جولداۋدىڭ ءتۇيىنى - الىستى جاقىن ەتۋ
مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ بيىلعى جىلدىڭ 11 قاراشاسىندا قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا استانادان بارلىق باعىتتارعا اۆتوكولىك، تەمىر جول جانە اۋە ماگيسترالدارى تارايتىنداي كولىك جەلىسى قۇرىلاتىنىن مالىمدەدى. «تەك جول قۇرىلىسى ارقىلى عانا جاڭادان 200 جۇمىس ورنى اشىلادى. بۇل حالىقتىڭ جۇمىسپەن قامتىلۋىن جانە تابىستارىنىڭ ءوسۋىن بىلدىرەدى. «نۇرلى جول» تسەمەنت، مەتالل، تەحنيكا، بيتۋم، جابدىقتار ءوندىرۋ مەن سوعان سايكەس قىزمەتتەر سياقتى ەكونوميكانىڭ باسقا دا سالالارىنا مۋلتيپليكاتيۆتى اسەر ەتەدى. جولدار – قازاقستان ءۇشىن ءومىر جەلىسى. ءبىزدىڭ كەڭ-بايتاق جەرىمىزدە جولدار بويىندا اركەزدە دە ءومىر پايدا بولعان جانە دامىپ وتىرعان»،- دەدى ەلباسى جاڭا جولداۋىندا.
مەملەكەت باسشىسى كولىكتىك-لوگيستيكالىق ينفراقۇرىلىمداردى دامىتۋ ماكرووڭىرلەردى حابتار قاعيداتى بويىنشا قالىپتاستىرۋ اياسىندا جۇزەگە اسىرىلاتىنىن ايتتى. ينفراقۇرىلىمدىق قاڭقا استانا مەن ماكرووڭىرلەردى ماگيسترالدى اۆتوكولىك، تەمىر جول جانە اۋە جولدارىمەن شۇعىلا قاعيداتى بويىنشا ءوزارا بايلانىستىرادى. سونىڭ ىشىندە، ءبىرىنشى كەزەكتە نەگىزگى اۆتوكولىك جولدارى جوباسى ىسكە اسىرىلادى. اتاپ ايتقاندا، باتىس قىتاي – باتىس ەۋروپا، استانا – الماتى، استانا – وسكەمەن، استانا – اقتوبە – اتىراۋ، الماتى – وسكەمەن، قاراعاندى – جەزقازعان – قىزىلوردا، اتىراۋ – استراحان.
ماسەلەن، «باتىس قىتاي – باتىس ەۋروپا» حالىقارالىق ءاۆتودالىزىنىڭ قازاقستاندىق بولىگىنىڭ قۇرىلىسى 2015 جىلى اياقتالادى دەپ جوسپارلانعان. ناقتىراق ايتساق، ەلىمىزدىڭ اۋماعى ارقىلى وتەتىن ۇزىندىعى 2787 شاقىرىمدى قۇرايتىن الىپ ءدالىزدىڭ بۇگىنگە دەيىن 1728 شاقىرىمى سالىنىپ بىتكەن. بۇل تۋرالى ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ مينيسترلىگىنىڭ اۆتوكولىك جولدارى كوميتەتىنىڭ باسشىلارى حابارلادى. كوميتەت توراعاسىنىڭ ورىنباسارى امانگەلدى بەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، 2014 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن شىمكەنتتەن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ شەكاراسىنا دەيىنگى ۋچاسكە پايدالانۋعا بەرىلەدى. «الىپ جولدىڭ قۇرىلىسى ەلىمىزدىڭ ءتورت وبلىسىنىڭ – قىزىلوردا، وڭتۇستىك قازاقستان، جامبىل جانە الماتى اۋماعىندا ءجۇرىپ جاتىر. 2015 جىلدىڭ سوڭىندا ءبىز وسى كولىك ءدالىزىنىڭ قازاقستاندىق بارلىق بولىگىن سالىپ ءبىتىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. الايدا، قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ شەكاراسىندا وتكىزۋ نۇكتەسىن اشۋ قاجەت بولعاندىقتان، ۇلكەن تاس جولدىڭ قازاقستاندىق بولىگى تولىقتاي 2017 جىلى پايدالانۋعا بەرىلەدى»،- دەدى ا. بەكوۆ Primeminister.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىندا.
ەڭ باستىسى، ەلباسىمىزدىڭ تىكەلەي باستاماسىمەن ىسكە اسىرىلعان «عاجايىپ جوبا» جۇك تاسىمالىنىڭ ۋاقىتىن بىرنەشە ەسەگە دەيىن قىسقارتادى. سالىستىرىپ قارايىق، ەگەر قىتايدىڭ ليانيۋنگان پورتىنان رەسەيدىڭ سانكت-پەتەربورىنا جونەلتىلگەن جۇك سۋەتس كانالى ارقىلى جۇرسە – 45 كۇندە، ءترانسسىبىر ماگيسترالىمەن جۇرسە – 12-15 كۇندە، ال باتىس قىتاي – باتىس ەۋروپا اۆتودالىزىمەن جۇرسە – 8-9 كۇندە جەتەدى ەكەن. دەمەك، الىپ اۆتوكولىك جولىنىڭ ترانزيتتىك الەۋەتى ۇشان-تەڭىز. سودان كەيىن، بۇل ءدالىز قازاقستاننىڭ حالقى تىعىز قونىستانعان بەس ءوڭىرىنىڭ – اقتوبە، قىزىلوردا، وڭتۇستىك قازاقستان، جامبىل جانە الماتى وبلىستارىنىڭ ۇستىمەن وتەدى. ياعني، ەلباسىمىز ايتقانداي، كۇرە جولدىڭ بويىنداعى تىرشىلىك قىز-قىز قايناپ، ايماقتار اراسىنداعى ءوزارا بايلانىس ارتا تۇسەدى.
سونىمەن قاتار، نۇرسۇلتان نازارباەۆ ەلىمىزدىڭ باتىسىندا تەڭىز ينفراقۇرىلىمىن قۇرۋ جالعاساتىنىن ءمالىم ەتتى. ەكسپورتتىق الەۋەتىمىزدى ارتتىرۋ ءۇشىن قۇرىق پورتىنان اۋقىمدى پارومدىق وتكەل سالىناتىنىن جەتكىزدى. قازىردىڭ وزىندە ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىمەن ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى قۇرىق پورتىنا اپاراتىن ەرساي-بورجاقتى تەمىر جول جەلىسىن سالۋ جۇمىستارى باستالىپ كەتىپتى. ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندەگى بريفينگتە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى اليك ايدارباەۆ وسىلاي مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، قۇرىقتاعى پارومدىق كەشەندى سالۋعا ناقتى تاپسىرما بەرىلگەن. «نەلىكتەن بۇل جەردە پارومدىق كەشەن بوي كوتەرەدى؟ سەبەبى، قۇرىق پورتى وسى كەشەننىڭ كومەگىمەن داميتىن بولادى. ويتكەنى، قازىرگى كەزدە كەمەلەر ايالدايتىن ءبىر عانا ايلاعى بار اقتاۋ پورتى جۇك تاسىمالىنا شاماسى كەلمەي جاتىر. وعان قوسا، جەزقازعان-بەينەۋ تەمىر جول جەلىسىنىڭ اشىلۋى كوپتەگەن مۇمكىندىكتەر تۋعىزۋدا. اسىرەسە، جۇك تاسىمالىنىڭ اعىنى ۇلعاياتىن بولادى. سوندىقتان، قۇرىق پورتىنداعى پارومدىق كەشەن كوپ ۇزاماي بوي تۇزەيدى»،- دەدى ا. ايدارباەۆ.
ءامىرلان ءالىمجان.
Abai.kz