ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنا (ەىدۇ) مۇشە ەلدەردەگى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 2015 جىلدىڭ 10 ايىندا 6,7 پايىزدى قۇرادى. مۇنداي اقپاراتتى 2015 جىلدىڭ 11 قاراشاسىندا ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمى (ەىدۇ) ءوزى تاراتتى.

بۇل ۇيىمداعى ەڭ جوعارعى كورسەتكىش يسپانيانىكى – 21,6 پايىز. قىركۇيەك ايىندا سونداي-اق، اقش-تاعى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى – 5,1 پايىز، جاپونيادا – 3,4 پايىز بولعان. رەسمي اقپاراتقا سۇيەنەر بولساق، قازاقستاندا 2015 جىلدىڭ ءۇشىنشى توقسانىنداعى جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى بار-جوعى 4,9 پايىزدى قۇرادى. اعىمداعى جىلدىڭ مامىر ايىندا تمد-نىڭ مەملەكەتارالىق ستاتيستيكالىق كوميتەتى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە ەلدەر اراسىندا ەڭ تومەنگى جۇمىسسىزدىق كورسەتكىشى قازاقستاندا تىركەلگەنىن حابارلادى. ماسەلەن، قازاقستاندا جۇمىسسىز جۇرگەن 56,1 مىڭ ادام بولسا، قىرعىزستاندا – 59,3 مىڭ، ارمەنيادا – 73 مىڭ، رەسەيدە – 1,2 ملن. ادام بار ەكەن.

اعىمداعى جىلدىڭ 23 قاراشاسىنداعى ۇكىمەتتەگى سەلەكتورلىق وتىرىستا ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى اسەت يسەكەشەۆ ەلىمىزدە «نۇرلى جول» باعدارلاماسىنىڭ ينفراقۇرىلىمدىق جوبالارىن جۇزەگە اسىرۋ شەڭبەرىندە 200 مىڭعا جۋىق جۇمىس ورىندارى اشىلاتىنىن حابارلادى. ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى كەزدە اتالعان باعدارلاما اياسىندا 100 مىڭعا جۋىق ادام جۇمىس ورىندارىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. دەمەك ءبىزدىڭ ۇكىمەت شەتەلدەردەگىدەي جاعداي قالىپتاسپاۋى ءۇشىن، جۇيەلى جانە ۋاقىتىلى ءىس-شارالاردى ىسكە اسىرۋدا. سونىمەن قاتار، جاڭا ەكونوميكالىق احۋالعا وراي حالىققا جۇمىس تابۋعا كومەكتەسۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلىپ وتىر.

دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ ءمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆا جۇمىسشىلاردى جۇمىستان بوساتۋعا جانە جالاقى كولەمىن قىسقارتۋعا جول بەرمەۋ ءۇشىن اكىمدىكتەر، جۇمىس بەرۋشىلەر جانە كاسىپوداقتار اراسىندا مەموراندۋمدار جاساۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتقانىن باياندادى. قۇزىرەتتى مينيسترلىك بۇعان دەيىن قول قويىلعان مەموراندۋمداردىڭ ساقتالۋىنا تۇراقتى تۇردە باقىلاۋ جاساۋدا. «2015 جىلدىڭ باسىنان بەرى ەلىمىزدە 72 540 مەموراندۋم جاسالدى. بۇل 2,2 ملن-نان استام جۇمىسشىلاردىڭ ەڭبەك ەتۋ قۇقىعىن قورعايدى. جانە مەموراندۋمدار ءىرى كاسىپورىنداردىڭ 79 پايىزىن، شاعىن جانە ورتا كاسىپورىنداردىڭ 45 پايىزىن قامتيدى. سونداي-اق، ەڭبەكاقىنى دەر كەزىندە تولەۋ ماسەلەسى دە ەرەكشە باقىلانۋدا»،- دەدى ت. دۇيسەنوۆا.

ول ەلىمىزدەگى بارلىق ايماقتاردا حالىققا جۇمىسقا ورنالاسۋعا كومەك كورسەتۋگە باعىتتالعان كەشەندى ءىس-شارالار اتقارىلىپ جاتقانىن ايتتى. بۇگىنگە دەيىن مۇنداي شارالارعا 370 مىڭنان استام جۇمىسسىزدار جانە ءوز ەركىمەن ەڭبەك ەتۋشىلەر تارتىلعان. بۇل جەردە «جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى-2020» باعدارلاماسىنىڭ دا ءرولى ايرىقشا. دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگى حابارلاعانداي، بيىل بارلىعى 346 مىڭ ادام جاڭادان جۇمىس ورىندارىن تاپقان. سونىڭ ىشىندە، 185 مىڭى (53,7 پايىزى) تۇراقتى جانە 160 مىڭى ۋاقىتشا جۇمىس ورىندارىمەن (الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارى، جاستار پراكتيكاسى، قوعامدىق جۇمىستار) قامتىلعان.

تامارا دۇيسەنوۆا سونداي-اق ەڭبەك نارىعىنداعى احۋالدىڭ قيىنداۋ مۇمكىندىگىن ەسكەرە وتىرىپ، مينيسترلىك جۇمىس ورىندارىن اشۋ مەن ساقتاۋعا باعىتتالعان قوسىمشا ءىس-شارالاردى دايىنداعانىن حابارلادى. ونىڭ ايتۋىنشا، جۇمىس ورىندارىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ونەركاسىپتىك كاسىپورىندارداعى بىلىكتى جۇمىسشىلاردى قولداۋ بويىنشا گەرمانيا مەن كانادانىڭ وزىق تاجىريبەسىن پايدالانۋ ۇسىنىلىپ وتىر. «بۇل ەلدەردە ەڭبەك نارىعىنداعى احۋال شيەلەنىسكەن جاعدايدا جۇمىسشىلاردى قىسقارتپاي، ونىڭ ورنىنا جۇمىس ۋاقىتىنىڭ قىسقارتىلعان تارتىبىنە كوشۋ ۇسىنىلعان. مەملەكەت مۇندايدا بىلىكتى جۇمىسشىنىڭ جوعالتقان جالاقىسىنا جاردەماقشا تولەيدى. ەلىمىزدەگى ءىرى كاسىپورىنداردا وسى تاجىريبەنى ەنگىزۋدى ۇسىنىپ وتىرمىز» دەدى مينيستر.

ءامىرلان ءالىمجان

Abai.kz