«اكىمدە دە اكىم بار، «پيارى» وزىپ، «جار» سالعان» دەسەم، بۇگىنگى كۇنگە ءتان ماقال بولىپ شىعاتىن ءتۇرى بار. الايدا، پيارى وزىپ تۇرعانىمەن، ء ىسى «توزىپ» تۇرۋى، ابدەن، مۇمكىن. سونى بۇركەيدى مە، ايتەۋىر، زامانعا وراي، ءبارى «تازى». ءوسۋ ءۇشىن، ءبوسۋ كەرەگىن جاقسى بىلەدى. ءبىرى ۆەلوسيپەدكە، ەكىنشىسى كومباينعا بۇت ارتادى، ءسويتىپ، حالىقتىڭ «قۇلاعىنان تەبەدى».  «تەپكىشتەردىڭ»  نەگىزى – كەزىندە ەلدىڭ اقشاسىنا وقىپ كەلگەن «بولاشاقتىقتار». باسقارعان ايماقتارىنا سىرتتاي قاراساڭ،  سىنايتىنداي تۇگى جوق – ءبارى ءبۇتىن، ىشتەگى «بىقسىعان ءتۇتىنىن» شىعارماۋعا تىرىسادى. ياعني، شىندىقتى ايتۋعا بەل بۋعان «اشىق اۋىز» بلوگەر، جۋرناليستەردىڭ «اۋىزىن الىپ»، كوزىن «جۇمىپ» قويۋدى مەڭگەرىپ تە العان. مىسالى، باتىس قازاقستاندىق بەلگىلى بلوگەر اكىممەن كەزدەسىپ شىققان سوڭ، ونىڭ دۇرىس باسشى ەكەنىن مويىنداي قالىپتى. ايتسە دە، بۇل كەزدەسۋگە دەيىنگى ول كوتەرگەن پروبلەمالار شەشىلە قويعان دا جوق جانە قاشان شەشىلەرى دە بەلگىسىز. كەلەسى اكىم كەلگەندە دە بوي كوتەرىپ، قىردان قىلاڭ بەرىپ تۇرۋى عاجاپ ەمەس. ءسويتىپ، شەشىلمەگەن ماسەلە قات-قات بولىپ جاتا بەرەدى، ال، جاڭا اكىم اۋىزىن، ادەتتەگىدەي،  «قۋ شوپپەن» ءسۇرتىپ، ارتىن ۇيرەنشىكتى «پيارمەن» جابا سالادى. ايتپەسە، اكىمنىڭ ادەمى ۋادەسىنەن جاڭاقالا اۋدانىنداعى سۋدىڭ ساپاسى جاقسارىپ كەتە قويماس. وسىدان ون جىل بۇرىن قالاي سارى سۋ ىشسە، كەلەسى ونداعان جىلدار بويى تۇنىق سۋدى سارعايا كۇتەتىنى بەلگىلى. ويتكەنى، ول ماسەلەنىڭ قالاي شەشىم تابارى بەيمالىم، انىق جوسپار جوق. بىراق، كورشى اۋداننان تارتىلۋى كەرەك قۇبىرعا بولىنگەن ءۇش ميلليارد تەڭگە قارجى بار. قارا حالىقتىڭ قۇلاعى ۇيرەنگەن ءان. ماقامى دا وزگەرمەگەن. باعزى سول – اقشا بولىنگەن. قالعانى تەك سول اقشانى ءبولىپ الۋ ما؟ ماسەلە وسى بولىستە جاتىر-اۋ، ءسىرا. ءبولىستىڭ قالاي بولعانىن بىتكەن ءىس كورسەتە جاتار. ەگەر، حالىق كۇتكەن تازا سۋ نارىن قۇمدارىنا ءسىڭىپ كەتسە، اقشانىڭ دا باسقا قالتالارعا ء«سىڭىپ» كەتكەنى. بۇل بىتپەگەن ىسكە «تون پىشپەي-اق» قويايىق. ويتكەنى، اكىمدىكتەردىڭ «اقشا سىڭىرەتىن» باسقا دا ادىستەرى جەتكىلىكتى. مىسالعا، تاعى دا، سول باتىستى الساق. كازىر رەسپۋبليكا بويىنشا تۇرعىن ءۇي كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعىن جاڭعىرتۋ باعدارلاماسى جۇرۋدە. اۋىل، اۋداندارعا سۋ، گاز قۇبىرلارى تارتىلىپ، باسقا دا شارۋالار اتقارىلىپ جاتىر. مۇنداعى پروبلەما – بيۋدجەتتەن بولىنگەن اقشانىڭ ءجوندى يگەرىلۋى مەن جۇمىستىڭ ساپاسىنا قاتىستى. ويتكەنى، جۇمىسسىزدىق ماسەلەسى وزەكتى بولىپ تۇرعان  بەلگىلى ءبىر اۋدان جەرىندە، رەسپۋبليكانىڭ باسقا ايماعىنان نەمەسە، سول وبلىستىڭ الىس جاتقان باسقا اۋدانىنان كەلگەن فيرمالار تاپسىرىسقا يە. نەگە بۇلاي دەپ، قاۋزاپ كورسەڭىز، ار جاعىندا «قاراپايىم قۋلىقتىڭ» جاتقانىن بايقايسىز. باسقا جەردەن كەلگەن فيرما، باياعى سوۆەت زامانىنداعى «شاباشنيكتەر» سەكىلدى ەمەس پە.  اپىر-توپىرىن شىعارىپ، ءبارىن دۇرىس تىندىرعانداي بولىپ كەتەدى دە، بىلىقتارى ارتىنان اشىلىپ جاتادى. بولماسا، قارجى بولىنگەن شارۋا سول كۇيى، باستالماي جاتىپ، باسىلىپ قالادى. ء«اي» دەيتىن اكىمدى دە، «قوي» دەيتىن  قۇزىرلى باسقا دا ورگانداردى دا، جۇمىسقا جاۋاپتى فيرمانى دا تاپپاي قالاسىز. العاشىندا «قۇلاقتان كىرىپ، بويدى العان» اكىمنىڭ پيارى بوس ۋادە ەكەنىن اڭقاۋ  جۇرت سوڭىنان ءتۇسىنىپ جاتادى. بىرىنشىدەن، ءوز جەرىندە وزىنە تيەسىلى بولۋى كەرەك جۇمىسقا قولى جەتپەيدى، ەكىنشىدەن، سالىعىنان كورۋى كەرەك ساپالى قىزمەتتەن جۇرداي قالادى. باستى مىندەتى وسىنداي ماسەلەلەردى شەشۋى كەرەك اكىم بولسا، ۇرتىن مايلاپ،  مۇرتىنان كۇلىپ، باسقا قىزمەتكە اۋىسىپ كەتە بارادى.

مىنە، وسىنىڭ ءبارىن جاۋىپ، سىرت كوزگە جاقسى كورىنۋ ءۇشىن اكىمدەرگە پيار كەرەك.  ايىرماشىلىعى، بىرەۋىنىڭ پيارى كوپ، ەكىنشىسىنىكى ازداۋ. باتىس قازاقستان اكىمى سول پيارى از اكىمدەر قاتارىنان. ورتالىق باق-تارعا شىعىپ، باس قاتىرىپ جاتقان جوق، اتى كوپ ەستىلە دە بەرمەيدى. اۋا رايى قولايلى وڭتۇستىكتىڭ اكىمدەرى سياقتى شايتان اربا تەپپەيدى. ويتكەنى، جولى جوق ورال وڭىرىندە ۆەلوسيپەدپەن الىسقا بارا المايسىڭ. بۇل جاقتا كومباين قولايلى.

abai.kz