى جىر جازىلعان داپتەردىڭ پاراعى بۇگىن ەسكىرگەن.

ساعان دەگەن تولقىندى تەڭىزدەي بۇل جۇرەكتەگى سەزىم ولمەگەن،

اساۋ جۇرەكتى،ءبىر عاجايىپ سەزىم الىدە جانىم ءجۇز تەربەگەن.

سەنى اڭساۋمەن جانارىمدا مۇڭ تۇندى،

سەنى اڭساپ جالىن جۇرەگىم بۇلقىندى.

        

***

استانادان الىپ ۇشقان حاتتارىم،

ەركە ەسىلدەي تولقىپ ءبىر تاسقانىم.

جىرمەن ەمدەپ ءوز جارامدى ىشتەگى،

مۇڭمەن كۇن كەشۋدە جالىن جاس ءتانىم.

تارىداي مەيىرىمدى ىزدەۋمەن ارىدىم،

وزگەرتە الماي ادۋىندى تىرلىك سارىنىن.

ساۋلەلى، جارىق دۇنيەنى ء بىر كورۋ - ارمانىم،

ءبىر رەت بولسا دا قارا  جەردى  باسۋ - قالاۋىم.

كوزىن اشىپ قاراسا،كوكىرەك كوزىمەن ادامدار،

دوڭگەلەك جەر بەتىندە پەرىشتە بار،پەندە بار،

ءومىر دەگەن اساۋ تەڭىزدە، جولاۋشىمىز ء بىز دە،

سوندىقتان،  مەيىرىمنەن اجىراپ قالماڭدار!!

                                    

***

ون سەگىز كوكتەم مەن كۇزدى وتكەردىم،

ولەڭمەن جىرتىق جۇرەكتى كوكتەرمىن.

شىنى جۇرەگىمدى سىندىرىپ الماسام،

تاعدىرىما تاۋبە دەپ تىرلىكتە وتەرمىن.

 

جانارىمدا جاسىن وت جوق،كورمەيمىن،            

ەكى اياقتا قۋ اعاش، ادىمداۋدى بىلمەيمىن.

ءبىر انىعى - كەلەر كۇننەن ءۇمىتىمدى ۇزبەيمىن،

ارمان قۇسىن تابامىن، سونى ماڭگى ىزدەيمىن.

 

***

جانارلارىم الاۋلاپ ءبىر جانسا،

تۋعان دالا ءتوسىن ءبىر كورەر ەدىم.

جانارىمنىڭ قاراشىعى تالعانشا،

سۇلۋلىققا تامسانىپ وتەر ەدىم.

 

قىلارعا قايرانىم جوق مەنىڭ،

كورە المايمىن بۇلتتار كوشكەنىن.

قىردىڭ گۇلدەرى شەشەك جارعانىن،

تۋعان دالامنىڭ ەركە  كوكتەمىن.

 

شاتتىقتىڭ شاراسىن تولتىرسا،

ءۇمىتىمدى   ولەڭ عىپ  ۇكىلەر ەدىم.

ءبىر جان كەلىپ ءحالىمدى سۇراسا،

تىرلىكتە ءتىرى ەكەنىمدى سەزەر ەدىم.

 

جۇرەگىمدە ماڭگىلىك  قىس اق قارلى،

جانارىمنىڭ تاۋسىلماس جاستارى.

مەنسىنبەي قارايدى كوپ ادامدار،

جانىڭدى جۇدەتەر  ەلەۋسىز  سانارى.

 

سىرىمدى ايتىم كەلەدى بىرەۋگە،

تىڭدايتىن جان تاپپادىم نەگە؟

تاعدىرىمدى تاڭبالاپ جىرلاپ،

كەتەرمىن مەن دە زەڭگىر سول كوككە.

                    

دوڭگەلەپ جەر

قانشا ءۇمىت ءولىپ تىندى  ءبىر كۇندە،

قانشا ءۇمىت ءسىڭىپ كەتتى قارا تۇنگە.

جەڭدىردىك كوڭىلدى ءبىز قانشا كۇدىككە،

يەك ارتىق  كوڭىلمەن قانشا رەت  ۇمىتكە.

بىلمەيمىز،تاسىعان ءورت ءومىردىڭ لەگىنە ىلەسىپ،

زۋلاعان ۋاقىتتىڭ جىرىنا بالكىم ۇندەسىپ،

العاندايمىزدى مەيرىمدىلىكتى تىم  سەيرەتىپ.

بويىمىزدى بەي-جايلىققا ابدەن  ۇيرەتىپ.

المايمىز بىراق، نەگە جۇرەك شوعىن  ۇرلەتىپ؟

 

دوڭگەلەپ دوڭگەلەك جەر بارادى،

تاريحتىڭ پاراعىندا ءىزى قالادى،

ۋاقىتتى باعالاي ءبىلۋدىڭ وزىنەن،

ۇلىلىقتىڭ قادامى باستالادى.

 

مۇڭ ويىلىپ جازىلىپتى پەشەنەمە،

ءور ساناعا وي سىيلاپ كەتتى  نەشەمە.

 

دوڭگەلەپ جەر، تاعى ءبىر كۇن كەلەدى،

اپتادان اي، ايدان جىل - نە وزگەرەدى؟

باقىتتىڭ الدان كەزىكپەي ءبىر دەرەگى،

باقىت دەپ، جۇرەگىم قۇر بوس سەندەلەدى.

 

باقىت دەگەن - جۇرەكتىڭ تىنىشتىعى،

باقىت دەگەن - وتاننىڭ  تىنىش ءتۇنى.

زاڭعار كوكتەن جاس تامادى سەبەپسىز،

جانىما اۋاداي ءوزىڭىز عانا كەرەكسىز.

 

نەسليشاھ ەرگەن. سەن امان بولسىن دەپ

(اۋدارما)

 

بول امان!

جۇرەگىمنىڭ يەسى،

قيالىمنىڭ كيەسى،

اق قانات - ارمانىم،

قولتىعىمنان سۇيەۋشى.

ەر ازاماتتىڭ ەڭ اسىلى،

جۇرەگىمنىڭ جان مۇڭى.

سەنىمەن وتكىزسەم تىلەك،

ۇلى ءدۇبىر ءبىر عاسىردى.

سەرتىڭە سەنگەن جانمىن،

اق قارداي سەندىك ارمىن،

ەرىنىڭە ەرنىم تيگەن ساتتەن،

وزىڭە ادال بولعان جارمىن.

سۇيگەنىم، سەنگەنىم، ءومىرىم،

ءوزىڭ دەگەندە تۇماداي تۇنىق

                                          كوڭىلىم.

سەنىڭ سەنىمىڭ،

سەنىڭ سەزىمىڭ،

قۋات بولىپ بويعا،

جىر بولىپ ويدا،

جۇرگەنىن بىلگىن.

ايالى ارمانىم!

جانىمنىڭ جارتىسى،

ءور كوڭىلدىڭ جىر قۇسى!

كۇندەگى جاڭىلماس تىلەگىم،

ءبىر ءوزىڭ - امان بولشى!

                         امان بولشى!

تاڭىردەن امان بولۋىڭدى تىلەپ،

شارق ۇرادى، كەۋدەدەگى ءبىر جۇرەك.

 

جان قۇمارىم

ءور دەنەنى باسىپ تۇرعانداي ءبىر مۇڭ،

كوزىمنەن ۇشىپ  الاۋلاپ ءبىر ۇشقىن.

ۇيقاسىن ىزدەپ ءبىر كوڭىلدەگى جىردىڭ،

اشۋعا تالپىندىم جۇرەگىڭنىڭ قۇلپىن.

جان قۇمارىم مەنىڭ،

ءان سىڭارىم مەنىڭ،

جىر قۋاتىم مەنىڭ،

مىناۋ ءومىر كوشىندە.

ارمان الەمىم مەنىڭ،

اق مارالىم مەنىڭ،

سەن - پەرىشتەم ەدىڭ،

اينالعان جۇرەك ەمىنە.

ساعىنىشپەن سارعايعاندا جۇرەگىم،

ءوزىڭدى ءبىر كورۋ بولدى ارمان – متىلەگىم.

جاز ديدارلىم، بۇرىمى بەلىنە تۇسكەن،

ءوزىڭدى ويلاپ، تۇندەردە كىرپىك ىلدىرمەدىم.

 

«قايتا ءبۇر جارعان ءۇمىت» اتتى ولەڭدەر توپتاماسى توپانباي مەيىرحان مەيىرامبەكۇلىنىڭ ولەڭدەرى مەن اۋدارمالارى نەگىزىندە قۇراستىرىلدى.

ولەڭدەردى تەرىپ، ازىرلەگەن -  الۋا ابساتتارقىزى.

Abai.kz

 

 

 

 

 

 

   

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1491
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3260
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5576