ترامپ پرەزيدەنت سايلاۋىندا جەڭىسكە جەتكەندە سىرت كوز اقش پەن قىتايدىڭ ساۋدا سوعىسى "ولىسپەي-بەرىسپەيتىن دەڭگەيگە جەتەدى" دەپ توپشىلاعان ەدى. ونىڭ ءوز كومانداسىنا قىتايعا قارسى رەسپۋبليكاشىلداردى جيناۋى - سونىڭ ناقتى كورىنىسىندەي كورىنگەن.

ترامپ الدىنعى پرەزيدەتتىك مەرزىمىندە قىتايدى ء"بىزدىڭ ارقامىزدا بايىدى" دەپ ايىپتاپ، بەيجىڭگە قارسى ساۋدا سوعىسىن باستاپ ەدى. 2019 جىلى قىتاي تاۋارلارىنا 25 پايىزدىق كەدەن سالىعىن بەلگىلەدى. بيىل تاعى دا اقپاننىڭ ءبىرى كۇنىنەن باستاپ قىتايدى "فەنتانيلدى شەكتەمەدى" دەپ كىنالاپ، بۇرىنعى كەدەن سالىعىنا 10 پايىز ۇستەمەلەدى. سونىمەن بىرگە بۇدان 20 نەشە جىل بۇرىن قابىلدانعان قىتايدى ماڭگى ساۋدا ارىپتەس ستاتۋسىنان ايىرامىن دەپ سەس كورسەتتى.

قىتاي جاعى دا اقش تارابىنا قارسى بىرقاتار سانكتسيالار قابىلداپ، نارازىلىق ءبىلدىردى. سارسەنبى كۇنى قىتايدىڭ ساۋدا ءمينيسترى ۋاڭ ۆىنتاۋ اقش-تىڭ جاڭادان سايلانعان ساۋدا ءمينيسترى گوۆارد ليۋتنيكتى قۇتتىقتاپ، ەكى الەمدىك ەكونوميكا كوشباسشىسىنىڭ ءوزارا ارىپتەستىگى وزدەرىنىڭ دامۋى ءۇشىن دە جاھاندىق نارىق ءۇشىن دە پايدالى بولاتىنىن جەتكىزگەن.

ترامپ تا سارسەنبى كۇنى وتكەن ءباسپاسوز جيىنىندا قىتاي توراعاسى ءشيدىڭ امەريكاعا ساپارمەن كەلەتىنىن جەتكىزىپ، ەكى تاراپتىڭ جاڭا ساۋدا كەلىسىمىنە قول قويۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتقان. بىراق قاشان، قالاي بولاتىنىن ناقتىلاماعان. ترامپتىڭ سول سوزىنەن كەيىن شاتقاياقتاپ تۇرعان قىتاي يۋانى 0,2 پايىزعا نىعايعان.

ساراپشىلار ترامپتىڭ قىتايعا پوزيتسياسى بۇرىنعىدان الدە قايدا جۇمسارعان دەيدى. 2020 جىلى قول قويىلعان ەكى جاقتى كەلىسىمدە قىتاي اقش-تان 200 ميلليارد دوللاردىڭ تاۋارىن ساتىپ الۋعا ۋادە بەرگەن. بىراق ورىنداماعان. ترامپ قىتاي باسشىسىنا سول ۋادەسىن تاعى دا ەسىنە سالىپ، سومانى كوبەيتۋدى، اقش-قا ينۆەستيتسيا سالۋدى، ءوزارا قاۋىپسىزدىك ماقساتىندا اتوم قارۋلارىن ازايتۋدى تالاپ ەتپەك ەكەن.

الدىنعى كەزەكتە ترامپتىڭ كومانداسىندا ىستەگەن ءبىر شەنەۋنىك نيۋ-يورك تايمس گازەتىنە: قىتايعا ستراتەگيالىق ماڭىزى بار تاۋارلاردى ساتپاۋ جايى ءسوز بولعاندا ترامپتىڭ "باعاسى كەلىسسە نەگە ساتپاسقا..." دەگەنىن ايتقان.

Abai.kz