كىر سابىننىڭ پايداسى
قازىرگى تاڭدا ءبىز كىرسابىندى كيىم جۋعاندا كومەكشى قۇرال رەتىندە عانا پايدالاناتىن بولدىق. بىراق ونىڭ ادام دەنساۋلىعىنا تيگىزەر پايداسى دا مول. ماسەلەن،
- ادامنىڭ قولىنا ءتىكەن نەمەسە اعاشتىڭ جاڭقاسى كىرىپ كەتكەن جاعدايدا ونى ينەمەن تەسكىلەپ، جانىمىزدى اۋىرتامىز. وسىندايدا كىر سابىندى جىلى سۋعا ەزىپ، داكەگە قالىڭداۋ ەتىپ جاعىپ، ءتىكەن كىرگەن جەرگە تاڭىپ قويساڭىز، ءبىر ساعاتتىڭ ىشىندە ءتىكەن وزىنەن-ءوزى سىرتقا شىعادى.
- ەگەر شاشىڭىز قالىڭ ءارى ۇزىن بولعانىن قالاساڭىز، وندا ماماندار شاشىڭىزدى كىر سابىنمەن جۋعا كەڭەس بەرەدى. سۋسابىندى پايدالانىپ بولعاننان سوڭ، ارتىنشا باستى كىر سابىنمەن جۋ كەرەك. سودان سوڭ سۋعا ءبىر-ەكى تامشى سىركە سۋىن قوسىپ شاشتى قايتا جۋساڭىز، شاشتىڭ ءتۇبىن قاتايتۋعا كومەكتەسەدى. وعان قوسا، تاز اۋرۋىنا شالدىققاندا دارىگەرلەر كىر سابىنمەن جۋىنۋعا كەڭەس بەرەدى.
- بەتتى اپتاسىنا ەكى رەت كىر سابىنمەن جۋ كەرەك. ول بەتتىڭ تەرى قاباتىنا تەرەڭ ءسىڭىپ، بەتتى مايلانۋدان ساقتايدى. كىر سابىنمەن جۋىنعاننان كەيىن، ارتىنان بالالارعا ارنالعان كرەم جاعۋدى ۇمىتپاڭىز.
- مونشاعا ءتۇسۋدى ۇناتاتىندارعا كەڭەس. بۋعا تۇسەردە سىپىرعىنى كىر سابىن سالىنعان سۋعا باتىرىپ قولدانسا، تەرىڭىز تازارىپ قانا قويماي، دەنەڭىز سەرگىپ قالادى.
- سۋلى بەتورامالدى كىر سابىنعا ۇيكەپ، اششى ءيىسىن 5-10 مينۋتتان كۇنىنە ءۇش رەت يىسكەپ تۇرعان ادام تۇماۋىنان ايىعادى.
- ىرىڭدەگەن جارالارعا سىقپا مايىن جاعا بەرگەننەن، كىر سابىننىڭ كومەگىن پايدالانعان دا پايدالى. ول ۇشىن كىر سابىندى ءىرى ۇككىشتەن وتكىزىپ، تاباعا ەنى 1 سانتيمەتر ەتىپ جايمالاپ سالىڭىز. ۇستىنەن سابىننىڭ كولەمىنەن ەكى ەسە اساتىنداي ەتىپ ءسۇت قۇيىپ، ابدەن قويۋ بولعانشا باياۋ وتتا ءبىر جارىم ساعات بويى قايناتىڭىز. سۋىعان وسى قوسپانى جۇقالاپ قاعاز بەتىنە جاعىپ، جارا ۇستىنە داكەمەن وراپ قويساڭىز جەتىپ جاتىر. ءۇش كۇن قايتالاساڭىز جارانىڭ ىرىڭدەۋى قويىپ، تەز جازىلىپ كەتەدى.
- كوگەرگەن، جاراقاتتانعان جەرىڭىزدى كىر سابىنمەن جۋساڭىز، جارانى اسقىنۋىنان جانە ميكروب تۋسۋىنەن قورعايدى. جارانىڭ بەتىن كۇنىنە ەكى-ءۇش رەت جۋساڭىز جەتكىلىكتى.
- كۇيىپ قالعان جاراعا (سۋعا نەمەسە وتقا كۇيگەندە) سابىندى ەزىپ جاقساڭىز ىسىكتى قايتارىپ، اۋىرعانىن باسادى.
- ءدارى-دارمەكتەن، ۋلى زاتتاردان ابايسىزدا ۋلانعاندا نەمەسە سابيلەر مەتالل زاتتاردى جۇتىپ قويعاندا، ازداپ سابىن سۋىن ىشكىزىپ، اۋحاناعا جەتكىزۋدەن بۇرىن شۇعىل الدىن الۋ شاراسىن جۇرگىزۋگە بولادى. ونى قولدانۋدا كوڭىل بولەتىن تۇستار: استە كوپ مولشەردە ىشكىزىپ جىبەرۋگە بولمايدى. تازا سابىندى جۇقا جاپىراقتاپ تۋراپ، قايناعان جىلى سۋعا ەرىتەدى. سوسىن، ەرەسەك ادامعا 300-500 مل، ال بالالارعا 100-200 مل ىشكىزسەڭىز ۋلى زات قۇسىقپەن بىرگە تۇسەدى. جانە ماتالل زاتتاردىڭ اسقازاندى زاقىمداۋىنان ساقتانا تۇرۋعا بولادى.
- يت تىستەپ العان جاعدايدا قان توقتاعاننان كەيىن جاراعا سابىن ەرتىندىسىنە مالىنعان ءداكەنءى باسىڭىز.
- قۇلاپ قالعان جاعدايدا دەرەۋ كىر سابىندى جاعىڭىز،ول كوگەرۋدەن ساقتايدى.
- ەر ادامدار قىرىنعاننان كەيىن تەرى تىتىركەنسە، كىر سابىنمەن سابىنداپ قويۋعا بولادى. كوپىرشىك كەبۋىن كۇتىپ، كەپكەننەن كەيىن سۋمەن شايىڭىز.
دەرەككوزى: jas.kz
Abai.kz