سيرياداعى اسادقا قارسى كۇشتەر 27 قاراشادا اسادقا قارسى سوعىس اشىپ، از كۇندە داماشىققا دەيىن جەتءتى. «حايات تاحرير اش-شام» باستاعان اسادقا قارسى اسكەر يدليبتەن باستاپ، حالەب (الەپپو), حاما، حومس سەكىلدى ماڭىزدى قالالاردى الدى. ەڭ اقىرىندا ەل استاناسى داماشىقتى الىپ، باشار اساد بيلىگىنىڭ قۇلاعانىن مالىمدەدى.

اسادتار قاشتى: 54 جىلدىق وتباسىلىق باسقارۋ جۇيەسى قۇلادى!

پرەمەر-مينيستر مۇحاممەد عازي ءال-جالالي مەملەكەتتى باسقارۋدى حالىق تاڭداعان توپقا وتكىزۋگە دايىن ەكەنىن ايتتى. بۇل جاڭالىقتى سيريا حالقىنىڭ كوبى قۋانا قارسى الدى. دەگەنمەن مۇنىمەن ءبارى تۇزەلەدى دەۋگە كەلمەيدى. جاعدايعا الاڭداپ وزگە ەلگە كەتىپ جاتقان تۇرعىندار دا بار.

سيريا پرەمەر-ءمينيسترى مۇحاممەد عازي ءال-جالالي: «مەن مەملەكەتتى تاستاپ، ەشقايدا كەتكەنىم جوق. ويتكەنى بۇل مەنىڭ ەلىم، ال مەن سونىڭ ازاماتىمىن. سيرياداعى ساياسي جاعداي تۇراقتالعانىن قالايمىن. ءبىزدىڭ ەلدىڭ كورشى مەملەكەتتەرمەن، بۇكىل الەممەن جاقسى قارىم-قاتىناس ورناتۋعا قاۋقارى جەتەدى. بىراق بۇل ماسەلەمەن ەندى سيريا حالقى تاڭدايتىن جاڭا ۇكىمەت اينالىسادى. ءبىز ونى قولداۋعا دايىنبىز»، - دەدى.

ال «حايات تاحرير اش-شام» ليدەرى ءابۋ مۇحاممەد ءال-جولاني داماشىق قالاسىنداعى مەملەكەتتىك مەكەمەلەر بيلىك رەسمي تۇردە بەرىلگەنشە پرەمەر-ءمينيستردىڭ باقىلاۋىندا قالا بەرەتىنىن مالىمدەدى.

ءال-جولاني وسىعان دەيىن CNN-گە سۇحبات بەرىپ: «ءبىزدىڭ اقىرعى مەجەمىز - داماشىق! ماقساتىمىز - اساد رەجيمىن قۇلاتۋ. ءبىز وسى ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن قولدا بار بارلىق قۇرالداردى پايدالانۋعا قۇقىلىمىز. رەجيمنىڭ جەڭىلۋىنىڭ دانەگى ارقاشان ونىڭ ىشىندە بولدى... يراندىقتار ۋاقىت ۇتۋ ارقىلى رەجيمدى جانداندىرۋعا تىرىستى، كەيىننەن ورىستار دا قولداۋ كورسەتۋگە تىرىستى. بىراق شىندىعى سول - بۇل رەجيم ءولدى! سيريا ءبىر بيلەۋشى ەرىكتى شەشىمدەر قابىلدايتىن جۇيەگە ەمەس، ينستيتۋتسيونالدىق باسقارۋ جۇيەسىنە لايىق»، - دەگەن ەدى.

27 قاراشادا باستالعان سوعىس 8 جەلتوقساندا داماشىقتا نۇكتەلەندى. ناتيجەدە – باشار اساد وتباسىن ەرتىپ، رەسەيگە باس ساۋعالادى. رەسەي بيلىگى اساد پەن ونىڭ وتباسىنا ساياسي باسپانا ۇسىندى. ول رەسەيدىڭ سيرياداعى اسكەري بازاسىنا قاشىپ بارىپ، يل-76 اسكەري ۇشاعىمەن قاشقان.

وسىلايشا، اكەلى-بالالى اسادتار ديناستياسىنىڭ 54 جىلدىق قاندى بيلىگى نۇكتەلەندى. باشار اساد بيلىگى 11 كۇننىڭ ىشىندە قۇلادى.

سيريا سىيىردىڭ بۇيرەگىندەي بىتىراپ جاتقان مەملەكەت. بۇگىنگى سيريا – جۇلىم-جۇلىمى شىققان ەل. ءوزى 14 وبلىستىڭ جەرىنەن قۇرالادى. وندا كىمدەر جوق دەيسىز؟.. تەررورلىق توپتار دا، راديكالدى-ءدىني توپتار دا كوپ. تۇركيانىڭ، اقش-تىڭ پروكسيلەرى ءبىر-ءبىر ايماقتى ۇستاپ وتىر. يزرايل گولاندى العان. ءبىر جاقتا كۇردتەر اۆتونوميا سۇراپ، ول تۇر. تاعى ءبىر جاقتا تۇركىمەندەر باس بەرمەي، ول تۇر. دايش تا بار ول جاقتا. تايپالىق بولىنىستەر تاعى بار. قىسقاسى، بۇلاردىڭ ءاربىرىنىڭ ءوز مۇددەسى بار. كوپ جاعدايدا ولار ءبىر-ءبىرىن مويىندامايدى.

سيرياداعى قازاق ساربازدارى امان با؟ ولار ەلگە قايتارىلا ما؟

ءبىزدى الاڭداتاتىنى – سيريادا قازاقستاننىڭ بىتىمگەرلىك كۇشتەرى بار! بيىلعى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا بۇۇ ميسسياسى اياسىندا «سوعىسۋشى تاراپتار اراسىندا اتىستى توقتاتۋ» تاپسىرماسىن ورىنداۋ ءۇشىن 139 قازاقستاندىق اسكەري قىزمەتكەر گولان جوتاسىنا جىبەرىلگەن.

«گولان جوتالارىندا بۇۇ ميسسياسىن جۇزەگە اسىراتىن قازاقستاندىق اسكەري كونتينگەنتتىڭ جاۋاپكەرشىلىك جاعدايى شيەلەنىستى، بىراق تۇراقتى»، - دەپ باعالانۋدا. بۇل تۋرالى قر قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ مالىمدەمەسىندە ايتىلدى.

«بۇۇ باقىلاۋشى كۇشتەرىنىڭ وكىلەتتى شەنەۋنىكتەرى سيريالىق جانە يزرايلدىك تاراپتاردىڭ وكىلدەرىمەن ۇنەمى بايلانىستا. بىتىمگەرلەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قاجەتتى شارالار قابىلدانۋدا...»، - دەلىنگەن حابارلامادا.

سيريا ەندى قانداي مەملەكەت بولادى؟

ساراپشىلار سيريا ەندى قانداي مەملەكەت بولادى دەگەنگە قاتىستى 5 ءتۇرلى بولجام جاسايدى. قاراڭىز:

1) سيريا دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسى!

ءوزارا كەلىسپەۋشىلىگى مەن يدەولوگيالىق قايشىلىعىنا قاراماستان وپپوزيتسيالىق فراكتسيالار اليانس قۇرادى.

2) سيريا يسلام رەسپۋبليكاسى!

بۇل نۇسقانىڭ نەگىزگى ويىنشىسى - «حايات تاحرير اش-شام» بولماق. بيلىكتى سول حتش ءوز قولىنا الادى.

3) يزرايل ىقپالىنداعى انتيشيىتتىك مەملەكەت!

انتيشيىتتىك مەملەكەت قۇرىلادى. وندا ءيزرايلدىڭ ىقپالى باسىم بولادى.

4) سيريا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسى!

بۇل نۇسقا بويىنشا سيريا بىرنەشە جارتىلاي تاۋەلسىز تەرريتوريالىق بىرلىككە بولىنەدى. ولار اقش ىقپالىندا بولادى. بۇل ەتنيكالىق جانە ءدىني قايشىلىقتارىنا قاراي بولىنەدى.

5) سيريانىڭ دەزينتەگراتسيالانۋى!

بۇل ەڭ راديكالدى نۇسقا. بۇل نۇسقا بويىنشا سيريا بىرنەشە بولىككە بولىنەدى. ارقايسىسى ءبىر بىرىنە باعىنبايتىن دەربەس تەرريتوريالار بولادى.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz