وسى ماسەلەگە قاتىستى مەن «حالىقتىڭ ءوز تاريحىن قابىلداي الۋى» دەگەن تۇسىنىكتى العا تارتامىن.

ۇلى دالا تۇركىلەرى بۇدان دا الىپ مەملەكەتتەر قۇرعان.

بىراق بۇگىنگى ونىڭ ءار مەملەكەتكە شاشىراپ كەتكەن ۇرپاقتارى سول زامانعى «مەملەكەتتىك تۇتاستىعىن» قابىلداي الماي قالدى.

كەرىسىنشە، بۇلار ونداي تۇتاستىقتى «ءوز مەملەكەتتىلىگىنە قارسى» دەپ قابىلدايدى.

بۇل، تۇركى الەمىنىڭ ىدىراۋى پروتسەسىندە پايدا بولعان مەنتالدىك، گەندىك، رۋحاني-مادەني وقشاۋلانۋمەن جانە ولاردىڭ وزگە مادەنيەتتى وزىنە سىڭىرۋىمەن بايلانىستى.

جانە، بۇعان ولاردى ەكسپانسيالاۋشى، كولونيزاتسيالاۋشى سىرتقى كۇشتەردىڭ قۋاتى دا ىقپال ەتكەن.

بىرەۋلەرى -يسلامنىڭ ىشىندە، بىرەۋلەرى - سالت-ءداستۇرى شەڭبەرىندە (قازاقتار), شىعىس تۇركىلەرى - بۋدداعا، ەۋروپالىقتارى - حريستيانعا ەنىپ، اراسى الشاقتادى...

سوندىقتان كوپ حالىقتار وزدەرىنىڭ تاريحي الىپ مەملەكەتتىلىگىن كارتادان كورگەن ساتتە - ارقايسىسى «وسى مەملەكەتتىڭ ىرگەتاسى ءبىز» دەگەن پوزيتسيادا بولادى.

سول سەبەپتى، اقىر سوڭىندا، وعان «تالاسۋشى تۋىستارى» كوپ ەكەنىن كورىپ، ول تاريحتى ەسكە الماۋعا تىرىسادى...

بۇل استىرتىن ءۇردىستى سىرتقى كۇشتەر (رەسەي، قىتاي، يران، اراب ەلدەرى جانە ت.ت.) وتە زىمياندىقپەن پايدالانۋدا....

ول ءۇردىستى تۇران بىرلەستىگى، ياعني، تۇركى حالىقتارىنىڭ ساياسي وداعى قۇرىلۋى، ونىڭ كۇشەيۋى عانا توقتاتا الادى دەپ بىلەمىن....

ءابدىراشيت باكىرۇلى، فيلوسوف

Abai.kz