رەسەيدىڭ تاۋەلسىز ۋكرايناعا جاساعان اگرەسسياسىنان كەيىن جانە سوڭعى كەزدەرى الىس-جاقىن ەلدەردە ورىن الا باستاعان اسكەري-ساياسي قاقتىعىس-سوقتىعىستاردى سارالاي كەلگەندە، ءبىزدىڭ اسكەر تاۋەلسىز قازاقستاندى مۇمكىن بولار قاتەردەن قورعاي الا ما دەگەن زاڭدى ساۋال تۋادى. ءبىزدىڭ بۇگىنگى قارۋلى كۇشتەرىمىزدىڭ حال-احۋالى قالاي؟ ول زاماناۋي تەحنولوگيامەن جاراقتانعان قارۋ-جاراقپەن قامتىلعان با؟ قازاقستان الەمدەگى دامىعان وتىز ەلدىڭ قاتارىنا اسكەرى الەۋەتتى ەل رەتىندە كىرە الا ما؟

جاسىراتىنى جوق، بۇل بۇگىنگى كۇنى ەڭ ۇلكەن سۇراق. سەبەبى سوڭعى ونجىلدىقتا ەلدىڭ قورعانىس سالاسىنا بولىنەتىن قارجى ەسەلەپ وسە تۇسكەنىمەن، اسكەري ساراپشىلار قازاقستاننىڭ اسكەري قۋاتى ءالسىز دەگەن پىكىر ايتادى. استانادا ءجيى-ءجيى وتەتىن اسكەري شەرۋدە جالتىراپ، جارقىراپ وتەتىن تەحنيكا ءبىر باسقا، ال «دابىل!» بەلگىسى بەرىلىسىمەن، بوكستان ءبۇتىن شىعاتىن تانكىنىڭ سانى – ەكىنشى باسقا سيپاتتاعى سالىستىرۋ بولماق.

ايتالىق، Strategypage.com سايتى جاريالاعان دەرەككە سۇيەنسەك، قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ (قك) كوەففيتسەنتى 100% جۇيە بويىنشا العاندا، بار بولعانى 9 پايىزعا باعالانادى ەكەن! ون باللدىق جۇيە بويىنشا، قازاقستان اسكەرىنىڭ قالىپتاسۋ دەڭگەيى – «ەكى»، ال باسقارۋ ساپاسى – «بەس» دەپ باعالانعان. ال «Global Firepower» اگەنتتىگىنىڭ زەرتتەۋى بويىنشا، اسكەري قۋات رەيتينگىندە قازاقستان 106 ەلدىڭ اراسىنان 80-ورىندا!

بۇل قايشىلاسقان قاقتىعىستار قالىپتاسا باستاعان بۇگىنگى زاماندا جاقسى كورسەتكىش پە؟ ايتالىق، شىن مانىندە باقايشاعىنا دەيىن قارۋلانعان رەسەي اسكەرىنىڭ باسقىنشىلىعىنا قارسى سوعىسىپ جاتقان ۋكراينا اتالعان رەيتينگ بويىنشا 21-ورىندى يەمدەنەدى. سونىڭ وزىندە ۋكراينا سوعىس قارۋ-جاراعىنىڭ 90 پايىزى ەسكىرگەن دەپ سانالادى! ياعني، ۋكرايناداعى سوڭعى وقيعالار بارىسىندا ەل اسكەرىنىڭ «شىعىس سوعىسىنداعى» السىزدىگى تەگىن بولماسا كەرەك.

اقش ورتالىق بارلاۋ باسقارماسى سايتىنىڭ حابارلاۋىنشا، قازاقستان ءوز ارمياسىن ۇستاۋعا جىل سايىن جالپى ىشكى ءونىمنىڭ 1,2 پايىزىن بولەدى. ال قازاقستان قارجى مينيسترلىگى بولسا، 2014 جىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن قورعانىس سالاسىنا 362 ميلليارد 700 ميلليون تەڭگە بولىنگەنىن ايتادى. بۇل – جالپى بيۋدجەتتىڭ شامامەن العاندا 5,3%-ى، ياعني 2 ميلليارد اقش دوللارىن قۇرايدى دەگەن ءسوز. وسى 362 ميلليارد تەڭگەدەن اسا قارجىنىڭ 30 پايىزى قارۋ-جاراق، اسكەري جانە وزگە دە تەحنيكانى جەتىلدىرۋ، قالپىنا كەلتىرۋ جانە ساتىپ الۋعا جۇمسالۋعا ءتيىس. قورعانىس ىسىنە بولىنەتىن قارجىنىڭ جىل سايىن وسە ءتۇسىپ وتىرعانىن پرەزيدەنت بيىلعى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا تاعى ءبىر اتاپ ءوتىپ، سوڭعى ءۇش جىلداعى بولىنگەن قارجى مولشەرى تريلليونعا جەتىپ قالعانىن دا جاسىرماعان. قازاقستاننىڭ اسا كۇردەلى ەكونوميكالىق-الەۋمەتتىك جاعدايىندا بۇل از قارجى ەمەس.

شىنىن ايتۋ كەرەك، ەگەر قازاقستان تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى قك-گە بولىنگەن قارجى دىتتەگەن جەرىنە جۇمسالعان بولسا، بۇگىنگە دەيىن بۇكىل اسكەر اتاۋلى زاماناۋي قۇرال-جابدىقپەن الدەقاشان جاراقتالىپ، رەيتينگ بويىنشا ۋكراينا، رەسەيمەن قاتار تۇراتىنداي-اق پوتەنتسيالى بار ەدى... بىراق بۇگىندە، وكىنىشكە وراي، جاعداي مۇلدە باسقا. ءتىپتى مۇلدە سوراقى دەسە دە بولادى!

قازاقستان ارمياسىنىڭ 70 پايىزى زاماناۋي اسكەري قۇرال-جابدىعىڭىز نە، وندىرىستەن وتكەن عاسىردا شىققان ەسكى كەڭەستىك تەحنيكامەن جاراقتانعان بولىپ وتىر. بۇل تۋرالى بىرقاتار ساراپشىلار اشىق ايتۋدا جانە بۇل نەگىزسىز پىكىر ەمەس.

 ماسەلەن، قر قك نەگىزىنەن كەڭەس وداعى تۇسىندا شىعارىلعان «ت-72» تانكتەرى، «بمپ-2»، «بتر-80ا» جانە «بتر-82ا» بروندى ماشينالارى، «ميگ-27»، «ميگ-23»، «ميگ-29»، «ميگ-31»، «سۋ-27» ۇشاقتارىمەن جابدىقتالعانىن اسكەرباسىلاردىڭ وزدەرى دە جاسىرمايدى. ال قك-گە شەتەلدەردەن ساتىلىپ الىنىپ جاتقان زاماناۋي تەحنيكانىڭ مولشەرى ءبىرلى-ەكىلى عانا جانە ونى «بىزدە مىناداي بار» دەپ، جارناما ءۇشىن پارادتاردا كورسەتكەنى بولماسا، ولاردىڭ مۇمكىندىگىن باسقارا الاتىن اسكەري ماماندار مۇلدە تاپشى.

ەسكى تەحنيكا – ءبىزدىڭ اسكەردىڭ ەڭ وسال تۇسى! سەبەبى قازىر كەز كەلگەن اسكەري قاقتىعىستا تەحنيكالىق رەسۋرس باستى ءرول اتقاراتىنى بەلگىلى. ماسەلەن، اقش اسكەرى بۇگىندە يراك پەن اۋعانستاندا جاياۋ اسكەردەن بۇرىن، ۇشقىشسىز ۇشاقتاردىڭ مۇمكىندىگىنە يەك ارتاتىن سوعىس ستراتەگياسىنا كوشتى. اۋەدەن تاس-تالقان بولعان قارسىلاستى شوقپارمەن شاۋىپ الۋعا بولاتىن سوعىستىڭ زامانى تۋعان.

سوزىمىزگە دالەل رەتىندە اسكەرىمىزدىڭ سانى مەن ساپاسىنا ناقتى مىسالدار كەلتىرسەك. ەلىمىزدە اسكەردىڭ 4 ءتۇرى بار: قۇرلىق اسكەرى – 47 مىڭ، اۋە قورعانىس كۇشتەرى – 19 مىڭ، اسكەري-تەڭىز كۇشتەرى – 3 مىڭ جانە رەسپۋبليكالىق گۆارديا (شامامەن 1,5 – 2 مىڭ ادام) بار. بارلىعىن قوسقاندا 75-80 مىڭ ادام شاماسىندا.

اسكەري تەحنيكا سانى: 5 مىڭ تانك، 130-عا جۋىق تىكۇشاق، 4 مىڭ اسكەري كولىك، 2 جارىم مىڭنان استام مينومەت بار. بۇعان قوسا 25 بومبىلاۋشى سۋ-24, 40-قا تارتا جويعىش ميگ-29, 14 جويعىش سۋ-27, 14 شابۋىلداۋشى سۋ-25, 43 اسكەري جويعىش ميگ-31 ۇشاقتارى مەن 100-گە جۋىق زەنيتتىك زىمىران كەشەنى بار.

بىراق كورگەن كوزبەن، ەستىگەن قۇلاققا بارماعىنان باقايشىعىنا دەيىن قارۋلانعانداي بولىپ كورىنەتىن اسكەرىمىزدىڭ تەحنيكاسىنىڭ 70 پايىزى ەسكىرگەن. مىسالى، بىزدەگى «ىستەن شىقپاعان» تانكتەردىڭ باسىم كوپشىلىگى ت-62 مەن ت-72. تانكىلەردىڭ بۇل ءتۇرى بۇگىنگى تاڭدا مەرزىمى ءوتىپ بارا جاتقان تەحنيكالاردىڭ ساناتىنا جاتادى. بۇدان باسقا كوگىمىزدەن كۇندە بولماسا دا، جىلىنا ءبىر رەت قۇلاۋدى ادەتكە اينالدىرعان ۇشاقتارىمىزدىڭ دا جاعدايى ءماز ەمەس. ميگ-25, سۋ-25, سۋ-24 ۇشاقتارىن پايدالانۋدىڭ ءوزى قاۋىپتى بولىپ تۇر.

ارينە، 17 ميلليونعا تولار-تولماس حالقى بار ەلگە سوعىس-وندىرىستىك كەشەندەر (ۆپك) سالۋ قاجەت ەمەس شىعار. ونىڭ ۇستىنە ونداي كەشەندەر سالىپ، قىر اسىپ كەتكەن باتىس پەن رەسەيدى بۇگىن-ەرتەڭ قۋىپ جەتۋ مۇمكىن ەمەس. مۇناي مەن گاز ەكسپورتتاۋشى الەمدەگى ون ەلدىڭ قاتارىنا كىرەتىن قازاقستان ءۇشىن قازىرگى زامانعا ساي اسكەري تەحنيكانى يمپورتتاۋ ساياساتى مىعىم بولۋى ءتيىس.

دەگەنمەن، زاپاستاعى گەنەرال-مايور امىربەك توعىسوۆ: «قازاقستان قورعانىس ونەركاسىبى ءتىپتى سوناۋ كەڭەس وداعى كەزىندەگى الەۋەتىنەن دە ايىرىلىپ قالعان»، – دەگەن پىكىر ايتادى. ول الەۋەت الماتىداعى اۋىر ماشينا جاساۋ زاۋىتى مەن كسرو فلوتى ءۇشىن تورپەدو شىعارعان كيروۆ زاۋىتى بولماسا، باسقاداي سوعىس تەحنيكاسىن شىعارعان اۋىزعا الارلىق كاسىپورىندار ءبىزدىڭ ەلدە بولماعان.

ارينە، بۇل ارادا سەمەي يادرولىق پوليگونىنا ىشكى رەسەي اۋماعىنان اكەلىنەتىن اتوم بومبالارىن مىسالعا كەلتىرۋدىڭ رەتى جوق.

وسى ورايدا تاعى ءبىر زاپاستاعى گەنەرال-مايور ماحمۇت تەلەقۇسوۆتىڭ سوزىنە سەنسەك، ءبىزدىڭ اسكەر وتكەن عاسىردىڭ 70–80-جىلدارى شىعارىلعان اسكەري تەحنيكامەن، باسقاشا ايتقاندا، ءۇشىنشى بۋىن تەحنيكاسىمەن جاراقتانعان. «ونى جەتىلدىرىپ، ءتورتىنشى بۋىن تەحنيكاسىنا اينالدىرعىلارى كەلەدى. بىراق بۇل مۇمكىن ەمەس، ءارى اقىلعا قونبايتىن قيال. ال قازىر اسكەري تەحنيكانىڭ بەسىنشى بۋىنىن پايدالانىپ وتىرعان الەم ەلدەرى جۋىردا التىنشى بۋىن تەحنيكاسىنا كوشپەك. سوندىقتان ءبىز زاماناۋي تەحنيكانى سىرتتان ساتىپ الۋىمىز كەرەك»، – دەيدى ول.

ياعني، ءوزىمىز كورىپ جۇرگەندەي، قازاقستان ارمياسىنىڭ اسكەري تەحنيكاسىنىڭ تەڭ جارتىسى جاماپ-جاسقالعان، اسكەري پارادتار وتكىزۋگە عانا جارايدى دەگەن پىكىردىڭ تەرىستىگى كەمشىن! ءتىپتى قولدا بار اسكەري تەحنيكا ادەتتەگى وقۋ-جاتتىعۋ وتكىزۋگە دە جارامسىزدىق تانىتۋدا. وعان دالەل جەتەرلىك. وقۋ-جاتتىعۋ كەزىندە اپاتقا ۇشىراعان اسكەري ۇشاقتاردىڭ اپاتقا ۇشىراۋ تاريحى وتكەن عاسىردىڭ 90-جىلدارىنان باستالاتىنى جالعان ەمەس. سوڭعىسى – كۇنى كەشە عانا تالدىقورعاندا ورىن العان اسكەري ۇشاق اپاتى...

ال مۇنداي اقيقاتتاردىڭ بارىنا قاراماستان، رەسمي اقپارات «بىزدەگى اسكەردىڭ جاعدايى كەرەمەت» دەپ جار سالۋدا. بيىلعى جىلى 7 مامىر كۇنى استانادا وتكەن اسكەري شەرۋ كەزىندە «ەلدىڭ قارۋلى كۇشتەرى ورتالىق ازياداعى ەڭ ۇزدىك، ءارى كۇردەلى اسكەري مىندەتتەردى ورىنداۋعا قابىلەتتى ارميا» دەپ سيپاتتالدى. ءسىرا، مۇنداي اقپارات اسكەرگە بولىنەتىن قىرۋار قارجى نەگىزىندە جاسالعان بولسا كەرەك!

راس، اسكەرگە قارجى تۇرعىسىنان العاندا، قك-ءدىڭ سيپاتى، راسىندا دا، «قابىلەتتى ارميا» قاتارىنا جاتۋى ءتيىس ەدى. بىراق سوڭعى ەكى جىلدا قازاقستان قورعانىس مينيسترلىگى «اسكەري تەحنيكانى ساتىپ الۋ مەن جوندەۋ كەزىندە كوررۋپتسيالىق قىلمىستارعا جول بەردى» دەگەن ايىپپەن ۇنەمى جالاعا ىلىگىپ كەلە جاتقانى دا ەلگە ەتەنە ايان جاعداي.

بىراق قر قك-گى جەمقورلىق وسى سوڭعى ەكى جىلدا عانا ورىن الدى ما؟

ارينە، جوق.

بۇكىل قازاقستان قوعامى سياقتى قك-دە جەمقورلىقتىڭ تۇتاس ءبىر جۇيەسى الدەقاشان قالىپتاسىپ قويعان. قازاقستان اسكەرى – جوعارى لاۋازىمدى گەنەرالداردان باستاپ، ەڭ تومەنگى شەندى كومانديرلەرگە دەيىن وزدەرىنىڭ باس پايدالارى مەن جاقسى تۇرمىسىن ءبىرىنشى ورىنعا قوياتىن ورتاعا اينالعان.

سوندىقتان قازاقستانداعى جەمقورلىقتىڭ اسا كوپ بولىگى اسكەرگە تيەسىلى ەكەندىگىنە ەش تاڭدانۋعا بولمايدى. وعان جوعارى شەندەگى اسكەريلەر عانا ەمەس، بيلىكتەگى ىقپالدى ادامدار، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى، كەرەك دەسەڭىز، سوت جۇيەلەرىنىڭ دە قاتىسى بار. ويتكەنى ولاردى ۇلت، ۇرپاق قاۋىپسىزدىگى ەمەس، قۇلقىننىڭ قامى بىرىكتىرەدى! ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ءبىز بۇگىن جوعارى جاۋىنگەرلىك دايىندىقتى ەمەس، اسكەردەگى جەمقورلىقتىڭ جوعارى ناتيجەلەرىن كورىپ وتىرمىز دەۋگە بولادى.

ەندى ەسكى تەحنيكامەن جاراقتانعان اسكەر تۋرالى بىرەر ءسوز.

تاجىريبەلى اسكەري مامانداردىڭ پىكىرىنە سۇيەنسەك، قازاقستاندا تەك تومەنگى دارەجەدەگى شيەلەنىستەرگە تويتارىس بەرۋ جاتتىعۋلارى عانا وتەدى.

دالىرەك ايتقاندا، ءبىزدىڭ اسكەر اتىس قارۋى، قولدان جاسالعان جارىلعىش زاتتارمەن عانا قارۋلانعان تەرروريستىك ۇيىمدار مەن باندالىق قۇرىلىمداردى جويۋ ءۇشىن عانا جاتتىعىپ، ماشىقتانادى ەكەن.

«بۇل بار بولعانى – ەكونوميكالىق جانە اسكەري پوتەنتسيالى السىزدەۋ مەملەكەتتەر اراسىنداعى سوعىس ءتۇرى. ال بريگادا كومانديرلەرىنەن باستاپ، قورعانىس ءمينيسترى ورىنباسارلارىنا دەيىن سوعىس ىسىنە ۇيرەتۋ ءۇشىن – جوعارى دەڭگەيدەگى جاتتىعۋلار وتكىزۋ قاجەت»، – دەيدى گەنەرال ماحمۇت تەلەقۇسوۆ. ونىڭ ايتۋىنشا، 2006 جىلدان بەرى ورتاشا دارەجەدەگى قاۋىپ-قاتەرگە تويتارىس بەرۋگە ۇيرەتەتىن بىردە-ءبىر اسكەري جاتتىعۋ وتپەگەن ەكەن.

سوندا جاي عانا تەرروريستىك توپتار مەن باندالىق قۇرىلىمداردى جويۋعا داعدىلانعان اسكەردى ەلدى جاۋدان قورعايتىن ارميا دەۋگە بولا ما؟ جانە «اسكەر» دەگەن اتپەن ونى دابىرايتىپ، ول ءۇشىن حالىقتىڭ قالتاسىنان جىل سايىن ميللياردتاپ قارجى ءبولۋ قانشالىقتى قاجەت جانە بۇل قانشالىقتى ءتيىمدى؟

ءبىزدىڭ اسكەري دوكترينا بويىنشا، ءبىز سوعىس جاعدايىندا اسكەري قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتەتىن ۇجىمدىق جۇيەلەردىڭ كومەگىنە سۇيەنەدى ەكەنبىز. اتاپ ايتقاندا، قازاقستان ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىم-شارتى ۇيىمى (ۇقكۇ) جانە شانحاي ىنتىماقتاستىعى ۇيىمى (شىۇ). بۇل ەكى ۇيىمنىڭ نەگىزگى ويىنشىلارى – رەسەي مەن قىتاي.

ءدال وسى ارادا ءبىزدىڭ قك-گە قاتىستى پارادوكستى سۇراق تۋادى. بۇگىنگى گەوساياسي الەمدە ءبىزدىڭ مۇمكىن بولارلىق اسكەري قارسىلاستارىمىز – قىتاي مەن رەسەي بولۋى ءتيىس. بەر جاعىندا يسلام-اكانىڭ نۇرسۇلتان كوكەمەن تەكەتىرەسىن ەسكە الار بولساق – وزبەكستاندى بۇل قاتارعا جاتقىزۋعا بولادى. سوندا ءبىز ەلدىڭ، ۇلتتىڭ قاۋىپسىزدىك ماسەلەسىن ەكى جاقتاعى كورشىگە – مۇمكىن بولارلىق قارسىلاستارعا الدەقاشان ءوز قولىمىزبەن تاپسىرىپ قويعاندا، باسقا قانداي جاۋعا تويتارىس بەرمەك ويدامىز؟ بۇل ەندى قاسقىرعا قوي باقتىرعانمەن بىردەي دەگەن ءسوز. ولاي دەيتىنىمىز، رەسەي مەن قىتايدىڭ اسكەرى اقش ارمياسىنان كەيىنگى ورىنداردا تۇر. سوندا قازاقستاننىڭ بولاشاعى – «كىم جەڭسە، سونىڭ قولىندا كەتۋ» بولىپ تۇرعانىن ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى. بىراق شىندىق – وسى!

بۇل رەتتە ءبىز «ودكب» مەن «شوس»-قا سەس رەتىندە تۇركيامەن نەگە اسكەري بلوكقا بىرىكپەسكە؟ ەسكە سالا كەتسەك، تۇرىك اسكەرى ءوزىنىڭ الەۋەتى مەن اسكەري-سوعىس تاجىريبەسى جونىنەن الەمدەگى الدىڭعى وندىققا كىرەدى. ماسەلەن، قازاقستان اتالعان ۇجىمدىق وداقتاردان تىس ۇيىم قۇرىپ، تۇركيا، ءازىربايجان جانە ورتا ازيا ەلدەرىمەن بىرىگىپ، تۇركى سوعىس بلوگىن قۇرۋعا مۇرىندىق بولعاندا، ەلىمىزدىڭ سەسىن سەزدىرۋدىڭ تىم قۇرىعاندا يشاراسى تۋار ەدى.

ال ءوز ەلىمىزدىڭ سىرتقى جاۋلاردان قورعانۋ قابىلەتىن قىتاي مەن رەسەيگە تاپسىرىپ قويعاندا، بىزگە باسقا كىم قاۋىپ ءتوندىرۋى مۇمكىن؟ مۇحيتتىڭ ارعى جاعىنداعى اقش پا؟

ساياسي ساراپشىلار جاساعان قورتىندى بويىنشا، بۇگىندە مىقتى مەملەكەت بولۋدىڭ العاشقى ءۇش شارتى، ول – مىقتى ۇلتتىق يدەولوگيا، مىقتى ەكونوميكا جانە مىقتى اسكەر.

بىزدە وسى ۇشەۋىنىڭ قايسىسى بار؟

يدەولوگيا ما؟ قازاقستان ۋنيتارلىق مەملەكەت بولا تۇرا، ياعني مەملەكەت قۇرۋشى ۇلت بىرەۋ – قازاق ۇلتى بولا تۇرا، كوپۇلتتىلىق ساياساتقا دەن قويعان ەلدى مۇنداعى باسقا ۇلتتار جاۋدان قورعايدى دەگەن يدەولوگياعا الدانۋدىڭ ەش رەتى جوق. ونى ۋكرايناداعى بۇگىنگى ورىس سەپاراتشىلارىنىڭ جىكشىل تاجىريبەسىنەن اينىماي تانۋعا بولادى. يدەولوگياسى شاتقاياق ەلدىڭ اسكەرىندە قانداي رۋح، قانداي وتانشىلدىق قاسيەت بولۋى مۇمكىن؟

ەكونوميكا ما؟ ساياسي ساراپشى دوسىم ساتپاەۆتىڭ پىكىرىنە جۇگىنسەك، ەلدەگى ەكونوميكا حالىقتىڭ، قازاقتىڭ دەنىن قامتيتىن كىشى جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ ەمەس، تەك وليگارحتاردىڭ ەكونوميكاسى بولىپ شىقتى. ونىڭ ۇستىنە ءبىزدىڭ ەكونوميكا – كومىرسۋتەگى شيكىزاتىن ەكسپورتتاۋعا باعىتتالعان ەكونوميكا. ال بۇگىنگى جاعدايدا مۇنايدىڭ الەمدىك باعاسى كۇرت قۇلدىراپ بارا جاتقانىن ەسكەرەر بولساق، ونداي ەكونوميكا اسكەر تۇگىلى الەۋمەتكە ءال بولا الار ما ەكەن؟

مىقتى اسكەر مە؟ ونىڭ جانكەشتى جاعدايىن جوعارىدا بىرقىدىرۋ ايتتىق. سوندا ءبىز مىقتى مەملەكەتتىڭ ءۇش شارتىنان دا جۇرداي ەكەنبىز.

ەندى مۇنىڭ بارىنە قوسا، قازاقستاننىڭ سولتۇستىك ايماعىندا كەيىنگى كەزدەرى سەپاراتيستىك پيعىل ورىن الا باستاعانى جاسىرىن ەمەس. بۇل ايماقتاعى تۇرعىنداردىڭ تەڭ جارىمىنان باسىمى – ورىس تىلدىلەر.

بۇل از دەسەڭىز، ورتا ازيالىق باسىلىمداردا كورسەتىلگەندەي، سوڭعى ۋاقىتتا الماتى مەن استانادا «نوۆوروسسيا» دەگەن اتاۋمەن ۇنپاراقتار تارالىپ جاتقانى ءبىزدىڭ ۇكىمەتتى ويلاندىرۋعا ءتيىس. مۇنان وزگە «سولتۇستىك قازاقستاندى رەسەيگە قايتارايىق» دەگەن الەۋمەتتىك جەلىدەگى ۆيرتۋالدى توپ وزدەرىنە اشىقتان-اشىق جاقتاستار ىزدەستىرىپ جاتقانى نەگە ءبىزدى بەيتاراپ قالدىرۋى كەرەك؟

گۇلميرا تويبولدينا،

ەسداۋلەت قىزىربەك،

«D»

«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»

(پروەكت «DAT» № 37 (261)  16 قازان 2014 جىل

تاقىرىپ وزگەرتىلىپ الىندى. تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: ەل باسىنا كۇن تۋسا، ءبىزدىڭ اسكەر ەلدى قورعاي الا ما؟