ءماجىلىس دەپۋتاتى، «AMANAT» پارتياسى فراكتسياسىنىڭ مۇشەسى ناتاليا دەمەنتەۆا ارشالى اۋدانى انار اۋىلىندا اناركول كولىنىڭ بوگەتىن قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىسىمەن تانىستى.

اناركول كولى اۋىلدىق وكرۋگتىڭ مىڭنان استام تۇرعىنىن اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىر. وتكەن عاسىردىڭ ورتاسىندا سالىنعان  اۋىل مەن كول اراسىنداعى بوگەت ابدەن ەسكىرگەن. ونىڭ ۇزىندىعى 1300 مەتردى قۇرايدى. اۋىل تۇرعىندارىن تاسقىن سۋدان قورعاۋعا قاۋقارسىز. وسىعان بايلانىستى بىلتىر قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىسى باستالىپ، بۇگىنگە دەيىن  اينالما كانالدىڭ ءبىر بولىگى تازارتىلدى. بوگەت قابىرعاسى نىعايتىلىپ، 6 مەترگە دەيىن كەڭەيتىلدى. ونداعان تەحنيكا جۇمىلدىرىلىپ، قيىرشىق تاس پەن سازدى توپىراقتى قوسا العاندا، 21 مىڭ توننادان استام قۇرىلىس ماتەريالى جەتكىزىلگەن.

– مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ جۋىردا «انا ءتىلى» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا اتاپ وتكەندەي، بىلتىر جويقىن سۋ تاسقىنى بولدى. زارداپ شەككەندەر قاتارىندا ارشالى اۋدانى دا بار. سوندىقتان الداعى كوكتەمگە دايىن بولۋىمىز كەرەك. ماجىلىستە جاڭا سۋ كودەكسىنىڭ جوباسى قارالۋدا. مەملەكەت 2030 جىلعا دەيىن 40-تان استام جاڭا سۋ قويماسىن سالۋ جانە ەل اۋماعىندا جۇمىس ىستەپ تۇرعان 37 سۋ قويماسىن جوندەۋ باعىتىندا جۇمىس جۇرگىزۋدە»، – دەدى ناتاليا دەمەنتەۆا.

جالپى 2025 جىلى اناركول كولى بوگەتىنىڭ تومەنگى بولىگىندە 15 سۋ وتكىزۋ قۇرىلىسىن ورناتۋ جوسپارلانعان. ولار كولدىڭ تولۋىنا جانە قورعانىس بوگەتىنىڭ شايىلىپ كەتۋىنە جول بەرمەيدى. جۇمىس «AMANAT» پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى اياسىندا جۇرگىزىلىپ جاتىر جانە پارتيانىڭ ەرەكشە باقىلاۋىندا.

سونىمەن قاتار ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ەركەبۇلان مامبەتوۆ پەن دميتري كولودا ايماقتارعا ساپارى بارىسىندا پەتروپاۆل قالاسى ويقالا شاعىن اۋدانىنداعى بوگەتتى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىمەن تانىستى.  1960 جىلى پايدالانۋعا بەرىلگەن ۋششەۆ كوشەسىندەگى نىسان شاھاردى سۋ تاسقىنىنان قورعاۋدا ەلەۋلى ءرول اتقارادى.

بىلتىرعى الاپات سۋ تاسقىنى سولتۇستىك قازاقستان حالقىن ءبىراز ابىگەرگە سالدى. سونىڭ سالدارىنان جۇزدەگەن تۇرعىن ءۇي، باۋ-باقشا ۋچاسكەلەرى مەن ينفراقۇرىلىم نىساندارىن سۋ باستى. وسىنى ەسكەرىپ، تەرىسكەيلىكتەر بيىل الدىن-الا قامدانۋدا.

قازىر وڭىردە 8 بوگەت قالپىنا كەلتىرىلىپ جاتىر. سونىڭ ءبىرى ۋششەۆ كوشەسىندەگى بوگەتتە ءماجىلىس دەپۋتاتتارى بولىپ قايتتى. بوگەتتىڭ بيىكتىگى 4,5 مەتردەن 7 مەترگە دەيىن، ەنى 3 مەتردەن 6 مەترگە دەيىن، ال ۇزىندىعى 300 مەترگە دەيىن ۇلعايتىلعان. بۇگىنگى تاڭدا نىسانعا 205 مىڭ توننا ينەرتتى ماتەريال جەتكىزىلدى. بوگەتتى بەتون پليتالارىمەن نىعايتۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر.

 – بۇل شارالاردىڭ بارلىعى وتكەن جىلعى جاعدايدىڭ الدىن-الۋ ءۇشىن قولعا الىنىپ جاتىر. بىلتىر تاسقىننان كوپتەگەن ادام زارداپ شەگىپ، وراسان ماتەريالدىق شىعىندار ورىن الدى.  بيىل بۇعان جول بەرىلمەيدى دەپ سەنەمىز. وسى ورايدا بوگەتتى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى قىزۋ جۇرگىزىلىپ جاتقانىنا كۋا بولىپ وتىرمىز. ەڭ باستىسى قۇرىلىس جۇمىسىنىڭ ساپالى ءارى ۋاقىتىندا اياقتالۋى، – دەدى دەپۋتات ەركەبۇلان مامبەتوۆ.

جوبانىڭ جالپى قۇنى 851 ميلليون تەڭگەنى قۇرايدى. زاماناۋي تەحنولوگيا مەن ساپالى ماتەريالدار قولدانىلۋدا. ول بوگەتتىڭ ۇزاق مەرزىك قىزمەت ەتۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى. جۇمىستىڭ ساپالى ورىندالۋى «AMANAT» پارتياسىنىڭ ەرەكشە باقىلاۋىندا بولادى.

بىلتىر كوكتەمدەگى سۋ تاسقىنى سالدارىنان وبلىستا 4 مىڭنان استام تۇرعىن ءۇي، 45 كاسىپكەرلىك نىسان، 42 اۆتوجول ۋچاسكەسى زاقىمدانعان بولاتىن.

وسى كۇنى ءماجىلىس دەپۋتاتى، جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسى فراكتسياسىنىڭ توراعاسى اسحات راقىمجانوۆ باتىس قازاقستان وبلىسىندا «جايىقتەپلوەنەرگو» اق جىلۋ ەلەكتر ورتالىعىنىڭ ۇجىمىمەن كەزدەستى.

اسحات راقىمجانوۆ ءوز سوزىندە جىلۋ ەلەكتر ورتالىقتارىنىڭ جۇمىسى ءماجىلىستىڭ ەرەكشە نازارىندا ەكەنىن،  سوندىقتان ءبىرىنشى كەزدەسۋ وسى جەردەن باستالعانىن اتاپ ءوتتى.

«جايىقتەپلوەنەرگو» اق باس ديرەكتورى باقىتجان اكىمعوجين ورتالىقتىڭ باتىس قازاقستان وبلىسىنداعى ەن ۇلكەن مەكەمەلەردىڭ ءبىرى ەكەنىن، قالانى جىلۋ جانە ىستىق سۋمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىرعانىن ايتتى. ونىڭ قۇرىلىسى 1953 جىلى باستالىپ، 1960 جىلى 22 جەلتوقساندا ءبىرىنشى تۋربو اگرەگات ىسكە قوسىلعان.

بۇگىندە جىلۋ ەلەكتر ورتالىعىنىڭ 88 پايىزى توزعان. سوندىقتان رەكونسترۋكتسيا جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. مىسالى، ءبىرىنشى تۋربو اگرەگاتتى اۋىستىرۋ  بەس جىل بۇرىن باستالىپ، 2025 جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا ىسكە قوسۋ جوسپارلانعان.

– مۇنداعى وزەكتى ماسەلە – جابدىقتاردىڭ قىمباتتىعى. دەلدالدار ارقىلى ساتىپ الاتىن بولعاندىقتان، تاريفكە دە اسەر ەتۋى مۇمكىن. جۇمىسشىلاردىڭ ايتۋىنشا، ورتاشا جالاقى 200 مىڭ تەڭگەنىڭ اينالاسىندا، سوندىقتان جاستاردىڭ مۇندا جۇمىس ىستەۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىعى تومەن، – دەدى اسحات راقىمجانوۆ.

وسىعان وراي كاسىپورىن قىزمەتكەرلەرى جاس مامانداردى قولداۋ شارالارىن قاراستىرۋدى سۇرادى. ءوز كەزەگىندە، اسحات راقىمجانوۆ پارلامەنتتە قابىلدانىپ جاتقان زاڭدار تۋرالى ايتىپ بەردى. سونىڭ ىشىندە «جىلۋ-ەنەرگەتيكا» تۋرالى زاڭنىڭ ارتىقشىلىقتارىن ءتۇسىندىردى.

ورتالىقتا كوتەرىلگەن ماسەلەلەردى دەپۋتاتتار ءوز نازارىندا ۇستايتىن بولادى. ماجىلىسمەن ولاردىڭ جالپى وتىرىستا قارالىپ، ارنايى دەپۋتاتتىق ساۋال دايىندالاتىنىن ايتتى.

ەسكە سالا كەتەيىك، 5 قاڭتاردا ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ وڭىرلەرگە جۇمىس ساپارى باستالدى. دەپۋتاتتار وندىرىستىك جانە الەۋمەتتىك نىسانداردى ارالاپ، ەڭبەك ۇجىمدارىندا كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، ازاماتتاردى جەكە ماسەلەلەرى بويىنشا قابىلدايدى. سونىمەن قاتار ولار سايلاۋشىلارعا قابىلدانعان زاڭنامالىق وزگەرىستەر تۋرالى اقپارات بەرىپ، ماسەلەلەرىن تىڭدايدى. وڭىرلەردە سايلاۋشىلار كوتەرگەن ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋ ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىستارىنىڭ بىرىندە ۇكىمەتپەن بىرلەسىپ قارالاتىن بولادى.

Abai.kz