يراندىكى دە، «يۆاندىكى» دە دۇرىس...
يران پرەزيدەنتى ماحمۇد احمادينەجاد حالقىنىڭ 120 ميلليونعا جەتكەنىن قالايدى، انىعى مۇددەلى. سوندىقتان كەشە عانا يران باسشىسى ءاربىر تۋعان شاقالاققا 780 ەۋرودان جاردەماقى بەرىلەتىنىن حابارلادى.
وسىندايدا عالىمداردىڭ جاھاندانۋ زامانىندا حالقى 50 ميلليوننان از ەل «جۇتىلىپ» كەتەدى دەگەنگە ساياتىن جورامالى ەسكە تۇسەدى... «كوپ قورقىتادى، تەرەڭ باتىرادى» دەيدى قازەكەم. ءبىر وي ءبىر ويدى قوزعايدى. ءبىز بولساق مىناۋ: تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلىندا ەلدەگى تۋ كورسەتكىشىنىڭ جاقسارۋىنا جاعداي جاساۋ بىلاي تۇرسىن، سەگىز قيىر شارتاراپتا شاشىراپ جۇرگەن الاش بالاسىنىڭ باسىن قوسۋعا دەگەن قۇلشىنىس تانىتا الماي وتىرمىز. كەرىسىنشە، جىلىنا 20 مىڭ كۆوتا ءبولىپ، كوش لەگىن شەكتەگەندەيمىز. بۇل ءوز ەركىمەن كۆوتدان تىس كەلىپ، اتاجۇرت «بەلدەۋىنە» ات شىلبىرىن بايلاعىسى كەلەتىندەرگە وراسان توسقاۋىل. ونىڭ ۇستىنە قابىلسايات ابىشەۆ سىندى شەنەۋنىكسىماقتار قازاقتىڭ كوبەيگەنىنەن قورقادى. ولار ءۇشىن «قازاقستان - 140 ۇلت وكىلىنىڭ ورتاق ءۇيى». سابىر ادايشا ايتقاندا، «ءار قازاق مەنىڭ - جالعىزىم» دەپ ۇلتتىقتى ۇلىقتار زامان تۋماي-اق تۇر. ايتەۋىر، كەرىباققان كەزەڭ... ايتپاقشى، بۇگىندە يراننىڭ جانى سانى 70 ميلليونعا جۋىقتايدى. ال قازاقستاننىڭ دەموگرافيالىق ساياساتى «دەمىگىپ» تۇر...
يران پرەزيدەنتى ماحمۇد احمادينەجاد حالقىنىڭ 120 ميلليونعا جەتكەنىن قالايدى، انىعى مۇددەلى. سوندىقتان كەشە عانا يران باسشىسى ءاربىر تۋعان شاقالاققا 780 ەۋرودان جاردەماقى بەرىلەتىنىن حابارلادى.
وسىندايدا عالىمداردىڭ جاھاندانۋ زامانىندا حالقى 50 ميلليوننان از ەل «جۇتىلىپ» كەتەدى دەگەنگە ساياتىن جورامالى ەسكە تۇسەدى... «كوپ قورقىتادى، تەرەڭ باتىرادى» دەيدى قازەكەم. ءبىر وي ءبىر ويدى قوزعايدى. ءبىز بولساق مىناۋ: تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلىندا ەلدەگى تۋ كورسەتكىشىنىڭ جاقسارۋىنا جاعداي جاساۋ بىلاي تۇرسىن، سەگىز قيىر شارتاراپتا شاشىراپ جۇرگەن الاش بالاسىنىڭ باسىن قوسۋعا دەگەن قۇلشىنىس تانىتا الماي وتىرمىز. كەرىسىنشە، جىلىنا 20 مىڭ كۆوتا ءبولىپ، كوش لەگىن شەكتەگەندەيمىز. بۇل ءوز ەركىمەن كۆوتدان تىس كەلىپ، اتاجۇرت «بەلدەۋىنە» ات شىلبىرىن بايلاعىسى كەلەتىندەرگە وراسان توسقاۋىل. ونىڭ ۇستىنە قابىلسايات ابىشەۆ سىندى شەنەۋنىكسىماقتار قازاقتىڭ كوبەيگەنىنەن قورقادى. ولار ءۇشىن «قازاقستان - 140 ۇلت وكىلىنىڭ ورتاق ءۇيى». سابىر ادايشا ايتقاندا، «ءار قازاق مەنىڭ - جالعىزىم» دەپ ۇلتتىقتى ۇلىقتار زامان تۋماي-اق تۇر. ايتەۋىر، كەرىباققان كەزەڭ... ايتپاقشى، بۇگىندە يراننىڭ جانى سانى 70 ميلليونعا جۋىقتايدى. ال قازاقستاننىڭ دەموگرافيالىق ساياساتى «دەمىگىپ» تۇر...
دەموگرافيالىق احۋالى «دەمىگىپ» تۇرعانىنا قاراماي قازاق از بالاسىن قىر اسىرىپ، اسىراپ الۋشىلاردىڭ قوينىنا تىعىپ جاتىر. وسى كۇنگە دەيىن شەتەلگە قانشا شاقالاق، نەشە ءسابي كەتكەنى بەلگىسىز. ولاردىڭ تاعدىرىنا الاڭداپ، اۋ-جايىن ءبىلىپ وتىرعان جان دا كەم. ال، رەسەي بولسا ەندى اقش-قا بالا بەرمەۋى مۇمكىن. مۇمكىن ەكەندىگىن اقش-تىڭ اۆس ارناسىنا سۇحبات بەرگەن رف پرەزيدەنتى مەدۆەدەۆ ايتتى.
مەدۆەدەۆتىڭ بۇلاي دەۋىنە جەتى جاستاعى ورىس بالاسى ارتەم ساۆەلەۆتىڭ تاعدىرى سەبەپ بولسا كەرەك. ارتەمدىڭ اسىراپ العان وگەي شەشەسى ۇشاقپەن جالعىز ءوزىن كەرى قايتارىپتى. مۇحيت اسىرىپ. كەرەك ەمەس دەپ. ءسويتىپ قارشاداي بالا قاڭعالاقتاپ ەلىنە قايتىپ كەلگەن. قازىر ول پسيحولوگتار مەن دارىگەرلەردىڭ باقىلاۋىندا. مىنە، وسى جايت قۇلاعىنا تيگەن ورىس پاتشاسى نامىستان جارىلارداي بولىپ، اقش-تىڭ ايدىك ارناسىندا ايتاتىن ءسوزىن ايتىپ تاستادى.
تاياۋدا تاعى ءبىر ورىس بالاسىنىڭ ايانىشتى تاعدىرى جارياعا شىقتى.يۆان - ۆانيا سكوروبوگاتوۆ دەگەن جەتىمەك اقش-تان تاپقان «اتا-اناسىنىڭ» قولىنان كوز جۇمىپتى. قاتىگەز «اتا-انا» بەيكۇنا بالانى اياۋسىز ۇرىپ-سوعىپ، ابدەن قيناپ ولتىرگەن كورىنەدى.
اۆس ارناسىنداعى مەدۆەدەۆتىڭ ءسوزىن رف سىرتقى ىستەر ءمينيسترى، اككى ساياساتكەر سەرگەي لاۆروۆ تا تولىقتاي سويلەپ، ەكى ەل اراسىندا بالا باعۋ، اسىراپ الۋ ماسەلەسىندە كەلىسىم شارت بولۋى كەرەك دەگەندى قاداپ ايتتى.
ورىس اتاۋلىنى جالپاق تىلىمىزدە «يۆان» دەپ اتايتىن ادەت بار ەمەس پە. سالىستىرىپ قاراپ وتىرساق، ۇلت نامىسى، ەل بولاشاعى ءۇشىن «يۆاننىڭ» دا، يراننىڭ دا تىرلىگى بىزگە ۇلگى بولسا كەرەك-ءتى.
ەلتىلەك