مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ پرەزيدەنت ۋحنااگين حۋرەلسۋحتىڭ شاقىرۋىمەن موڭعولياعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەشە باردى. 

ۇلان-باتىر اۋەجايىندا ەلىمىزدىڭ دەلەگاتسياسىن موڭعوليانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى باتمۋنحين باتتسەتسەگ قارسى الدى. ساپار اياسىندا جوعارى دەڭگەيدەگى كەلىسسوزدەر، سونداي-اق بىرقاتار ماڭىزدى قۇجاتقا قول قويۋ جوسپارلانعان.

رەسمي قارسى الۋ ءراسىمى: ساپ تۇزەگەن اتتى اسكەر

قازاقستان پرەزيدەنتىن قارسى الۋ ءراسىمى ۇكىمەت ءۇيى الدىنداعى سۋحە-باتىر الاڭىندا باستالدى. قۇرمەت قاراۋىلى جانە ساۋىت كيگەن سالت اتتى موڭعول جاۋىنگەرلەرى ساپ تۇزەپ تۇردى.

قۇرمەت قاراۋىلى باستىعىنىڭ راپورتىنان كەيىن ەكى ەلدىڭ مەملەكەتتىك ءانۇراندارى شىرقالدى، مەملەكەتتەر باسشىلارى ءبىر-بىرىنە رەسمي دەلەگاتسيا مۇشەلەرىن تانىستىردى. سودان سوڭ قاسىم-جومارت توقاەۆ قۇرمەتتى قوناقتار كىتابىنا قولتاڭبا قالدىردى.

ءارى قاراي قوس ەلدىڭ پرەزيدەنتتەرى شاعىن قۇرامدا كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى. ەندى اتالعان كەلىسسوزدەردىڭ جاي-جاپسارىنا توقتالا كەتەيىك:

موڭعوليا – قازاقستاننىڭ ماڭىزدى سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى!

پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ ايتۋىنشا، «موڭعوليا – قازاقستاننىڭ ماڭىزدى سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. قوس حالىقتىڭ ءداستۇرى مەن مادەني-تاريحي تامىرى ورتاق».

قازاقستان پرەزيدەنتى:

– قۇرمەتتى پرەزيدەنت، ءسىزدىڭ شاقىرۋىڭىز بويىنشا موڭعولياعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلىپ وتىرمىن. ماعان جانە قازاقستان دەلەگاتسياسىنا، بۇل – ۇلكەن قۇرمەت. بۇگىن ءبىز ەكىجاقتى ماڭىزدى قۇجاتتارعا، سونىڭ ىشىندە قازاقستان مەن موڭعوليا اراسىندا ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك ورناتۋ تۋرالى دەكلاراتسياعا قول قويامىز. بۇل قادام ەلدەرىمىزدىڭ بارلىق دەڭگەيدەگى ىقپالداستىعىن جانداندىرۋعا ارقاۋ بولماق. سونداي-اق قوس حالىقتىڭ يگىلىگى ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشادى دەپ سەنەمىن، – دەدى.

موڭعوليا پرەزيدەنتى:

– شىن مانىندە، ەكى ەل اراسىندا ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناعانىنا 30 جىلدان استى. قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ موڭعولياعا مەملەكەتتىك ساپارى سوڭعى رەت وسىدان 16 جىل بۇرىن بولعان ەدى. ەلىمىز ءسىزدىڭ بۇگىنگى ساپارىڭىزدى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ تاياۋ جىلدارداعى پەرسپەكتيۆتى باعىتتارىن ايقىندايتىن مەزەت رەتىندە قاراستىرادى. بۇل ساپار ەكى ەلدىڭ قارىم-قاتىناسىن ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك دەڭگەيگە شىعارۋ تۇرعىسىنان وتە ماڭىزدى، – دەدى.

قانداي ماسەلەلەر تالقىلاندى؟

«مازمۇندى اڭگىمەلەسۋ بارىسىندا مەملەكەتتەر باسشىلارى ساياسي، ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق بايلانىستاردى دامىتۋ پەرسپەكتيۆاسىنا ايرىقشا ءمان بەردى. سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعى، تاۋ-كەن جانە مەتاللۋرگيا كەشەنى، ەنەرگەتيكا، كولىك-لوگيستيكا، قارجى سالالارىنداعى قارىم-قاتىناس ماسەلەلەرى تالقىلاندى»، - دەپ حابارلادى اقوردا.

كەڭ قۇراممەن وتكەن كەزدەسۋ: كەشەگى تاريحتان بۇگىنگى ساياساتقا دەيىنگى ارىپتەستىك جايى

ونان سوڭ قازاقستان جانە موڭعوليا پرەزيدەنتتەرى كەڭەيتىلگەن قۇرامدا كەلىسسوز جۇرگىزدى.

قازاقستان پرەزيدەنتى:

– قازاق جانە موڭعول حالىقتارى – ۇلى دالا وركەنيەتىنىڭ مۇراگەرلەرى. ىنتىماقتاستىقتى جاڭا ستراتەگيالىق دەڭگەيگە كوتەرۋ ەكى ەلدىڭ مۇددەسىنە ساي كەلەدى. ءبىز موڭعول حالقىنا ۇلكەن قۇرمەتپەن قارايمىز جانە موڭعوليانىڭ جەتىستىگىنە ءاردايىم قۋانامىز. قازىرگى ۋاقىتتا ءسىزدىڭ باستاماڭىزبەن اۋقىمدى ساياسي-ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك رەفورمالار قولعا الىندى. «Vision-2050»، «ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋ جانە ونىڭ قاۋىپسىزدىگى»، «سالاۋاتتى موڭعول ۇلتى» سياقتى ماڭىزدى مەملەكەتتىك باعدارلامالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر، – دەدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ ەكى ەلدىڭ اراسىندا تىعىز پارلامەنتارالىق جانە ۇكىمەتارالىق بايلانىستار قالىپتاسقانىن ەسكە سالىپ، ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا ايتارلىقتاي مۇمكىندىك بار ەكەنىنە نازار اۋداردى

– ساۋدا-ەكونوميكا، اۋىل شارۋاشىلىعى، كولىك-لوگيستيكا، تاۋ-كەن يندۋسترياسى، ونەركاسىپ، ينۆەستيتسيا، جاڭا تەحنولوگيالار، عارىشتى يگەرۋ سالالارىندا ىقپالداستىقتى جانداندىرۋ قاجەت. بۇگىن قول قويىلاتىن قۇجاتتار ساياسي جانە ەكونوميكالىق الىس-بەرىستى دامىتۋعا تىڭ سەرپىن بەرەدى دەپ سەنەمىن، – دەدى پرەزيدەنت.

قاسىم-جومارت توقاەۆ قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتاردى ەكى ەل ۇكىمەتتەرى ۋاقتىلى جانە ساپالى جۇزەگە اسىرۋى قاجەت دەپ سانايدى.

ءارى قاراي مەملەكەت باسشىسى مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستى نىعايتۋدىڭ ءمان-ماڭىزىنا توقتالىپ، قازاقستان موڭعول ستۋدەنتتەرى ءۇشىن كۆوتا سانىن ۇلعايتۋعا دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.

سونداي-اق ەكى ەل عالىمدارىن ورتاق باي تاريحي مۇرامىزدى بىرلەسە زەرتتەۋگە شاقىردى. پرەزيدەنت ءوز سوزىندە ەكولوگيالىق، تاريحي، ەتنوگرافيالىق جانە ەكونوميكالىق تۋريزم باعىتتارىندا بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە مول مۇمكىندىك بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– قازاقستاندىق تۋروپەراتورلار موڭعول تۋريستەرىنە قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسى ورنالاسقان ەجەلگى تۇركىستان قالاسىن تانىستىرا الادى. شىڭعىس حاننىڭ ۇلكەن ۇلى جوشى حاننىڭ مازارى تۇرعان ۇلىتاۋ وبلىسىن جانە باسقا دا تۋريستىك ورىنداردى كورسەتۋگە بولادى. سونداي-اق ءبىز موڭعوليامەن التاي تۋريزم كلاستەرىن دامىتۋعا جانە ورتاق تۋريستىك باعىتتاردى قالىپتاستىرۋعا مۇددەلىمىز، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ موڭعوليا پرەزيدەنتىن كەلەسى جىلى قازاقستانعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلۋگە شاقىردى.

موڭعوليا پرەزيدەنتى: قازاقستان شىعىس پەن باتىس اراسىنداعى التىن كوپىر!

ۋحنااگين حۋرەلسۋح موڭعوليانىڭ قازاقستانمەن ەكىجاقتى بايلانىستاردىڭ بارلىق باعىتىن نىعايتۋعا بەيىل ەكەنىن راستادى. ول وسى جولعى قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتار ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ جاڭا پاراعىن اشاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.

ۋحنااگين حۋرەلسۋح قازاقستاندى موڭعوليانىڭ ماڭىزدى سەرىكتەسى، سونداي-اق شىعىس پەن باتىستىڭ اراسىنداعى التىن كوپىر ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

ونىڭ سوزىنشە، ۇلان-باتىر قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق دامۋ تاجىريبەسىنە دەن قويىپ وتىر. سونىمەن قاتار ساۋدا، كولىك-لوگيستيكا، اۋىل شارۋاشىلىعى، عارىشتى زەرتتەۋ سالالارىنداعى ەكىجاقتى جوبالاردى ءتيىمدى جۇزەگە اسىرۋعا ايرىقشا ءمان بەرەدى. اتاپ ايتقاندا، ۋحنااگين حۋرەلسۋح قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ەكى ەل اراسىنداعى تاۋار اينالىمىن 500 ميلليون دوللارعا دەيىن جەتكىزۋ تۋرالى ۇسىنىسىن قولدادى.

قانداي قۇجاتتارعا قول قويىلدى؟

1. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن موڭعوليا ۇكىمەتى اراسىنداعى زەينەتاقى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم;

2. قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن موڭعوليا اراسىنداعى 2025-2027 جىلدارعا ارنالعان ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ جونىندەگى جول كارتاسى;

3. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن موڭعوليا ۇكىمەتى اراسىنداعى اۆياتسيالىق ىزدەستىرۋ جانە قۇتقارۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم;

4. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كولىك مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ جول جانە كولىك سالاسىن دامىتۋ مينيسترلىگى اراسىنداعى اۆتوموبيل جولدارىن دامىتۋ تۋرالى مەموراندۋم;

5. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى اراسىنداعى 2025-2027 جىلدارعا ارنالعان ىنتىماقتاستىق تۋرالى جوسپار;

6. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ مادەنيەت، سپورت، تۋريزم جانە جاستار ءىسى جونىندەگى مينيسترلىگى اراسىنداعى مادەنيەت سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

7. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ مادەنيەت، سپورت، تۋريزم جانە جاستار ءىسى جونىندەگى مينيسترلىگى اراسىنداعى تۋريزم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

8. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ ازىق-تۇلىك، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە جەڭىل ونەركاسىپ مينيسترلىگى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

9. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى ۆەتەريناريالىق باقىلاۋ جانە قاداعالاۋ كوميتەتى مەن موڭعوليانىڭ باس ۆەتەريناريالىق باسقارماسى اراسىنداعى ۆەتەريناريا قىزمەتى جانە كارانتين سالاسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;

10. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە كوممۋنيكاتسيالار مينيسترلىگى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;

11. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى مەن موڭعوليانىڭ اتوم ەنەرگياسى جونىندەگى كوميسسيانىڭ اتقارۋشى كەڭسەسى اراسىنداعى اتوم ەنەرگەتيكاسى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم.

Abai.kz