كوش "قوس ازاماتتىقتىڭ" قۇرالى بولماسىن
جاقىندا الماتىداعى زاڭگەرلىك كومپانيالاردىڭ بىرىندە سول مەكەمەنىڭ ديرەكتورىمەن كوشى-قون تۋراسىندا اڭگىمە وربىتتىك. ورالمان ماسەلەسىن، «نۇرلى كوش» جايىن ءسوز ەتتىك. ول كىسى شەتەلدەگى اعايىننىڭ اتاجۇرتقا ورالۋىنا اتسالىساتىنىن ايتتى. ءتىپتى قانداستارىمىزدىڭ قازاقستان شەكاراسىنان اتتاعانىنان باستاپ، قىزمەت كورسەتۋگە دايىن ەكەنىن جەتكىزدى. ء«اپ، بارەكەلدى!» دەدىك. بىراق اڭگىمە ورتاسىندا ايتىلعان ءبىر جايت كوڭىلىمىزگە كۇدىك ۇيالاتقانى شىن. اجەپتاۋىر بەت-بەدەلى بار، بىرنەشە زاڭگەردى ۋىسىندا ۇستاپ وتىرعان «كوكەمىز» ورالمان اعايىنداردىڭ پروبلەماسىن كوتەرىپ، كوشى-قوندى قايتا جانداندىرىپ، سول ارقىلى «قوس ازاماتتىق» دەگەن باپتى زاڭىمىزعا ەندىرسەك دەپ قالدى.
–ول نە ءۇشىن كەرەك؟
–اتا زاڭىمىز بويىنشا بىزدە «قوس ازاماتتىق» دەگەن بولمايدى. سونىڭ كەسىرىنەن قانداستارىمىز ازاماتتىق الۋ ءۇشىن وزدەرى تۇرعان ەلدىڭ ازاماتتىعىنان شىعۋى كەرەك.
–سودان...
–مىسالى، قىتاي ازاماتى بولىپ سانالاتىن كەز كەلگەن ادام شەتەل ازاماتتىعىن العان سوڭ عانا قىتاي ازاماتتىعىنان شىعارىلادى. ال ءبىز باسقا ەلدىڭ قۇجاتىن كوتەرىپ جۇرگەن ادامعا ازاماتتىق بەرە المايمىز.
–وندا قىتايدان كەلەتىن قانداستارىمىزدى بۇرىننان كەلە جاتقان قاعيدا بويىنشا «قىتاي پرەزيدەنتىنىڭ اتىنا ازاماتتىقتان باس تارتاتىنى تۋرالى» حات جازدىرىپ، سودان سوڭ قۇجاتتارىن قابىلداي بەرۋ كەرەك شىعار. قولىنا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى» دەگەن انىقتاما بەرىلگەن سوڭ ولار وزدەرى-اق قىتاي ازاماتتىعىن رەسمي تۇردە جويا الادى ەمەس پە؟
–ەگەر ول ءوزى تۇرعان ەلدىڭ ازاماتتىعىنان باس تارتسا ايلىعىنان، زەينەتاقىسىنان قاعىلادى.
–بۇل ايتقانىڭىزدىڭ قيسىنى بار شىعار. دەگەنمەن، ءبىزدىڭ بىلۋىمىزشە، قىتاي مەملەكەتىندە سوڭعى كەزدەرى قابىلدانعان ءتيىستى زاڭ تارماقتارى بويىنشا بۇلاي بولمايدى. ياعني قىتاي ازاماتى قاي ەلدىڭ قۇجاتىن قولىنا ۇستاسادا، بۇرىن قىتايدا تۇرعان ازامات رەتىندە كوپتەگەن مۇمكىندىكتەرگە قول جەتكىزە الادى. ونىڭ ىشىندە جەكە مۇلكى جانە ءسىز ايتقان جالاقى مەن زەينەتاقى دا بار كورىنەدى.
–قالاي دەسەكتە «قوس ازاماتتىق» دەگەندى جۇزەگە اسىرۋ كەرەك دەپ ويلايمىن...
اڭگىمە وسىلاي اياقتالدى. ماسكەۋمەن تىعىز جۇمىس جاسايتىنىن، قازاقستانعا كەلىپ، زاڭگەرلىك كومەك كۇتكەن كەز كەلگەن شەتەلدىك ازاماتقا بارىنشا كومەك كورسەتىپ وتىرعانىن ايتقان اعامىز «قوس ازاماتتىق» دەگەندى مىندەتتى تۇردە زاڭعا ەنگىزۋ ءۇشىن «كۇش سالاتىنىن» جەتكىزدى.
سوعان قاراعنادا كەيىنگى ۋاقىتتاردا ءجيى بولماسادا، اندا-ساندا ءبىر كوتەرىلىپ قالاتىن «قازاقستانداعى قوس ازاماتتىق» جايى تەگىن ەمەس سياقتى. ءتىپتى «قازاق كوشى» مەن «ورالمان» ماسەلەسىن وسى قيتۇرقىلىققا پايدالانىپ كەتە مە دەگەن كۇدىك بار. قازىرگە اتا زاڭىمىز مۇنداي «پايدالى ۇسىنىسقا» جول بەرە قويماس. دەگەنمەن قاجەت كەزىندە تۇزەتۋلەر ەنگىزە سالاتىن ادەتىمىز بار ەمەس پە؟
حازىرەت ءابدىلدا
Abai.kz