باراكتىڭ بولمىس-ءبىتىمىنىڭ ەرەكشەلىگى

ەل باسقارعان ۇلى باسشىلاردىڭ كوپشىلىگىنە ءتان قاسيەت - مىنەز-قۇلىقتارىنىڭ ەرەكشەلىگىندە. ال وبامانىڭ جەڭىسكە جەتۋىنە سەبەپكەر بولعان  قۇندى قاسيەتتەرىنىڭ تامىرىنا زەر سالىپ كورەلىك.

گاۆاي شتاتىنىڭ استاناسى گونولۋلۋ قالاسىنداعى پۋناحوۋ اكادەمياسىنداعى  دوستارى وبامانى قورشاعان ورتاسىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋعا  بەيىم، اقجارقىن مىنەزىن ۇناتادى ەكەن. سىنىپ جەتەكشىسى ەريك كۋسۋنوكي (مەكتەپتە «ميستەر كۋس» دەگەن لاقاپ اتپەن تانىمال بولعان) ونى سابىرلى، مۇقيات تىڭداۋشى، سوزگە شەشەن،  اشىق مىنەزدى، ۋادەسىنە بەرىك، ءتىل تابىسقىش دەپ سيپاتتايدى.  ەندەشە، وبامانىڭ مەكتەپ قابىرعاسىندا قالىپتاسقان قۇندى  قاسيەتتەرى  ۇلكەن ءومىر جولىندا دا ءوز تاڭباسىن تانىتىپ وتىر. مۇندا اتا-اناسىمەن بىرگە باراكتىڭ مىنەز-قۇلقىن زەردەلەپ بەرگەن سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ دە ءرولى زور دەپ ويلايمىن.

باراكتىڭ بولمىس-ءبىتىمىنىڭ ەرەكشەلىگى

ەل باسقارعان ۇلى باسشىلاردىڭ كوپشىلىگىنە ءتان قاسيەت - مىنەز-قۇلىقتارىنىڭ ەرەكشەلىگىندە. ال وبامانىڭ جەڭىسكە جەتۋىنە سەبەپكەر بولعان  قۇندى قاسيەتتەرىنىڭ تامىرىنا زەر سالىپ كورەلىك.

گاۆاي شتاتىنىڭ استاناسى گونولۋلۋ قالاسىنداعى پۋناحوۋ اكادەمياسىنداعى  دوستارى وبامانى قورشاعان ورتاسىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋعا  بەيىم، اقجارقىن مىنەزىن ۇناتادى ەكەن. سىنىپ جەتەكشىسى ەريك كۋسۋنوكي (مەكتەپتە «ميستەر كۋس» دەگەن لاقاپ اتپەن تانىمال بولعان) ونى سابىرلى، مۇقيات تىڭداۋشى، سوزگە شەشەن،  اشىق مىنەزدى، ۋادەسىنە بەرىك، ءتىل تابىسقىش دەپ سيپاتتايدى.  ەندەشە، وبامانىڭ مەكتەپ قابىرعاسىندا قالىپتاسقان قۇندى  قاسيەتتەرى  ۇلكەن ءومىر جولىندا دا ءوز تاڭباسىن تانىتىپ وتىر. مۇندا اتا-اناسىمەن بىرگە باراكتىڭ مىنەز-قۇلقىن زەردەلەپ بەرگەن سىنىپ جەتەكشىسىنىڭ دە ءرولى زور دەپ ويلايمىن.

ال ءبىزدىڭ بالالاردىڭ جەكە قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋ اتا-انا مەن  مۇعالىمنىڭ ورتاق مۇددەسىنە  تولىق اينالاتىن بولسا، كەز كەلگەن جەتكىنشەكتىڭ ءوز تۇعىرىنان كورىنەرى ءسوزسىز. ءبىلىم  بەرۋدى تەرەڭدەتۋدىڭ جولىن قاراستىرۋ ءبىزدىڭ ەلدە باستى ماقساتقا اينالعانىمەن، بالانى جەكە تۇلعا رەتىندە دامىتۋ، قالىپتاستىرۋ ماسەلەسى  وزەكتى كۇيىندە قالىپ وتىر. «مەملەكەت وتباسىنان باستالادى» - دەگەن قاعيدانى بەرىك ۇستانۋ قاجەت سياقتى. ادامنىڭ جالپىادامزاتتىق قۇندىلىقتارعا يە بولىپ قالۋى - ونىڭ جاستىق شاقتا ءومىر سۇرگەن ورتاسى - وتباسى مەن مەكتەپتىڭ جاۋاپكەرشىلىگىندە ەكەنىن ەسەيگەن سايىن ۇعىنىپ كەلەمىز.

كوشباسشىنىڭ مىنەز-قۇلقى سىرت كوزگە جاعىمدى قىرلارىمەن تانىلعانىمەن، ءتۇرلى سيتۋاتسيادا باسقاشا بايقالىپ، ىسپەن عانا راستالاتىنى انىق. ال وبامانىڭ مىنەزىن كەيبىر ساراپشىلار جۇمساق، جايلى دەپ باعالايدى.

قازىر اق ءۇيدىڭ ساياساتىن كوپتەگەن سايلاۋشىلار قاناعات تۇتپاي تۇرعان ساياسي جاعدايدا وبامانىڭ باعىت-باعدارى امەريكاندىقتار اراسىندا سەنىم ۇيالاتاتىنداي. وبامانىڭ مەملەكەت باسقارۋ ىسىندەگى ەكى جىلعا جەتپەيتىن از تاجىريبەسىنە  حالىق  اسا كوڭىل بولمەيتىنى سەزىلەدى. حاريزماسى جاراسقان وباما حالقىن العا ۇمتىلدىرىپ، ىنتىلاندىرۋعا،  رۋحىن كوتەرىپ شابىتتاندىرۋعا يكەمدى.  بۇگىنگى كۇنگى داعدارىس كەزەڭىندە اقش-تى ورتاق ماقساتقا جۇمىلدىرۋدا بەلسەندى قىزمەت ەتىپ جاتقانداي كورىنگەنىمەن، ونىڭ ناتيجەسىنە ۋاقىت تارازى.

چيكاگودا ازاماتتىق ىستەرگە ماماندانعان زاڭ فيرماسىنىڭ يەگەرى  دجادسون مينەر (Judson Miner) اتاقتى گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىن جاڭا بىتىرگەن وبامانى  كوڭىل-كۇيىنە قاراپ، سالماقتى دەپ تانىعان. زاڭگەر مينەر مىرزا ءوز كىتابىندا باس كەيىپكەردىڭ ءبىر قالىپتى مىنەزىن اشىپ كورسەتەدى.

باراك وباما ارىپتەستەرىمەن بىرگە جۇمىس ورنىنا تاياۋ جەردەگى تايلاندتىق رەستورانداردىڭ بىرىندە تۇسكى اس ءىشۋدى ادەتكە اينالدىرعان بولۋى كەرەك. ءبىر كۇنى اتالعان مەيرامحانانىڭ تومەنگى قاباتىندا زاڭگەرلەر بىرگە اس ءىشىپ وتىرىپتى. سوندا وباما سوتتا قارالاتىن ءىستىڭ ءمان-جايى جونىندە قىزمەت بابىمەن ۇيالى تەلەفونمەن سويلەسە باستايدى. بىرەر مينۋتتان كەيىن جورعالاپ جۇرگەن ەكى تىشقان قوناقتاردىڭ اياعىنىڭ اراسىن ارالاپ كەتەدى. كەيىننەن ايتا-ايتا ارلەنىپ، اڭىزعا اينالعان اڭگىمەگە سەنسەك، وبامانىڭ ارىپتەسى چاك بارنحيل: «تىشقاننىڭ بىرەۋى وبامانىڭ اياعىنا شىعىپ كەتكەنىن ءوز كوزىممەن كوردىم» دەيدى. ال تەلەفون تۇتقاسىن ۇستاعان وباما كوڭىل اۋدارماعان كۇيدە سويلەسە بەرىپتى. اڭگىمەسى ءبىتىپ، كەلىسىپ العان سوڭ اياعىنداعى تىشقاندى  باتىل  باراك قولىمەن الىپ تاستاعان كورىنەدى. سول ساتتەگى وبامانىڭ ۇستامدىلىعى ۇساق-تۇيەك كەلەڭسىزدىكتەردى ەلەمەيتىن ەرەكشە قاسيەتىن اڭعارتادى. وسى وقيعادان كەيىن كوپ ۇزاماي جورعالاۋشىلار ءجيى كەزدەسەتىن بۇل مەيرامحانا قۇزىرلى ورگانداردىڭ قاتاڭ تالابىمەن جابىلىپ قالادى.

باراك وبامانىڭ كورگەن-بىلگەنىنە، ءتۇيىن-تۇجىرىمىنا قاراپ، قاي ۇلت وكىلى ەكەنىن انعارۋ وڭاي ەمەس. نەگە دەسەڭىز، ول - كانزاس شتاتىندا تۋىلعان كەنيالىق قانى بار «جارتىلاي قارا»، «جارتىلاي اق ءناسىلدى» اقش ازاماتى. جاستىق شاعىن يندونەزيا مەن گاۆاي ارالدارىندا وتكىزگەن. چيكاگوداعى قارالاردىڭ حريستياندىق شىركەۋىنىڭ مۇشەسى بولا تۇرا، يندونەزياداعى مۇسىلماندار حال-جاعدايىنان حاباردار، ءبۋدديزمنىڭ ىقپالىن سەزىنگەن، ءمانىن تۇسىنگەن ادام. جاس كەزىندە ءوزى ءجيى بارىپ تۇراتىن كەنيانىڭ شالعاي اۋىلدىق ايماقتارىنان ات تەرلەتىپ كەلەتىن قانداس تۋىستارىن ءجيى كورەتىن وباما قالا جاعدايىندا تاربيەلەنگەن تۇلعا. قالجىڭعا جاناسسا دا، ءوز باسىمنان وبامانىڭ قاسيەتتەرىن كورگەنىمدە ىشتەي كۇلىپ قويام. نەگە دەسەڭىز مەن دە اۋىلدىق قازاقتىڭ ءيىسى سىڭگەن قالا تۇرعىنىمىن. سوندىقتان بولار، كەيبىر تىڭداۋشىلار قازاقشا سويلەسەم، اۋىلدىڭ بالاسى شىعار دەپ بولجايدى. دەسە دە، كادىمگى الماتىلىق وتباسىندا تاربيەلەنگەن قاراپايىم قازاق بالاسىمىن.

ءوزى دە مىنبەلەردەن تالاي ايتىپ جۇرگەندەي، وباما ءبىر ادامنىڭ بويىنان تابىلعان ءبىر دياسپورا دەۋگە بولادى. ونىڭ كىم ەكەنىن انىقتاۋ ىسىندە ءبىر سوزبەن سيپاتتاۋ قيىن. بۇل ونىڭ جولىندا سان-ءتۇرلى كەدەرگىلەر تۋعىزعانداي كورىنگەنمەن، ەندى مادەنيەتى ەرەكشە، ءتىلى مەن ءدىلى بولەكتەرمەن وڭاي تۇسىنىسۋدە از بولسا دا القىنبايتىنى انىق.

جاس كەزىندە مەنىڭ باستى كەيىپكەرىم - باراك وباما ماحاتما گانديدىڭ ءومىربايانىن  مۇقيات وقىپ، وسىناۋ ءبىرتۋار ۇلى كىسىگە قاتتى ەلىكتەگەن سىڭايلى. ونىڭ ءپىر تۇتار تۇلعالارىنىڭ قاتارىندا ابراام لينكولن مەن مارتين ليۋتەر كينگ تە بار.

كولۋمبيا ۋنيۆەرسيتەتى قابىرعاسىندا جۇرگەندە كەزىندە-اق باراك وڭتۇستىك افريكاداعى اپارتەيدتكە قارسى ءىس-شارالارعا بەلسەندى اتسالىسقان. دەمەك، قوعامدىق ىستەرگە ەرتە جاستان ارالاسۋ وزىندىك ناتيجەسىن كورسەتەدى. مەكتەپ قابىرعاسىنداعى كوپشىلىككە كوپ كورىنە بەرمەيتىن قوعامدىق ءىس-قيمىلدار مەن ستۋدەنتتىك شاقتاعى باستامالاردىڭ يگى ىقپالى ءوز دوستارىمنىڭ ءوسۋ جولىنان دا بايقالىپ كەلەدى.

وباما «اكەمنىڭ ارماندارى» اتتى كىتابىندا جەرگىلىكتى تۇرعىندار توبىنىڭ قالا باسشىلىعىمەن جانە لاۋازىمدى تۇلعالارمەن كەزدەسۋى وتكەنىن جازادى. سونداعى اشۋ-ىزاسى اسىپ-تاسىعان حالىقتى باعىندىرا الماعانىن وكىنىشپەن سيپاتتايدى. قوعامدىق ىسكە بەلسەنە ارالاسىپ جۇرگەن كەزدەرىن وباما «مەنىڭ ومىرىمدەگى ءتىپتى گارۆارد زاڭ مەكتەبىنەن الماعان تەرەڭ ءبىلىمدى وسى كەزدە الدىم» دەپ ەسكە الادى.

1985 جىلى چيكاگونىڭ اتى شۋلى وڭتۇستىك جاعىنداعى قوعامدىق ۇيىمداستىرۋشى  گەرالد  كەلمان جاس جىگىتتى جۇمىسقا الماس بۇرىن، الدىن الا كەزدەسىپ اڭگىمەلەسەدى. سوندا وقۋدى جاڭا بىتىرگەن ۇمىتكەر «جاڭا نارسە ۇيرەتەسىز بە؟» دەپ قاتال تالاپ قويعان كورىنەدى. جاس وباما «مەنى قالاي ۇيرەتەسىز؟  مەن ناقتى نە ۇيرەنەم؟ ماعان قانداي پايداسى تيەدى؟» دەپ تاپتىشتەگەن بولۋى كەرەك.  وسىلايشا  10 000 دوللار ايلىقپەن  2000 دوللارعا ەسكى تەمىر تۇلپار مىنگەن وباما ءۇش جىل بويى قوعامدىق جۇمىستارمەن   شابىتتانا اينالىسادى.

قاراپايىم حالىقتىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى رەتىندە وباما شىركەۋدەگى حالىقتىڭ باسىن قوسۋ، سول ايماقتاعى ۋاقىت كۇتتىرمەيتىن ماڭىزدى ماسەلەلەردى شەشۋ سياقتى ىسپەن ششۇعىلدانا باستايدى. وسىندا جاعدايى ناشار ادامداردىڭ مۇددەسىن قورعاي  ءجۇرىپ،  زاڭناماعا جانە  ساياساتقا وزگەرىستەر ەنگىزۋ قاجەتتىگىنە كوز جەتكىزەدى.

ول  مەملەكەت باسشىسى بولۋى مۇمكىن جالعىز قارا ءناسىلدى ساياساتكەر ەمەس. الايدا، ونىڭ ساياسي سەزىمتال، ەرەكشە حاريزماسى بارىن جانە  ۇلى قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ  بويىنان تابىلاتىن، ءدىني كوزقاراسى بولەك ءتۇرلى ۇلت پەن الەۋمەتتىك ورتا وكىلدەرىن بىرىكتىرە الار قاسيەتتەرىن سىنشىلار دا مويىندايدى. باراك وبامانىڭ وراتورلىق ءادىس-تاسىلدەردى يگەرۋگە بارىنشا دەن قويعانى راس. بىراق ءوز ايتقانىنا ءوزى سەنبەسە، ول ونەردىڭ قۇنى بەس تيىننان ارتپاس ەدى. تىلگە شەشەن وبامانىڭ ەڭ باستى ەرەكشەلىگى - شىنايىلىعى(ادالدىعى) دەپ بىلەم.

جاستايىنان اينالاسىنا ءمان بەرىپ، زەرەك وسكەن باراك وبامانىڭ جەكە قاسيەتتەرى سول بالا كەزدەن قالىپتاسقانداي. مۇمكىن يندونەزيادا تۇرعاندا اناسىنىڭ اعىلشىن ءتىلىن تۇنىمەن وقىتىپ وتىرىپ، «نازار اۋدار، مۇقيات بول!» دەگەن سوزدەرى ساناسىنا سىڭگەن دە شىعار. وسى جەرىن وقىپ وتىرىپ، ءوزىمنىڭ دە وقۋشى كەزىمدەگى انامنىڭ ۇيقىلى-وياۋ وتىرعان ماعان «شارشاما، شىدا!» دەپ وتىرىپ شىعارما جازدىرعان ساتتەرى ەسىمە ءتۇسىپ كەتەدى.

ەل باسقاراتىن ادام ءۇشىن دەپرەسسيا وتە قاۋىپتى ەكەنى پسيحولوگتاردىڭ پىكىرىنسىز-اق بەلگىلى. دەر كەزىندە ءدال شەشىمدەر قابىلداي ءبىلۋ ءۇشىن كەدەرگى بولارىن بىلەتىن وباما دەپرەسسياعا ءتۇسىپ، مۇڭعا باتۋدان اۋلاق ءجۇرۋدى ءجون سانايدى. وبامانىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى - ونىڭ ناقتىلىعىندا ەكەن. ءبىرىنشى ادامنان العان اقپاراتىن ءۇشىنشى ادامعا ناقتى، ءارى ءدال ءتۇسىندىرىپ، جەتكىزە الاتىن قاسيەتى ناقتىلىقپەن بىرگە جاۋاپكەرشىلىكتىڭ ءمانىن ەرتە ۇعىنعان جان ەكەندىگىن بايقاتادى.

«ەلۋ جىلدا ەل جاڭا، ءجۇز جىلدا قازان» ماقالى راس بولسا، وباما - امەريكاندىق قوعامعا وزگەرىس اكەلگەن جان.   ول - امەريكاندىق ساياساتتاعى جاڭا تۇلعا،  دەمەك وزگەرىستەر تولقىنىن نەمەسە وزگەرىستەر لەگىن جەتكىزۋ وعان جاراسادى. ءىرى ساياسات ساحناسىنا ول وسىدان التى جىل بۇرىن عانا قادام باسقان ەدى. 2004 جىلعى قاراشادا پارتيا سەزىندەگى سوزىنەن كەيىن-اق تابان استىنان تانىمال بولىپ شىعا كەلدى. ونىڭ مىنبەدەن سويلەگەن جالىندى سوزدەرىنە كوپتەگەن وتىرىستاردا سىلتەمە جاسالا باستادى. بىراق وبامانىڭ سايلاۋالدى سوزدەرىندە تىلىنە تيەك ەتكەن ۇراندى ۋادەلەرىنىڭ ءالى تولىق ورىندالماي جاتقاندىعى تاعى بار. ول دا ۋاقىتتىڭ ەنشىسىندە.

وبامانىڭ اكەسى - كەنيادان، اناسى - كانزاستان. سوندىقتان باراك وباما ءوز اۋدانى مەن ءوز ورتاسىنان شەت جاققا شىعىپ كورمەگەن امەريكاندىق ساياساتكەرلەرگە قاراعاندا، شىنايى الەم تۋرالى جان-جاقتى ءارى تەرەڭ پىكىرى قالىپتاسىپ ۇلگەرگەن تۇلعا. ول ناسىلدىك جانە تاپتىق تەڭسىزدىكتىكتىڭ نە ەكەنىن ءوز تاجىريبەسىنەن سەزىنە ءبىلدى. دامۋشى ەلدەر ءتىزىمىنىڭ ورتاسىنان ورىن تاپقان يندونەزياداعى كەدەيشىلىك كورىنىستەر كوز الدىندا ءوتتى. سونداي-اق ونىڭ باسقا كوپتەگەن ساياساتكەرلەردەن ايشىقتايتىن ايىرماشىلىعى - شىعارماشىلىق قابىلەتتىلىگى مەن ادەبيەتكە جاقىندىعى.

باراك وبامانىڭ ۇستانىمدارىنىڭ وزگەشەلىگى - كەيبىر پارتيامەن باسەكەلەسۋدە تەك جاۋگەرشىلىك مىنەز-قۇلىق بايقاتۋ ەمەس، سونداي-اق ءوزىنىڭ تولىعىمەن دۇرىستىعىن العا تارتىپ، قارسىلاستارىنىڭ اقىلسىزدىعىن قاساقانا ناسيحاتتاۋ تاسىلدەرىنەن ارىلۋدى كوزدەيدى. قارسىلاستارىن جامانداپ، داتتاۋعا شەبەر، وزىنە شەكتەن تىس سەنىمدى ساياساتكەرلەردى جاقتىرمايتىنى جونىندە «اكەمنىڭ ارماندارى» اتتى كىتابىندا جازادى. ول قارسىلاستارىن جالا جاۋىپ، قارالاۋدىڭ ورنىنا، ولاردىڭ ۇستانىمدارى مەن قولداناتىن تاسىلدەرىنەن ەلگە تيەر ءونىمدى جاعىن ىزدەۋدى ماقسات ەتەدى.

باراك وباما ءبىرسارىندى پىكىرلەر مەن بىرجاقتى ويلاردان اۋلاق ادام. ول جان-جاقتى تاقىرىپتى قامتي وتىرىپ، ماسەلەنىڭ وزەكتىلىگىنە سۇيەنىپ، ءمانىن تەرەڭ اشۋعا، دايەكتى شەشىم قابىلداۋعا   بەل بۋعان.

ونىڭ ايەلدەردىڭ ابورتقا قۇقىعىن قورعاۋ تۋرالى، ەنەرگيانىڭ بالاما كوزدەرىن دامىتۋ تۋرالى جوبالارى، اۋانى لاستايتىن ءوندىرۋشى ءىرى كومپانيالار مەن قايتا وڭدەيتىن كورپوراتسيالاردىڭ قىزمەتىن قاتال باقىلاۋعا الۋى، يمميگرانتتارعا قاتىستى ساياساتتىڭ جەڭىلدەنۋى، سالىقتىڭ كوبەيتىلمەۋى جونىندە  ناقتى ۇسىنىستارى  ناعىز دەموكراتتىعىن بايقاتادى.

وبامانىڭ وزىنە ءوزى سەنىمدىلىگى كىشىگىرىم باسقوسۋلاردا كەرىسىنشە باسقا اسەر قالدىراتىن ەدى. اسىرەسە مەنمەندىگى مەن تاكاپپارلىعى باسىم كورىنەتىن سياقتى.  وبامانىڭ بيوگرافياسىن جازۋشى دەۆيد مەندەل «ول مىسى باسىم، شاپشاڭ قيمىلدايتىن، وزىنىكى دۇرىس سانايتىن، ءتىپتى كەيدە تالعامپاز» دەپ سيپاتتايدى.

ءوسۋ جولىندا وباما قانداي اداممەن كەزدەسسە دە، ەش ۋاقىتتا سەسكەنبەگەن ەكەن. جاس قوعامدىق قىزمەتكەر رەتىندە قالا اكىمشىلىگىنىڭ جوعارى لاۋازىمدى وكىلدەرىمەن ەمىن-ەركىن سويلەسىپ، تەڭ دارەجەدە وي بولىسە بىلگەن. زاڭ فاكۋلتەتىنىڭ ستۋدەنتى بولىپ ءجۇرىپ گارۆاردتىڭ دەكانىمەن دە اشىق سويلەسكەن. جوعارعى وقۋ ورنىن جاڭا بىتىرگەن جاس قىزمەتكەر رەتىندە بيۋدجەتى ميلليونداعان قورلاردىڭ توراعاسىمەن، باسشىلارىمەن  قاتارلاسىنداي ارالاسقان. ارينە مۇنىڭ ءبارى دورەكىلىگىنەن نەمەسە مەنمەندىگىنەن ەمەس بولار ءسىرا. وسىلايشا وباما ونى جولى ءتۇسىپ تانىعانداردىڭ ەستەرىندە اداممەن سىرلاسا بىلەتىن مۇقيات تىڭداۋشى كەيىپىندە ساقتالدى.

مۇمكىن بۇل جۇمىس تاجىريبەسىمەن كەلەتىن قابىلەت پە، الدە تۋعاننان قانمەن بەرىلەتىن قاسيەت پە، بىلمەدىم. بىراق، مەنىڭشە قانشا جاستا بولماسىن ساۋاتتى مامان ءوزىنىڭ جۇمىسى مەن مىندەتتەرىن بىلسە، باسشىلىقتىڭ سىن سوزدەرىن كوتەرە دە، تۇسىنە دە الادى.

ءبىزدىڭ كوعامنىڭ سالالارىندا ءجيى كەزدەسەتىن باسيۋشىلىك، ورىنسىز كىشىپەيىلدىلىك سياقتى جاعىمسىز قاسيەتتەر جاستاردىڭ مىنەز-قۇلقىنا،  وزىندىك ۇستانىمدارىنا كەرى ىقپال ەتپەي مە ەكەن دەگەن ويدا قالامىن.  جالپى جاستار اراسىندا باسشىلىقتان سەسكەنۋدىڭ ورنىنا، سىيلاۋ كەرەك دەگەن ماتەل ءجيى ايتىلادى. سوندىقتان جۇمىسقا ورنالاسۋعا دايىندالىپ جۇرگەندەر نەمەسە قىزمەتكە جاڭا  كىرىسىپ جاتقاندار  العاشقى كۇننەن ءوزىن ءتيىستى دەڭگەيدە ۇستاي ءبىلۋدى ۇيرەنسە،  ءوزىنىڭ ورنىن تابۋىنا  جول اشىلۋى  قۇپيا ەمەس. كەز كەلگەن جاس ماماننىڭ سىنعا ىلىگىپ جاتسا دا توزىمدىلىك پەن تاباندىلىق تانىتىپ، ىنتا-جىگەرىن ءوزىن-ءوزى بارىنشا  جان-جاقتى دايىنداۋعا، مامان رەتىندە قالىپتاسۋعا جۇمساعانى ابزال.  مىنە، ناعىز جىگىتكە ءتان مارتتىك مىنەز، ارۋعا جاراسىمدى ۇستامدى قاسيەت كىرپىشتەي قالانىپ، جاستاردىڭ بويىندا تولەرانتتىقتىڭ تۇعىرى قالىپتاسادى.

باسشىنىڭ باعىن اشاتىن قاسيەت - كىشىپەيىلدىلىك. قىزمەت بابىمەن باعىندىرۋ باعىنىپ ۇيرەنگەننىڭ قولىنان كەلەدى. اشىعىن ايتقاندا، ماقساتتىڭ ءبارى - اقشا تابۋ، بايۋ بولسا ادامي قۇندىلىقتاردان ايىرىلىپ قالۋ عاجاپ ەمەس. سوندىقتان جاستاردىڭ  ومىرلىك ءوز قاعيدالارى مەن بيىك ۇستانىمدارىن جات قىلىقتاردان ساقتاپ، جاعىمدى قاسيەتتەرمەن بەكىتۋ كەز كەلگەن جاستىڭ ەل باسقارۋ ىسىنە ەركىن  ارالاسۋىنا كەپىل بولا الادى.

سالاۋاتتى ءومىر سالتى - بولاشاق پرەزيدەنتتىڭ بەرىك ۇستانىمى

باس كەيىپكەردىڭ كوپكە بەلگىلى ءومىربايانىنا سۇيەنەك، باراكتىڭ ەكى جاسىندا اكەسىمەن اجىراسقان اننا شەتەلدىك ستۋدەنت، لولو سوەتورومەن تۇرمىس قۇرادى. ستۋدەنتتىك ۆيزاسىنىڭ ۋاقىتى اياقتالعاننان كەيىن لولو جاڭا سەمياسىمەن بىرگە دجاككارتاعا كوشۋگە ءماجبۇر بولادى. سول جەردە ءبارريدىڭ قارىنداسى مايا دۇنيەگە كەلەدى.

كۇندەردىڭ كۇنىندە وگەي اكەسى سوەتورو باراكقا بوكسەر قولعابىن اكەپ بەرىپ، بۇزاقىلاردان قالاي قورعانا ءبىلۋ كەرەكتىگىن ۇيرەتەدى. ال اناسى اننا امەريكاندىق قارا ءناسىلدى ۇلى قايراتكەرلەر تۋرالى كىتاپتار مەن جۋرنالدار اكەلىپ، بالاسىنىڭ كىتاپ سورەسىن ءىلىم قاپتامالارىنا تولتىرادى. بالاسىنا ۇلگى بولار ۇلى تۇلعالاردى ناسيحاتتاپ، شىعارماشىلىققا باۋليدى.

وسى كەزەڭدە وبامانىڭ ءبىلىم مەن سپورتتى قاتار الىپ جۇرۋگە نيەتى اۋىپ، اتا-اناسىنىڭ اقىل-كەڭەسىنە دەن قويا باستايدى. شىنىندا،  بالانى جاستايىنان سپورتقا باۋلۋدىڭ ماڭىزدىلىعى  بارشامىزعا ءمالىم. وسى تۇستا ءوز اكەمنىڭ ءومىر قۇندىلىقتارى تۋرالى اڭگىمەسىن ەسكە الۋدىڭ ورنى كەلىپ تۇرعانداي. مەن ءۇشىن ناعىز ەر، ءپىر تۇتار اكەم: «بالام، بۇل ومىردە ءبىلىم الۋمەن قاتار، شىمىر بولۋ ماڭىزدى» دەگەن قارپايىم سوزدەرى مەنىڭ ماڭگى جادىمدا ساقتالىپ كەلەدى.

وبامانىڭ تاعى ءبىر قاسيەتى - سابىرلىلىعى دەپ بىلسەك، ونىڭ  بەلگىسىن ونىڭ سايلاۋ بولار كۇنگى كۇن تارتىبىندە تۇرعان ءىس-شارالار جاقسى سيپاتتايتىن بولار. اقش حالقى بيۋلەتتەن تولتىرىپ، داۋىس بەرۋمەن ساپىرىلىسىپ جاتقان تاريحي وزگەرىس بولار ساتتە پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر باراك وباما چيكاگوداعى مايكل دجورداننىڭ جاتتىقتىرۋشىسى تيم ماككريۋ (McCrue) باسشىلىعىنداعى سپورت زالىنا باسكەتبول ويناۋعا كەتەدى.

سودان سول كۇنى تاڭ ەرتەڭ ينديانادا وتكەن ءىس-شارادان كەيىن دەموكرات جانە ونىڭ دوستارى سايلاۋدى تالقىلاۋدىڭ ورنىنا، كىممەن كىم قاي كوماندادا وينايتىنىن، ويىننىڭ ستراتەگياسىن قۇرۋدى قىزۋ تالقىعا سالادى. وبامانىڭ جاقىن دوسى، چيكاگوداعى كاسىپكەر مارتي نەسبيت كانديداتتىڭ گاۆاي، گارۆارد، چيكاگو جانە دي.سي.-دەگى (ۆاشينگتونداعى) جاس كۇندەرىنەن بەرى ارالاسىپ كەلگەن جولداستارىمەن حابارلاسىپ، بارلىعىنىڭ باسىن قوسادى. وبامانى قوسا العاندا 24 جىگىت وسى شاراعا ارنايى تىگىلگەن فورمالارىن كيىپ دايىن وتىرادى. اق جانە كوگىلدىر ءتۇستى دجەرسيدىڭ (فۋتبولكانىڭ) الدىندا «مىنا نارسە» ءسوزى جانە وباما كومپانياسىنىڭ سيۆولى بەينەلەنگەن ەدى. بۇل ماككەيننىڭ سايلاۋ الدى كومپانياسى اياسىندا سويلەگەن ءبىر سوزىندە «سەنات وتىرىسىندا مۇناي كومپانيالارىنىڭ مۇددەسىن كوزدەگەن زاڭ جوباسى قاراستىرىلعان ەدى... سول كەزدە قولداپ داۋىس بەرگەن «مىنا نارسە»(«That one») دەپ وباماعا سىلتەگەن سىني ءسوزىن سيپاتتاعانداي. ال سوندا زاڭ جوباسىنا قارسى داۋىس بەرگەندەردىڭ قاتارىندا بولعان مەن ەدىم دەپ ماككەين كەۋدەسىن قاققانى تۋرالى ۆيدەو «يۋتۋب» سايتىندا دا بار. ناتيجەسىندە وبامانىڭ سايلاۋ الدى سيمۆولى دوپ تارىزدەس بولعاندىقتان، «ماككەيىنىڭ ساۋساعىنا» اينالدىرعان باسكەتبول دوبى سەكىلدى كورىندى. بۇل سپورت كيىمى كەشكى باسكەتبول ويىنىنىڭ قالجىڭدارىنىڭ ءبىرى رەتىندە جاراسىپ كەتتى.

وباما سول كەزدە سابىر ساقتاپ، قالجىڭمەن ەمىن ەركىن ويناعان ەكەن. دوپقا تالاسقان وباما مەن ونىڭ كومەكشىسى رەگگي لوۆ (Reggie Love) ءبىر-بىرىنە باستارىن سوعىپ قالعان كەزدە، وباما: «ماسساعان، ماڭىزدى كەش(تۇن) الدىندا ويىندى توقتاتا تۇرىپ دەمالىپ العانىم دۇرىس بولار. وسى جەردەن جاراقاتسىز باسىم امان كەتسەم ەكەن» دەپ قالجىڭعا باسقانىن جولداستارى ايتادى. ويىن تارتىس بارىسىندا ءبىرىن جەڭىپ، بىرىندە جەڭىلىپ بولعان سوڭ پرەزيدەنتتىككە ۇمىتكەر وباما ءوز كومانداسىمەن بىرگە شەشۋشى ويىندا سىرتتاي باقىلاۋمەن باعالاپ وتىرعان ەكەن. كەشكى بەستە اياقتالعان ويىننان كەيىن وباما «گراند حاياتت» قوناقۇيىنە بارىپ شاش تۇزەتكەن سوڭ، ءوزىنىڭ جاقىندارىمەن كەشكى اسىن ىشۋگە باعىت الادى. اراعا از عانا ۋاقىت سالىپ داۋىس بەرۋ قورىتىندىلارى تۋرالى ءبىرىنشى حابار شىعىس جاعالاۋداعى شتاتتان كەلىپ ءتۇستى. باسكەتبول ويناپ شىنىعىپ ۇلگەرگەن باس كەيپكەر سول ساتتە شەشۋشى كۇننىڭ بار اۋىرتپاشىلىعىن كوتەرە بىلگەنى قىزىقتى-اق.

وبامانىڭ اقش سەناتىنا باعىن سىناۋ بارىسىندا «چيكاگو سان تايمس» گازەتى گارۆاردتا بىرگە وقىعان دوسىنىڭ دايەكسوزىن كەلتىرەدى. ەكى دوسقا ورتاق ءپىر تۇتار تۇلعا -  ايگىلى باسكەتبولشى مايكل دجوردان ەكەن. ولاردىڭ پىكىرىنشە، دجوردان باسەكەلەستىككە بەيىم، جۇمىسىنا ەرەكشە نازار اۋدارا بىلگەن جۇلدىزدى باسكەتبوليست. ءبىزدىڭ دە، بەكزاتتاي بەلدى سپورتشىلارىمىز تالاي بالاقايلارعا ۇلگى بولىپ، ولاردىڭ اسقاق ارماندارىنا جەتەلەي جونەلگەنىن ىشتەي سەزىنەمىز.

كەزىندە وبامامەن بىرگە باسكەتبول ويناپ تا ۇلگەرگەن زاڭ فاكۋلتەتىنىڭ پروفەسسورى الان دەرشوۆيتس (Alan Dershowitz) «باسكەتبول الاڭىنداعى وباما شابۋىلشىنىڭ دوبىن تاس تالقان قىلىپ، سەكىرىپ توقتاتاتىن قابىلەتى بار دەيدى. ول قانداي ءىس بولماسا يكەمى بار، شىمىر جىگىت بولاتىن. سىرتىنان باقىلاپ ءجۇرىپ: وسى بالانىڭ بولاشاعى بار دەگەن ويمەن ءجۇرۋشى ەدىك» دەپ ەسكە الادى پروفەسسور. «گارۆاردتىڭ زاڭ فاكۋلتەتىن جىل سايىن بىتىرەتىن 550 تۇلەكتىڭ ىشىندە ونشاقتىسى وسىنداي ەرەكشە العىر، زەرەك بولاتىن» دەدى دەرشوۆيتس مىرزا. «سول بىتىرگەن ۇل-قىزدار  قازىر ءبىرى سەناتور، ءبىرى ۇكىمەت لاۋازىمىندا، ال بىرەۋلەرى بەلدى زاڭگەر. اراسىندا  جوعارعى سوت قىزمەتكەرلەرى دە بار. بۇگىن ءتىپتى ەل باسقارىپ، پرەزيدەنت رەتىندە قىزمەت اتقارىپ كەلەدى».

سپورتقا جاقىندىق دەننىڭ ساۋلىعىنىڭ بىدەن ءبىر كەپىلى دەپ ايتىلىپ كەلەدى. ايتپاقشى بۇل نيۋ-يورك تۇرعىندارىنىڭ قاتىپ قالعان قاعيداسىنىڭ ءبىرى. امەريكادا قالىپتاسقان پىكىرگە سايكەس، كەز كەلگەن ادام جەتىستىككە جەتۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ءوزى ۇلگىلى بولا ءبىلۋى قاجەت. دەمەك، باستاعان جۇمىسى جەمىستى، قولعا العان ءىسى جەڭىستى بولۋى ءۇشىن ادامنىڭ تارتىمدى، ءارى ۇقىپتى جۇرگەنى، سايكەسىنشە دەنساۋلىعىنىڭ مىقتى بولۋى نەگىزگى تالاپ. اسىرەسە بيزنەس سالاسىنداعى سەركەلەردىڭ پىكىرىنشە، ەڭ الدىمەن ادام ءوزىن باعىندىرا الۋى كەرەك. وعان ءوزىم دە كۋا بولدىم. كوشەگە تاڭ ەرتەڭ ءبىر، كەشكە ءبىر شىعىپ، ساپىرىلىسىپ جاتقان حالىققا نازار اۋدارساڭىز سپورتتىق كيىم كيگەن «مانحەتتاندىقتار» تەرلەپ-تەپشىپ جۇگىرىپ بارا جاتادى. مىنە، بۇل -  الدىڭعى قاتارلى ەلدەگى حالىق قابىلداعان زامان ءۇردىسى، سالاۋاتتى ءومىر سالتىنىڭ كورىنىسى.  بۇل ەلدە ەڭ الدىمەن ادامنىڭ وزىنە تالاپ قويىپ، ونى ورىنداي الۋى جوعارى باعالانادى. وسىنداي ۇلگى بولار قۇندىلىقتارعا  نازار اۋدارىپ، ۇتىمدى جاقتارىنا ەلىكتەۋ جاستارىمىزعا ارتىق ەتپەيدى.

كىتاپ - ءبىلىم بۇلاعى

وباما مىرزانىڭ شەشەندىگىنىڭ ارقاسىندا تۇسىنىستىككە قول جەتكىزىلىپ،   يگى ىستەردىڭ باعدارى ايقىندالدى. ونىڭ سوزدەردى ورنىمەن قولدانا الۋ ونەرى، سەندىرۋگە، قۋاتتاۋعا ءارى شابىتتاندىرۋعا يكەمدىلىگى بولمىس-ءبىتىمىنىڭ وزگەشەلىگىن بايقاتادى. وبامانىڭ ءتىل قۇدىرەتىن سەزىنۋى، كىتاپ وقۋعا دەگەن شەكسىز ماحابباتى ميلليونداعان امەريكاندىقتارعا ءوز يدەيالارىن جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرىپ عانا قويماي، ونىڭ ءوزىنىڭ كىم ەكەنىن سەزىنە بىلۋگە جانە  الەمدى تۇسىنۋگە جول اشتى.

جالپى باس كەيىپكەر جاس كەزىندە ءوز بولمەسىنە كىرىپ الىپ، ەرىنبەي كىتاپ وقۋدى ادەتكە اينالدىرعان. ول ءوزىنىڭ كىم ەكەنىن انىقتاۋمەن جۇرگەن جاس كەزىندە دجەيمس بولدۋين، رالف ەلليسون، لانگستون حيۋس (Langston Hughes) جانە ريچارد رايتتى وقىعانىن ءوز كىتابىندا جازادى. اتى اتالعان بۇل امەريكاندىق جازۋشىلارعا ورتاق بولعان ءبىر نارسە - قۇقىقتارى شەكتەلگەن قارا ناسىلدىلەر پروبلەماسى ەدى. مىسالى، ادام قۇقىقتارى ءۇشىن كۇرەسكەر دجەيمس بولدۋين ەڭ ايگىلى اقش-تاعى مارتين ليۋتەر كينگتىڭ ءىزباسارىنىڭ ءبىرى بولاتىن. مارتين اقش-تاعى قارا ناسىلدىلەر مۇددەسىن قورعاعان قوزعالىستاردىڭ تۇڭعىش بەلسەندىسى ەدى. ولاردىڭ ازاماتتىق قۇقىقتارىن قورعاۋ جولىندا ديسكريميناتسيا، قاتىگەزدىك جانە ناسىلدىلىكپەن كۇرەستى.

تاعى ءبىر مىسال، 1914-1994 جج ءومىر سۇرگەن رالف ەلليسوننىڭ امەريكاندىق جازۋشى رەتىندەگى ونەر جولى وتە ەرەكشە - 1952 جىلى «كورىنبەيتىن ادام» اتتى جالعىز ەڭبەگى ءۇشىن عانا اتاق-داڭقى ارتتى. ول ءوز تۋىندىسىندا قوعامنان ورىن تابا الماعان قارا ءناسىلدى افروامەريكاندىقتىڭ ءومىرى تۋرالى تىتىركەندىرەر ءتىرى وقيعانى سيپاتتايدى. سونداعى ويى الگى ادام وزىنەن ءوزى كورىنبەيتىن ەمەس، ونى اينالاسىنداعى قوعام مۇشەلەرى كورمەيتىنىن باسىپ ايتىپ، كەمسىتۋشىلىككە دەيىن جەتكەن قوعامدى كىنالايدى.

كوللەدجدە وقىپ جۇرگەن كەزىندە-اق فيلوسوف ف.نيتسشە جانە سەنت.اۋگۋستين سياقتى  ويشىلداردىڭ ەڭبەكتەرىنە قىزىققان وباما:  «ءبىزدىڭ ءاربىر كۇنىمىز - تاريح. ول قاعاز بەتىندە ساقتالۋى تاعى بار. ورالمايتىن بۇگىننىڭ قۇندى دۇنيەسىن ەرتەڭىمىزگە الا بارساق، ارعى كۇنىمىز جامان بومايتىن شىعار»-دەگەن پىكىرى تاريح تاعىلىمدارىنا جاتادى.  دەمەك، ەل بىرلىگىن نىعايتۋدىڭ  دۇرىس امالى ادامداردى تەك قانا ءادىل، ادال، شىنشىل تاريحپەن تاربيەلەۋ نەگىزىندە جاتسا كەرەك.

وبامانىڭ ومىرىندە تاريحقا دەگەن قىزىعۋشىلىعى، ونىڭ ءوسۋ جولىندا ويىپ تۇرىپ ورنىن قالدىردى.  قيلى زاماننان سىر شەرتەتىن تاريحتان حاباردار، الۋان ءتۇرلى وتباسىندا تاربيەلەنگەن وباما ءوزىنىڭ عانا ەمەس، ءوز مەملەكتىنىڭ دە ەل باسقارا الاتىنىن،  وز يدەيالارىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋى ءتان  قۇبىلىس ەكەنىن قورشاعان ورتاسىنا  سەندىرە الدى.

كىتاپ ەسەيگەن وبامانىڭ كۇندەلىكتى تىرشىلىگىنەن دە ەرەكشە ورىن الدى. ەل باسقارۋدىڭ ناقتى تاقىرىپتارىنا باعىتتالعان كىتاپتار كوبەيدى. دوريس كيرنس گۋدۋيننىڭ (Doris Kearns Goodwin's) اۆراام لينكولننىڭ Abraham Lincoln شەشىمدەرى تۋرالى جازىلعان كىتاپ «قارسىلاستار توبى» (Team of Rivals) بيلىككە قول جەكىزگەننەن كەيىن ءوزىنىڭ كومانداسىنا بۇرىنعى وپپونەنتتەرىن كىرگىزگەنى ۇلگى بولدى. سوندىقتان دا وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، ءوزىنىڭ دەموكراتيالىق پارتيادان بىرگە شىعىپ، جارىسقان قارسىلاسى حيلاري رودحام كلينتون (Hillary Rodham Clinton,) حانىمدى مەملەكەتتىك حاتشى رەتىندە تاعايىندادى.

ءتىپتى، رۋزۆەلتتىڭ (F. D. R.'s First Hundred Days)  العاشقى 100 كۇنى تۋرالى، سونداي-اق ستيۆ كولل'دىڭ (Steve Coll's) «ەلەستەر سوعىسى» (Ghost Wars,") اۋعانستان مەن ورتالىق بارلاۋ اگەنتتىگى (سentral investigation agency) تۋرالى  كىتاپتارى  قىزمەتكە جاڭا كىرىسىپ، سىن-تالاپقا تاپ بولعان وباماعا قۇندى ماتەريال، قۇندى دۇنيەلەر بولدى.

وباما تاريحي نەمەسە يدەالوگيا سالاسىنداعى كىتاپتاردان باسقا، فيلاسوفيالىق ەڭبەكتەرگە قىزىقتى. مىسالى، رەينولد نيبۋر (Reinhold Niebuhr) ءوز تۋىندىلارىن ادام اتاۋلىنىڭ قاراما-قايشى تابيعاتى، قاساقانا كىناسىزدىك پەن قاتەسىزدىك قاۋىپتەر تاقىرىپتارىنا ارناعان.

وبامانىڭ قيال-عاجايىپ جانرى مەن پوەزياعا عاشىقتىعى - شەكسپيردىڭ قويىلىمدارى،  حەرمان مەلۆيلدىڭ «موبي-ديك» (Herman Melville's "Moby-Dick") مەريلينن روبينسوننىڭ «گيليد Marilynne» (Robinson's "Gilead") فەيسبۋگىندە كورسەتىلگەن بيبليا لينكولننىڭ جيناقتارى، ەمەرسوننىڭ (Emerson's "Self Reliance") شىعارماسى. بۇل تۋىندىلار باس كەيىپكەرگە انا ءتىلدىڭ قىر سىرىن ءبىلىپ-تانۋعا عانا ەمەس، تاريحتاعى قايعىلى وقيعالاردى ەلەستەتە بىلۋگە، ادام جاعدايىنىڭ ەكى تۇرلىلىگىن سەزىنۋگە مۇمكىندىك بەردى.

بۇل وبامانىڭ «اكەمنىڭ ارماندارى» كىتابىندا ەڭ كوپ جازىلعان تاقىرىپ.  كوڭىلى ءتۇسىپ رەنجىگەن، جەڭىسكە جەتىپ قۋانعان ساتتەرى  ەرەكشە ەسىندە ساقتالعان. اشۋ-ىزانى ۇيلەستىرە بىلۋگە جانە شالعايداعى كەدەيلەرمەن ءتىل تابىسىپ جۇمىس جاساي بىلۋگە قاجەتتى ساياسي تاجىريبەسىن وسىلايشا جينايدى.

2003 جىلى كەمبريدجدە (ماسسەچۋسەتس شتاتىنداعى بەلدى ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ءبىرى) وبامانىڭ كەزەكتى قايىرىمدىلىق اكتسياسىن وتكىزۋ بارىسىندا گارۆاردتاعى زاڭ عىلىمدارىنىڭ پروفەسسورى دەۆيد ۆيلكينس ونى جەكە شىعارىپ، «باراك، بۇل سەنىڭ قولىڭنان كەلە مە؟» دەپ سۇراپتى. سوندا  «ءيا، سەنىمدىمىن» دەپ جاۋاپ قايتارعان وباما جەڭىسكە جەتۋ جولىن جەڭىلدەتۋ ءۇشىن كواليتسيانى قۇرۋ ستراتەگياسىن تاپتىشتەپ تۇسىندىرە باستاپتى.

سول كەزدە قول جەتپەس ساعىمداي سەزىلگەن سەناتور كرەسلوسىن يەلەنگەن وباماعا كەڭەسشىلەرى 2008 جىلعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا قاتىسپاي، كۇتە تۇرۋدى ۇسىنعان ەكەن. اينالاسىنداعىلار ءالى ەرتەلەۋ، ءارى تاجىريبەسىنىڭ جەتكىلىكسىزدەۋ ەكەنىن باسىپ ايتىپ. اقش ەلىنىڭ قارا ءناسىلدى پرەزيدەنت ءۇشىن داۋىس بەرىپ، سايلاۋعا  دايىن ەمەستىگىن ايتىپتى. وباما بولسا جۇمساق جاۋاپ بەرىپ، بەرگەن اقىلدان باس تارتادى. ول 2008 جىل ناعىز ءساتتى كەزەڭنىڭ قىلاڭ بەرىپ، ايرىقشا جاعدايدىڭ جەڭىسكە جولى ءتۇسىپ تۇرعانىن جەتكىزدى. سول كەزدە «باعى اشىلار - مەن، ال جۇلدىزى جانار ءسات - قازىر» دەپ  ۇرانداتقان وباما نار تاۋەكەلگە سالىپ پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا باق سىناۋعا بەل بۋعان.

المات ەرداۋلەتۇلى،

اقش، نيۋ-يورك

(جالعاسى بار)