سەيسەنبى, 18 قاراشا 2025
ادەبيەت 230 0 پىكىر 18 قاراشا, 2025 ساعات 12:55

قالىڭ ەلى قالامگەردى ەسكە الدى...

سۋرەت: داۋرەنبەك ابدىبەك.

قوستاناي قالاسىندا اقىن، جۋرناليست، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى ناعاشىباي مۇقاتوۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان «قازاقتىڭ قاراپايىم ءبىر ۇلىمىن» كەش بولدى.

ە.ومىرزاقوۆ اتىنداعى قوستاناي وبلىستىق فيلارمونياسىنىڭ «جاستار سارايىندا» وتكەن وسى ءىس-شارا وڭىرلىك تەلەكومپانيا دايىنداعان شاعىن فيلممەن باستالدى.

جۋرناليست، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ قوستاناي وبلىسىنداعى وكىلى جانۇزاق ايازبەكوۆ كوپ جىل بويى ن.مۇقاتوۆپەن بىرگە قىزمەت جاساعانىن ايتا كەلىپ: «ءبىزدىڭ ناعاشىباي ۇلكەندى دە، كىشىنى دە جاتسىنبايتىن، ءبارىن ءوزىنىڭ قۇرداسىنداي كورەتىن، ءوزىنىڭ جان-دۇنيەسىن ەشكىمنەن جاسىرمايتىن عاجاپ ادام بولدى. ول ومىردە جار تاڭداۋ مەن ماماندىق تاڭداۋدا قاتەلەسپەگەن. ول جۋرناليستيكا – مەنىڭ تاعدىرىم دەپ ۇعىنا ءبىلدى. «قايرانكولدىڭ قاھارمانى» اتتى تەلەوچەركى رەسپۋبليكالىق بايقاۋدا باس جۇلدەنى جەڭىپ الدى. ول حابارعا ەكى قولىن سنارياد جۇلىپ كەتكەن سوعىس جانە ەڭبەك ارداگەرىنىڭ عۇمىرى ارقاۋ بولعان. جۋرناليست رەتىندە كەيىنگى تولقىنعا ۇلگى كورسەتتى»،- دەدى.

سۋرەت: داۋرەنبەك ابدىبەك.

استانادان تانىمال اقىن سەرىك تۇرعىنبەك، جەزقازعان قالاسىنان قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى، تەاتر جانە كينو اكتەرى، رەجيسسەر دوسجان جانبوتاەۆ بەينەۇندەۋ جولداپ، ن.ورازبايۇلى تۋرالى وي-پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.

وسى كەشتە عالىم قالقامان جاقىپ جانە اقىن، جۋرناليست اقىلبەك شاياحمەت ءوز ەستەلىكتەرىمەن ءبولىستى. «ناعاشىباي سەگىز قىرلى، ءبىر سىرلى ازامات بولدى. كوڭىلىنە قونعان كورىكتى ويلارى جۇرەگىنەن جىر بولىپ شىقتى. اسقاقتاتا ءان دە شىرقادى. عىلىمعا دەن قويىپ، قاينەكەي جارماعانبەتوۆتىڭ ادەبي باي مۇراسىن زەرتتەپ، كانديداتتىق ديسسەرتاتسيا قورعادى. «قازىنالى قاينەكەي» دەگەن عىلىمي مونوگرافيا جازدى»،- دەدى ا.شاياحمەت.

بەلگىلى جۋرناليست گۇلجىبەك بەكمۇحامەدوۆا: «ناعاشىباي ورازبايۇلى ەرەكشە دارىن يەسى، ادامگەرشىلىگى مول ءارى پاراساتتى ادام، كاسىبي بىلىكتىلىگى جوعارى جۋرناليست ەدى. ارىپتەستەرى اراسىندا سىيلى بولدى. وبلىستىق تەلەارنانىڭ قازاق رەداكتسياسىن باسقاردى. سول تۇستا قوستاناي ءوڭىرىنىڭ ونەرى مەن مادەنيەتىنىڭ دامۋىنا مول ۇلەس قوستى. نەبىر تالانتتى جاستاردىڭ باعىن اشتى. سوڭىندا قالعان مۇراسى ۇرپاققا جالعاسا بەرەدى»،- دەدى.

سۋرەت: داۋرەنبەك ابدىبەك.

كەش بارىسىندا قوستاناي پەداگوگيكالىق كوللەدجىنىڭ ستۋدەنتتەرى اقىننىڭ ولەڭدەرىن مانەرلەپ وقىپ بەردى. ن.مۇقاتوۆتىڭ سوزىنە جازىلعان باقىتجان ساۋەكەنوۆتىڭ «اعاسى بار ىنىلەر باقىتتى»، «قىزىم مەنىڭ – قىزعالداعىم» اتتى اندەر شىرقالدى. سونداي-اق امانگەلدى دوسجانوۆتىڭ «ۇرپاقتار جىرى» ءانىن اۆتوردىڭ ءوزى ورىندادى.

كوپ جىل تەلەوپەراتور بولىپ قىزمەت اتقارعان ماناربەك ەسەنجولوۆ: «تەلەحابار دايىنداۋ ماقساتىندا ناعاشىباي اعامەن بىرگە وبلىستىڭ كوپتەگەن اۋداندارىندا بولدىق. ماڭىزدى ءىس-شارالاردى تۇسىردىك. مىسالى، 1995 جىلى قوستاناي وبلىس دەلەگاتسياسى قۇرامىندا اباي قۇنانبايۇلىنىڭ 150 جىلدىعىن ءتۇسىرۋ ءۇشىن سەمەي وڭىرىنە ىسساپارمەن باردىق. جۇمىسىنا وتە جاۋاپتى، ۇقىپتى ادام ەدى. جاسى كىشىلەردى ءوز ىنىسىندەي سانايدى. ماعان «انانى ءتۇسىر، مىنانى ءتۇسىر» دەپ ايتپايتىن. مەن ول كىسىنىڭ كوكەيدەگى ويىن ءتۇسىنىپ تۇرامىن. دايىنداعان تەلەفيلمدەرىن كوزى قاراقتى كورەرمەن اسىعا كۇتەتىن. ءار باعدارلاماسىنىڭ مازمۇنى تەرەڭ، ادامعا وي سالاتىن ەدى»،- دەدى.

قالامگەردىڭ ءىزىن جالعاپ كەلە جاتقان تەلەجۋرناليست داۋرەنبەك ابدىبەك: «اشىق، اڭقىلداعان كىسى ەدى. كەيىنگى تولقىن – مىنا ءبىزدى ءوزىمسىنىپ، جاقىن تارتىپ تۇراتىن. سوزگە كەلگەندە توگىلىپ، بوگەلمەيتىن. تىڭداعاندى جالىقتىرمايدى. دومبىرانى الا سالىپ، «اققۇمنىڭ ءبىر قىزى بار ىڭكار اتتى!» دەپ شىرقاپ سالا بەرگەندە، اشىق داۋىسى قۇلاق قۇرىشىن قاندىرا-تۇعىن. تالاي كەشتەردى جۇرگىزدى. سونىڭ بىرىندە ماعان ءسوز بەرگەندە «داۋرەنى بولەك داۋرەنبەك» دەپ ەرەكشە ەكپىنمەن، مەنى كوپتىڭ الدىندا كوتەرمەلەپ ساحناعا شاقىردى. مارقايىپ قالاتىنمىن. ول كىسىنىڭ وسىنداي اعالىق مەيىرىمى مەن جاناشىرلىعىن سەزىنە بىلدىك»،- دەپ ەسكە الدى.

كەشتەن كەيىن اقىننىڭ رۋحىنا باعىشتالىپ، قۇران وقىلدى. اسقا جينالعاندار الدىندا ەڭبەك ارداگەرى ابدوللا جانعابىلوۆ، مادەنيەت قايراتكەرى ريمما عايسەنوۆا، ى.التىنسارين مۇراجايىنىڭ قىزمەتكەرى شىنار سۇلتانقىزى، اعاسى جاراسباي مۇقاتوۆ، دوسى قابىلتاي نوعاەۆ كورەكتى اقىن جونىندە وي تولعادى.

قالامگەردىڭ ۇلى قانات مۇقاتوۆ: «تانىمالدىعى، اقىندىعى ءبىر بولەك، ۇيدە اكە رەتىندە كىشىپەيىل، جۇمساق ادام بولاتىن. جەكىپ ۇرىسقانىن، جامان ءسوز ايتقانىن كورگەن جوقپىن. ول ەلى ءۇشىن دارىندى قالامگەر، ءبىز ءۇشىن قامقور اكە، نەمەرەلەرى ءۇشىن قادىرلى اتا بولدى»،- دەي كەلىپ، جينالعاندارعا ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

اقىنعا ارنالعان ەسكە الۋ كەشى مەن جىلدىق اسىن قوستاناي وبلىستىق ى.التىنسارين مەموريالدىق مۇراجايىنىڭ ديرەكتورى، اقىن مارعۇلان وسپانوۆ جانە تەلەجۋرناليست زاڭعار ساناي جۇرگىزدى.

ى.التىنسارين مۇراجايى كورمە ۇيىمداستىرىپ، اقىننىڭ ۇستاپ تۇتقان زاتتارىن، كىتاپتارى مەن ماراپاتتارىن كوپشىلىك نازارىنا ۇسىندى.

ايتا كەتۋ كەرەك، ناعاشىباي مۇقاتوۆ ەلىمىزدىڭ راديوسى مەن تەلەديدارى سالاسىندا 40 جىلعا جۋىق قىزمەت جاسادى. ى.التىنسارين مەموريالدىق مۇراجايىنىڭ ديرەكتورى بولدى. ا.بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىندە بولاشاق جۋرناليستەرگە ءدارىس بەردى. قالامگەردىڭ پوەزيا، ساتيرالىق جانە بالالارعا ارنالعان 20-عا جۋىق كىتاپتارى جارىق كورگەن. رەسپۋبليكالىق تەلەديدار حابارلارى فەستيۆالىندە ءۇش مارتە جۇلدەگەر بولدى. ول قوستاناي وبلىستىق مەتسەناتتار كلۋبى تاعايىنداعان «قازىنا» سىيلىعىنىڭ ءۇش مارتە يەگەرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت قايراتكەرى، قوستاناي قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى اتاندى.

ايباتىر سەيتاق،

اقىن، جۋرناليست.

استانا – قوستاناي – استانا.

Abai.kz

0 پىكىر