تۇرسىناي ورازباەۆا: ونەرگە قاشاندا تازالىق كەرەك
(اياقتالماعان سۇحبات)
سايرام اۋدانى − قاسيەتتى سانسىز باپتار مەكەنى. جەرى − جۇماق، دالاسى − بايتاق ولكەدە تالاي تالانتتار تۋعان. سولاردىڭ ءبىرى، اقىن، اۋدارماشى، سازگەر، ساحا-ياكۋتيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، ا.فادەەۆ اتىنداعى جانە «الاش» حالىقارالىق ادەبي سىيلىقتارىنىڭ، سونداي-اق، «تاۋەلسىزدىكتىڭ 10 جىلدىعى» مەرەكەلىك مەدالى مەن «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى − تۇرسىناي ورازباەۆا. قازاقتىڭ اياۋلى اقىن قىزى ماسكەۋدەن «ناۋقاستانىپ كەلىپتى» دەگەندى ەستىگەندە، اتا داستۇرمەن الدىنا كوڭىل سۇراي بارعان ەدىك.
− ماسكەۋ جايلى ايتىڭىزشى، اپكە.
− ماسكەۋ − كوپ ۇلتتى قالا. ادامدارىنىڭ ءبارى اسىعىس. ءارلى-بەرلى ساپىرىلىسىپ جاتادى. كوشەلەرىندە اداسقانداي بولساڭ، كەتىپ بارا جاتقان جولاۋشىدان ءجون سۇراۋعا باتىنا المايسىڭ. قاراپايىم جانعا ماسكەۋگە بارۋ ارمان كورىنگەنمەن، بيزنەسمەندەر توپىرلاپ كۇندە كەلىپ جاتادى. ءبىز جاقتان بارعان بيزنەسمەندەر ىردۋ-دىردۋ رەستورانداردان شىقپاي، مىڭ دوللارعا قينالماي تۇستەنىپ كەتەدى ەكەن. وسىنى ەستىگەندە: «جەتىسكەن ەكەنسىڭدەر!» − دەپ ىزام كەلەدى. ودان دا سول قاراجاتتى جەتىم-جەسىر، مۇقتاج جاندارعا بەرسە عوي، ساۋابى تيەر ەدى.
− قازاقتىڭ تالاي زيالىسى ماسكەۋ جايلى قالام تەربەگەن. كوركەم ادەبيەت بويىنشا ءسىزدىڭ ولەڭدەرىڭىز بەن ايگۇل كەمەلباەۆانىڭ حيكاياتى ارقىلى ماسكەۋگە قانىقپىز. تۋعان ەلگە دەگەن ساعىنىش ايگۇلدىڭ پروزاسىندا ء«سۇت قۇبىرىنا» اينالىپتى...
− ءيا، ءيا وقىعام. ەل مەن جەردىڭ قادىرىن جىراقتا جۇرگەن ادام قاتتى سەزىنەدى. ساعىنىش − قيالدى قاناتتاندىرادى. جالپى ادامزاتتىڭ قيالى جۇيرىك قوي. ايگۇلدەن قانشاما جىلدار بۇرىن، ساحا ەلىنەن تەلەگەي-تەڭىز بوپ، بۋىرقانا اققان لەنا، نيۋربا، مارحا، تااتتا وزەندەرىن كوردىم. ابايسىزدا ءتۇسىپ كەتكەن ادامدى جۇتىپ جىبەرە جازدايدى. كول-كوسىر سۋ جەرگىلىكتى حالىقتى ابدەن مەزى ەتكەن. كۇن جىلىنسا بولدى، ساي-سالانى ارناسىن اسىپ كوتەرىلگەن سۋ الىپ كەتەدى. مي باتپاققا باتىپ، نەمەسە تاسقىن سۋعا كەتىپ ولگەن ادام شىعىنى كوپ. مەنىڭ كوز الدىما ءشول دالادا كەنەزەسى كەۋىپ، تۇزعا شوگىپ، قايراڭداپ قالعان ارالداعى كەمەلەر ەلەستەيدى. سوندايدا: «تايگا مەنەن ازيانىڭ اراسىن جالعايتىن كانال سالىنسا عوي،» − دەپ ارماندايتىنمىن. عالىمدار دا ءتيىمدى جوبا جونىندە زەرتتەۋلەرىن ۇسىنىپ ءجۇردى. كەيىن وداقتاس ەلدەر تاراعان سوڭ، اركىم ءوز دۇنيەسىن قورىپ، بۇلداپ جاتقانىندا اكىمدەر باس قاتىرىپ جاتسىن با، ۇزدىك دەپ تانىلعان جوبالار كادەگە اسپاي قالدى. سوعان ءالى كۇنگە جۇرەگىم اۋىرادى، سەبەبى ەكى ەلدىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن كوزبەن كورىپ، جانىممەن سەزىنگەن پەندە ەم...
− جاڭا سوزىڭىزدە اكىمدەر جونىندە ايتىپ قالدىڭىز. جالپى اق جاعالىلار جايىندا نە دەيسىز؟
− مەن ءومىر بويى اكىمدەرمەن ءتىل تابىسا المادىم. قاتار زامانداستارىمنىڭ ادەبي كەشتەرى مەن كەزدەسۋلەرى جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ قولداپ-قولپاشتاۋىمەن ءوتىپ جاتادى. ولارعا قاراپ، ءارى ءسۇيسىنىپ، ءارى قىزىعىپ جۇرسەم، سايلاۋ كەزدەرىندە الگى ءوزىڭ ايتىپ وتىرعان اق جاعالىلاردىڭ شاشباۋىن زامانداستارىم كوتەرىپ جۇرەدى. سودان دۇنيەنىڭ سەن − ماعان، مەن − ساعان ايىرباس ەكەندىگىن ۇقتىم. ونەرگە قاشان دا شىنايىلىق، تازالىق كەرەك قوي.
− ال تۋعان جەرىڭىزدەگى اكىم-قارالار سىزگە قانداي سىي-قۇرمەت كورسەتتى؟
− ە-ەە، اينالايىن-اي! الىمساقتان اقىن بابالارىمىز شەن-شەكپەندىلەرمەن الىسىپ، ءوز داۋىرىندە بيلىكتەن قولداۋ تاپپاعان. بۇل جەردە «ساراي اقىندارى» تۋرالى اڭگىمە جوعارىداعىداي. بيلىكتەگىلەردىڭ اقىن-جازۋشىلار ءۇشىن قادىرى قالمادى، ال بيلىكتەگىلەر ءۇشىن اقىن-جازۋشىلاردىڭ سۇيكىمى قاشتى. جان بالاسىنان جاسىرىپ كەلىپ ەدىم، ساعان شىنىمدى ايتايىن. شىمكەنتتەگى شىعارماشىلىق كەشتە اكىمنىڭ ورىنباسارى ساحناعا شىعىپ: «سايرام اۋدانىنىڭ اتىنان ماشينا! − دەگەندە، مەنى قويشى، وتىرعان جۇرت ءدۇر سىلكىندى. مارتەبەم ءۇشىن، حالقىم قۋاندى. باسقالار سياقتى اقىن دا ادام. ساحنادان شىققاسىن، كونۆەرتتى اشسام، ءىشى بوس! اتقامىنەرلەردىڭ مۇنىسى قاي مازاعى دەيمىن كۇيىنىپ. كوز بە كوز، ءجۇز بە ءجۇز ساناپ الماعان سوڭ، ءسوزىمدى قالاي دالەلدەرمىن؟! سودان كەيىن تۋعان جەردە بيلىك جۇرگىزگەن اق جاعالىلار مەنى ىزدەمەدى، مەن ولاردى ىزدەمەدىم. بىراق بۇعان دا تاۋبە، وسىنداي جالعان قوشەمەتتىڭ ءوزى ەرسىنبەك اعاما (قويباعارۇلىن ايتادى) بۇيىرماي كەتتى عوي.
بەردى ەكەن دەپ، بايىپ كەتپەيمىن. جوق ەكەن دەپ، قۇداي بەرگەن دارىن جوعالمايدى. كوڭىل-داعى... اراعا جىلدار سالىپ، بيلىك وكىلدەرى «سايرام اۋدانىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى» اتاعىن بەردى. ولاردىڭ ىقىلاس-پەيىلدەرىنە رازىمىن.
− تۇرسىناي-اپكە، كوڭىل-كۇيىڭىزدى ءتۇسىرىپ جىبەردىم عوي دەيمىن. مارتەبەڭىزدى كوتەرگەن كەزدەسۋلەر جايلى ەسكە الىڭىزشى...
− مەن ءوز ونەرىمە العاشقى قۇرمەتتى ساحا ەلىنەن كورىپپىن. سول ەلدىڭ تانىمال اقىن-جازۋشىلارىمەن تىعىز شىعارماشىلىق قارىم-قاتىناستا بولدىم. مەن ولاردى، ولار مەنى اۋداردى. جولىم تۇسكەن ءاربىر ساپارىمدا ەل-جۇرتى تىكەسىنەن تىك تۇرىپ، شەت ەلدىڭ پرەزيدەنتىن قارسى العانداي قۇرمەتپەن كۇتىپ الادى، قۇرمەتپەن شىعارىپ سالادى. ساحا-ياكۋتيا اۆتونوميالى رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى «ساحا-ياكۋتيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى» اتاعىن سالتاناتتى تۇردە ءوز قولىمەن تابىستاعان.
كەيىنگى قۇرمەتتى وزبەكستان ەلىنىڭ باسشىسىنان كوردىم. تاشكەنت قالاسىندا قازاقستاندىق جاس اقىن-جازۋشىلاردىڭ كەزەكتى باسقوسۋى ءوتىپ جاتتى. دەلەگاتسيا قۇرامىندا مەن دە بارمىن. سول ساپاردا، الىشەر ناۋايى اتىنداعى دراما تەاتردا ۇيىمداستىرىلعان كەزدەسۋدە «وزبەك باۋىرلارعا» اتتى ولەڭىمدى وقىپ بەردىم:
«ناۋايىڭدى سۇيەمىن ابايىمداي،
سىيلاسامىن ءبىر تۋعان اعايىنداي.
قاشان كەلسەم، تۇراسىڭ گۇل-گۇل جايناپ،
ماڭگى باھار – شىرايلى ماي ايىنداي.
ءومىرى اباد – عاجايىپ گوزال ءان دەپ،
ەجەلدەن-اق «وزبەگىم – ءوز اعام» دەپ.
كەلىپ تۇرمىن تويىڭا اق تىلەۋمەن،
جۇرەك سىرىن تولعايتىن ءسوز الام دەپ.
كۇننەن كۇنگە قۇلپىرعان ءسانىڭ كەرەك،
جانىمدى جادىراتار ءانىڭ كەرەك.
جاڭا ءومىردىڭ حامزاسى، ناديراسى –
سۇيكىمدى ۇل-قىزىڭنىڭ ءبارى زەرەك.
داڭقىڭ ورلەپ، العا وزىپ، جانسا باعىڭ،
تويىڭدى ءوز تويىمداي قارسى الامىن.
كەڭ دالامنان جەتكىزىپ قۇتتىقتاۋدى،
تابىسىڭا قۋانا قول سوعامىن!
قىز الىسىپ قىز بەرگەن تاتۋ دوسىم-اي،
ءسىز بەن بىزگە كەرەك-ءتىن باقىت وسىنداي.
دوستىعىمىز مۇنان دا اجارلانسىن،
قىزىل-جاسىل، ءۇر جامال اتلاسىڭداي».
دۋ قول شاپالاقتاۋ. قوشەمەت. ساحناعا وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى ينومجان ۋسمانحودجاەۆ جىلدام شىقتى دا، ءيىلىپ كەلىپ، قولىمنان ءسۇيدى.
− «قۇرمەت» وردەنىن يەلەندىڭىز. ەلباسىمىزدىڭ قابىلداۋىندا بولعان بولارسىز؟
− «جومارتتىڭ قولىن جوقتىق بايلايدى» دەگەندى اتا-بابامىز تەككە ايتپاعان. ماراپاتتالار كەزدە، الماتىدان ماسكەۋگە ەندى عانا ورالىپ ەم. قاراجات قولبايلاۋ بولدى دا، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنا ناگرادامدى الا تۇرۋدى تەلەفون ارقىلى اماناتتادىم. كەيىندەۋ الماتىعا جول تۇسكەن ساپاردا نۇرلان ورازالين ءوز قولىمەن تابىس ەتتى. ەلباسىنىڭ ەڭبەگىمدى ەلەپ-ەسكەرگەنى شابىتىمدى ەسەلەدى.
− الدىڭىزداعى اقىن-اپالارىڭىز بەن قالامداس سىڭلىلەرىڭىزدىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جونىندە نە ايتقىڭىز كەلەدى؟
− شىمكەنتتەن قوس اقىن قىز قاتار جارق ەتتىك. ءحانبيبى ەسەنقاراەۆا ەكەۋمىزدى فاريزا اپامىز الماتىعا قايتا-قايتا شاقىرىپ، بىزدەردىڭ ونەر مەن مادەنيەت ورتاسىندا بىتە قايناعانىمىزدى قالادى. جۇمىسىمدى سول سەبەپتى الماتى قالاسىنا اۋىستىردىم.
ونەردەگى دوستارىم قاتيرا جالەنوۆا، كۇلاش احمەتوۆا، جادىرا دارىباەۆالارمەن ماقتانا الام. ال تالانتتى اقىن، اۋدارماشى ساۋلە ۇسەنبەكوۆانىڭ شىعارماشىلىعىنان زور ءۇمىت كۇتەم. 80-90 جىلدارى كوركەم ادەبيەتكە كەلگەن جاستار اراسىندا قولىنا قالام ۇستاعان نازىك جاندىلاردى كوزگە ىلمەۋشىلىك سەزىلە باستاعان. ەر-ازاماتتار جاعى قىز-كەلىنشەكتەردەن اقىن-جازۋشى شىقپايدى دەپ ءبىر تيىسسە، «كارى قىزدار» دەپ ەكى ءتيىستى.
− ەسەنعالي راۋشانوۆ سىندى اعالارىمىز با؟
− ءيا. سول كەزدە اشۋمەن: «ايەلدەن اقىن شىقپايدى!» − دەيدى بىرەۋ ماسقارا-اي! اقىلدى ءسوز ايتتىم دەپ، بىلگىشسىنگەن قاسقانى-اي! ايداي الەم الدىندا بارىڭدى جوققا شىعارماق، جونىنان ەمەس، تىلىنەن تىلەر مە ەدى تاسپانى-اي!» دەگەن ولەڭ جولدارى جازىلىپ ەدى.
شىن مانىندە، اقىندىق ايەلدەن باستاۋ العان. سەزىم، ماحاببات، ونەر سياقتى ادامي قاسيەتتەر و باستا ايەلدەن پايدا بولدى. ناقتى دالەل رەتىندە «بەسىك جىرىن» الايىق. كۇللى ونەر اتاۋلى ايەلگە ءبىرىنشى دارىعاندىعى عىلىمدا دالەلدەنگەن. ايەل-انالاردان «بەسىك جىرى» ارقىلى ۇرپاقتارعا جالعاستى. قازاق ادەبيەتى تاريحىنداعى ايتىسكەر اقىن اپالارىمىز ۇلبيكە مەن سارالار، ءوز تۇسىنداعى ازۋلى اقىنداردىڭ ەشبىرىنە دەس بەرمەگەن. بۇل مەنىڭ اقىن اپالارىم مەن قاتار قۇربىلارىم جايلى ايتپاعىم.
− جەرلەس اقىن-جازۋشىلاردان كىمدەرمەن شىعارماشىلىق بايلانىستاسىز؟
− كەيىنگى جاستاردى تانىمايمىن. ەلدەن جىراقتا جۇرگەن سوڭ، ولاردىڭ قابىلەت-قارىمىن بايقاۋ ەداۋىر شەكتەلدى. ەرسىنبەك قويباعارۇلى، ميرپولات ميرزو، زاحاردين قىستاۋبايۇلى، قابىلبەك تورەتايۇلى، سابىربەك نۇرمانۇلى، ۇسەن شويبەكوۆ، بايان تىلەنشينا، زيادا يساتايقىزى، ء ابدىراحىم پراتوۆتاردى اقىن-جازۋشى رەتىندە باعالايمىن.
ەرەكەڭمەن سوناۋ جاستىق شاقتان اعالى-قارىنداستاي بولدىق. ەكەۋمىز كورشىلەس اۋىلداردان: مەن − قايناربۇلاقتان، ول − قۇرلىقتان ەدىك. ءبىز ءبىر-ءبىرىمىزدى قاجەت كەزدە دەمەدىك، جەتەكتەدىك، قامشىلادىق، پىكىرلەستىك. ونىڭ مادەنيەتى مەن تۇسىنىگى، ءبىلىمى، ءوز ورتاسىندا وزگەلەردەن وزىق تۇراتىن. سول دارالىعىن كوزى قاراقتى وقىرمان شىعارمالارىنان بايقار. جايساڭ ازامات ەدى، جارىقتىق. ناۋقاستانىپ قالىپ، باعداگۇل جەڭەشەمە كوڭىل ايتۋعا دا جارامادىم. مەنىڭ ەرەكەڭ جايلى ايتارىم ىشىمە سىيمايدى. وتە كوپ. ءسال ءتاۋىر بولىپ الايىن، سوسىن...
ال، ميرپولات ميرزو ماسكەۋگە كەتكەنىمنەن كەيىن، ەكى رەت ارنايى ىزدەپ كەلدى. ناقتىلاپ ايتسام، شىمكەنت قالاسىندا وتكەن شىعارماشىلىق كەشتىڭ سوڭىنان كەلىپ قۇتتىقتادى. ال الماتىدا وتكەن شىعارماشىلىق كەشتەن ونى كەزدەستىرەم دەپ مۇلدە ويلاعام جوق. التىن ۋاقىتىن قيىپ، جەردىڭ شالعايلىعىنا قاراماي، ەلدىڭ سوڭىنان ەلەۋسىز عانا كەپ، مەنى قۇتتىقتاعانى جانە قولىما «سايرا، دومبىرام!» اتتى اۋدارما كىتابىن سىيلاعانداعى قۋانىشىم كۇنى بۇگىنگىدەي كوز الدىمدا. جەرلەس، قاناتتاس، قالامداس، زامانداسىم قازاق ادەبيەتى انتولوگياسىن اباي اتامىزدان باستاپ، ءابىلدا ايماققا دەيىن وزبەكشەلەپتى. پوەزياداعى كوركەم اۋدارما قيىننىڭ قيىنى بولسا دا، قازاق ادەبيەتىن بۇتىندەي وزبەك ادەبيەتىمەن قاۋىشتىرۋى، ەكى ەل اراسىنداعى رۋحاني دوستىق بايلانىستى ودان ءارى نىعايتا تۇسۋگە قىزمەت ەتەدى. وسى ەڭبەگى باعالانىپ، اقىن، اۋدارماشى، وزبەكستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، حالىقارالىق ب.پاستەرناك اتىنداعى سىيلىقتىڭ يەگەرى، ميرپولات ميرزو − حالىقارالىق «الاش» سىيلىعىمەن ماراپاتتالعان. سەن ونى تانيسىڭ با، ءوزى؟
− ارينە. اقىن، اۋدارماشى، دراماتۋرگ ميرپولات ميرزونىڭ شىعارمالارىنا قانىقپىن، بىراق سىرتتاي عانا تانيمىن...
− مەن − ماسكەۋدە، ول − تاشكەندە. كورمەگەنىمە كوپ بولدى. سەنەن وتىنەم، كەزدەسە قالساڭ، مىندەتتى تۇردە تانىسىپ، مەنەن كوپ-كوپ سالەم ايت! «وزبەك باۋىرلارعا»، «قۇرما تۇبىندەگى كەزدەسۋ مەن قوشتاسۋ»، ء«مازىرى − كازىر ءازىر» اتتى ولەڭدەرىمدى اۋدارۋعا بەر.
− جارايدى، سالەمىڭىزدى جەتكىزەم. ءسىز قالاي ويلايسىز، اپكە، ءومىردىڭ ءمانى نەدە؟
− تىرشىلىك ءۇشىن وت پەن سۋ، اۋا قانداي قاجەت بولسا، ادامعا دا سونىڭ ءبارى ءزارۋ. دەنساۋلىق، ونەر، ءبىلىم، وتباسى، ۇرپاق، قىزمەت، داۋلەت، دوس-جاران، ءبارى-ءبارى كەرەك. قامشىنىڭ سابىنداي قىسقا عۇمىردا، ءتورت قۇبىلاڭدى تۇگەلدەۋ وڭاي ەمەس. «ولەڭ، ولەڭ!» − دەپ ءجۇرىپ، اۋرۋدى اسقىندىرىپ، وتىرىسىم مىناۋ. جالعىز قىزىم سارداانانىڭ اكەسى − اباي، سەمەيدەگى ارعىننىڭ جىگىتى ەدى، ەرتە دۇنيەدەن قايتتى. اقىندىقپەن دە الىستىم، تۇرمىسپەن دە تايتالاستىم. اساۋ ءومىر ءوز دەگەنىن ىستەدى. كوڭلىمدەگى ءبىر مەدەت − قىزىم مەن كۇيەۋ بالام. ولاردان وربىگەن جيەنىم − ءنۇرامىر. قىزىم − ونەرتانۋشى. ال كۇيەۋبالام رۇستەم ماسكەۋدەگى يتاليالىق كومپانيادا كولىك سالاسىنىڭ جاۋاپتى مامانى بولىپ قىزمەت اتقارادى. ارتىما قارايلاسام، ومىردە دە، ونەردە دە ءىز قالدىرعان سياقتىمىن...
وسى ءسات بولمەگە بىلدىرلاپ، ءۇش جاسار ءنۇرامىر كىردى دە، اجەسىنىڭ ەتەگىنە ورالىپ، اڭگىمەمىز ءۇزىلىپ قالدى.
PS: قادىرلى، ادەبيەت سۇيەر قاۋىم! ارداقتى اقىنمەن اقپان ايىنداعى التى كەزدەسۋ ماعان ۇلكەن ساباق بولدى. تۇمادان تۇنىق تۇرسىناي اپكەم ماسكەۋگە اتتانارىندا قالتا تەلەفونىما حابارلاسىپ، «قايىر-قوش» ايتتى. تاماعىمدا تىزبەكتەلگەن تۇيدەك-تۇيدەك سۇراقتار سول جاق كەۋدەمدى تىز-تىز تۇينەتىپ، مەن قالا بەردىم، ەلدە. ءبىزدىڭ سۇحباتىمىز اياقتالماي قالدى.
سوندا مەنىڭ قوشتاسقىم كەلمەگەن...
گۇلداريا اشىرباەۆا،
قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى.
2015 جىل، اقپان
وڭتسۇتىك قازاقستان وبلىسى.
ومىردەرەك:
تۇرسىناي ورازبايقىزى ورازباەۆا، 1950 جىلى 19 اقپاندا، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى، سايرام اۋدانى، قايناربۇلاق اۋىلىندا تۋعان. 2015 جىلى مامىر ايىنىڭ 21-ءى كۇنى ماسكەۋدە دۇنيە سالدى. اقىن.
ەڭبەك جولىن شىمكەنتتەگى ج.شانين اتىنداعى وبلىستىق قازاق دراما تەاترىندا ادەبيەت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ باستاعان. 1970—1980 جج. وبلىستىق راديو كوميتەتىندە جانە وبلىستىق «وڭتۇستىك قازاقستان» گازەتىنىڭ رەداكتسياسىندا ادەبي قىزمەتكەر بولىپ ىستەگەن. 1978 جىلى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن سىرتتاي وقىپ بىتىرگەن. 1980 جىلدان بەرى قازاق راديوسىنىڭ ادەبي-درامالىق حابارلار باس رەداكتسياسىندا رەداكتور بولىپ ىستەدى. 1989 — 1991 جج. ماسكەۋدە جوعارى ادەبيەت كۋرسىندا وقىعان. 1997 جىلدان ماسكەۋدەگى حالىقارالىق جازۋشىلار وداعىنىڭ قاۋىمداستىعىندا قازاق ادەبيەتى بويىنشا كەڭەسشى قىزمەتىن اتقاردى. ا. فادەەۆ اتىنداعى حالىقارالىق ادەبي سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى. حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ يەگەرى (2008). ساحا-ياكۋتيا رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، قر پرەزيدەنتىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالعان. «تاۋەلسىزدىكتىڭ 10 جىلدىعى» مەرەكەلىك مەدالىنىڭ يەگەرى.
«تاڭ شاپاعى»، «ىڭكار جۇرەك اۋەنى»، «تى مويا ۆەسنا»، «گۇلسەزىم» ، «حومۋس ي دومبرا», «يا تۆويا ۆەسنا»، «ساردانا – اسياگۇل» كىتاپتارىنىڭ اۆتورى.
Abai.kz