- ەركەك بولعىم كەلمەيدى-ءى-ءى-ءى...- دەپ اياق استىنان شىڭعىرا جىلاعان جاس بالانىڭ داۋىسىنا ەرىكسىز جالت-جالت قارادىق. ءىشى-سىرتى تىلمەن جالاعانداي جالتىراعان ءۇپ-ۇلكەن سۋپەرماركەتتىڭ ىشىندە ارىلى-بەرىلى قايشى الىسىپ جاتقان كوپشىلىك تە داۋىس شىققان جاققا اڭتارىلىپ قالدى. اينالاداعى ادامداردىڭ، ادامدار بولعاندا دا اڭتارىلىپ قالعان قازاقتاردىڭ قاراسىنان ۇيالىپ كەتتى مە، الدە باسقا ءبىر سەبەبى بولدى ما – ايتەۋىر شىڭعىرا جىلاعان بەس-التى جاستاعى ۇل بالانىڭ جانىنداعى... اناسى بولسا كەرەك، جاپ-جاس كەلىنشەك الدەكىمدەردەن اقتالعانداي، اينالاسىنداعىلارعا بىلاي دەپ سالدى: «...وسى ءبىر تەلەۆيزورى قۇرعىرداعى ايەلدەرشە كيىنگەن ەركەكتەردەن-اق كورەتىن بولدىم عوي، كورەسىنى! قوسىپ قالساڭ بولدى، جاپ-جاس جىگىتتەر ايەلدەرشە كيىنىپ الىپ، نەشە ءتۇرلى قىزىقتىڭ كوكەسىن كورسەتەدى دە جاتادى. ەندى كەلىپ مىنە، سونى كورە-كورە ابدەن ميى اينالىپ قالعان مىنا بالام دۇكەنگە كەلسەك بولدى، «ەركەك بولعىم كەلمەيدى، ماعان قىز بالانىڭ كيىمىن الىپ بەر، تەلەۆيزورداعى كوكەلەر سياقتى بولعىم كەلەدى» دەپ قيعىلىق سالادى. نە ىستەۋگە بولادى بۇعان، ا؟ تۇسىندىرەيىن دەسەڭ، تۇسىنبەيدى عوي بۇل... كىشكەنتاي عوي ءالى...»

كىشكەنتايدىڭ قىلىعىنا كوپشىلىك سول جەردە البەتتە، ىشەك-سىلەلەرى قاتقانشا كۇلىپ الدى. ال الگى كەلىنشەك بولسا... قولىنا قىز بالانىڭ گۇلدى-گۇلدى كويلەگىن قىسىپ العان ۇل بالاسىمەن اۋرە بولىپ كەتتى. ءيا-ءا-ءا، كۇلەيىن دەسەڭ، كۇلەتىندەي-اق ارەكەت – الگى كىشكەنتاي بالانىكى. ال بىراق مەن كۇلە المادىم. ويتكەنى ەسىمە سىنشى-جازۋشى، كينودراماتۋرگ ايگۇل كەمەلباەۆانىڭ وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن بەلگىلى ءبىر ءباسپاسوز بەتىندە «...كوگىلدىر ەكرانداعى كينودان ارتىق قانداي يدەولوگيا كەرەك؟! دەگەن سوزدەرى ءتۇستى. شىنىندا دا، بۇگىنگى كۇنى ءبىزدىڭ تەلەارنالارىمىز ەكى كۇننىڭ بىرىندە ءبىزدىڭ ەلىمىزدەگى «سانى بار دا، ساپاسى جوق» قاپتاعان كوپ ساتيرا تەاترلارىنىڭ ءار جىلدارداعى، ءار ماۋسىمدارداعى وزدەرى قىزىقتى دا قىزىقتى دەپ ەسەپتەيتىن قويىلىمدارىن بۇرقىراتىپ كورسەتەدى دە جاتادى. كورسەتە بەرسىن، مەيلى عوي. ايتسە دە ماسەلە مىنادا: مەنىڭ بىلۋىمشە، قازاق ەلىندە ەر ادامداردان گورى، ايەل ادامداردىڭ سانى باسىمىراق، مۇنى ەكىنىڭ ءبىرى جاقسى بىلەدى. سوندا دەيمىن-اۋ، ساتيرا تەاترلارىنداعى ەركەكسىماقتاردىڭ «ەركەكتىڭ وبرازىن جاساۋ» قولدارىنان كەلمەگەندىكتەن ايەلدەردىڭ رولدەرىن ويناعانى ما سوندا، قالاي بۇل ءوزى؟ «ايەل ادام از بولعاندىقتان ايەلدەردىڭ رولدەرىن ەركەكتەر ويناپ جاتىر ما؟» دەيىن دەسەڭ، ەلىمىزدە ايەل دەگەنىڭىز «جىرتىلىپ ايىرىلادى». ولاردىڭ ىشىندە كەز-كەلگەن وبرازعا ويداعىداي كىرىپ كەتەتىن تالانتتىلار دا از ەمەس. سوندا مۇنىمىز نە ماسقارا؟ راس، وزگە ەلدەردە، اسىرەسە ءبىزدىڭ قازەكەڭ قاتتى ەلىكتەيتىن سولتۇستىك كورشىمىزدە كەيبىر اكتەرلەر ايەلدەردىڭ رولدەرىن وينادى. بىرنەشە رەت. ونىڭ وزىندە دە ءوزىمىز كورگەن ءبىردى-ەكىلى تەلەحابارلاردا عانا. سونى كورىپ العان ءبىزدىڭ «تالانتتى جاستارىمىز» كەلسىن-كەلمەسىن قىز بولىپ تا، ايەل بولىپ تا، ءتىپتى كەمپىر بولىپ تا ويناي بەرەتىن بولدى. ال ەندى انا ءبىر نۇرتاس ادامباەۆ دەگەن جاپ-جاس تالانتتى جىگىتىمىزدىڭ ەركەك ەكەنىنە كەيبىرەۋلەر كۇمان كەلتىرەتىن دە بولدى، ويتكەنى ونى ەر ادام رەتىندە كەيبىرەۋلەر كوز الدىنا ەلەستەتە المايدى ەكەن. شىندىعى وسى. مۇنداي قارادۇرسىن «ايەلي ارەكەتتەر» اتى دارداي «شانشارعا» دا، «نىساناعا» دا، «الداراسپانعا» دا، «بازار جوققا» دا... باسقاسىنا دا ءتان. بۇل نە سوندا، ەۋروپا ەلدەرىندەگى ءبىر جىنىستىلاردىڭ وتباسىلىق ارەكەتتەرىن قازاق ەلىندە ناسيحاتتاۋ ما؟ ناسيحاتتاعاندا دا ونى وزگەلەر ەمەس، ءوزىمىز ناسيحاتتاپ جاتىرمىز عوي! ولاي ەمەس دەيىن دەسەڭ، سۋپەرماركەتتەگى الگى كىشكەنتاي ۇل بالانىڭ «ەركەك بولعىم كەلمەيدى-ءى-ءى-ءى...» دەپ شىڭعىرا جىلاعانىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ راس، بۇل جەردە بالانىڭ تيتتەي دە كىناسى جوق، ويتكەنى كىشكەنتاي بالا وتە-موتە ەلىكتەگىش بولادى. كورگەنىن ىستەگىسى كەلەدى.

وتكەن جىلى قاراعاندىدا ورىستىڭ ەكى جىگىتىنىڭ ۇيلەنۋ تويى دۇركىرەپ ءوتتى. ەكى «گولۋبويدىڭ» وسىناۋ تويىن تەلەارنالار دا، ينتەرنەت جەلىسى دە قولدارىنان كەلگەنشە اسپەتتەپ، ماداقتاپ... جارنامالاپ جاتتى. ءبىزدىڭ ەلىمىزدە «مۇنداي نەكەگە» زاڭ تۇرعىسىندا تيىم سالىنعانىمەن، سول كەزدە سول توي   عا ءبىر دە ءبىر قۇقىق قورعاۋ ورگانى، ءبىر دە ءبىر دەپۋتات... ء«تايت!» دەگەن جوق. ونى قويشى، ونىڭ جارناماسى ءبىر رەتتىك قانا عوي، بولدى دا – جوق بولدى دەيمىز. ال مىنا ءوزىمىزدىڭ «تالانتتى جىگىتتەرىمىزدىڭ تالانتتى ايەل» بولۋعا قاتتى ۇمتىلاتىنى... ءبىزدى قاتتى ويلاندىراتىن بولدى. 31-ءشى ارنا دەگەنىمىز قۇدايدىڭ قۇتتى كۇنى كورسەتەدى وسىلاردى. سوڭعى كەزدەرى. بۇعان قالاي توسقاۋىل قويۋعا بولادى ءوزى، ا؟ بىردەڭە دەيىن دەسەڭ، «جەكە ادامنىڭ ومىرىنە قول سۇققان» بولىپ شىعا كەلەسىڭ. بىردەڭە دەمەيىن دەسەڭ، بۇلاردىڭ كوپشىلىگى ءاي-شايعا قاراماي «بالالاردى بۇزىپ» جاتىر. الدە ساتيرا تەاترلارى ءوز قويىلىمدارىنا «كامەلەت جاسىنا تولعاندار عانا كورسىن» دەگەن حابارلاما ءىلسىن دەپ تالاپ قويايىق پا! نە ىستەيمىز سوندا، ا، حالايىق-اۋ؟

مارات ماداليموۆ.

اباي.kz